Kasano Kabileg ti Pammatim?

“Babaen ti pammatiyo sitatakderkayo.”​—2 CORINTO 1:24.

1, 2. Apay a nasken a maaddaantayo iti pammati, ken kasano a mapabileg dayta?

AMMO dagiti adipen ni Jehova a masapul nga addaanda iti pammati. Kinapudnona, ‘no awan ti pammati di mabalin nga ay-aywen a naan-anay ti Dios.’ (Hebreo 11:6) Gapuna, nainsiriban nga ikararagtayo ti nasantuan nga espiritu ken pammati, a karaman kadagiti makaay-ayo a bungana. (Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Mapabileg met ti pammatitayo no tuladentayo ti pammati dagiti kapammatiantayo.​—2 Timoteo 1:5; Hebreo 13:7.

² Ad-adda a bumileg ti pammatitayo no ikagumaantayo nga annuroten ti bilin ti Sao ti Dios kadagiti amin a Kristiano. Rumayray ti pammati no inaldaw a basaen ti Biblia ken siaanep nga adalen ti Kasuratan iti tulong dagiti publikasion nga ipapaay ti “matalek a mayordomo.” (Lucas 12:42-44; Josue 1:7, 8) Makaparegta kadatayo ti pammati ti tunggal maysa no regular a tabunuantayo dagiti Nakristianuan a gimong, asamblea, ken kombension. (Roma 1:11, 12; Hebreo 10:24, 25) Ken mapabileg ti pammatitayo no mangasabatayo kadagiti tattao.​—Salmo 145:10-13; Roma 10:11-15.

 3. No maipapan iti pammati, kasano a matulongandatayo dagiti naayat a Kristiano a panglakayen?

³ Mapabileg ti pammatitayo no mangipaay iti Nainkasuratan a balakad ken pammaregta dagiti naayat a Kristiano a panglakayen. Addaanda iti kababalin a kas ken apostol Pablo, a nagkuna kadagiti taga Corinto: “Katrabahuandakami a maipaay iti rag-oyo, ta babaen ti pammatiyo sitatakderkayo.” (2 Corinto 1:23, 24) Kuna ti sabali a patarus: “Makipagtrabahokami kadakayo tapno agragsakkayo, gapu ta nabileg ti pammatiyo.” (Contemporary English Version) Agbibiag ti nalinteg a tao buyogen ti pammati. Siempre, awan ti sabali a mabalin a mangipakita iti pammati wenno matalek a kinasungdo para kadatayo. No iti daytoy a banag, ‘nasken nga awitentayo ti bukodtayo nga awit.’​—Galacia 3:11; 6:5.

 4. Kasano a dagiti salaysay iti Kasuratan maipapan kadagiti matalek nga adipen ti Dios mapabilegda ti pammatitayo?

⁴ Naglaon ti Kasuratan iti adu a salaysay maipapan kadagidiay addaan iti pammati. Mabalin nga ammotayon ti adu kadagiti naisangsangayan a kababalinda. Ngem kabesadotayo kadin ti pammati nga imparangarangda iti inaldaw, nalabit iti intero a panagbiagda? Mapabileg ti pammatitayo no usigentayo no kasano nga impakitada dayta a galad kadagiti kasasaad nga umasping kadatayo.

Ti Pammati Paturedennatayo

 5. Ania a Nainkasuratan a pammaneknek ti mangipakita a mapabilegnatayo ti pammati a mangipakaammo a situtured iti sao ti Dios?

⁵ Pabilgennatayo ti pammati a mangipakaammo a situtured iti sao ti Dios. Situtured nga impakauna ni Enoc ti panangiwayat ti Dios iti panangukomna. “Adtoy!” kinunana, “Immay ni Jehova a kaduana ti nasantuan a linaklaksana, tapno mangipakat iti panangukom maibusor iti isuamin, ken tapno ipaneknekna a nakabasol dagiti amin a di nadiosan maipapan iti amin a di nadiosan nga ar-aramidda nga inaramidda iti di nadiosan a pamay-an, ken maipapan iti amin a makapakigtot a bambanag a sinao dagiti di nadiosan a managbasol maibusor kenkuana.” (Judas 14, 15) Idi nangngegda dagita a sasao, sigurado a dagiti awan diosda a kabusor ni Enoc kayatda a papatayen ti propeta. Kaskasdi, simamaingel a nagsao ni Enoc buyogen ti pammati, ket “innala” ti Dios babaen ti panamagpatinggana iti biag ni Enoc, nga agparang a dina impalubos nga agsagaba daytoy iti natuok nga ipapatay. (Genesis 5:24; Hebreo 11:5) Saantayo a mapasaran dagita a kita ti milagro, ngem sungbatan ni Jehova dagiti kararagtayo tapno maipakaammotayo ti saona buyogen ti pammati ken tured.​—Aramid 4:24-31.

