دشمن خود را بشناسید

۱.‏ یَهُوَه در باغ عدن چه جزئیاتی را دربارهٔ دشمن ما آشکار ساخت؟‏

بی‌شک آدم می‌دانست که مارها قادر به صحبت کردن نیستند.‏ بنابراین وقتی متوجه شد که ماری با حوّا سخن گفته است،‏ احتمالاً فهمید که آن سخنان از طرف یک موجود روحی بوده است.‏ (‏پیدا ۳:‏۱-‏۶‏)‏ آدم و حوّا نمی‌دانستند که آن موجود روحی چه کسی بود.‏ با این حال،‏ آدم تصمیم گرفت به او بپیوندد و بر علیه پدرش یَهُوَه سرکشی کند.‏ (‏۱تیمو ۲:‏۱۴‏)‏ بلافاصله پس از آن،‏ یَهُوَه جزئیات بیشتری را دربارهٔ آن موجود شریر آشکار ساخت و وعدهٔ نابودی او را داد.‏ همچنین یَهُوَه هشدار داد که این موجود روحی تا زمان نابودی‌اش با خادمان خدا مخالفت خواهد کرد.‏—‏پیدا ۳:‏۱۵‏.‏

۲،‏ ۳.‏ چرا پیش از آمدن مسیح،‏ یَهُوَه جزئیات زیادی را دربارهٔ شیطان آشکار نساخت؟‏

^۲ یَهُوَه نام فرشته‌ای را که سرکشی کرد هرگز آشکار نساخته است.‏a اما حدود ۲۵۰۰ سال پس از سرکشی در باغ عدن،‏ یَهُوَه هویت آن فرشتهٔ سرکش را آشکار ساخت.‏ (‏ایو ۱:‏۶‏)‏ به او لقب «شیطان» داده شد که به معنی «مقاومت‌کننده» است.‏ در بخش عبری کتاب مقدّس تنها در کتاب‌های اول تواریخ،‏ ایّوب و زَکَریا به شیطان اشاره شده است.‏ چرا پیش از آمدن مسیح جزئیات زیادی دربارهٔ شیطان آشکار نشد؟‏

^۳ یَهُوَه در بخش عبری کتاب مقدّس جزئیات زیادی را دربارهٔ شیطان و کارهایش آشکار نساخت.‏ چرا که مقصود اصلی یَهُوَه از الهام آیات عبری،‏ تعیین هویت مسیح و هدایت قومش به سمت او بود.‏ (‏لو ۲۴:‏۴۴؛‏ غلا ۳:‏۲۴‏)‏ پس از آمدن مسیح،‏ یَهُوَه از طریق عیسی و شاگردانش جزئیات بیشتری را دربارهٔ شیطان و فرشتگانی که به او پیوستند آشکار ساخت.‏b به‌راستی که عملکرد یَهُوَه بجا بود،‏ زیرا نابودی شیطان و فرشتگان شریر از طریق عیسی و مسح‌شدگان به انجام خواهد رسید.‏—‏روم ۱۶:‏۲۰؛‏ مکا ۱۷:‏۱۴؛‏ ۲۰:‏۱۰‏.‏

۴.‏ چرا نباید از شیطان ابلیس بترسیم؟‏

^۴ پِطرُس رسول شیطان ابلیس را به «شیری غرّان» تشبیه می‌کند.‏ یوحنا نیز او را به شکل «مار» و «اژدها» توصیف می‌کند.‏ (‏۱پطر ۵:‏۸؛‏ مکا ۱۲:‏۹‏)‏ اما ما نباید از شیطان بترسیم،‏ چرا که قدرت او محدود است.‏ ‏(‏یعقوب ۴:‏۷ خوانده شود.‏)‏ یَهُوَه،‏ عیسی و فرشتگان وفادار از ما محافظت می‌کنند.‏ ما با کمک آنان می‌توانیم در برابر دشمنمان شیطان ایستادگی کنیم.‏ در این مقاله می‌خواهیم به سه سؤال مهم در این زمینه پاسخ دهیم.‏ شیطان تا چه حد بر دنیا تسلّط دارد؟‏ او چگونه تلاش می‌کند بر هر یک از ما تأثیر گذارد؟‏ او چه محدودیت‌هایی دارد؟‏ در ادامه خواهیم دید که پاسخ این سؤالات درس‌هایی آموزنده برایمان دارد.‏

۵،‏ ۶.‏ چرا حکومت‌های بشری قادر نیستند شرایط جامعه را مطابق با نیاز مردم تغییر دهند؟‏

