با همگان راستگو و صادق باشیم
«لهٰذا دروغ را ترک کرده، هر کس با همسایهٔ خود راست بگوید، زیرا که ما اعضای یکدیگریم.» — افس ۴:۲۵.
۱، ۲. بسیاری چه دیدگاهی به «راستی» دارند؟
راستی و حقیقت همواره موضوعی مورد اختلاف، و ماهیت آن در پردهٔ ابهام بوده است. برای مثال در قرن ششم قبل از میلاد شاعری یونانی به نام الکایوس گفت: «حقیقت در شراب است.» به این معنی که شخص تنها زمانی حقیقت را میگوید که در نوشیدن شراب افراط کرده و تمایل بیشتری به سخن گفتن داشته باشد. در قرن اوّل، پنطیوس پیلاطُس حاکم روم نیز درک مبهمی از راستی و حقیقت داشت و با طعنه از عیسی پرسید: «راستی چیست؟» — یو ۱۸:۳۸.
۲ امروزه نیز در این خصوص اندیشهها و تفکّرات متضادی وجود دارد. بسیاری میگویند «راستی» در نظر مردم متفاوت است، آنچه در نظر یکی راست است شاید در نظر دیگری راست نباشد. برخی نیز تنها زمانی که مصلحت ایجاب کند یا بیان حقیقت آسان باشد آن را بیان میکنند. در کتابی به نام «اهمیت دروغ» (انگل.) چنین آمده است: «راستی ایدهآل و والاست اما در جدال مرگ و زندگی برای رسیدن به امنیت و نجات، پای بندی به راستی ارزشی ندارد. برای ادامهٔ زندگی باید به دروغ متوسل شد. انسان در این مورد انتخاب دیگری ندارد.»
۳. چرا عیسی برجستهترین نمونه در راستگویی است؟
۳ اما شاگردان عیسی دیدی کاملاً متفاوت دارند. دید عیسی به صداقت و راستی دیدی فلسفی نبود. او راستگو بود و همواره حقیقت را بیان میکرد. حتی مخالفانش نیز چنین معترف شدند: «استادا میدانیم که صادق هستی و طریق خدا را به راستی تعلیم مینمایی.» (مت ۲۲:۱۶) مسیحیان واقعی در این خصوص عیسی را سرمشق خود قرار میدهند. آنان در بیان راستی و حقیقت تردید ندارند و از صمیم دل با گفتههای پولُس رسول موافقند که میگوید: «لهٰذا دروغ را ترک کرده، هر کس با همسایهٔ خود راست بگوید.» (افس ۴:۲۵) در این مقاله میخواهیم سه جنبه از سخنان پولُس را مورد بررسی قرار دهیم. اوّل، همسایهٔ ما کیست؟ دوّم، راستگویی به چه معناست؟ سوّم، چگونه میتوانیم این خصوصیت را در زندگی روزمرهمان به کار بندیم؟
همسایهٔ ما کیست؟
۴. عیسی چگونه نشان داد که از دید یَهُوَه همسایهٔ ما کیست؟
۴ در قرن اوّل میلادی برخی از رهبران یهودی این اعتقاد را ترویج میدادند که تنها یهودیان و دوستان نزدیکشان ‹همسایهشان› بشمار میآیند. اما عیسی که بازتابی کامل از شخصیت و طرز فکر پدرش بود در این خصوص چه درسی داد؟ (یو ۱۴:۹) عیسی به شاگردانش مشخصاً نشان داد که خدا فقط قوم یا نژاد خاصّی را مورد لطف خود قرار نمیدهد. (یو ۴:۵-۲۶) همچنین روح مقدّس به پِطْرُس رسول نشان داد که «خدا را نظر به ظاهر نیست، بلکه از هر امّتی، هر که از او ترسد و عمل نیکو کند، نزد او مقبول گردد.» (اعما ۱۰:۲۸، ۳۴، ۳۵) از این رو مسیحیان باید همهٔ مردم را «همسایهٔ» خود بدانند و حتی به کسانی که با ایشان سر دشمنی دارند محبت ورزند. — مت ۵:۴۳-۴۵.
