Seviteba
Vakaraubuka, Seviteba 1
Era kerei koya me vakaraitaka vei ira e dua na ivakatakilakila mai lomalagi.—Maciu 16:1.
Eso ena gauna i Jisu era sega ni lomavakacegu ena ka e vakavulica, era vinakata e levu tale na ka. Ia ni sega ni vakaraitaka vei ira na ivakatakilakila era vinakata, era mani tarabe. (Maciu 16:4) Na cava e kaya na iVolatabu? E vola na parofita o Aisea me baleta na Mesaia: “Ena sega ni kaikaila se tabalaka na domona, ena sega ni rogo na domona e gaunisala.” (Aisea 42:1, 2) E sega ni cakava o Jisu nona cakacaka vakaitalatala me qoroi kina. E sega ni tara na valenisoro lelevu, e sega ni tokara na isulu ni lotu me duatani kina se vakarota me kacivi ena icavuti ni lotu. E leqataki nona bula o Jisu ni veilewaitaki, ia e sega ni via vakamarautaki Tui Eroti me cakamana. (Luke 23:8-11) E vakayacora o Jisu eso na cakamana, ia e nona inaki ga me vunautaka na itukutuku vinaka. E tukuna vei ratou nona tisaipeli, “qo na vu ni noqu lako mai.”—Mari. 1:38. w21.05 4 ¶9-10
Vakarauwai, Seviteba 2
Ena rawata na bula tawamudu, o koya e vulica tiko ga na veika me baleti kemuni na Kalou dina duadua ga, kei Jisu Karisito oni tala mai.—Joni 17:3.
Eda vaqarai ira na “yalomalumalumu era muria na sala mera bula tawamudu kina.” (Caka. 13:48) Me rawa nida vukei ira qori mera tisaipeli, e vinakati meda vukei ira mera (1) kila, (2) vakabauta, (3) mera muria tale ga na veika era vulica ena iVolatabu. (Kolo. 2:6, 7; 1 Ces. 2:13) Eda rawa ni vukei ira na gonevuli na lewe ni ivavakoso nida vakaraitaka noda lomani ira qai kauaitaki ira nira tiko ena soqoni. (Joni 13:35) E rawa tale ga ni levu na gauna kei na igu ena vakayagataka o qasenivuli me vukei gonevuli me talaraka na vakabauta kei na itovo sa “vakawakana tu” vua. (2 Kor. 10:4, 5) Ena rawa ni vica vata na vula nona dusimaki gonevuli me cakava na veiveisau me rawa ni rawata nona isausau me papitaiso. E yaga dina nona cakava o gonevuli na veisau qori. w21.07 3 ¶6
Sigatabu, Seviteba 3
Ni vakadeitaka na dina ni ka kece, ni taura matua na ka vinaka.—1 Ces. 5:21.
Vakacava eda vakadeitaka ni ka eda vakavulica e ka dina, ra qai muria tiko na iVakadinadina i Jiova nikua na ivakarau ni sokalou e vakadonuya o Jiova? E vakabauta dei na ka dina na yapositolo o Paula. (1 Ces. 1:5) E sega ni yavutaki qori ena ivakarau ni lomana. E gonevuli gugumatua ni Vosa ni Kalou o Paula. E vakabauta ni “vakavuna na Kalou na iVolatabu kece.” (2 Tim. 3:16) Na cava e vulica kina? E vulica ena iVolatabu o Paula na ivakadinadina matata ni Mesaia yalataki o Jisu. Qori na ka era sega ni via vakabauta na iliuliu ni lotu vakaJiu. Era kaya na iliuliu ni lotu veivakaisini qori nira matataka na Kalou, ia era cakitaki koya ena ka era cakava. (Taito 1:16) E sega ni vakataki ira o Paula, e sega ni vakatulewataka na ka me vakabauta mai na Vosa ni Kalou, kei na ka me kua ni vakabauta. E tu vakarau me vakavulica qai muria na “ivakaro [kece] ni Kalou.”—Caka. 20:27. w21.10 18 ¶1-2
Moniti, Seviteba 4
Ena sega ni lako mai vei au e dua ke sega ni vagolei koya mai o Tamaqu e talai au mai.—Joni 6:44.
Nida tea na sore ni ka dina qai vakasuasuataka, e bibi meda kila ni Kalou ga e vakatubura. (1 Kor. 3:6, 7) E ka talei vei Jiova na noda bula yadua. E lesi keda ena itavi dokai meda cakacaka vata kei Luvena, mera kumuni mai na lewe ni veimatanitu ni bera ni cava na ituvaki qo. (Akeai 2:7) Na noda cakacaka vakavunau e vaka na cakacaka ni veivueti. Eda vaka na timi ni veivueti, eda talai meda lai vueti ira mai na lewe ni waqa sa luvu tiko. Era na lewe lailai ga na lai vueti mai, ia e bibi kece na noda cakacaka na lai veivueti. E dina tale ga qori ena noda cakacaka vakaitalatala. Eda sega ni kila na levu ni tamata mera na vakabulai mai na vuravura i Setani. Ia o Jiova e rawa ni vakayagataki keda meda vukei ira. E kaya o Andreas, na tacida tagane mai Bolivia, “Au kila ni o koya e mai vulica na ka dina qai papitaiso, e rawati ga ena nodra cakacaka vata e levu.” Me donu tiko ga na noda rai ena cakacaka vakaitalatala. Ke da cakava qori, ena vakalougatataki keda o Jiova, eda na marautaka tale ga na noda cakacaka vakaitalatala. w21.05 19 ¶19-20
Tusiti, Seviteba 5
Dro tani mai na dai ni Tevoro.—2 Tim. 2:26.
