Vulica Mo Rerevaki Jiova Mai Vu ni Yalomu
“Ke sa tiko mada vei ira na yalo vakaoqo, me ra rerevaki au, ka vakabauta tikoga na noqu vunau kecega.”—VAKARUA 5:29.
1. Eda kila vakacava ni na yaco na gauna era sa na sega ni rere tale kina vakadua na tamata?
SEGA ni ka vou vei keda na kawatamata na rere. Vica vata na milioni era dau nuiqawaqawa nira rerevaka na dausiga, na mate ca, basulawa, se ivalu. Oqori na vuna e cavuti kina na gagadre oqo ena Yavu ni Lawatu ni Noda Dodonu na Tamata, oya me vakataudeitaki na vuravura me vanua era sega vakadua tale ni rere kina na tamata.a Ka marautaki ni yalataka sara ga na Kalou ni na yaco dina oqori e vuravura, ia ena sega ena sasaga ni tamata. E yalataka o Jiova ena gusu i koya na nona parofita o Maika ni na “sega e dua me na vakarerei” keda ena nona vuravura vou era bula kina na ivalavala dodonu.—Maika 4:4.
2. (a) E uqeti keda vakacava na iVolatabu meda rerevaka na Kalou? (b) Na taro cava soti ena rairai basika nida vakasamataka na noda itavi meda rerevaka na Kalou?
2 Ena dua tale na yasana, e ka vinaka na rere. Era uqeti vakavica vata ena iVolatabu na tamata ni Kalou mera rerevaki Jiova. A tukuna vei ira na Isireli o Mosese: “Mo ni rerevaki Jiova ga na nomuni Kalou, ka qaravi koya.” (Vakarua 6:13) Vica vata na drau na yabaki e muri, a qai vola o Solomoni: “Rerevaka na Kalou, ka muria na nona vunau: ni sai koya ga oqo nai tavi taucoko ni tamata.” (Dauvunau 12:13) Ena noda cakacaka vakavunau era veidusimaki kina na agilosi, o keda tale ga eda uqeti ira na tamata kece mera “rerevaka na Kalou, ka vakarokoroko vei koya.” (Vakatakila 14:6, 7) Me kua wale ga nira rerevaki Jiova na lotu Vakarisito, mera lomani koya tale ga mai vu ni lomadra. (Maciu 22:37, 38) E rawa vakacava nida lomana na Kalou da qai rerevaki koya tale ga? Na cava e kilikili kina me rerevaki na Kalou e dau loloma? Ena yaga vakacava ke da bucina e lomada na yalo e rerevaki koya na Kalou? Eda na sauma rawa na taro kece oqori kevaka e matata mada e liu vei keda se cava e vauci ena noda rerevaka na Kalou, kei na kena bibi ena noda veiwekani kei Jiova.
Qoroqoro, Vakarokoroko, kei na Rere
3. Na cava e vauci ena noda rerevaka na Kalou?
3 E dodonu vei ira na lotu Vakarisito mera rerevaka na Kalou a buli ira. Kevaka eda rerevaki koya, eda na “qoroya da qai rokova vakalevu na Dauveibuli, eda na ririko tale ga ni cakava na ka ena vakacudrui koya.” O koya gona, na noda rerevaka na Kalou ena laurai ena rua na basoga ni noda bula: na noda itovo vua na Kalou kei na ivalavala ni noda raica na itovo e cata. Kena irairai ni rau bibi ruarua na basogana oqori qai bibi meda dikeva vinaka. Me vaka e dusia na Expository Dictionary of New Testament Words nei Vine, na nodra rerevaka na Kalou na lotu Vakarisito ena ‘lewa na nodra bula vakayalo kei na bula vakayago.’
