12 СОРВУШИ ТАСЫ
ЕРК 77 Муты ашхарин лус ҷаһец
Ён гецек мытутинын — «луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер ӓрек»
«Ар̄ач тунк мытутинейкы, ама һими — лусек» (ЭФ. 5:8).
МЕНК ГИМЫНОНК
Инчпес мези верапервигу мытутины һыну лусы, верекнун масин кырвадзӓ Эфесянам 5-рт кылхун.
1, 2. а) Инч дырутини несер Павелы, епор кырец Эфесянам намагы? б) Вер һар̄церун бадасханнин менк имыноҳынк?
ЕПОР Павелин Р̄им қаҳакин ур доны нес хапис ыҳадзунейны, ын кузер сид дывуш қурейдацы һыну ахпыйдацы. Қони-ор Павелы инкы чер гайни десывил ынец һед, ын кырергу ынец намагни. Ынецмын мегы Эфесянам намагнӓ. Павелы кырец ӓд намагы модаворабес мир ҭываргутини 60 гам 61 ҭывин (Эф. 1:1; 4:1).
2 Павелы дзанотцадзер эфесяннун һед модаворабес дасы дари ар̄ач. Ын эппей жаманаг қарозергу пари хабары һыну бадр̄астергу ашагер̄т ӓд қаҳакин (Деян. 19:1, 8—10; 20:20, 21). Павелы шад һаз гынер қурейдацы һыну ахпыйдацы һыну кузер-ор ынер һавадарим мынон Еговин. Ама ори ын кырец ӓд нышон тырвадз христианнун мытутинин һыну лусин масин? Инчпес ӓд верапервигу мези? Һайдцек имынонк ӓд һар̄церун бадасханнин.
МЫТУТИНЫН ЛУСЫ
3. Инчи һед Павелы һамемадец эфесяннун?
3 Павелы кырец Эфес абр̄оҳ христианнун: «Ар̄ач тунк мытутинейкы, ама һими — лусек» (Эф. 5:8). Ӓд хоскеров ын эревҵуц, инчкан ынер ԥохвадзин. Һайдцек ашинк, ори Павелы астав, һынор эфесяннин «ар̄ач... мытутинейны».
4. Ори гайнонк асил, һынор эфесяннин мытутини несейны?
4 Суд аствадзнин. Джиштутины имынушын ар̄ач Эфес қаҳакин абр̄оҳ христианнин дзар̄аейныгу суд аствадзнун. Эфес қаҳакин кыднывергу Ар̄темидин хр̄амы, вейнор ӓвӓлы һашвывергу ашхырин ёты һырашкнун мегы. Маштик кукӓйны һун идылнун дзар̄аюши һомар. Һун абр̄оҳ маштикы дзахейныгу Ар̄темидин хр̄амин биджиг ар̄ҵаннин һыну ӓдов лав ԥара шинейныгу (Деян. 19:23—27). Ӓдти авел, Эфес абр̄оҳнун шадеры деверун һед габвадз кор̄дзеров збаҳвейныгу (Деян. 19:19).
5. Ӓл инчы геревҵынӓ, һынор эфесяннин мытутини несейны?
5 Аншынорк кор̄дзеры. Эфес абр̄оҳнун шадеры аншынорк кор̄дзер гынейны. Оринаг, ҭадр̄оннун һыну һаваткин һед габвадз пр̄азднигнун сырын билӓ аншынорк лафер гынейны (Эф. 5:3). Шадерун «хиҳджы билӓ данджил чер» (уриш хоскеров «ынер гойсуцадзунейны цави згацумы») (Эф. 4:17—19). Ынер чидейны, инчы Еговын пари һашвӓгу, инчы чар. Ӓду һомарӓл хиҳджы ынец һискит данджил чер. Ынер миткы ынил чейны ыну масин, инчпес Еговын гашӓ ынец ыҳадз кор̄дзерун вырын. Ынди Павелы кырец, һынор «ынец хелкы мытутини несӓ, ынер һер̄уин ын гянкын, вейнор Астыдзмынӓ».
