Panagtataripnong Tapno Agdaydayaw

 1. Idi nagtataripnong dagiti adalan, ania a tulong ti naipaay kadakuada, ken apay a kasapulanda dayta?

DI NAGBAYAG kalpasan ti panagungar ni Jesus, nagtataripnong dagiti adalan tapno agpipinnaregtada. Inserrada dagiti ruangan ta maamakda kadagiti bumusbusor. Ngem napukaw la ketdi ti amakda idi nagparang ni Jesus iti tengngada ket kinunana: “Awatenyo ti nasantuan nga espiritu”! (Basaen ti Juan 20:19-22.) Idi agangay, nagtataripnong manen dagiti adalan, ket imparukpok ni Jehova ti nasantuan nga espirituna kadakuada. Sigurado a napabilegda para iti trabaho a panangasaba nga agur-uray kadakuada!​—Ara. 2:1-7.

 2. (a) Kasano nga ipapaayannatayo ni Jehova iti bileg, ken apay a kasapulantayo dayta? (b) Apay a nakapatpateg ti urnos a Panagdaydayaw ti Pamilia? (Kitaenyo ti footnote ken ti kahon a “Panagdaydayaw ti Pamilia.”)

² Maipaspasangotayo kadagiti karit a kas iti napasaran dagiti kakabsattayo idi umuna a siglo. (1 Ped. 5:9) Adda dagiti panawen a mabuteng ti dadduma kadatayo kadagiti tattao. Ken kasapulantayo ti bileg nga ipaay ni Jehova tapno makapagtultuloytayo iti trabaho a panangasaba. (Efe. 6:10) Ipapaay ni Jehova ti adu kadagita a pammabileg babaen kadagiti gimongtayo. Iti agdama, addaantayo iti gundaway a tumabuno iti dua a makaisuro a linawas a gimong​—Miting Publiko ken Panagadal iti Pagwanawanan, kasta met ti gimongtayo iti tengnga ti lawas a maawagan iti Panagbiag ken Ministeriotayo kas Kristiano.a Addaantayo met iti uppat a tinawen nga okasion​—rehional a kombension, dua nga asamblea sirkito, ken ti Pananglaglagip iti Ipapatay ni Kristo. Apay a napateg a tabunuantayo amin dagitoy a taripnong? Ania dagiti naaramid a panagbalbaliw kadagiti taripnongtayo? Ken ania ti ipalgak ti kababalintayo kadagiti taripnong?

3, 4. Ania ti kalkalikaguman ni Jehova iti ilina? Mangtedkayo iti pagarigan.

³ Manipud pay idi damo, imbilin ni Jehova iti ilina nga agtataripnongda tapno agdaydayaw kenkuana. Kas pagarigan, idi 1513 B.C.E., nangted ni Jehova iti Linteg iti nasion ti Israel, ket karaman iti dayta ti linawas a panagngilinda iti Sabbath tapno makapagdaydayaw kenkuana ti tunggal pamilia ken masursuruanda iti Linteg. (Deut. 5:12; 6:4-9) Idi tinungpal dagiti Israelita dayta a bilin, napabileg dagiti pamilia ken nagtalinaed a nadalus ken natibker iti naespirituan ti intero a nasion. Ngem napukawda ti anamong ti Dios idi saanda a sinurot ti Linteg ken saanda a tinungpal dagiti bilin ni Jehova, kas iti regular a panagdaydayawda kenkuana.​—Lev. 10:11; 26:31-35; 2 Cron. 36:20, 21.

⁴ Usigentayo met ti ulidan ni Jesus. Nakairuamanna ti linawas a mapan iti sinagoga iti aldaw ti Sabbath. (Luc. 4:16) Kalpasan ti ipapatay ken panagungar ni Jesus, intultuloy dagiti adalanna ti nagtataripnong a regular uray no awandan iti sidong ti linteg mainaig iti Sabbath. (Ara. 1:6, 12-14; 2:1-4; Roma 14:5; Col. 2:13, 14) Kadagita a taripnong, saan laeng nga immawat iti instruksion ken pammaregta dagiti Kristiano idi umuna a siglo no di ket nagidatonda pay kadagiti sakripisio ti panagdaydayaw iti Dios babaen kadagiti kararag, komento, ken kanta.​—Col. 3:16; Heb. 13:15.

 5. Apay a tabtabunuantayo dagiti linawas a gimong ken dagiti tinawen nga asamblea ken kombension? (Kitaenyo met ti kahon a “Tinawen a Taripnong a Mamagkaykaysa iti Ili ti Dios.”)