4. Eda na vulica vakacava meda qoroya da qai rokovi koya na Dauveibuli?
4 Eda na vulica vakacava me tubu e lomada na yalo e qoroi koya qai rokovi koya na Dauveibuli? Dua na ka na noda qoroqoro nida raica e dua na vanua totoka, na savu e coka tu yani, kei na totoka ni dromunisiga. Sa qai vakatubuqoroqoro ga na veika oqori nida sa liaca nira cakacaka maqosataki kece ga ni Kalou. Kena ikuri, me vakataki Tui Tevita ga, eda liaca na keda somidi nida vakatauvatani keda kei na vakaitamera ni veika e bulia o Jiova. “Ni’u sa vakananuma na nomuni lomalagi, na cakacaka ni qaqalo ni ligamuni, na vula kei na kalokalo ko ni sa lesia; a cava na tamata mo ni nanumi koya?” (Same 8:3, 4) Na noda qoroqoro e dau tini ena noda rokovi Jiova, eda via vakavinavinakataki koya da qai vakacaucautaki koya ena ka kece e cakava ena vukuda. A vola tale ga o Tevita: “Au na vakavinavinaka vei kemuni; ni sa ka rerevaki ka vakurabui na noqui bulibuli: a ka veivakurabuitaki na nomuni cakacaka: a ka oqo sa kila vakavinaka na yaloqu.”—Same 139:14.
5. Na cava meda rerevaki Jiova kina, ia o cei era ivakaraitaki vinaka vei keda ena ka oqo?
5 Na noda qoroqoro kei na noda rokovi koya na Dauveibuli e tugana e lomada na yalo e doka na kaukaua levu e vakayagataka ena nona bulibuli kei na lewa e tu vua me iLiuliu dina ni lomalagi taucoko kei vuravura. A raivotutaka na yapositolo o Paula ni so era sa “gumatua vua na manumanu, kei na nona matakau”—oya o ira na imuri i Karisito era sa tiko ena nodra itutu vakalomalagi—ra qai kacivaka: “A ka levu ka veivakurabuitaki na nomuni cakacaka, na Turaga na Kalou Kaukauwa; sa dodonu ka dina na nomuni valavala, oi kemuni na Tui ni veigauna kecega. O cei me sega ni rerevaki kemuni, na Turaga, ka vakarokorokotaka na yacamuni?” (Vakatakila 15:2-4) Era vakaliuci koya na Kalou ni sa dodonu me nona kece ga na lewa o ira oqo era na lai veiliutaki mai kei Karisito, baleta ni nodra rerevaka na Kalou e vu mai na levu ni nodra rokova na nona lagilagi. Sa qai dodonu ga meda rerevaki Jiova nida vakasamataka na veika sa vakayacora oti kei na sala uasivi e liutaki vuravura tiko kina kei lomalagi taucoko, se vakaevei?—Same 2:11; Jeremaia 10:7.
6. Na cava meda dau ririkotaka kina na noda cakava na ka ena vakacudrui Jiova?
6 Me kua ni vu wale ga ni noda rerevaka na Kalou na noda qoroqoro kei na noda vakarokoroko, e dodonu tale ga meda ririko ni cakava na ka ena vakacudrui koya se da ririko ni talaidredre vua. Baleta na cava? Dina ga e “vosovoso vakadede, ka levu na nona yalovinaka” o Jiova, meda nanuma tiko ga ni na sega ni “vakadonui ira na cala” o koya. (Lako Yani 34:6, 7) E dau loloma qai vosovoso vakadede o Jiova, ia ena sega ga ni vosota voli na nodra tawayalododonu kei na nodra valavala ca nakita e so. (Same 5:4, 5; Apakuki 1:13) Era na sega ni dro bula o ira era nakita mera caka ca tiko ga ena mata i Jiova ra qai dau saqati koya. E vola kina na yapositolo o Paula ni “sa dua na ka vakadomobula me da lutu ki na liga ni Kalou bula!” E itataqomaki dina kina vei keda na noda dau ririkotaka na ituvaki oya.—Iperiu 10:31, VV.
“Kabiti Koya”