 6. Kasano a nakatulong ken Noe ti pammati ken tured a naggapu iti Dios?

⁶ Babaen ti pammati “nangibangon [ni Noe] iti daong a pakaisalakanan ti sangakabbalayanna.” (Hebreo 11:7; Genesis 6:13-22) Malaksid iti dayta, “manangaskasaba iti kinalinteg” ni Noe a situtured a nangipakaammo iti pakdaar ti Dios kadagiti kapatadanna. (2 Pedro 2:5) Mabalin nga inumsida ti mensahena maipapan iti Delubio, no kasano nga umsien ti dadduma a tattao dagiti Nainkasuratan a pammaneknektayo nga asidegen a madadael ti agdama a sistema ti bambanag. (2 Pedro 3:3-12) Ngem kas kada Enoc ken Noe, kabaelantayo nga ipakaammo dagita a mensahe gapu iti pammati ken turedtayo a naggapu iti Dios.

Pagbalinennatayo a Naanus ti Pammati

 7. Kasano a ni Abraham ken ti dadduma imparangarangda ti pammati ken panaganus?

⁷ Kasapulantayo ti pammati ken anus, nangnangruna ita nga ur-urayentayo ti panungpalan daytoy dakes a sistema. Ti maysa kadagidiay “babaen ti pammati ken kinaanus tawidenda dagiti kari” isu ti managbuteng iti Dios a patriarka a ni Abraham. (Hebreo 6:11, 12) Babaen ti pammati, pinanawanna ti siudad ti Ur ken amin a kinasaliwanwan iti dayta a lugar, ket nagbalin a ganggannaet iti sabali a daga nga inkari kenkuana ti Dios. Naikari met dayta kada Isaac ken Jacob. Ngem “iti pammati natay amin dagitoy, nupay saanda a nagun-odan ti kaitungpalan dagiti kari.” Babaen ti pammati, ‘rinagpatda ti nasaysayaat a lugar, kayatna a sawen, maysa a kukua ti langit.’ Maitunos iti dayta, “nangisagana [ti Dios] iti siudad a maipaay kadakuada.” (Hebreo 11:8-16) Wen, da Abraham, Isaac, ken Jacob​—agraman dagiti nadiosan nga assawada​—siaanus nga inurayda ti nailangitan a Pagarian ti Dios, ket agungardanto ditoy daga iti sidong dayta a pagarian.

 8. Imparangarang da Abraham, Isaac, ken Jacob ti panaganus ken pammatida iti laksid ti ania?

⁸ Saan a naawanan iti pammati da Abraham, Isaac, ken Jacob. Dida nasakup ti Naikari a Daga, ken dida nakita ti pannakabendision ti amin a nasion babaen ti bin-i ni Abraham. (Genesis 15:5-7; 22:15-18) Nupay sinigsiglo sakbay a pimmudno ti ‘siudad a binangon ti Dios,’ intultuloy nga imparangarang dagitoy a lallaki ti pammati ken panaganus iti unos ti panagbiagda. Sigurado a masapul nga aramidentayo met ti kasta, ita ta naipasdeken ti Mesianiko a Pagarian idiay langit.​—Salmo 42:5, 11; 43:5.

Ti Pammati Iturongnatayo Kadagiti Kasayaatan a Kalat

 9. Ania ti pakainaigan ti pammati kadagiti kalat ken panggep?

⁹ Di pulos tinulad dagiti matalek a patriarka ti nalulok nga estilo ti panagbiag dagiti Canaanita, ta adda nasaysayaat a kalat ken panggepda. Umasping iti dayta, iturongnatayo ti pammati kadagiti naespirituan a kalat a tumulong kadatayo a mangiwaksi iti lubong nga adda iti pannakabalin daydiay nadangkes, ni Satanas a Diablo.​—1 Juan 2:15-17; 5:19.