E nona inaki levu na dauvakasasa me tobo manumanu se vakamatea. De dua ena duidui na nona dai, me vaka e tukuna e dua na itokani lasu i Jope. (Jope 18:8-10) Ena rairai bacana vakacava na dauvakasasa na manumanu ena nona dai? Ena vakaraica tiko na ka e cakava. E dau lako e vei? Cava e taleitaka? Na dai vinaka cava me vakayagataka? E vaka sara ga na dauvakasasa qori o Setani. E vakadikevi keda yadudua. Ena vakaraica tiko na vanua eda lako kina kei na ka eda taleitaka. Oti ena biria nona dai meda coriti kina nida wele sara tu ga. Ia e vakadeitaka na iVolatabu nida se rawa tiko ga ni dro ke da coriti ena nona dai. E vakavulici keda tale ga ena sala meda dro tani kina. E rua na dai nei Setani e mana vakalevu ya na dokadoka kei na kocokoco. Sa vica vata na udolu na yabaki nona rawai ira tiko e levu ena itovo ca qori. E vaka ga na daubiri dai e bacani ira na manumanu se tagavi ira. (Same 91:3) Ia e sega ni dodonu meda coriti ena dai i Setani. Na vuna? Sa vakaraitaka vei keda o Jiova na dai e dau vakayagataka o Setani.—2 Kor. 2:11. w21.06 14 ¶1-2
Vukelulu, Seviteba 6
E isala totoka na ulu sikoa ni kune ena sala ni yalododonu.—Vkai. 16:31.
O ira na tacida itabaqase yalodina era iyau talei. Na Vosa ni Kalou e vakatauvatana na ulu sikoa me vaka na isala. (Vkai. 20:29) Ia ena rawarawa sara meda vakawalena. Nira kila na gone nira ka talei na itabaqase, era na rawata e dua na ka e uasivia na iyau vakayago. Na Kalou o Jiova e mareqeti ira na tacida itabaqase yalodina. E kila vinaka na lomadra, nodra itovo vinaka, e mareqeta tale ga. E marautaka nira wasea vei ira na gone na ka era vulica ena nodra veiqaravi ena yalodina ena dua na gauna balavu. (Jope 12:12; Vkai. 1:1-4) E mareqeta tale ga o Jiova na nodra vosota. (Mala. 3:16) Era vakila na dredre, ia e dei tiko ga nodra vakabauti Jiova. E serau tiko ga nodra inuinui ni vakatauvatani kei na gauna era vulica kina na ka dina. E lomani ira o Jiova nira tukuna tiko ga yani na yacana “nira sa qase” mada ga.—Same 92:12-15. w21.09 2 ¶2-3
Lotulevu, Seviteba 7
Me dikeva na tamata yadua na nona cakacaka, ena qai marau ga kina vakalevu.—Kala. 6:4.
E vinaka me tiko na gauna meda dau dikeva kina noda inaki. Eda rawa ni taroga: ‘Au dau marau ga niu nanuma niu vinaka cake vei ira eso tale? Au dau cakacaka vakaukaua ena ivavakoso niu vinakata ga meu uasivi ira na kena vo, se vinaka duadua na ka au cakava? Seu cakacaka vakaukaua meu vakamarautaki Jiova?’ E uqeti keda na iVolatabu meda kua ni vakatauvatani keda. Na vuna? Ke da nanuma nida vinaka cake vei ira na tacida, eda rawa ni dokadoka. Ia ke da nanuma nira vinaka cake vei keda, eda rawa ni yalolailai. (Roma 12:3) Meda nanuma tiko o Jiova e vagolei keda mai vua, e sega ni cakava qori nida rairai vinaka, gusumacala, se rogo, ia baleta ga nida vinakata meda lomani koya, eda rogoci Luvena tale ga.—Joni 6:44; 1 Kor. 1:26-31. w21.07 14-15 ¶3-4
Vakaraubuka, Seviteba 8
Moni qai vakavoui tiko ga ena igu e lewa na nomuni vakarau ni vakasama.—Efeso 4:23.