⁵ Umasping iti dayta, no tabunuantayo dagiti linawas a gimong ken tinawen nga asamblea ken kombension, maipakitatayo a supsuportarantayo ti Pagarian ti Dios, umawattayo iti bileg nga ipaay ti nasantuan nga espiritu, ken maparegtatayo dagiti sabsabali babaen kadagiti ebkas ti pammatitayo. Napatpateg pay, maaddaantayo iti gundaway a mangidaydayaw ken ni Jehova babaen kadagiti kararag, komento, ken kanta. Mabalin a sabali itan ti pannakaorganisar dagiti taripnongtayo no idilig kadagiti panagtataripnong dagiti Israelita ken dagiti Kristiano idi umuna a siglo, ngem agpapada ti pategda. Ania dagiti naaramid a panagbalbaliw kadagiti taripnongtayo?

6, 7. (a) Ania ti panggep dagiti panagtataripnongtayo? (b) Kasano idi ti panangangay dagiti nagduduma a grupo kadagiti taripnongtayo?

⁶ Idi rinugian ni Kabsat Charles Taze Russell a sukimaten ti kinapudno manipud iti Sao ti Dios, nakitana a napateg ti pannakitaripnong kadagiti dadduma nga addaan iti kasta met laeng a panggep. Idi 1879, insurat ni Kabsat Russell: “Siak, ken dagiti kakaduak iti Pittsburgh, ket nangorganisar ken nangangay iti regular a panangsukimat iti Kasuratan, nga agtataripnongkami kada Domingo.” Naparegta nga agtataripnong dagiti agbasbasa iti Zion’s Watch Tower, ket idi 1881, naangay dagiti gimong iti Pittsburgh, Pennsylvania, iti tunggal Domingo ken Mierkoles. Kuna ti Nobiembre 1895 a ruar ti Watch Tower a ti panggep dagita a gimong ket tapno mapatanor ti “Nakristianuan a panagkakabsat, ayat ken panagtitimpuyog” ken tapno makapagpipinnaregta dagiti amin a timmabuno.​—Basaen ti Hebreo 10:24, 25.

⁷ Adu a tawen a nagduduma ti pannakaorganisar ken kasansan ti panagtataripnong ti tunggal grupo dagiti Estudiante ti Biblia. Kas pagarigan, kuna ti surat manipud iti maysa a grupo iti Estados Unidos a naipablaak idi 1911: “Di kumurang a lima a gimong ti ang-angayenmi iti tunggal lawas.” Inangayda dagita a gimong iti Lunes, Mierkoles, Biernes, ken mamindua iti Domingo. Kuna ti sabali pay a surat manipud iti maysa a grupo iti Africa, a naipablaak idi 1914: “Mamindua iti makabulan nga aggigimongkami, mangrugi iti Biernes agingga iti Domingo.” Ngem idi agangay, adda naaramid a panagbalbaliw kadagiti gimong, nga isu ti sursurotentayo ita. Usigentayo iti apagbiit ti pakasaritaan ti tunggal gimong.

 8. Ania ti sumagmamano a tema dagiti lektiur iti publiko idi un-unana?

⁸ Miting Publiko. Idi 1880, ti tawen kalpasan nga inrugi ni Kabsat Russell nga ipablaak ti Zion’s Watch Tower, tinuladna ti ulidan ni Jesus ket inrugina ti nangasaba iti nagduduma a lugar. (Luc. 4:43) Kabayatan dagita a panangasabana, nangipasdek ni Kabsat Russell iti pagtuladan para iti maaw-awagan ita a Miting Publiko. No mapan iti sabali a lugar, maipakaammo iti Watch Tower a ni Kabsat Russell ket “maragsakan a mangipaay kadagiti miting publiko maipapan iti ‘Bambanag a nainaig iti pagarian ti Dios.’” Idi 1911, kalpasan a naipasdek dagiti klase, wenno kongregasion, iti sumagmamano a pagilian, naiparegta iti tunggal klase a mangibaonda kadagiti kualipikado nga ispiker kadagiti kabangibang a lugar tapno mangipaayda iti serye ti innem a lektiur kadagiti topiko a kas iti panangukom ken ti subbot. Iti ngudo ti tunggal palawag, maipakaammo ti nagan ti ispiker ken ti tema ti palawag iti sumaruno a lawas.