۵. منظور از «هر کس با همسایهٔ خود راست بگوید» چیست؟
۵ اما منظور پولُس از این که هر کس باید «با همسایهٔ خود راست بگوید» چیست؟ راست گفتن به این مفهوم است که گفتههایمان بر اساس واقعیات و از هر گونه فریب و دروغ به دور باشد. مسیحیان حقیقی واقعیت را تحریف نمیکنند و یا آن را به شکلی دیگر نشان نمیدهند. آنان «از بدی نفرت» دارند و «به نیکویی» میپیوندند. (روم ۱۲:۹) این مسیحیان به تبعیت از «خدای حق» صادق میباشند و در رفتار با دیگران روراست. (مز ۱۵:۱، ۲؛ ۳۱:۵) با انتخاب کلمات بجا و سنجیده میتوان حتی در موقعیتی نامطلوب نیز بدون ریا و نیرنگ عمل کرد. — کُولُسیان ۳:۹، ۱۰ خوانده شود.
۶، ۷. الف) آیا صداقت و راستگویی به این معناست که باید اطلاعات خصوصی را برای هر کس بازگو کرد؟ توضیح دهید. ب) چه کسانی از ما توقع دارند که اطلاعاتی کامل بدیشان بدهیم؟
۶ آیا با صداقت و راستی رفتار کردن به این معنی است که تمام جزئیات یک موضوع را برای هر کس تعریف کنیم؟ نه همیشه. عیسی نشان داد که برخی از مردم لایق نیستند که به آنان پاسخ دهیم و یا اطلاعاتی را در اختیارشان قرار دهیم. زمانی که رهبران مذهبی ریاکار از او پرسیدند که از چه قدرت و اختیاری برای معجزاتش بهره میجوید عیسی چنین گفت: «من از شما نیز سخنی میپرسم، مرا جواب دهید تا من هم به شما گویم به چه قدرت این کارها را میکنم.» وقتی که کاتبان و پیران قوم از پاسخ سر باز زدند عیسی به آنان چنین گفت: «من هم شما را نمیگویم که به کدام قدرت این کارها را به جا میآورم.» (مرق ۱۱:۲۷-۳۳) عیسی به دلیل بیایمانی و اَعمال نادرستشان پاسخی به آنان نداد. (مت ۱۲:۱۰-۱۳؛ ۲۳:۲۷، ۲۸) امروزه نیز خادمان یَهُوَه باید در مقابل مرتدان و مردمان شریری که برای رسیدن به مقاصد خودخواهانهٔ خود به ریا و فریب متوسل میشوند محتاط باشند. — مت ۱۰:۱۶؛ افس ۴:۱۴.
۷ برخی شایستگی آن را ندارند که به تمام سؤالاتشان جواب داده شود. در این خصوص میتوان به افرادی اشاره کرد که پولُس «بیهودهگو و فضول» میخواند و میگوید که ایشان «حرفهای ناشایسته میزنند.» (۱تیمو ۵:۱۳) آری، ما معمولاً صلاح نمیدانیم به تمام سؤالات کسانی که میخواهند سر از کار دیگران در آورند یا نمیتوانند مطلبی را پیش خود نگه دارند جواب دهیم. چقدر بجاست به اندرز الهامی پولُس توجه کنیم که میگوید: «هدفتان این باشد که زندگی آرامی داشته باشید، و فقط به کارهای خودتان مشغول باشید.» (۱تسا ۴:۱۱، ترجمهٔ تفسیری) با این حال، گاه پیران مسیحی وظیفه دارند برای رسیدگی به برخی امورِ جماعت از اعضای جماعت اطلاعاتی کسب کنند. در چنین مواردی ارائهٔ اطلاعات کامل بسیار مفید خواهد بود و پیران مسیحی از همکاری شما بسیار قدردانی خواهند کرد. — ۱پطر ۵:۲.