Me rawa ni vakavoui na ivakarau ni noda vakasama, ena vinakati meda masu, vulica na Vosa ni Kalou qai vakasamataka vakatitobu. Mo gumatua ni vakayacora qori qai kerei Jiova tiko ga me vakaukauataki iko. Ena vukei iko nona yalo tabu mo kua ni vakatauvatani iko. Ena vukei iko tale ga o Jiova mo kila ke sa tiko e lomamu na vuvu kei na dokadoka, mo qai cavuraka vakatotolo. (2 Vei. 6:29, 30) E kila o Jiova na lomada kei na noda sasaga meda valuta na yalo ni vuravura kei na noda malumalumu. Ni raica o Jiova noda saga vakaukaua meda valuta qori, sa na qai lomani keda ga vakalevu. E vakamacalataka o Jiova nona kauaitaki keda ni tukuna nodrau veivolekati e dua na tina kei na luvena dramidrami. (Aisea 49:15) E veivakacegui dina ni va sara ga qori nona lomani keda vakalevu o Jiova ni raica noda saga tiko meda qaravi koya mai vu ni lomada! w21.07 24-25 ¶17-19
Vakarauwai, Seviteba 9
Marau vata kei ira era marau.—Roma 12:15.
Eda na marau vakalevu nida gumatua ena itavi cava ga e lesi vei keda ena noda qaravi Jiova. Meda “ogaoga” vakalevu ena cakacaka vakavunau qai cakacaka vakaukaua ena ivavakoso. (Caka. 18:5; Iper. 10:24, 25) Mo vakavakarau vinaka ena soqoni, me veiuqeti kina na nomu ivakamacala. Raica vakabibi na itavi e lesi vei iko ena soqoni ena lomanimacawa. Ke o kerei mo qarava e dua na itavi ena ivavakoso mo yaco totolo yani, mo nuitaki tale ga. Kua ni nanuma ni sega ni yaga na gauna o vakayagataka kina. Saga mo kenadau ena nomu cakacaka. (Vkai. 22:29) Na levu ga ni nomu gumatua ena itavi vakayalo kei na nomu ilesilesi, ena totolo nomu toso, o na marau tale ga vakalevu. (Kala. 6:4) O na rawa tale ga ni marau kei ira era lesi ena itavi o dau vinakata tu.—Kala. 5:26. w21.08 22 ¶11
Sigatabu, Seviteba 10
Na vuku mai cake me savasava mada, qai dau veiyaloni, e yalorawarawa, e vakarau tu me talairawarawa, e dau yalololoma qai cakava e levu na ka vinaka, e sega ni dau veivakaduiduitaki, se dau veivakaisini.—Jeme. 3:17.
Meda qarauna na dokadoka, meda yalorawarawa ni vakavulici. E tiko na mate e rawa ni vakaukauataka na salanidra ni uto, ena sega kina ni cakacaka vinaka, na dokadoka e rawa ni vakaukauataka na lomada meda sega kina ni muria na veidusimaki i Jiova. O ira na Farisi era dokadoka se ra vakaukauataka na lomadra mera sega kina ni vakabauta na ivakadinadina matata e vakaraitaka vei ira na yalo tabu. (Joni 12:37-40) E sega ni vinaka na nodra dokadoka nira na sega ni rawata na bula tawamudu. (Maciu 23:13, 33) Sa qai bibi sara meda nuitaka na Vosa ni Kalou kei na yalo tabu me veisautaka na noda itovo, me uqeta na noda rai kei na noda vakatulewa! Ni yalomalumalumu o Jemesa e yalorawarawa me vakavulici koya o Jiova, e rawa kina ni dua na qasenivuli vinaka. w22.01 10 ¶7
Moniti, Seviteba 11
Kerekere tiko ga.—Maciu 7:7.
Nida “gumatua tiko ena masu,” eda nuidei ni na rogoca na Tamada vakalomalagi. (Kolo. 4:2) Ena rairai sega ni saumi totolo na noda masu, ia e yalataka o Jiova ni na sauma “ena gauna eda gadreva kina.” (Iper. 4:16) Oya na vuna meda kua ni beitaki Jiova ke sega ni yaco totolo na ka eda nanuma tiko. Kena ivakaraitaki, e levu e sa dede nodra masulaka tiko mera raica ni vakarusa na Matanitu ni Kalou na ivakarau ca qo. E tukuna mada ga o Jisu meda masulaka qori. (Maciu 6:10) Ia e ka vakalialia me luluqa nona vakabauta na Kalou e dua ni sega ni yaco na icavacava me vaka eda nanuma! (Apak. 2:3; Maciu 24:44) E ka vakayalomatua meda waraki Jiova tiko ga da qai masu vua ena vakabauta. Ena yaco ga na icavacava ena kena gauna donu, ni sa digia oti tu o Jiova “na siga ya kei na kena aua.” Qori ena gauna veiganiti vei keda kece.—Maciu 24:36; 2 Pita 3:15. w21.08 10 ¶10-11
Tusiti, Seviteba 12
Moni yalomalumalumu ena nomuni okati ira na kena vo mera uasivi kemuni.—Fpai. 2:3.