^۵ تعداد زیادی از فرشتگان در سرکشی شیطان به او پیوستند.‏ شیطان پیش از توفان نوح،‏ برخی از این فرشتگان را برانگیخت تا با زنان روی زمین رابطهٔ جنسی برقرار کنند.‏ کتاب مقدّس به طور سمبولیک به این رویداد اشاره می‌کند و می‌گوید که آن اژدها یک‌سوم ستارگان آسمان را به زمین افکند.‏ (‏پیدا ۶:‏۱-‏۴؛‏ یهو ۶؛‏ مکا ۱۲:‏۳،‏ ۴‏)‏ وقتی آن فرشتگان خانوادهٔ یَهُوَه را در آسمان ترک کردند،‏ در واقع اجازه دادند که شیطان کنترلشان را به دست گیرد.‏ ما باید همواره به یاد داشته باشیم که این فرشتگان سرکش،‏ گروهی سازماندهی‌شده هستند.‏ شیطان همچون یَهُوَه سازمان و حکومتی برای خود تشکیل داده است و خود را حاکم آن ساخته است.‏ او دیوهایش را به شکلی منظم سازماندهی کرده،‏ به آنان قدرت داده و کنترل حکومت‌های بشری را به دست آنان سپرده است.‏—‏افس ۶:‏۱۲‏.‏

^۶ شیطان از طریق سازمان نامرئی‌اش تمام حکومت‌های بشری را کنترل می‌کند.‏ دلیل اطمینان ما از این امر این است که او «تمامی حکومت‌های سراسر زمین» را به عیسی نشان داد و گفت:‏ «اختیار بر تمامی این حکومت‌ها و شکوهشان را به تو خواهم بخشید؛‏ زیرا به من سپرده شده است و به هر که بخواهم،‏ می‌دهم.‏» (‏لو ۴:‏۵،‏ ۶‏)‏ با وجود تأثیرات منفی شیطان،‏ عملکرد بسیاری از حکومت‌های بشری تا حدّی به نفع مردم است.‏ نیّت برخی از رهبران نیز کمک به انسان‌هاست.‏ اما هیچ رهبر یا حکومتی قادر نیست شرایط جامعه را مطابق با نیاز مردم تغییر دهد.‏—‏مز ۱۴۶:‏۳،‏ ۴؛‏ مکا ۱۲:‏۱۲‏.‏

۷.‏ شیطان علاوه بر حکومت‌ها چگونه از ادیان کاذب و دنیای تجارت استفاده می‌کند؟‏ (‏تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.‏)‏

^۷ شیطان و دیوهایش علاوه بر حکومت‌های بشری از ادیان کاذب و دنیای تجارت نیز استفاده می‌کنند تا ‏«‏تمام ساکنان زمین» را گمراه کنند.‏ (‏مکا ۱۲:‏۹‏)‏ شیطان از طریق ادیان کاذب دربارهٔ یَهُوَه تعالیم دروغ می‌دهد و حتی سعی کرده است که نام یَهُوَه را از انسان‌ها پنهان کند.‏ (‏ار ۲۳:‏۲۶،‏ ۲۷‏)‏ در نتیجه بسیاری انسان‌های خوش‌قلب که در باور خود خدا را می‌پرستند،‏ گمراه شده‌اند و در واقع پرستندهٔ دیوها هستند.‏ (‏۱قر ۱۰:‏۲۰؛‏ ۲قر ۱۱:‏۱۳-‏۱۵‏)‏ شیطان از طریق دنیای تجارت نیز دروغ‌های زیادی را ترویج می‌دهد.‏ برای مثال بسیاری تصوّر می‌کنند که برای رسیدن به زندگی‌ای شاد باید ثروت و دارایی زیادی داشته باشند.‏ (‏امث ۱۸:‏۱۱‏)‏ چنین افرادی به جای پرستش خدا،‏ «غلام ثروت» می‌شوند.‏ (‏مت ۶:‏۲۴‏)‏ حتی اگر آنان تا حدّی به خدا محبت داشته باشند،‏ عشق به مادیات به تدریج آن را «خفه می‌کند.‏»—‏مت ۱۳:‏۲۲؛‏ ۱یو ۲:‏۱۵،‏ ۱۶‏.‏

۸،‏ ۹.‏ الف)‏ ما از گزارش کتاب مقدّس دربارهٔ آدم،‏ حوّا و فرشتگان سرکش کدام دو نکته را می‌آموزیم؟‏ ب)‏ چرا دانستن این که شیطان دنیا را تحت کنترل دارد به نفع ماست؟‏