6. Ори Павелы астав эфесяннун: «Һими [тунк] — лусек»?
6 Ама вермы эфесяннин элон мытутинын. Павелы кырец: «Һими [тунк] — лусек, қони-ор Диречнек» (Эф. 5:8). Ынер ворошецин абр̄уш ымун, инчпес хырад гуда Астыдзун Хоскы, вейнор лусаворергу ынец джомпын (Пс. 119:105). Ынер ваз онҵон дзар̄аюш идылнун һыну аншынорк кор̄дзер ынуш. Ынер Астыдзмын оринаг гар̄нейны һыну ӓмӓҳ гынейны урахҵынуш ыну уринц дзар̄аютинов (Эф. 5:1).
7. Инчов менк лымонинкку Эфес қаҳакин абр̄оҳ христианнун?
7 Мир жаманагнӓл ӓду лымонигу. Джиштутины имынушын ар̄ач, менкӓл мытутини несайкы. Мезмын вермы нышейныгу суд һаваткнун һед габвадз пр̄азднигнин һыну аншынорк гянков габр̄ейны. Ама менк ԥохвецак, епор имыцак, инчы Еговын пари һашвӓгу, инчы чар. Менк узецак абр̄уш Астыдзун сурп оренкнеров һыну урахҵынуш ыну. Мир гянкы ԥохвецав лав ҭарафы (Ис. 48:17). Ар̄ачвон гянков абр̄уш нӓйринк һеч дей, мези бидуӓ һер̄у гинуш мытутинын һыну «луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер» ынуш. Инч ӓд нышанагӓгу?
Image digitally reproduced with the permission of the Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0
Хыраднин, верекнор Павелы кырец эфесяннун, мезиӓл окут перингу (Ашецек 7 абзацы)b
ҺЕР̄У ГЕЦЕК МЫТУТИНЫН
8. Ашинкна Эфесянам 5:3—5, инчын бидуер һер̄у гинуш Эфес абр̄оҳ христианнун?
8 Гаштыцек Эфесянам 5:3—5. Мытутинын һер̄у гинуши һомар Эфес абр̄оҳ христианнун бидуер ён дывуш ын кор̄дзерын, верекнор Еговин дур кал чин. Ӓд һым аншынорк кор̄дзернейны, һымӓл аншынорк лаферы. Павелы һишеҵуц эфесяннун, һынор ӓдмун ыноҳнин «Астыдзун Ҭакаворутинин нес ԥай онноҳ чин».
9. Ори згуш ыллоҳынк, һынор ашинк, лысинк гамӓл хосинк һеч аҳдед һыну аншынорк кор̄дзерун масин?
9 Мезиӓл бидуӓ згуш ыллуш, һынор нӓйринк һеч ынуш «мытутинин кор̄дзеры» (Эф. 5:11). Шад сыра ын машты, вейнор гашӓ, лысӓгу гамӓл хосигу аншынорк кор̄дзерун масин, вер̄чы мехк гынӓ (Быт. 3:6; Иак. 1:14, 15). Мег бедутинимы медз хумпмы ахпӓр нӓйрецин ирар һед лафлымиш ыллуш соцсетнун. Мемы ынер хосейныгу һокевор темынеров, ама вермы жаманаг еткы нӓйрецин аншынорк понерун масин кыруш. Шад сыра ынец лаферун нес хоскы гештӓр сексин масин. Цавалиӓ, ама ӓд хумпин ыллоҳнун вермы сексин һед габвадз мехк ӓрин. Һедо ынер уринкы астин-ор батҷар̄нун мегы, ори ынер ӓд мехкы ӓрин, ӓд аншынорк лафернейны.
10. Инчпес Садонын ԥор̄цӓгу мези хапуш? (Эфесянам 5:6).