7. Na cava soti e vu ni noda nuitaki Jiova ni tu vua na kaukaua me veivakabulai?
7 Kevaka eda rerevaki koya dina na Kalou da qai doka na nona kaukaua vakaiyanaqa, oqori e sa itekitekivu tiko ni noda vakararavi vei Jiova kei na noda nuitaki koya. Na gonelailai e dau nuidei ni voleka o tamana, o keda tale ga eda doudou da qai nuidei ni dusimaki keda tiko o Jiova. Raica mada oqo na ka e yacovi ira na Isireli ni sa kauti ira tani mai Ijipita o Jiova: “Ia na Isireli sa kunea na cakacaka levu ko ya ka cakava ko Jiova kivei ira na kai Ijipita; a ra sa rerevaki Jiova na tamata, ka vakabauti Jiova.” (Lako Yani 14:31) Na ka e sotava o Ilaisa e vakadinadinataka ni “agilose i Jiova, sa tiko vakavolivoliti ira era sa rerevaki koya, ka sa vakabulai ira.” (Same 34:7; 2 Tui 6:15-17) Na ka e yacovi ira na tamata i Jiova ena gauna oqo kei na ka tale ga eda sa rairai sotava e dusia ni dau vakayagataka dina na Kalou na nona kaukaua ena vukudra era qaravi koya. (2 Veigauna 16:9) O koya gona, eda raica rawa e ke ni “sa tu vata kei na rerevaki Jiova na vakararavi matua [se, “na vakanuinuidei,” NW].”—Vosa Vakaibalebale 14:26.
8. (a) Na cava e uqeti keda kina na noda rerevaka na Kalou meda muria na nona sala? (b) Vakamacalataka na ivalavala meda “kabiti” Jiova kina.
8 Na noda rerevaka na Kalou e sega wale ga ni uqeti keda meda vakararavi vua da qai nuitaki koya, e uqeti keda tale ga meda muria na nona sala. A masu vei Jiova o Solomoni ni sa vakatabui na valenisoro qai kaya: “Me ra rerevaki kemuni [na Isireli], ka lako e nomuni sala, e na gauna kecega era na bula tiko kina e na vanua ko ni a solia vei ira na neimami qase eliu.” (2 Veigauna 6:31) Ena dua na gauna yani e liu, a uqeti ira vaka oqo na Isireli o Mosese: “Mo ni muri Jiova ga na nomuni Kalou, ka rerevaki koya, ka vakabauta na nona vunau, ka vakarorogo ki na domona, ka qaravi koya, ka kabiti koya.” (Vakarua 13:4) E dusia vakamatata na veitikina oqo ni noda vakararavi vei Jiova kei na noda nuitaki koya e uqeta na yaloda meda muria na nona sala da qai “kabiti koya.” Io, na noda rerevaki Jiova e uqeti keda meda talairawarawa vua, meda qaravi koya, da qai kabiti koya, me vakataki koya ga na gonelailai e mokota na tamana ena levu ni nona yalodei kei na nona nuitaki tamana.—Same 63:8; Aisea 41:13.
Ke Da Lomana na Kalou, Eda na Rerevaki Koya
9. Erau sota vinaka vakacava na noda lomana na Kalou kei na noda rerevaki koya?
9 Mai na rai vakaivolatabu, kevaka eda rerevaka na Kalou, eda na lomani koya tale ga. Na tikina oqo e vakadinadinataki vei ira na Isireli nira a vakaroti mera ‘rerevaki Jiova, mera lako ena nona sala kece ga ka lomani koya.’ (Vakarua 10:12) Kevaka gona eda rerevaka na Kalou, eda na lomani koya tale ga. Nida rerevaka na Kalou, eda na via muria na nona sala, ia na noda cakava oqori e vakadinadinataka nida lomani koya. (1 Joni 5:3) Sa dodonu ga me vaka oqori baleta kevaka eda lomana e dua, eda na rere se ririko ni vakararawataki koya. Era vakararawataki Jiova na Isireli nira talaidredre vua ena vanualiwa. Meda kua sara ga ni cakava e dua na ka vaka oya me rarawa kina na Tamada vakalomalagi. (Same 78:40, 41) Ena yasana adua, ni “sa rekitaki ira ko Jiova era sa rerevaki koya,” e marau gona na lomana nida talairawarawa da qai yalodina vua. (Same 147:11; Vosa Vakaibalebale 27:11) Na noda lomani koya na Kalou ena uqeti keda meda vakamarautaki koya kei na noda rerevaki koya ena tarovi keda mai na veika ena vakararawataki koya. Erau sega ni veicoqacoqa na rua na itovo oqo.