Era kila na itabaqase yalomalumalumu, nira sa qase mai sa na sega ni levu na ka era cakava me vaka e liu. Kena ivakaraitaki, o ira na noda ivakatawa ni tabacakacaka. Nira sa yabaki 70, sa na veisau na nodra ilesilesi. Ena sega toka ni rawarawa qori. Era marautaka vakalevu mera qaravi ira na tacidra. Ia era kila ni vinaka mera veiqaravi na gone. Era vakaraitaka gona na rai e tu vei ira na Livai e Isireli makawa, nira sa yabaki 50 sa na cegu nodra veiqaravi ena valeniveitavaki. Era marautaka na Livai qori na ilesilesi cava ga era lesi kina. Era qarava vinaka na nodra itavi, e rawa tale ga nira vukei ira na gone. (Tiko 8:25, 26) Nikua, era sa sega ni veisiko ena ivavakoso na ivakatawa ni tabacakacaka era sa cegu. Era yaga sara tiko vakalevu ena nodra ivavakoso. w21.09 8-9 ¶3-4
Vukelulu, Seviteba 13
Tamaqu, au sa ivalavala ca i lomalagi, vei iko tale ga. E sega ni ganita meu vakatokai tale meu luvemu.—Luke 15:21.
E tukuna o Jisu e dua na italanoa veiuqeti ena Luke 15:11-32 me baleta na gone cidroi. E talaidredre vei tamana e dua na cauravou, e biubiu e vale, e lako sara “ina dua na vanua yawa.” E torosobu na ivakarau ni nona bula ena vanua qori. Ia ni dredre na ituvaki, e vakasamataka vakabibi na nona bula. E liaca ni vinaka cake sara na nona bula ni se tiko ena vale i tamana. Me vaka e tukuna o Jisu, e “kilai yalona tale” na cauravou qo. E vakatulewataka me lesu i vale me kere veivosoti vei tamana. E bibi nona liaca na cauravou qo ni levu na nona vakatulewa ca. E bibi me cakava kina e dua na ka! E veivutunitaka dina na gone cidroi na ka e cakava. E sega ni veiuqeti wale ga na italanoa qo. Na kena ivakavuvuli e rawa ni vukei ira na qase ni ivavakoso mera kila ke veivutunitaka dina na nona ivalavala ca bibi e dua na tacida. w21.10 5 ¶14-15
Lotulevu, Seviteba 14
Au na kurea na lomalagi, na vuravura.—Akeai 2:6.
Na cava ena sega ni kurei se kau laivi? E vola na yapositolo o Paula: ‘Me vaka nida na lewe ni matanitu e sega ni yavalati rawa, meda tomana tiko mada ga noda veiqaravi tabu vua na Kalou ena veidokai kei na qoroqoro.’ (Iper. 12:28) Io ni sa oti ga qori, na Matanitu ni Kalou duadua ga ena sega ni kurei. (Same 110:5, 6; Tani. 2:44) Sa sega tale ni gauna ni vakawelewele qo! E vinakati mera vakatulewa na lewenivanua. Era na tokona tiko ga na bula vakavuravura, e tini ina rusa, se veisautaka nodra bula me salavata kei na loma ni Kalou e tini ina bula tawamudu? (Iper. 12:25) Ena noda cakacaka gona vakavunau eda rawa ni vukei ira kina mera vakatulewataka na tikina bibi qori. Meda nanuma dei tale ga na vosa ni noda Turaga o Jisu: “Ena vunautaki mada na itukutuku vinaka qo ni Matanitu ni Kalou ena veiyasa i vuravura me ivakadinadina ina veimatanitu kece, sa na qai yaco na icavacava.”—Maciu 24:14. w21.09 19 ¶18-20
Vakaraubuka, Seviteba 15
Au na sega sara ni laivi iko, au na sega tale ga ni biuti iko.—Iper. 13:5.
E nomuni itavi bibi na qase moni vakacegui ira na tacimuni era biuti Jiova na lewe ni nodra vuvale. (1 Ces. 5:14) Moni vakaliuliu ni uqeti ira ni bera na soqoni, vaka kina ni sa suka. Moni sikovi ira ena nodra vale, moni masu vata. Ni vunau vata, se sureti ratou ena nomudou sokalou vakavuvale. E vinakati vei kemuni na qase ni ivavakoso moni karoni ira na sipi i Jiova era rarawa tiko, lomani ira, kauaitaki ira tale ga. (1 Ces. 2:7, 8) E “sega ni vinakata [o Jiova] me rusa e dua, e vinakata ga moni veivutuni kece.” (2 Pita 3:9) Ena rairai valavala ca bibi e dua, ia se talei tiko ga vua na Kalou na nona bula. Vakasamataka na ka talei e vakarautaka o Jiova, na isoro ni veivoli i Luvena lomani ena vukuda yadua na tamata ivalavala ca. Ni yalololoma o Jiova, e saga me vukei ira na biuti koya mera lesu vua. E vakanuinui tu nira na cakava qori, me vaka eda raica ena vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na gone cidroi.—Luke 15:11-32. w21.09 30-31 ¶17-19
Vakarauwai, Seviteba 16
Dou sa lai marautaka na vua ni nodra buno.—Joni 4:38.