راستگویی در خانواده
۸. چگونه راستی و صداقت اعضای خانواده را به هم نزدیک میکند؟
۸ اغلبِ ما با اعضای خانوادهمان رابطهای نزدیک داریم. برای مستحکم نگاه داشتن این پیوند لازم است اعضای خانواده در گفتگو با یکدیگر راستگو و صادق باشند. کسانی که با اعضای خانوادهٔ خود آزادانه و به نحوی صادقانه و بامحبت گفتگو میکنند از بسیاری مشکلات و سوءتفاهمها در امانند. برای مثال، وقتی اشتباهی میکنیم آیا عذرخواهی کردن از همسر، فرزندان یا اقوام نزدیکمان برای ما دشوار است؟ عذرخواهیای صادقانه و از صمیم قلب آرامش و وحدت را در خانه به ارمغان میآورد. — ۱پِطْرُس ۳:۸-۱۰ خوانده شود.
۹. چرا بیان حقیقت نباید به نحوی نسنجیده و بیملاحظه باشد؟
۹ البته بیان حقیقت نباید به نحوی نسنجیده و بیملاحظه باشد. شخص ممکن است تصوّر کند اگر مطلب را رک و غیرمؤدبانه بیان کند تأثیر بیشتری روی مخاطب خواهد گذاشت. اما پولُس میگوید: «هر قِسم تلخی و غیظ و خشم و فریاد و بدگویی و خباثت را از خود دور کنید، و با یکدیگر مهربان باشید و رحیم و همدیگر را عفو نمایید چنانکه خدا در مسیح شما را هم آمرزیده است.» (افس ۴:۳۱، ۳۲) سخنانی که با احترام و متانت عنوان شود، هم ارزش کلاممان را بالا میبرد، هم نشانگر احترام به مخاطبمان است. — مت ۲۳:۱۲.
صداقت و راستگویی در جماعت
۱۰. پیران مسیحی از نمونهٔ کاملی که عیسی در بیان حقیقت و راستی به جا گذاشت چه میآموزند؟
۱۰ عیسی با رسولانش خالصانه و صریح سخن میگفت. پندهای او گرم و پرمهر بود ولی هرگز برای راضی نگاه داشتن مخاطبانش از بیان حقیقت طفره نمیرفت. (یو ۱۵:۹-۱۲) مثلاً، وقتی میدید رسولانش مرتب بر سر قدرت و مقام با هم در جنگند، قاطعانه ولی با صبر ارزش تواضع را برایشان شرح میداد. (مرق ۹:۳۳-۳۷؛ لو ۹:۴۶-۴۸؛ ۲۲:۲۴-۲۷؛ یو ۱۳:۱۴) پیران مسیحی نیز بر اعضای جماعت ریاست نمیکنند، ولی در عین حال تلاش میکنند راستی و صداقت بر جماعت حاکم باشد. (مرق ۱۰:۴۲-۴۴) آنان همچون عیسی با برادران و خواهران خود ‹مهربان و رحیمند.›
۱۱. برای ابراز محبت به برادرانمان باید چگونه از زبانمان استفاده کنیم؟
۱۱ ما نیز هنگام بیان افکارمان میخواهیم در عین صراحت، سنجیده و با ملاحظه عمل کنیم تا برادر و خواهرمان را از خود نرنجانیم. باید مواظب باشیم مبادا سخنانی تند و نابجا از دهانمان بیرون آید و با زبانمان «مثل اُستُرهٔ تیز» یعنی تیغ برنده احساسات دیگران را جریحهدار کنیم. (مز ۵۲:۲؛ امث ۱۲:۱۸) محبت به «همسایه» حکم میکند که ‹زبانمان را از بدی و لبهایمان را از سخنان حیلهآمیز نگاه داریم.› (مز ۳۴:۱۳) این کار، هم حرمت یَهُوَه را در نظر دیگران بالا میبرد، هم باعث ایجاد وحدت و صلح در میان اعضای جماعت میشود.
۱۲. در چه صورت به دلیل دروغ یکی از اعضای جماعت نیاز به تشکیل کمیتهٔ قضایی وجود دارد؟ توضیح دهید.