10. A vakaraitaka vakacava o Jisu ni ka marautaki vua na nona rerevaki Jiova?
10 Eda raica vinaka ena ivakarau ni bula i Jisu Karisito ni rawa nida lomana na Kalou da qai rerevaki koya tale ga. A vola oqo na parofita o Aisea me baleti Jisu: “Ka na tiko ga vua na Yalo i Jiova, na Yalo ni vuku kei na lewa dina, na Yalo ni vakavuvuli kei na kaukauwa, na Yalo ni daukila ka kei na rerevaki Jiova: Ena rekitaka sara ko koya na rerevaki Jiova.” (Aisea 11:2, 3) Eda raica ena parofisai oqo ni yalo ga ni Kalou e uqeti Jisu me rerevaka na Tamana vakalomalagi. Eda raica tale ga ni vakavumarau kei na vakacegu na rere oqo. A taleitaka o Jisu me cakava na loma ni Kalou, me vakamarautaki koya ke mani drakidrakita vakacava na ka e sotava kina. Ni sa kila ni na vakamatei ena kaunirarawa, a kaya vei Jiova: “Me kakua ga ni vaka na noqu lewa, me vaka ga na nomu lewa.” (Maciu 26:39) Ni a rerevaka na Kalou o Jisu, a rogoca o Jiova na nona masu, vakaukauataki koya, qai vakaturi koya mai na mate.—Iperiu 5:7.
Vulica Mo Rerevaki Jiova
11, 12. (a) Na cava meda vulica kina meda rerevaka na Kalou? (b) E vakavulici keda vakacava o Jisu meda rerevaki Jiova?
11 E sega ni tu tu ga sa vure mai lomada na yalo ni rerevaka na Kalou, me vaka beka na noda qoroqoro nida raica vakasauri e dua na ka totoka qai uasivi. Oqori na vuna e sureti keda kina o Tevita Levu Cake, o Jisu Karisito, ena vosa e tau vakaparofisai oqo: “Dou lako mai, ragone, vakarorogo mai vei au; ka’u na vakavulici kemudou mo dou rerevaki Jiova.” (Same 34:11) Eda na vuli vakacava vei Jisu meda rerevaki Jiova tale ga?
12 E vakavulici keda o Jisu meda rerevaki Jiova. E cakava oqori ena nona vakatakila mai vei keda na itovo uasivi i koya na Tamana vakalomalagi. (Joni 1:18) Eda raica ena ivakaraitaki sara ga i Jisu na ivakarau ni nona vakasama na Kalou kei na nona itovo, baleta ni ucuya vinaka na itovo i Tamana. (Joni 14:9, 10) Kena ikuri, ena vuku ga ni isoro i Jisu e rogoca kina o Jiova na noda masu me vosoti na noda ivalavala ca. Na ivakaraitaki uasivi ni nona yalololoma oqo na Kalou e dua tale ga na yavu vinaka meda rerevaki koya kina. A vola na daunisame: “Sa tiko vei kemuni na loloma, mo ni vakarokorokotaki kina [se, “rerevaki kina,” NW].”—Same 130:4.
13. Na ikalawa cava soti e tuvana toka na Vosa Vakaibalebale e vukei keda meda rerevaki Jiova?
13 E vica na ikalawa e tuvana vei keda na Vosa Vakaibalebale meda vulica rawa kina meda rerevaka na Kalou. “Na luvequ, kevaka ko na vakabauta na noqu vosa, ka vunia na noqu vunau me nomu; mo vakatu daligamu kina ki na vuku, ka vagolea sara na lomamu ki na yalomatua; io, kevaka ko tagica na lomavuku, ka tabalaka na domomu mo kila ka, . . . ko na qai kila na rerevaki Jiova, ka kunea na Kalou mo kilai koya.” (Vosa Vakaibalebale 2:1-5) Kevaka gona meda rerevaka na Kalou, ena vinakati meda vulica na nona Vosa, saga meda yalomatuataka na kena ivakasala, da qai dikeva matua na kena ivunau.
14. Eda na muria vakacava na ivakasala vei ira na tui kei Isireli?
14 Era a vakaroti na tui kece kei Isireli makawa mera lavetaka e dua na nodra ilavelave ni Lawa ‘ra qai wilika ena veisiga kece ni nodra bula, mera vulica kina na rerevaka na Kalou o Jiova, me vakabauta kina na vosa kecega ni ivakaro oqo.’ (Vakarua 17:18, 19) Vei keda, e bibi tale ga na wili iVolatabu kei na vuli meda vulica rawa kina na rerevaki Jiova. Ena tubucake na noda vuku vakalou kei na kila nida vakaitovotaka ena noda bula na ivakavuvuli vakaivolatabu. Eda na mai “kila na rerevaki Jiova,” nida sa raica na kena yaga ena noda bula, eda na vakamareqeta kina na noda veiwekani vinaka kei na Kalou. Kena ikuri, nida soqoni wasoma kei ira eda vakabauta vata, sa rawa nida rogoca kece na ivakavuvuli ni Kalou o keda na qase kei ira tale ga na lalai, da qai vulica kina meda rerevaka na Kalou, meda muria tale ga na nona sala.—Vakarua 31:12.