Vakacava ke yalana nomu vunau kei na veivakavulici na tauvimate? O se rawa tiko ga ni marautaka nomu itavi ena tatamusuki. Vakasamataki Tui Tevita mada ni a ravuti ira na Amalekaiti daukabakoro, me vakabula na nona vuvale qai kauta lesu mai na ka era taukena. Era sa oca e 200 na tagane dauvala, era mani tiko mai mera yadrava na iyaya. Nira qaqa ena ivalu, e vakarota sara o Tevita mera wase vakatautauvata na itokinivalu. (1 Sam. 30:21-25) E va tale ga qori na noda veivakatisaipelitaki e vuravura raraba. O ira na veiqaravi ena nodra igu taucoko era na marau vata kece mera vukea e dua me muria na sala ina bula. O Jiova e raica na noda gumatua kei na vinaka ni noda inaki, ena vakalougatataki keda kina. E vakavulici keda tale ga meda marautaka na noda itavi ena tatamusuki levu e vakayacori tiko. (Joni 14:12) Eda nuidei gona ni na vakadonui keda o Jiova ke da sega ni soro! w21.10 28 ¶15-17
Sigatabu, Seviteba 17
Na kedra idivi na cauravou na nodra kaukaua.—Vkai. 20:29.
Nida sa qase mai eda na rairai lomaleqa ni sa sega na keda yaga vei Jiova me vaka e liu. Io, sa na lailai noda kaukaua, ia meda vakayagataka na vuku kei na ka eda kila meda vukei ira na gone mera yaga qai levu tale na itavi mera qarava. E bibi mera yalomalumalumu na itabaqase ke ra via vukei ira na gone. O koya e yalomalumalumu ena raici ira na kena vo mera uasivi koya. (Fpai. 2:3, 4) Era kila na itabaqase yalomalumalumu ni levu tu na sala e rawa nira qarava vinaka kina e dua na itavi me salavata ga kei na iVolatabu. Era na sega gona ni namaka me tautauvata tu ga na ka era cakava e liu kei na gauna qo. (Dauv. 7:10) E levu sara na ka yaga e rawa nira wasea na itabaqase vei ira na gone, era kila tale ga “ni sa veisau tiko na ituvaki ni vuravura qo,” e bibi gona mera vulica na iwalewale vou.—1 Kor. 7:31. w21.09 8 ¶1, 3
Moniti, Seviteba 18
O cei vei ira na kalou e vakataki kemuni, i Jiova? O cei e vakataki kemuni, ni oni vakaraitaka na cecere ni nomuni savasava?—Lako 15:11.
E sega ni vinakata o Jiova vei ira na qaravi koya mera cakava na ka era na vakadukadukalitaki kina. Ni savasava vakaoti o koya. E vakamatatataki sara tu ga qo ena tikinikoula e toka ena nona isala na bete levu. E ceuti ena tikinikoula qori na matavosa: “E nei Jiova na savasava.” (Lako 28:36-38) Na itukutuku ena tikinikoula qori ena vakadeitaka sara ga vei koya e raica ni savasava dina o Jiova. Ia vakacava ke sega ni raica rawa na tikinikoula qori e dua na Isireli ni sa rui yawa na vanua e tiko kina? Ena kila tiko ga ni savasava o Jiova? Io! Era dau rogoca kece na Isireli na wiliki ni Lawa e matadra na tagane, yalewa, kei na gone. (Vkru. 31:9-12) Ke o tiko e kea, o na rogoca ni wiliki: “O yau o Jiova na nomuni Kalou, moni . . . savasava niu savasava o yau.” “Moni savasava vei au, ni o yau o Jiova au savasava.”—Vunau 11:44, 45; 20:7, 26. w21.12 3 ¶6-7
Tusiti, Seviteba 19
Dou kua . . . ni lomaocaoca.—Luke 12:29.
Eso era na rairai lomaocaocataka na ka mera bula kina. De dua era tiko ena vanua dravudravua, e dredre kina na vaqara cakacaka. Ena dredre toka me rawati na ilavo me qaravi kina nodra vuvale. Se rairai sa takali o koya e dau rawailavo tiko ena vuvale, sa sega na ilavo me ratou bula kina na vo ni vuvale. Ena yaga vei keda na noda nuitaki Jiova meda kua kina ni lomaocaoca. Nanuma tiko ni o Jiova ena vakarautaka na ka vakayago meda bula kina ke da vakaliuca na veika vakayalo. (Maciu 6:32, 33) E dau dina ena ka e yalataka. (Vkru. 8:4, 15, 16; Same 37:25) Ke vakarautaka o Jiova na ka mera bula kina na manumanuvuka kei na senikau, na cava meda lomaocaocataka kina na kakana kei na isulu? (Maciu 6:26-30; Fpai. 4:6, 7) Kena ivakaraitaki, na loloma ena uqeti rau na itubutubu dauloloma me vakarautaka na ka mera bula kina na luvedrau. Na loloma tale ga e uqeta na Tamada vakalomalagi me vakarautaka na ka era gadreva na nona tamata. w21.12 17 ¶4-5; 18 ¶8
Vukelulu, Seviteba 20
E tiko ga kei Josefa o Jiova, e dei tu ga na nona lomani koya.—Vkte. 39:21.