10. Kasanotayo nga ammo a rinagpat ni Jose ti kalat a nasaysayaat nga amang ngem iti nailubongan a dayaw?

¹⁰ Iti panangiwanwan ti Dios, nagserbi idiay Egipto ti anak ni Jacob a ni Jose kas administrador ti taraon, ngem saanna a kalat ti agbalin a natan-ok iti daytoy a lubong. Gapu ta mamati iti pannakatungpal dagiti kari ni Jehova, ti agtawen idi iti 110 a ni Jose kinunana kadagiti kakabsatna: “Matayakon; ngem di bumurong nga iturongto ti Dios ti asikasona kadakayo, ket sigurado nga aonennakayto iti daytoy a daga nga ipan iti daga a maipapan iti dayta isu nagsapata ken ni Abraham, ni Isaac ken ni Jacob.” Kiniddaw ni Jose ti pannakaitabonna iti naikari a daga. Idi natay, nabalsamo ken nailungon ni Jose idiay Egipto. Ngem idi nawayawayaan dagiti Israelita manipud pannakaadipen idiay Egipto, intugot ni propeta Moises dagiti tulang ni Jose tapno maitabon iti Naikari a Daga. (Genesis 50:22-26; Exodo 13:19) Ti pammati a kas ken Jose tignayennatayo koma a manggun-od kadagiti kalat a nasaysayaat nga amang ngem iti nailubongan a dayaw.​—1 Corinto 7:29-31.

11. Kasano nga impakita ni Moises nga isu ket addaan kadagiti naespirituan a kalat?

¹¹ ‘Pinili ni Moises ti dakes a pannakatrato a kadua ti ili ti Dios imbes a maaddaan iti temporario a panangtagiragsak iti basol’ kas de adal a kameng ti naarian a pamilia ti Egipto. (Hebreo 11:23-26; Aramid 7:20-22) Binaybay-anna ti nailubongan a dayaw ken nalabit nagarbo a pumpon iti nangina a lungon iti maysa a nalatak a lugar idiay Egipto. Ania koma ti pakaimudingan dagita a banag kadagiti pribilehio nga agbalin kas “lalaki ti pudno a Dios,” mangibabaet iti Linteg ti tulag, propeta ni Jehova, ken mannurat iti Biblia? (Esdras 3:2) Ti kadi nangato a promosion iti trabaho ti tartarigagayam, wenno ti nasaysayaat a naespirituan a kalat gapu iti pammatim?

Mangyeg ti Pammati iti Makagunggona a Panagbiag

12. Ania ti epekto ti pammati iti biag ni Rahab?

¹² Saan laeng a dagiti natan-ok a kalat ti iyeg ti pammati kadagiti tattao no di pay ket makagunggona a panagbiag. Ni Rahab a taga Jerico nalabit matmatanna nga awan serserbi ti biagna kas balangkantis. Ngem anian a nagbalbaliw dayta idi impakitana ti pammatina! “Naideklara met [ni Rahab] a nalinteg babaen kadagiti aramid [ti pammati], kalpasan nga inawatna buyogen ti kinamanagpadagus dagiti mensahero [nga Israelita] ket pinaruarna ida iti sabali a dalan,” isu a naliklikanda dagiti kabusorda a Canaanita. (Santiago 2:24-26) Iti panangbigbigna ken Jehova kas ti pudno a Dios, imparangarang ni Rahab ti pammatina babaen ti panangiwaksina iti biagna kas balangkantis. (Josue 2:9-11; Hebreo 11:30, 31) Nakiasawa iti maysa nga adipen ni Jehova, saan nga iti maysa a di manamati a Canaanita. (Deuteronomio 7:3, 4; 1 Corinto 7:39) Naaddaan ni Rahab iti naindaklan a pribilehio nga agbalin a maysa kadagiti kapuonan ti Mesias. (1 Cronicas 2:3-15; Ruth 4:20-22; Mateo 1:5, 6) Kas iti dadduma a nangiwaksi iti imoral a panagbiag, awatennanto met ti sabali pay a gunggona​—panagungar iti paraiso a daga.

