جامعه
۱۰ همان طور که مگسهای مرده، روغن معطر را بدبو و خراب میکنند، کمی حماقت هم حکمت و عزّت انسان را از بین میبرد.
۲ دل شخص عاقل او را به راه درست هدایت میکند، اما دل شخص احمق او را به راه اشتباه میکشاند. ۳ شخص احمق در همهٔ کارهایش نشان میدهد که شعور ندارد و کاری میکند که همه ببینند او احمق است.
۴ اگر حاکمی از تو خشمگین شد از حضورش بیرون نرو، چون حفظ آرامش میتواند گناهان بزرگ را کمتر کند.
۵ موضوع ناراحتکنندهٔ دیگری که روی زمین* دیدم، اشتباهی است که حاکمان میکنند: ۶ به افراد نادان مقامهای بالا داده میشود، ولی ثروتمندان* در مقامهای پایین میمانند.
۷ خدمتکارانی را دیدم که سوار بر اسبند، اما بزرگان مثل خدمتکاران پیاده راه میروند.
۸ کسی که گودالی میکند، ممکن است خودش در آن بیفتد و کسی که دیوار را خراب میکند، ممکن است مار او را نیش بزند.
۹ کسی که در معدن سنگ کار میکند، ممکن است با سنگ زخمی شود و کسی که هیزم خرد میکند، ممکن است در حین کار آسیب ببیند.*
۱۰ اگر تبر کند شود و کسی آن را تیز نکند، هیزمشکن برای کار با آن باید نیروی بیشتری به کار ببرد. اما حکمت در هر کاری باعث موفقیت میشود.
۱۱ اگر مار قبل از افسون شدن نیش بزند، مهارت افسونگر* به هیچ دردی نمیخورد.
۱۲ حرفهای شخص دانا دلنشین است، اما حرفهای شخص احمق باعث بدبختی خودش میشود. ۱۳ او با کلمات احمقانه حرفش را شروع میکند و کلمات آخرش هم مصیبت به بار میآورد. ۱۴ با این حال، او از روی نادانی به حرف زدن ادامه میدهد.
انسان از آینده خبر ندارد؛ پس چه کسی میتواند به او بگوید که بعد از مرگش چه اتفاقی خواهد افتاد؟
۱۵ شخص احمق با زحمتهای بیهوده خودش را خسته و ناتوان میکند؛ او حتی نمیداند چطور راهی را که به طرف شهر میرود پیدا کند.
۱۶ وای بر مردم سرزمینی که پادشاهش یک پسربچه است و امیرانش از صبح زود شروع به خوشگذرانی میکنند! ۱۷ چقدر خوشحالند مردم سرزمینی که پادشاهش از خانوادهای اصیل* است و امیرانش در وقت مناسب برای نیرو گرفتن غذا میخورند و مست نمیکنند!
۱۸ اگر کسی بیش از حد تنبل باشد، تیرهای سقف خانهاش شکم میدهد و اگر دست روی دست بگذارد سقف خانهاش چکه میکند.
۱۹ غذا* باعث خوشی میشود و شراب، زندگی را لذّتبخش میکند، اما پول همهٔ احتیاجات را برآورده میکند.
۲۰ حتی در فکرت* هم دربارهٔ پادشاه بد نگو* و حتی در اتاق خوابت هم دربارهٔ ثروتمندان حرف بد نزن؛* چون ممکن است پرندهای* حرفهایت* را به گوش دیگران برساند.