Sa bau vakararawataki iko mada e dua, ke tacimu vakayalo mada ga? Vakasamataka mada na ivakaraitaki i Josefa ni ratou vakalolomataki koya na tuakana. E dei tu ga me qaravi Jiova, e qai vakalougatataki nona vosovoso. Toso na gauna e vosoti ratou na tuakana o Josefa qai raica na sala e vakalougatataki koya kina o Jiova. (Vkte. 45:5) Me vakataki Josefa, eda vakacegui nida toro volekati Jiova qai waraki koya me vakadodonutaka na veika ca ena nona gauna. (Same 7:17; 73:28) Ke o vosota tiko na ituvaki dredre ena gauna qo se so tale na ka rarawa, mo nanuma tiko ni voleka o Jiova vei ira “sa ramusu na lomadra.” (Same 34:18) E lomani iko ni o vosovoso, ni o biuta vua na nomu icolacola bibi. (Same 55:22) O Jiova e Turaganilewa ni vuravura taucoko. E raica na ka kece. ( 1 Pita 3:12) Ke o sotava tiko eso na ituvaki dredre ena gauna qo o qai sega ni walia rawa, vakacava o rawa ni waraki koya? w21.08 11 ¶14; 12 ¶16
Lotulevu, Seviteba 21
Saga moni kila tiko ga se cava na loma i Jiova.—Efeso 5:17.
E ka vakayalomatua meda vakayagataka noda bula ena veika ena vakamarautaki Jiova. Meda vakaliuca na ka e bibi. Eso na gauna, me rawa nida vakayagataka vinaka noda gauna, ena vinakati meda vakatulewataka e rua na ka e sega sara ga ni ca. Eda raica qori ena italanoa kilai levu ni nona gade o Jisu ena vale nei Meri kei Marica. E marau vakalevu o Marica ni gade yani o Jisu mani vakarautaka e dua na kakana levu. Ia o Meri e vakayagataka vinaka na gauna qori me dabe volekata nona Turaga me rogoca na ka e vakavulica. E sega ni ca na ka e cakava o Marica, e vinaka na nona inaki, ia e tukuna o Jisu ni “digia o Meri na ivotavota vinaka.” (Luke 10:38-42) Toso na gauna, ena rairai guilecava o Meri na kakana e vakarautaki ena gauna ya, ia eda vakadeitaka ni sega vakadua ni guilecava na ka e vulica vei Jisu. Me vaka ga nona marautaka o Meri na gauna lekaleka ya kei Jisu, eda marautaka tale ga noda gauna kei Jiova. w22.01 27 ¶5-6
Vakaraubuka, Seviteba 22
O sa raica na nona vakamalumalumu vei au o Eapi?—1 Tui 21:29.
E veivutuni o Eapi ena mata i Jiova, ia na ka e cakava e muri e vakaraitaka ni sega ni veivutuni dina. E sega ni vakarota me kau tani mai na nona matanitu na sokalou vei Peali. E sega tale ga ni uqeta mera sokalou vei Jiova. Ni sa mate o Eapi, e vakaraitaka o Jiova nona rai me baleti koya. E tukuna o Jeu na parofita i Jiova ni tamata “dau caka ca” o koya. (2 Vei. 19:1, 2) Vakasamataka mada qo: Ke veivutuni dina o Eapi, ena sega ni vakamacalataki koya na parofita me dau caka ca, e cati Jiova. E macala ni rarawa vakalailai o Eapi, e sega ga ni veivutuni dina. Na cava eda vulica ena ka e cakava? Ni rogoca na itukutuku i Ilaija me baleta na ka ca ena yaco ena nona vuvale, e vakamalumalumutaki koya o Eapi. Qori na ka vinaka e cakava. Ia na ka e qai cakava e muri e vakaraitaka ni sega ni veivutuni dina mai lomana. Koya gona na veivutuni, e sega nida tukuna wale ga noda rarawataka na ka eda cakava. w21.10 3 ¶4-5, 7-8
Vakarauwai, Seviteba 23
Ena vunautaki mada na itukutuku vinaka qo ni Matanitu ni Kalou.—Maciu 24:14.
E parofita o Aisea, de dua eso tale ga nona itavi vakaparofisai o watina ni tukuni ni “parofita yalewa.” (Aisea 8:1-4) E macala ni rau vakaliuca vakaveiwatini na sokalou vei Jiova. E rawa tale ga nira vakaliuci Jiova na veiwatini nikua nira gumatua ena nodra veiqaravi. E rawa nira vakadeitaka nodra nuitaki Jiova ena nodra vulica vata na parofisai vakaivolatabu kei na nodra raica ni dau yaco dina. (Taito 1:2) E rawa tale ga nira vakasamataka na sala mera vakaitavi kina ena vakayacori ni so na parofisai vakaivolatabu. Kena ivakaraitaki, e rawa nira vakaitavi ena vakayacori ni parofisai i Jisu me baleta na vunautaki ni itukutuku vinaka ena vuravura taucoko ni bera na icavacava. Na levu ga ni nodra vakadeitaka ni na yaco dina na parofisai vakaivolatabu, na nodra gumatua tale ga ni vakaitavi ena kena levu era rawata ena veiqaravi vei Jiova. w21.11 16 ¶9-10
Sigatabu, Seviteba 24
E qai kaya vua na tisaipeli: “Raica na tinamu!”—Joni 19:27.