10 Ӓкынс Садонин ашхары ԥор̄цӓгу мези һамозвеҵынуш, һынор аҳдед һыну аншынорк кор̄дзерун нес ԥис пон чика (2 Пет. 2:19). Ӓд мези зармыҵынил чи. Менк кидинк, һынор Садонын кузӓ шашурмеҵынуш машткацы, һынор ынер һаскыннон һеч, инчы лавӓ, инчы чарӓ (Ис. 5:20; 2 Кор. 4:4). Ынди шад сыра интер̄нетин, кинокнун һыну пр̄агр̄амнун нес геревҵынин ын, инч-ор һагар̄агӓ Еговин ар̄тар оренкнун. Садонын кузӓ һавдыҵынуш мези, һынор аншынорк һыну аҳдед кор̄дзерун нес ԥис пон чика. Һагар̄агы, ынинкна ӓд кор̄дзеры мир гянкы лав һыну урах гылли. (Гаштыцек Эфесянам 5:6.)
11. Инҵой Анжелин оринагы геревҵынӓ, һынор мезиӓл гареворӓ понеҵынуш ын, инч кырвадзӓ Эфесянам 5:7-ин? (Һымӓл ашецек ныгары.)
11 Садонын шад урах гылли, ете менк ынгерутин ынинк ынец һед, вев-ор чи һаз ынил Еговин. Қони-ор ын кидӓ, һынор ӓдмун ынинкна, мези зор гылли абр̄уш Аствадзашынчин оренкнеров. Павелнӓл кидер ӓду масин. Ынди ын астав эфесяннун, һынор габ оннон һеч ын машткацы һед, верекнор Астыдзун ачкерун ар̄ач чар кор̄дзер гынин (Эф. 5:7). Ӓкынс мези бидуӓ авели згуш ыллуш, қони-ор һимигу сырын мегимы һед хоратуши һомар амбайман чӓ ирар һед десывуш. Ӓд гарелиӓ ынуш соцсетнун. Анжелаa онунов қурмы, вейнор габр̄и Азия ур ԥор̄цын һамозвецав, инч зарар гайнон перил соцсетнин. Ын гасӓ: «Ӓд саи гайна дузаҳ ыллил. Ес инкыс һаскынца һеч, инҵой нӓйреци уриш десаг ашуш ын понерун вырын, верекнор ар̄ач им һомар ԥис ҭывӓйныгу. Мемы ес нӓйреци ынгерутин ынуш ын машткацы һед, верекнор инчиги деҳ тынил чейны Аствадзашунчы. Һедо ес нӓйреци митк ынуш, һынор лавӓ узадзид бес абр̄уш һыну вира митк чынуш, инҵой Еговын гашӓ қу ыҳадзид вырын». Лавӓ-ор ирицнин гайцин жаманагин яр̄дум ынил Анжелин. Ын гасӓ: «Һими ес ӓмӓҳ гыним, һынор им хелкыс у миткыс ылли һокевор понерун вырын, воч тӓ ыну вырын, инч га соцсетнун».
Гареворӓ ынгерутин ынуш ынец һед, вев-ор һаз гынӓ Еговин оренкнин (Ашецек 11 абзацы)
12. Инчы мези яр̄дум гынӓ, һынор абр̄инк воч тӓ ӓс ашхырин, ама Еговин оренкнеров?
12 Менк ӓмӓҳ ыноҳынк гыр̄ив донуш, һынор ӓс ашхары һыну ыну митк ынуши ҵевы мир вырын аздӓ һеч, қони-ор ӓд гайна зарар перил мези (Эф. 4:19, 20). Баштпанвуши һомар менк гайнонк хоргын митк ынил исмун һар̄церун масин: «Ӓмӓҳ гыним тӓ ес, һынор чапын авел модгутин дом һеч ынец, вум һед-ор понимгу, тасаранцикнус гам мигӓлнацы, вев-ор чи абр̄ил Еговин оренкнеров? Баштпаноҳым тӓ ес ын, инч-ор сорвеҵынӓгу Аствадзашунчы, епор индзи асин „фанатик“?» Мези бидуӓ шад ушадир ыллуш ын сырынӓл, епор жоҳовин несы ынгер гындр̄инк. Ӓду масин кырадзуни Павелы 2 Тимофею 2:20—22-ин. Менк ынгерутин ыноҳынк ынец һед, вев-ор яр̄дум гынӓ мези шарунагуш һавадарим дзар̄аюш Еговин, воч тӓ һер̄ынуш ынди.