۱۲ پیران مسیحی تمام تلاش خود را میکنند تا جماعت را از فتنه و دروغهای بدخواهانه حفظ نمایند. (یعقوب ۳:۱۴-۱۶ خوانده شود.) چنین دروغهایی فقط کوچک یا بزرگجلوه دادن حقایق نیست، بلکه معمولاً به نیّت خُرد کردن شخصیت فرد گفته میشود و غرض از آن معذّب و ناراحت کردن اوست. البته دروغ گفتن همیشه ناپسند است، اما برای هر موردِ دروغی نیز نباید کمیتهٔ قضایی تشکیل شود. پیران مسیحی باید تشخیص دهند که آیا شخصی که دروغی گفته بارها سابقهٔ گفتن دروغهایی بدخواهانه داشته است. پیران میباید در تشخیص این امر از خود بصیرت و درایت نشان دهند و معقولانه عمل کنند. گاهی فقط کافی است پندی از کتاب مقدّس به شخص داده شود.
صداقت در کسب و کار
۱۳، ۱۴. الف) برخی ناراستیهای رایج در محیط کار چیست؟ ب) نتایج خوب صداقت و راستی در محیط کار چه میتواند باشد؟
۱۳ دنیای امروز در ناراستی و دروغ غرق است. از این رو گاه حفظ صداقت و راستگویی در محیط کار و با کارفرما میتواند مشکل باشد. بسیاری هنگام پر کردن فرم استخدامی به دروغ متوسل میشوند. برای مثال، برای به چنگ آوردن شغلی بهتر یا حقوق بیشتر در ارائهٔ سوابق کاری و تحصیلیشان اغراق میکنند. از طرف دیگر، بسیاری از کارکنان برخلاف قانون کارشان در ساعات کاری به امور شخصی میپردازند؛ مثلاً مطالعهٔ مطالبی که ارتباطی با کارشان ندارد، تلفنهای شخصی، فرستادن پیامهای الکترونیکی و یا مشغول شدن با اینترنت.
۱۴ مسیحی واقعی میداند که باید در هر شرایطی صادق باشد. (امثال ۶:۱۶-۱۹ خوانده شود.) پولُس میگوید: «میخواهیم در هر امر رفتار نیکو نماییم.» (عبر ۱۳:۱۸) پس، فرد مسیحی در مقابل پولی که دریافت میکند بیکموکاست کار میکند. (افس ۶:۵-۸) مسیحیای که وجدان کاری را زیر پا نگذارد یَهُوَه خدا را جلال میدهد. (۱پطر ۲:۱۲) برای نمونه رفتار برادری از اسپانیا به نام روبرتو باعث شد که صاحب کارش صداقت و مسئولیتپذیری او را تحسین کند. همین رفتار روبرتو سبب گردید که آن شرکت شاهدان دیگری را نیز استخدام کند. آنان نیز کارکنانی نمونه بودند. به این ترتیب طی سالها روبرتو توانست برای ۲۳ برادر و همین طور ۸ نفر که کتاب مقدّس را مطالعه میکردند در آن شرکت کار ترتیب دهد.
۱۵. چگونه راستگویی فرد مسیحی در کسب و کارش آشکار میشود؟
۱۵ اگر مستقل کار میکنیم آیا در کسب و کارمان صادق هستیم یا این که گاه به دروغ متوسل میشویم؟ فرد مسیحی هنگام ارائهٔ محصولی برای فروش هیچ گاه نباید برای جلب مشتری آن محصول را بهتر از آنچه است جلوه دهد. همچنین باید از دادن یا گرفتن رشوه پرهیز کند. ما میخواهیم با مردم همان طور رفتار کنیم که دوست داریم با ما رفتار کنند. — امث ۱۱:۱؛ لو ۶:۳۱.