^۸ ما می‌توانیم از نمونهٔ آدم،‏ حوّا و فرشتگان سرکش حداقل دو درس مهم بیاموزیم.‏ اول این که ما تنها دو گزینه داریم و باید یکی را انتخاب کنیم.‏ آیا می‌خواهیم طرف یَهُوَه را بگیریم یا طرف شیطان را!‏ (‏مت ۷:‏۱۳‏)‏ دوم این که طرفداری از شیطان فواید چندانی برایمان ندارد.‏ آدم و حوّا فرصت یافتند که خودشان معیارهای خوب و بد را تعیین کنند،‏ به دیوها نیز قدرت داده شد تا حکومت‌های بشری را کنترل کنند.‏ (‏پیدا ۳:‏۲۲‏)‏ طرفداری از شیطان همیشه به ضررمان خواهد بود و در نهایت هیچ فایده‌ای برایمان نخواهد داشت.‏—‏ایو ۲۱:‏۷-‏۱۷؛‏ غلا ۶:‏۷،‏ ۸‏.‏

^۹ چرا دانستن این که دنیا تحت کنترل شیطان است به نفع ماست؟‏ آگاهی از این امر به ما کمک می‌کند که دیدگاهی صحیح نسبت به حکومت‌ها داشته باشیم و ما را برمی‌انگیزد که خبر خوش را موعظه کنیم.‏ یَهُوَه از ما می‌خواهد به حکومت‌ها احترام بگذاریم.‏ (‏۱پطر ۲:‏۱۷‏)‏ او از ما انتظار دارد تا زمانی که قوانین حکومت‌ها برخلاف معیارهای خدا نیست از آن‌ها اطاعت کنیم.‏ (‏روم ۱۳:‏۱-‏۴‏)‏ از طرف دیگر،‏ می‌دانیم که هرگز نباید از رهبران یا احزاب سیاسی طرفداری کنیم.‏ (‏یو ۱۷:‏۱۵،‏ ۱۶؛‏ ۱۸:‏۳۶‏)‏ شیطان همواره سعی می‌کند تا نام یَهُوَه را پنهان کرده،‏ وجههٔ او را خراب کند.‏ از این رو،‏ ما تمام تلاشمان را می‌کنیم تا انسان‌ها را با یَهُوَه آشنا سازیم.‏ ما با افتخار نام یَهُوَه را بر خود داریم و آن را به کار می‌بریم،‏ زیرا می‌دانیم که محبت به خدا بسیار باارزش‌تر از عشق به مادیات است.‏—‏اشع ۴۳:‏۱۰؛‏ ۱تیمو ۶:‏۶-‏۱۰‏.‏

۱۰-‏۱۲.‏ الف)‏ شیطان چگونه از طعمه‌هایش برای وسوسهٔ فرشتگان استفاده کرد؟‏ ب)‏ ما از واکنش آن فرشتگان چه درسی می‌گیریم؟‏

^۱۰ شیطان با استفاده از روش‌هایی ماهرانه تلاش می‌کند که بر هر یک از ما تأثیر گذارد.‏ او با طعمه‌هایش ما را وسوسه می‌کند تا مطابق خواست او عمل کنیم.‏ گاهی نیز انسان‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد که از او اطاعت کنند.‏

^۱۱ شیطان با استفاده از طعمه‌هایش تعداد زیادی از فرشتگان را نیز وسوسه کرد.‏ احتمالاً او برای مدت‌ها آنان را تحت نظر داشت تا بتواند بهترین طعمه را برای وسوسهٔ آنان انتخاب کند.‏ برخی از آن فرشتگان فریب شیطان را خوردند و با زنان روی زمین رابطهٔ جنسی برقرار کردند.‏ فرزندان حاصل از این روابط،‏ انسان‌های خشن و عظیم‌الجثه‌ای بودند که مردم آن زمان را مورد ظلم و ستم قرار می‌دادند.‏ (‏پیدا ۶:‏۱-‏۴‏)‏ به‌علاوه،‏ احتمالاً شیطان فرشتگان را وسوسه کرد که اگر به او بپیوندند،‏ بر انسان‌ها تسلّط خواهند داشت.‏ شاید او به این شکل می‌خواست مانع آمدن «نسل زن» شود.‏ (‏پیدا ۳:‏۱۵‏)‏ اما یَهُوَه با آوردن توفانی،‏ تمام نقشه‌های شیطان و دیوهایش را نقش بر آب کرد.‏