13. Ania ti nagbasolan ni David mainaig ken Bat-seba, ngem ania a kababalin ti imparangarangna?

¹³ Kalpasan nga inwaksinan ti imoral a panagbiag, agparang a sinalimetmetan ni Rahab ti nalinteg a dana. Ngem nakabasol iti nadagsen ti dadduma a nabayagen a dedikado iti Dios. Nakikamalala ni Ari David ken ni Bat-seba, impapatayna ti asawana iti pagbabakalan, ket innalana ni Bat-seba kas asawana. (2 Samuel 11:1-27) Buyogen ti nakaro a ladingit, nagpakaasi ni David ken ni Jehova: “Ti nasantuan nga espiritum O saanmo nga ikkaten kaniak.” Saan a napukaw ni David ti espiritu ti Dios. Patienna nga iti asi ni Jehova, saan nga umsien ti Dios ti “puso a nadunor ken naidagel” iti basol. (Salmo 51:11, 17; 103:10-14) Gapu iti pammatida, tinagiragsak da David ken Bat-seba ti makagunggona a pribilehio nga agbalin a kapuonan ti Mesias.​—1 Cronicas 3:5; Mateo 1:6, 16; Lucas 3:23, 31.

Ti Pammati a Pinabileg ti Pammatalged

14. Aniada a pammatalged ti inawat ni Gideon, ken kasano nga apektaran dayta a salaysay ti pammatitayo?

¹⁴ Nupay magmagnatayo maibatay iti pammati, pasaray kasapulantayo ti pammatalged a tumulong ti Dios. Kasta ti napasamak ken ni Ukom Gideon, maysa kadagidiay “babaen iti pammati inabakda dagiti pagarian iti panaglalaban.” (Hebreo 11:32, 33) Idi a ti Israel ket sinakup dagiti Midianita ken dagiti kaaliadoda, napno ni Gideon iti espiritu ti Dios. Gapu ta kayatna a masigurado nga adda kenkuana ni Jehova, nangidatag iti pannubok mainaig iti dutdot a delana a nakapalnaaw iti pagirikan. Iti umuna a pannubok, ti laeng dutdot ti nalinnaawan, idinto ta nagtalinaed a namaga ti daga. Iti maikadua a pannubok, ti daga ti nalinnaawan idinto ta nagtalinaed a namaga ti dutdot. Napabileg kadagita a pammatalged ni naannad a Gideon. Nagtignay buyogen ti pammati ket inabakna dagiti kabusor ti Israel. (Uk-ukom 6:33-40; 7:19-25) No agbiroktayo iti pammatalged sakbay nga agdesisiontayo, dina kayat a sawen nga agkurangtayo iti pammati. Kinapudnona, ipakpakitatayo ti pammatitayo babaen ti panagkonsulta iti Biblia ken kadagiti Nakristianuan a publikasion ken babaen ti panangikararag iti panangiwanwan ti nasantuan nga espiritu no agaramid kadagiti desision.​—Roma 8:26, 27.

15. Kasano a makatulong kadatayo ti panangutob iti pammati ni Barak?

¹⁵ Napabileg ti pammati ni Ukom Barak gapu iti pammatalged babaen ti maysa a pammaregta. Pinaregta ni propetisa Debora nga agtignay koma a mangwayawaya kadagiti Israelita manipud iti panangirurumen ti Canaanita a ni Ari Jabin. Buyogen ti pammati ken pammatalged ti suporta ti Dios, indauluan ni Barak ti 10,000 a nakapuy ti pannakakabalda a lallaki nga agturong iti gubat ket pinaksiatda ti adayo a nabilbileg a buyot ni Jabin nga indauluan ni Sisera. Dayta a panagballigi ket narambakan buyogen ti makaguyugoy a kanta da Debora ken Barak. (Uk-ukom 4:1–5:31) Pinaregta ni Debora nga agtignay ni Barak kas lider a dinutokan ti Dios, ken isu ti maysa kadagiti adipen ni Jehova a gapu iti pammati ‘pinagtarayna ti buybuyot dagiti ganggannaet.’ (Hebreo 11:34) Ti panangutob no kasano a ti Dios binendisionanna ni Barak gapu iti panagtignayna buyogen ti pammati tignayennatayo no medio agkitakittayo a mangtungpal iti maysa a makakarit nga annongen mainaig iti panagserbi ken Jehova.