E kauaitaki tinana o Jisu, kena irairai ni sa yada tiko. Ni lomani Meri o Jisu e kauaitaki koya tale ga, e tataunaki koya kina vei Joni. E kila ni na vukei koya me qaravi Jiova tiko ga. Me tekivu mai na siga qori sa vaka me luvei Meri o Joni, e qaravi koya me vaka ga e tinana. Dua na ka nona lomani Meri o Jisu ni a karoni koya mai ena gauna e sucu kina, sa mai duri volekati koya tu ni voleka ni mate! Na cava eda vulica ena vosa i Jisu? Na noda veivolekati kei ira na mataveitacini e kaukaua sara mai na noda veivolekati kei ira na wekada voleka. Era na rairai tusaqati keda na wekada se biuti keda, ia e yalataka o Jisu ke da kabiti Jiova tiko ga kei na nona isoqosoqo, ena ‘soli vei keda e 100 vakacaca’ ni vakatauvatani kei na ka eda vakayalia. Levu era na vaka na luveda tagane, luveda yalewa, tinada se tamada dauloloma. (Mari. 10:29, 30) Na cava nomu rai ni o sa mai lewena na vuvale vakayalo e duavata ena vakabauta kei na loloma, eda lomani Jiova kei ira na tacida?—Kolo. 3:14; 1 Pita 2:17. w21.04 9-11 ¶7-8
Moniti, Seviteba 25
Moni kua . . . ni guilecava na caka vinaka kei na nomuni wasea vei ira tale na so na ka e tu vei kemuni.—Iper. 13:16.
Ni dei na noda loloma, eda na vakaliuliu meda veivuke. Nikua vaka kina ena gauna sa oti, e levu na mataveitacini era dau vakaraitaka na dei ni loloma vei ira era vakabauta vata, kei ira mada ga era sega ni veikilai. Kena ivakaraitaki, nira kila ni yaco na leqa tubukoso, sega ni bera nodra via kila na sala mera veivuke kina. Ni dredre na ka e sotava e dua ena ivavakoso, ena totolo ga nodra tu vakarau mera vukei koya. Era vakaliuliu sara ga me vakataki ira mai Masitonia ena imatai ni senitiuri. Era vakuai ira, na ka era solia “e sa levu sara ga ni vakatauvatani kei na ka era rawata” mera vukei ira na tacidra era dravudravua. (2 Kor. 8:3) Era dau raica tale ga na qase ni ivavakoso nikua nodra veivukei na mataveitacini ra qai vakavinavinakataki ira. Ni tau ena gauna donu na veiuqeti vakayalololoma qori kei na vakavinavinaka, e vakayaloqaqataki ira sara ga na mataveitacini mera kua ni soro.—Aisea 32:1, 2. w21.11 11 ¶14; 12 ¶21
Tusiti, Seviteba 26
Mo vagolea na daligamu mo rogoca na nodra vosa na vuku.—Vkai. 22:17.
O keda kece e vinakati meda vakasalataki ena so na gauna. De dua eda na vakaliuliu meda kerea nona ivakasala e dua eda dau doka. Eso na gauna, nona nanumi keda e dua na tacida tagane ena rairai vakaraitaka nida sa voleka ni “butucala” meda cakava na ka eda na rawa ni veivutunitaka. (Kala. 6:1) Kena iotioti, de dua eda vakasalataki nida valavala ca bibi meda vakadodonutaki kina. Ke tiko na vuna eda vakasalataki kina, e bibi ga meda rogoca na ivakasala. Baleta? Ni yaga vei keda, eda na bula kina! (Vkai. 6:23) E uqeti keda noda tikinivolatabu nikua meda “rogoca na nodra vosa na vuku.” E sega ni dua e kila na ka kece. E tiko eso tale e levu sara na ka era kila vei keda se ra qaseta na bula. (Vkai. 12:15) Nida rogoca gona na ivakasala, e dusia nida yalomalumalumu. E vakaraitaka tale ga ni vakaiyalayala na ka eda kila, e vinakati meda vukei meda rawata noda isausau. E vola na tui vuku o Solomoni: “E vakavatukana na sasaga ni levu na daunivakasala.”—Vkai. 15:22. w22.02 8 ¶1-2
Vukelulu, Seviteba 27
O koya e ubia na nona cala ena sega ni rawaka, ia o koya e vakatusa qai biuta ena lomani.—Vkai. 28:13.