^۱۲ ما از این رویداد چه می‌آموزیم؟‏ دو طعمهٔ مؤثری که شیطان از آن‌ها استفاده کرد،‏ غیراخلاقیات و غرور بود.‏ فرشتگانی که به شیطان پیوستند،‏ هزاران سال در حضور یَهُوَه خدمت کرده بودند!‏ با این حال،‏ آنان امیالی نادرست در خود پروراندند.‏ ما نیز شاید سالیان زیادی در بخش زمینی سازمان یَهُوَه خدمت کرده باشیم،‏ اما باید همواره به یاد داشته باشیم که حتی در چنین شرایطی نیز امیال نادرست می‌تواند در دلمان ریشه گیرد و رشد کند.‏ (‏۱قر ۱۰:‏۱۲‏)‏ از این رو،‏ بسیار اهمیت دارد که به طور مرتب دل خود را محک زنیم و از غیراخلاقیات و غرور دوری کنیم.‏—‏غلا ۵:‏۲۶؛‏ کولُسیان ۳:‏۵ خوانده شود.‏

۱۳.‏ یکی دیگر از طعمه‌های مؤثر شیطان چیست و ما چگونه می‌توانیم از آن دوری کنیم؟‏

^۱۳ یکی دیگر از طعمه‌های مؤثر شیطان ایجاد حس کنجکاوی نسبت به نیروهای ماورای طبیعی است.‏ امروزه شیطان از طریق ادیان کاذب و دنیای تفریحات تلاش می‌کند که به طور غیرمستقیم انسان‌ها را به سمت دیوها جذب کند.‏ فیلم‌ها،‏ بازی‌های کامپیوتری و رسانه‌های دیگر،‏ نیروهای سحرآمیز و جادویی را بسیار جالب و هیجان‌انگیز جلوه می‌دهند.‏ ما چگونه می‌توانیم از این طعمهٔ شیطان دوری کنیم؟‏ نباید انتظار داشته باشیم که سازمان یَهُوَه لیستی از تفریحات خوب و بد در اختیارمان بگذارد.‏ هر یک از ما باید وجدانش را هماهنگ با معیارهای یَهُوَه تربیت کند.‏ (‏عبر ۵:‏۱۴‏)‏ پولُس رسول گفت که محبت شما به خدا «بی‌ریا باشد.‏» (‏روم ۱۲:‏۹‏)‏ ما با به‌کارگیری این پند می‌توانیم همواره تصمیماتی درست بگیریم.‏ هر یک از ما می‌تواند از خود بپرسد،‏ ‹آیا مطابق با اصولی که به دیگران تعلیم می‌دهم زندگی می‌کنم؟‏ علاقه‌مندان یا شاگردانم با دیدن تفریحاتم،‏ دربارهٔ من چه فکر می‌کنند؟‏› هر چه بیشتر سخنان و اعمالمان را هماهنگ سازیم،‏ احتمال این که در دام شیطان بیفتیم کمتر می‌شود.‏—‏۱یو ۳:‏۱۸‏.‏

۱۴.‏ شیطان ممکن است چگونه ما را تحت فشار قرار دهد و ما چطور می‌توانیم با آن مقابله کنیم؟‏

^۱۴ شیطان علاوه بر استفاده از طعمه‌هایش،‏ ما را تحت فشار قرار می‌دهد که به یَهُوَه پشت کنیم.‏ برای مثال،‏ او می‌تواند از طریق حکومت‌ها فعالیت موعظه را ممنوع کند،‏ یا کاری کند که همکاران و همکلاسی‌هایمان ما را به دلیل پای‌بندی به اصول کتاب مقدّس مسخره کنند.‏ (‏۱پطر ۴:‏۴‏)‏ او همچنین ممکن است از نیّت خوب اعضای خانواده‌مان که شاهد یَهُوَه نیستند سوءاستفاده کرده و آنان را بر آن دارد که ما را از رفتن به جلسات بازدارند.‏ (‏مت ۱۰:‏۳۶‏)‏ ما چطور می‌توانیم با چنین مشکلاتی مقابله کنیم؟‏ اول این که باید انتظار چنین فشارهایی را داشته باشیم،‏ زیرا شیطان با ما در جنگ است.‏ (‏مکا ۲:‏۱۰؛‏ ۱۲:‏۱۷‏)‏ دوم این که باید همواره موضوع اصلی را مد نظر داشته باشیم؛‏ شیطان ادعا کرده است ما تنها زمانی که برایمان راحت است به یَهُوَه خدمت می‌کنیم،‏ اما وقتی تحت فشار قرار گیریم به او پشت خواهیم کرد.‏ (‏ایو ۱:‏۹-‏۱۱؛‏ ۲:‏۴،‏ ۵‏)‏ سوم این که برای غلبه بر فشارهای شیطان باید به یَهُوَه تکیه کنیم تا قوّت لازم را به ما بدهد.‏ یَهُوَه هرگز ما را تنها نخواهد گذاشت.‏—‏عبر ۱۳:‏۵‏.‏