Ti Pammati Itandudona ti Talna

16. Ania ti naimbag nga ulidan ni Abraham no iti pannakikappia ken ni Lot?

¹⁶ Malaksid a makatulong ti pammati iti panangtungpaltayo kadagiti narigat nga annongen iti panagserbi iti Dios, mangyeg pay dayta iti talna ken kappia. Impabus-oy ni lakay nga Abraham iti ub-ubing a kaanakanna a ni Lot ti panangpili kadagiti kasayaatan a pagaraban idi nagsusupiat dagiti agtartaraken kadagiti animalda ket masapul nga agsinada. (Genesis 13:7-12) Sigurado nga inkararag ni Abraham ti tulong ti Dios buyogen ti pammati tapno marisutna dayta a parikut. Imbes nga iyun-unana ti pagsayaatanna, sikakappia a rinisutna dagiti bambanag. No adda ditay pagkinnaawatan iti maysa a Kristiano a kabsat, agkararagtayo buyogen ti pammati ken ‘sapulen ti talna,’ a laglagipen ti ulidan ni Abraham no maipapan iti naayat a konsiderasion.​—1 Pedro 3:10-12.

17. Apay a maikunatayo a sitatalna a narisut ti agparang a riri iti nagbabaetan da Pablo, Bernabe, ken Marcos?

¹⁷ Usigenyo no kasano a ti panangyaplikar kadagiti Nakristianuan a prinsipio buyogen ti pammati ket makatulong kadatayo a mangitandudo iti talna. Idi rugian ni Pablo ti maikadua a panagmisionerona, immanamong ni Bernabe iti singasing a sarungkaranda dagiti kongregasion idiay Cyprus ken Asia Menor. Nupay kasta, kayat ni Bernabe nga ikuyog ti kasinsinna a ni Marcos. Saan a kayat ni Pablo gapu ta pinanawan ida ni Marcos idiay Pamfilia. “Adda bimtak a nakaro a panagpungtot,” ket nagbanag dayta a riri iti panagsina. Inkuyog ni Bernabe ni Marcos idiay Cyprus, idinto ta pinili ni Pablo nga ikuyog ni Silas a mapan idiay ‘Siria ken Cilicia, a mangpabileg kadagiti kongregasion.’ (Aramid 15:36-41) Idi agangay, narisut ti agparang a riri, yantangay kadua ni Pablo ni Marcos idiay Roma ken positibo ti komento ti apostol kenkuana. (Colosas 4:10; Filemon 23, 24) Idi naibalud ni Pablo idiay Roma idi agarup 65 K.P., kinunana ken Timoteo: “Alaem ni Marcos ket ikuyogmo, ta adu ti usarna kaniak maipaay iti panagserbi.” (2 Timoteo 4:11) Agparang nga inraman ni Pablo iti kararagna buyogen ti pammati ti relasionna kada Bernabe ken Marcos, ket nagbanag dayta iti kappia a nainaig iti “talna ti Dios.”​—Filipos 4:6, 7.

18. Ania ti nalabit napasamak kada Euodia ken Sintique?

¹⁸ Siempre, gapu ta imperpektotayo, “maitibkoltayo amin iti adu a daras.” (Santiago 3:2) Adda timmaud a riri iti nagbaetan ti dua a Kristiano a babbai, a makagapu nga insurat ni Pablo: “Bagbagaak ni Euodia ken bagbagaak ni Sintique nga agmaymaysa koma ti panunotda iti Apo. . . . Itultuloymo a tulongan dagitoy a babbai nga immagawa a nakidanggay kaniak iti naimbag a damag.” (Filipos 4:1-3) Agparang a dagitoy a nadiosan a babbai rinisutda ti parikutda iti natalna a pamay-an babaen ti panangyaplikarda kadagiti balakad a kas iti nailanad iti Mateo 5:23, 24. Dakkel ti maaramidan ti panangyaplikar kadagiti Nainkasuratan a prinsipio buyogen ti pammati no maipapan iti panangitandudo iti talna ita.