Na veivutuni dina e sega ni noda rarawataka wale ga noda cala, e vinakati meda veisautaka sara ga na noda vakasama kei na lomada. E okati kina noda biuta na itovo ca, meda veisau meda muria tale na ivakatagedegede i Jiova. (Isik. 33:14-16) Me kauaitaka vakabibi o koya e valavala ca me vakavinakataka nona veiwekani kei Jiova. Na cava meda cakava ke valavala ca bibi e dua noda itokani voleka? Eda na vakaleqa na noda itokani nida sega ni tukuna nona ivalavala ca. E sega ni yaga qori ni raica tu o Jiova na ka kece. (Vkai. 5:21, 22) O na vukei nomu itokani ni o tukuna vua me kere veivuke vei ratou na qase. Ke sega ni via lai vakatutusa vei ratou, mo lai tukuna vei ratou na qase na ka e yaco. Qori e vakaraitaka ni o via vukei koya dina. w21.10 7 ¶19-21
Lotulevu, Seviteba 28
[Kua] ni kauaitaka ga na ka e baleti kemuni, ni kauaitaka tale ga na ka e baleti ira tale eso.—Fpai. 2:4.
Eda rawa kece ni vakatotomuria na nona dau vakuai koya o Jisu. E kaya na iVolatabu ni “okati koya me vaka na bobula.” (Fpai. 2:7) Na bobula se dauveiqaravi yaga ena qara na sala me vakamarautaka kina nona turaga. Nida bobula i Jiova eda qaravi ira tale ga na tacida, e macala nida vinakata meda yaga vakalevu vei Jiova kei ira na mataveitacini. Mo taroga: ‘Au dau tu vakarau meu vakuai au meu vukea eso tale? Vakacava au dau totolo ni bole ena samaki ni vanua ni soqo ni veiwasewase, se vakavinakataki ni Vale ni Soqoni?’ Kaya mada ni o kila mo vakavinakataka eso na ka, ia e sega ni gu na lomamu mo veisau. Na cava mo cakava ena ituvaki qori? Masu mai vu ni lomamu vei Jiova. Tukuna vei Jiova na nomu rai qai kerea ‘mo kua ni vinakata wale ga, mo cakava sara ga.’—Fpai. 2:13. w22.02 22-23 ¶9-11
Vakaraubuka, Seviteba 29
Au na vakacegui kemuni.—Maciu 11:28.
E vakaraitaka na yalovinaka o Jisu ena nona dau yalomalua qai yalorawarawa ni dredre mada ga na ituvaki. (Maciu 11:29, 30) Kena ivakaraitaki, ni vakamasuti koya e dua na marama ni Finiasi me vakabulai luvena, e sega ni via vukei koya taumada. Ia ni vakaraitaka na marama qori na levu ni nona vakabauta, e mani vakabulai luvena. (Maciu 15:22-28) E yalovinaka o Jisu, ia e dau veivunauci tale ga. Ena so na gauna e dau vakaraitaka na yalovinaka ni vunauci ira e lomana. Kena ivakaraitaki, ni via tarova o Pita nona cakava o Jisu na loma i Jiova, e vunauci koya sara ga nira rai tu na vo ni tisaipeli. (Mari. 8:32, 33) E sega ni vakamadualaki Pita nona cakava qori, ia e vakavulici koya, e vakasalataki ratou tale tiko ga nona tisaipeli me ratou kua ni dau yalototolo. Macala ga ni na madua toka o Pita, ia ena yaga vua na nona vunauci qori. Me kua ni veivakaisini noda yalovinaka vei ira eda lomana, ena vinaka meda vosa vakadodonu vei ira ena so na gauna. Nida cakava qori, eda sa vakatotomuri Jisu kina ni veivakasalataki ena ivakavuvuli e yavutaki ena Vosa ni Kalou. w22.03 11 ¶12-13
Vakarauwai, Seviteba 30
Meda cabora tiko ga vua na Kalou na isoro ni veivakacaucautaki, ya na vua ni tebenigusuda nida tukuna raraba na yacana, da qai vakayacora qo ena vuku i Jisu.—Iper. 13:15.
Eda sokalou vei Jiova nida vakacaucautaki koya. (Same 34:1) Eda vakacaucautaki Jiova nida tukuna vei ira eso tale na nona itovo talei kei na ka e dau cakava. Eda dau veivakacaucautaki ni uqeti na lomada meda vakavinavinaka. Nida dau vakasamataka na vinaka i Jiova, ya na ka kece e cakava ena vukuda, eda na sega ni cegu na vakacaucautaki koya. Na cakacaka vakavunau e dua na gauna vinaka eda rawa kina ni “cabora . . . vua na Kalou na isoro ni veivakacaucautaki, ya na vua ni tebenigusuda.” Me vaka ga nida vakasamataka vinaka na ka meda tukuna nida masu vei Jiova, ena yaga tale ga nida cakava qori vei ira eda veivosaki vata ena cakacaka vakaitalatala. Eda vinakata noda “isoro ni veivakacaucautaki” me kena e vinaka duadua. Eda dau vosa mai vu ni lomada nida tukuna na ka dina vei ira eso tale. w22.03 21 ¶8