«ЛУСИ ДЫҲОЦЫ УЙМИШ ЭГОҲ КОР̄ДЗЕР ӒРЕК»
13. Инч нышанагӓгу «луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер» ынуш? (Эфесянам 5:7—9).
13 Павелы дир̄тмергу, һынор һер̄у ыллинк мытутинын. Ын гасер: «Луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер ӓрек». (Гаштыцек Эфесянам 5:7—9.) Инч ӓд нышанагӓгу? Гайдж гинӓ асинкна, ӓд нышанагӓгу орва нес 24 жам искаган христианин ыллуш. Инчы мези яр̄дум гынӓ ӓд ынуш? Мези бидуӓ һокевор гр̄афиг оннуш. Ӓду нес мыднугу Аствадзашунчы митк ынелын гаштуш һыну қыркырушы, һымӓл мир гыраганутины гаштушы. Ама ымына гареворнӓ, һынор менк лавмы қыркыринк, инч десаг габр̄ер Исусы һыну инч сорвеҵынергу, қони-ор ын «лусӓ ашхырин һомар» (Иоан. 8:12; Прит. 6:23).
14. Инчпес мези яр̄дум гынӓ сурп ужы?
14 Һымӓл, «лусин дыҳӓкы» ыллинк дей, мези бидуӓ сурп ужы. Ори? Қони-ор ыр̄онц ӓд ужин менк чинк гайни макур мынал ӓс зай ыҳадз ашхырин (1 Фес. 4:3—5, 7, 8). Сурп ужы ҭоҳул чи, һынор мир вырын аздӓ ӓс ашхырин митк ынуши ҵевы, ыну филасофиын һыну ын мыткеры, верекнор һагар̄агин Астыдзун гамкин. Ӓдти авел, сурп ужы яр̄дум гынӓ мези пари кор̄дзер ынуш һыну ар̄тар ыллуш (Эф. 5:9).
15. Инчпес оннонк сурп ужы? (Эфесянам 5:19, 20).
15 Инчпес гайнонк оннал сурп ужы? Ҵеверун мегнӓ — аҳотуш Еговин, һынор да мези ӓд ужы. Исусы астав, һынор Еговын «гуда сурп ужы урмын узоҳнун» (Луки 11:13). Ӓдти ҳаир, менк гоннонк сурп ужы, епор мекһед ԥар̄к гудонк Еговин мир жоҳови һандипумнун сырын. (Гаштыцек Эфесянам 5:19, 20.) Ӓд ужин хатер, менк гайнонк абр̄ил ымун, һынор урахҵынинк Астыдзун.
16. Инчы яр̄дум гынӓ мези хелаци ворошумни ынтунуш? (Эфесянам 5:10, 17).
16 Гаревор ворошум ынушын ар̄ач бидуӓ «һаскыннуш, вейнӓ Еговин гамкы» һыну абр̄уш ыну узадзин бес. (Гаштыцек Эфесянам 5:10, 17.) Инҵой имынонк, инч кузӓ Аствадз? Бидуӓ кыднуш Аствадзашынчин несын ын принципнин, верекнор верапервингу мир дырутинин. Һыну ынер понеҵынинкна, геревна тӓ, һаджоҳутин гоннонк.
17. Инчпес гайнонк понеҵынил жаманагы ымына лав ҵевов? (Эфесянам 5:15, 16). (Һымӓл ашецек ныгары.)