صداقت با مسئولان دولتی
۱۶. الف) مسیحیان در مقابل دولت چه مسئولیتی دارند؟ ب) مسیحیان در مقابل یَهُوَه چه مسئولیتی دارند؟
۱۶ زمانی که از عیسی در خصوص پرداخت مالیات سؤال کردند، عیسی گفت: «مال قیصر را به قیصر ادا کنید و مال خدا را به خدا.» (مت ۲۲:۲۱) ما به «قیصر» یعنی مسئولان دولتی چه دینی داریم که باید ادا کنیم؟ برای این که ما مسیحیان در مقابل دولت و خدا وجدانی آسوده داشته باشیم باید از قوانین دولتی اطاعت کنیم؛ که پرداخت مالیات نیز بخشی از آن است. (روم ۱۳:۵، ۶) برای ما مسلّم است که یَهُوَه، خدای واحد و والاترین مقام عالَم است و ما با جان و دل و تمام فکر و قوّتمان او را دوست داریم. (مرق ۱۲:۳۰؛ مکا ۴:۱۱) از این رو بدون هیچ قید و شرطی مطیع و تابع او هستیم. — مزمور ۸۶:۱۱، ۱۲ خوانده شود.
۱۷. مسیحیان چه دیدی به دریافت کمکهای اجتماعی دارند؟
۱۷ در بسیاری از کشورها برای کسانی که نیاز مالی دارند خدمات و کمکهای اجتماعی در نظر گرفته شده است. قطعاً بهرهگیری از این کمکها برای مسیحیانی که واجد شرایطند مانعی ندارد. از آنجایی که فرد مسیحی ملزم است به «همسایهٔ خود راست بگوید» هیچ گاه برای این که از این مزایا برخوردار شود اطلاعات غلط یا گمراهکننده به مسئولان دولتی نمیدهد.
برکات صداقت و راستگویی
۱۸-۲۰. صداقت و راستگویی چه برکاتی به همراه دارد؟
۱۸ صداقت و راستگویی برکات فراوانی به همراه دارد. از جمله برکات آن وجدان راحت است که آرامش خاطر و دلی آرام را در پی دارد. (امث ۱۴:۳۰؛ فیل ۴:۶، ۷) تلاش ما برای حفظ وجدانی راحت در چشم یَهُوَه بسیار با ارزش است. همچنین اگر در تمام جنبههای زندگی جانب صداقت و حق و حقیقت را بگیریم از افشا شدن هیچ مسئلهای ترس نخواهیم داشت. — ۱تیمو ۵:۲۴.
۱۹ به برکت دیگری که شامل حال صادقان میشود توجه کنید. پولُس رسول میگوید: «در هر امری خود را ثابت میکنیم که خدّام خدا هستیم . . . در کلامِ حقّ.» (۲قر ۶:۴، ۷) این امر به راستی در رفتار برادری مسیحی که در بریتانیا زندگی میکند به اثبات رسید. او که قصد فروش ماشینش را داشت برای مشتری تمام مزایا و همچنین معایب ماشین را برشمرد؛ حتی معایبی که آشکار نبود. پس از این که برای آزمایش دوری با ماشین زدند، خریدار از برادرمان سؤال کرد که آیا او شاهد یَهُوَه است؟ اما چرا او چنین سؤالی کرد؟ آن مرد متوجه صداقت و ظاهر آراستهٔ برادرمان شده بود. همین امر سبب شد که برادرمان بتواند با او در مورد کتاب مقدّس صحبت کند.
۲۰ آیا رفتار و شخصیت ما نیز یَهُوَه را جلال میدهد؟ پولُس میگوید: ‹به هیچ یک از روشهای پنهانی متوسل نشوید و هرگز با فریبکاری رفتار نکنید.› (۲قر ۴:۲، انجیل شریف) باشد که ما نیز همواره به ‹همسایهٔ خود راست بگوییم.› اگر چنین کنیم مایهٔ سرافرازی پدر آسمانیمان و همین طور قوم او خواهیم بود.
پاسخ شما به سؤالات زیر چیست؟
• همسایهٔ ما کیست؟
• راستگویی با همسایه به چه معنی است؟
• چگونه صداقت و راستگویی یَهُوَه را جلال میدهد؟
• برکات صداقت و راستگویی چیست؟
[تصویر در صفحهٔ ١٧]
آیا خطاهای کوچک خود را به آسانی میپذیرید؟
[تصویر در صفحهٔ ١٨]
آیا هنگام درخواست کار صادق و راستگو هستیم؟