۱۵.‏ آیا شیطان می‌تواند ما را مجبور کند که برخلاف میلمان عمل کنیم؟‏ توضیح دهید.‏

^۱۵ شیطان قادر نیست انسان‌ها را مجبور کند که برخلاف میلشان عمل کنند.‏ (‏یعقو ۱:‏۱۴‏)‏ بسیاری از مردم نمی‌دانند که طرف شیطان را گرفته‌اند و مطابق مقصود او زندگی می‌کنند.‏ اما زمانی که حقیقت را می‌آموزند،‏ باید تصمیم بگیرند که می‌خواهند به چه کسی خدمت کنند.‏ (‏اعما ۳:‏۱۷؛‏ ۱۷:‏۳۰‏)‏ اگر ما مصمم باشیم که مطیع یَهُوَه بمانیم،‏ شیطان نمی‌تواند ما را از پای‌بندی به یَهُوَه بازدارد.‏—‏ایو ۲:‏۳؛‏ ۲۷:‏۵‏.‏

۱۶،‏ ۱۷.‏ الف)‏ شیطان و دیوها چه محدودیت‌های دیگری دارند؟‏ ب)‏ چرا نباید از دعا کردن با صدای بلند بترسیم؟‏

^۱۶ شیطان و دیوها محدودیت‌های دیگری نیز دارند.‏ برای مثال،‏ در هیچ جای کتاب مقدّس نیامده است که آنان می‌توانند از آنچه در فکر و دل شخص است آگاه شوند.‏ تنها یَهُوَه و عیسی توانایی چنین کاری را دارند.‏ (‏۱سمو ۱۶:‏۷؛‏ مرق ۲:‏۸‏)‏ حال هنگام صحبت کردن یا دعا کردن با صدای بلند،‏ آیا باید نگران باشیم که شیطان آنچه می‌گوییم را می‌شنود و از آن بر علیه‌مان استفاده می‌کند؟‏ خیر!‏ ما از این نمی‌ترسیم که شیطان می‌تواند ما را در خدمت به یَهُوَه ببیند.‏ به طور مشابه،‏ نباید بترسیم که شیطان صدای ما را هنگام دعا کردن بشنود.‏ کلام خدا به بسیاری از خادمان یَهُوَه اشاره می‌کند که با صدای بلند دعا کرده‌اند.‏ کتاب مقدّس نمی‌گوید که آنان از این که شیطان صدایشان را بشنود ترسی داشته‌اند.‏ (‏۱پاد ۸:‏۲۲،‏ ۲۳؛‏ یو ۱۱:‏۴۱،‏ ۴۲؛‏ اعما ۴:‏۲۳،‏ ۲۴‏)‏ اگر ما تمام تلاشمان را بکنیم تا سخنان و اعمالمان را با خواست یَهُوَه هماهنگ سازیم،‏ می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه اجازه نمی‌دهد شیطان صدمه‌ای جبران‌ناپذیر به ما وارد کند.‏—‏مزمور ۳۴:‏۷ خوانده شود.‏

^۱۷ ما باید دشمن خود را بشناسیم،‏ اما نباید از او وحشت داشته باشیم.‏ ما با حمایت یَهُوَه،‏ حتی با وجود ناکاملی‌مان می‌توانیم در جنگ با شیطان پیروز شویم.‏ (‏۱یو ۲:‏۱۴‏)‏ اگر ما در برابر او ایستادگی کنیم،‏ او از ما دور می‌شود.‏ (‏یعقو ۴:‏۷؛‏ ۱پطر ۵:‏۹‏)‏ امروزه شیطان به‌خصوص جوانان را هدف خود ساخته است.‏ آنان چگونه می‌توانند در مقابل ترفندهای شیطان ایستادگی کنند؟‏ در مقالهٔ بعد به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.‏