Marau o Ira Kece ga Era Rerevaki Jiova
15. Ena sala cava soti erau salasalavata kina na noda rerevaka na Kalou kei na noda sokalou vua?
15 Mai na ka kece eda sa raica oti mai, eda taura rawa kina ni yaga meda vulica meda rerevaka na Kalou, baleta ni oqori e dua na yavu ni noda sokalou vei Jiova. Eda na nuitaki koya kina vakaoti, eda na via muria na nona sala, da qai via kabiti koya. Me vaka ga a yacovi Jisu Karisito, na noda rerevaka na Kalou ena uqeti keda meda vakayacora na ka eda yalataki keda kina vua ena gauna oqo kei na veigauna tawavakaiyalayala sa tu mai liu.
16. Na cava e uqeti keda kina o Jiova meda rerevaki koya?
16 Na noda rerevaka na Kalou e sega vakadua ni vakadredretaka na noda bula se vakavuna meda vuturi. E kaya na iVolatabu ni “sa kalougata ko ira kecega era sa rerevaki Jiova; ko ira era sa lako voli e na nona sala.” (Same 128:1) E uqeti keda o Jiova meda rerevaki koya baleta ni kila o koya ni na itataqomaki vei keda oqori. Eda vakila ena itautau ni nona vosa vei Mosese na nona lomani keda: “Ke sa tiko mada vei ira [na Isireli] na yalo vakaoqo, me ra rerevaki au, ka vakabauta tikoga na noqu vunau kecega, me yaco kina vei ira na ka vinaka, kei na nodra kawa talega ka sega ni mudu!”—Vakarua 5:29.
17. (a) E yaga soti vakacava vei keda na noda rerevaka na Kalou? (b) Na cava tale ena dikevi ena ulutaga e tarava me baleta na noda rerevaka na Kalou?
17 Ena lako vinaka tale ga vei keda ke da vulica meda rerevaki Jiova mai vu ni yaloda. Ena sala cava soti? Taumada, ena marautaka na Kalou ke tiko vei keda na yalo oqori, eda na veivolekati kina kei koya. E kila o Tevita mai na veika a yacovi koya ni dau “vakayacora ko koya na ka era gadreva ko ira era rerevaki koya: ena rogoca talega na nodra tagi, ka na vakabulai ira.” (Same 145:19) Kena ikarua, e yaga na noda rerevaka na Kalou baleta nida na ririkotaka kina na cakava na ka e ca. (Vosa Vakaibalebale 3:7) Ena dikevi ena ulutaga e tarava se taqomaki keda vakacava mai na leqa vakayalo na rere oqo, eda na raica lesu tale ga kina ena iVolatabu na nodra ivakaraitaki e so era rerevaka na Kalou ra qai goletani mai na ca.
[iVakamacala e ra]
a A ciqoma ena 10 Tiseba, 1948, na Matabose Levu ni Matabose kei Vuravura na Yavu ni Lawatu ni Noda Dodonu na Tamata.
Sauma Mada na Taro Oqo
• Na cava e vauci ena noda rerevaka na Kalou? E tarai keda vakacava oqori?
• Erau salasalavata vakacava na noda rerevaka na Kalou kei na noda lako vata kei na Kalou?
• E kilai vakacava mai na ivakaraitaki i Jisu ni noda rerevaka na Kalou e lakolako vata kei na noda lomana na Kalou?
• Na cava soti meda cakava meda vulica kina na rerevaki Jiova mai vu ni yaloda?
[iYaloyalo ena tabana e 17]
Era a vakaroti na tui kei Isireli mera lavetaka e dua na nodra ilavelave ni Lawa ra qai wilika e veisiga
[iYaloyalo ena tabana e 18]
Nida rerevaki Jiova, eda na nuitaki koya me vaka ga na gone e nuitaka na tamana
[iTaba ni Credit Line ena tabana e 15]
Kalokalo: Photo by Malin, © IAC/RGO 1991