17 Павелы дир̄тмергу Эфес қаҳакин абр̄оҳ христианнун хелаци понеҵынуш уринц жаманагы. (Гаштыцек Эфесянам 5:15, 16.) Мир душмоны Садонын кузӓ-ор менк ынкан хыринк ӓс ашхырин кор̄дзерун нес, һынор Астыдзун һомар жаманаг мына һеч (1 Иоан. 5:19). Христианины гайна митк ынил, һынор ԥарын, усумы һыну лав ашхаданкы Еговин дзар̄аюшын гареворин. Ӓд геревҵынӓ, һынор ыну вырын аздадзуни ӓс ашхырин митк ынуши ҵевы. Һӓлбӓт-ор, ԥарин һыну усумин нес ԥис пон чика. Ама чи гарели тынуш ынер мир гянкин ар̄ачин деҳы. «Луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер» ынуши һомар мези бидуӓ ымына лав ҵевов понеҵынуш мир жаманагы, айсинкын ынуш ын кор̄дзеры, верекнор саи гареворин.
Эфес қаҳакин абр̄оҳ христианнин ӓмӓҳ гынейны ымына лав ҵевов понеҵынуш уринц жаманагы (Ашецек 17 абзацы)
18. Инч ӓрав Донылд ахпӓры, һынор авели лав понеҵынӓ ур жаманагы?
18 Ымын сыра мон эгек һынараворутин ӓл шад ынуш Еговин һомар. Ӓдмун гынер Һарафаин Африка абр̄оҳ Донылд ахпӓры. Ын бадмӓгу: «Ес мемынӓл ашеци им гянкис вырын һыну асти Еговин, һынор яр̄дум ынӓ индзи авели шад ынуш ыну дей. Ес гаҳотей, һынор кыднум ашхаданкмы, вейнор индзи яр̄дум гынӓ авели шад қарозуш. Еговин яр̄думов ес кыда ӓдмун ашхаданкмы. Һими менк гынечыс һед дзар̄аинкку палнавременна. Мир гянкы ԥохвецав һыну менк урахинк».
19. Инчы яр̄дум гынӓ мези «луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер» ынуш?
19 Павелин намагы, геревна тӓ, яр̄дум ӓрав Эфес қаҳакин гиноҳ христианнун һавадарим мынуш Еговин. Ыну дывадз хыраднин мезиӓл гайнон яр̄дум ынил. Мези бидуӓ хелаци ыллуш, епор ворошинкку, инч десаг һонкшоҳынк һыну вум һед ынгерутин ыноҳынк. Һымӓл гареворӓ ымын сыра қыркыруш Аствадзашунчы, һынор джиштутинин лусы ымын ҭарафӓ аздӓ мир гянкин вырын. Мези бидуӓ сурп ужин яр̄думы, һынор оннонк һырашали һадгутинни. Понеҵынинкна Павелин хыраднин, верекнор ын дывав Эфес қаҳакин абр̄оҳ христианнун, менк гайнонк хелаци ворошумни ынил, верекнор дур кукон Еговин. Ӓд аллай яр̄дум гынӓ мези, һынор ӓс ашхырин мытутины аздӓ һеч мир вырын һыну менк гайнонк «луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер» ынил.
ИНЧПЕС БАДАСХАНЕККУ?
Ашинкна Эфесянам 5:8, инчынӓ «мытутины» һыну «лусы»?
Инчы яр̄дум гынӓ, һынор «мытутины» мир вырын аздӓ һеч?
Инчы яр̄дум гынӓ «луси дыҳоцы уймиш эгоҳ кор̄дзер» ынуш?
ЕРК 95 Лусы ӓл шад ҷаһӓгу
a Вермы онуннин ԥохвадзин.
b НЫГАРИН ВЫРЫН: Павелин Эфес қаҳакин абр̄оҳ христианнун кырадз намагин ӓвӓлы ыҳвадз копиын.