Ti Pammati Tulongannatayo nga Agibtur

19. Ania a narigat a kasasaad ti di pulos nangpakapuy iti pammati da Isaac ken Rebecca?

¹⁹ Maibturantayo met ti rigat babaen ti pammati. Mabalin nga agleddaangtayo no ti maysa a bautisado a kapamiliatayo ket simmukir iti Dios babaen ti pannakiasawana iti maysa a di manamati. (1 Corinto 7:39) Nagsagaba da Isaac ken Rebecca gapu iti pannakiasawa ni Esau kadagiti dakes a babbai. Dagiti Heteo nga assawana ket nagbalin kadakuada a ‘gubuayan ti kinapait ti espiritu’​—nga uray la kinuna ni Rebecca: “Karurodko daytoy biagko gapu iti annak a babbai ni Het. No ni Jacob mangalanto iti asawa manipud iti annak a babbai ni Het a kas kadagitoy manipud iti annak a babbai ti daga, ania ti mamaay ti biag kaniak?” (Genesis 26:34, 35; 27:46) Wen, dayta a narigat a kasasaad dina pulos pinakapuy ti pammati da Isaac ken Rebecca. Sapay koma ta taginayonentayo ti nabileg a pammati no agbalin a karit kadatayo dagiti narigat a kasasaad.

20. Ania nga ulidan ti pammati ti matuladtayo kada Ruth ken Noemi?

²⁰ Taga Judea ti baket a balo a ni Noemi ken ammona nga adda dagiti babbai idiay Juda a mangipasngay kadagiti lallaki nga agbalin a kapuonan ti Mesias. Ngem gapu ta natay dagiti annakna a lallaki a dida nakaputot ken lupes metten ni Noemi, kasla imposible a mairaman ti pamiliada kadagiti kapuonan ti Mesias. Kaskasdi, ti nabalo a manugangna a ni Ruth ket nagbalin nga asawa ti lakayen a ni Boaz, naaddaanda iti anak, ket nagbalin a kapuonan ni Jesus, ti Mesias! (Genesis 49:10, 33; Ruth 1:3-5; 4:13-22; Mateo 1:1, 5) Ti pammati da Noemi ken Ruth dinaeranna ti rigat ken nangyeg kadakuada iti rag-o. Dakkel met ti rag-otayo no taginayonentayo ti pammatitayo iti laksid ti rigat.

21. Ania ti iyeg kadatayo ti pammati, ken ania koma ti determinasiontayo?

²¹ Nupay ditay ammo no ania ti mapasamak iti tunggal maysa kadatayo, masarangettayo ti aniaman a karit babaen ti pammati. Pagbalinennatayo ti pammati a natured ken naanus. Iturongnatayo kadagiti kasayaatan a kalat ken makagunggona a panagbiag. Mangyeg ti pammati kadagiti positibo nga epekto iti relasiontayo kadagiti sabsabali ken daeranna ti rigat. Sapay koma ngarud ta agbalintayo a kas “ti kita nga addaan pammati nga agturong iti pannakataginayon a sibibiag ti kararua.” (Hebreo 10:39) Buyogen ti bileg ti naayat a Diostayo a ni Jehova, ken agpaay iti pakaidayawanna, itultuloytayo nga ipakita ti nabileg a pammati.

Ania ti Sungbatyo?

• Ania a Nainkasuratan a pammaneknek ti mangipakita a paturedennatayo ti pammati?

• Apay a maikunatayo a ti pammati ket mangyeg iti makagunggona a panagbiag?

• Kasano a mangyeg ti pammati iti talna?

• Ania ti mangpaneknek a madaerantayo ti rigat babaen ti pammati?

[Dagiti Ladawan iti panid 16]

Gapu iti pammati, situtured nga impakaammo da Noe ken Enoc dagiti mensahe ni Jehova

[Dagiti Ladawan iti panid 17]

Ti pammati a kas ken Moises tignayennatayo a mangragpat kadagiti naespirituan a kalat

[Dagiti Ladawan iti panid 18]

Gapu iti pammatalged a tumulong ti Dios, napabileg ti pammati da Barak, Debora, ken Gideon