 9. Iti panaglabas dagiti tawen, ania dagiti panagbalbaliw iti Miting Publiko? Kasanoyo a masuportaran daytoy a gimong?

⁹ Idi 1945, impakaammo ti The Watchtower ti panangrugi ti kampania iti intero a lubong para iti panangangay iti Miting Publiko a pakailawlawagan ti serye ti walo a lektiur a naibatay iti Biblia maipapan kadagiti “problema iti daydi a tiempo.” Iti adu a dekada, saan laeng a dagiti topiko nga impaay ti matalek nga adipen ti impalawag dagiti natudingan nga ispiker no di ket nangbukelda pay iti bukodda a palawag. Ngem idi 1981, naibilin kadagiti amin nga ispiker nga ibatayda dagiti palawagda kadagiti balabala a maipatpatulod kadagiti kongregasion.b Idi 1990, ti dadduma a balabala dagiti diskurso publiko ket addaan iti pannakipartisipar ti tallaong wenno demostrasion; ngem iti dayta a tawen nabaliwan dagiti instruksion, ket maipaay laengen kas palawag dagiti diskurso publiko. Adda kanayonan a panagbalbaliw a naaramid idi Enero 2008. Ti dati nga 45 a minuto a palawag ket nagbalinen a 30 a minuto. Nupay nabalbaliwan ti pamay-an a pannakaipaay dagiti palawag publiko, dagita a naisagana a naimbag a palawag ket agtultuloy a mangpabileg iti pammatitayo iti Sao ti Dios ken mangisuro kadatayo kadagiti nagduduma nga aspeto ti Pagarian ti Dios. (1 Tim. 4:13, 16) Sigagagar kadi nga aw-awisenyo dagiti sarsarungkaranyo ken ti dadduma pay a saan a Saksi a dumngeg kadagiti napateg a palawag a naibatay iti Biblia?

10-12. (a) Ania dagiti panagbalbaliw iti Panagadal iti Pagwanawanan? (b) Ania dagiti nasayaat nga isaludsodtayo iti bagitayo?

¹⁰ Panagadal iti Pagwanawanan. Idi 1922, dagiti kakabsat a maaw-awagan idi iti pilgrim​—ministro nga imbaon ti Watch Tower Society nga agpalawag kadagiti kongregasion ken mangidaulo iti trabaho a panangasaba​—insingasingda ti pannakaangay ti regular a gimong para iti panagadal iti The Watch Tower. Naaprobaran daytoy a singasing ket idi damo, naangay ti panagadal iti Watch Tower iti tengnga ti lawas wenno iti Domingo.

¹¹ Ti Hunio 15, 1932 a ruar ti Watchtower ket nangipaay iti kanayonan nga instruksion no kasano a maikondukta daytoy a gimong. Kas panangtulad iti pannakaikondukta ti panagadal iti Pagtaengan a Bethel, kuna ti artikulo a rumbeng nga idaulo ti maysa a kabsat a lalaki daytoy a gimong. Adda tallo a kakabsat a lallaki nga agtugaw iti sango ti paggigimongan sa agsisinnublatda a mangbasa kadagiti parapo. Awan pay idi ti nayimprenta a saludsod, isu a naibilin iti konduktor a kiddawenna iti tallaong a mangibangonda kadagiti saludsod maipapan iti maad-adal nga artikulo. Kalpasanna, mangawag iti mangsungbat kadagiti saludsod. No kasapulan ti kanayonan a pannakailawlawag, naibilin iti konduktor a mangipaay iti “ababa ken nalawag” a komento.

¹² Idi damo, napalubosan ti tunggal kongregasion a mangpili iti ruar ti magasin a kayat nga adalen ti kaaduan. Ngem idi Abril 15, 1933, insingasing ti Watchtower nga usaren ti amin a kongregasion ti kaudian a ruar ti magasin. Idi 1937, naibilin a maangay ti panagadal iti Domingo. Dagiti kanayonan a panagbalbaliw a nakaibatayan ti pamay-an a panagadaltayo ita ket naipablaak iti Oktubre 1, 1942 a ruar ti Watchtower. Umuna, impakaammo ti magasin nga adda dagiti saludsod a maikabil iti baba ti tunggal panid dagiti maadal nga artikulo ket dagita ti maisaludsod iti tallaong. Nadakamat met a maysa nga oras laeng ti kapaut daytoy a gimong. Naiparegta met kadagiti agkomento a saanda a basaen ti sungbat iti parapo no di ket sumungbatda iti “bukodda a sasao.” Agingga ita, ti Panagadal iti Pagwanawanan ti kangrunaan a gimong nga us-usaren ti matalek nga adipen a mangipaay iti naespirituan a taraon iti umiso a tiempo. (Mat. 24:45) Nasayaat ngarud nga isaludsod ti tunggal maysa kadatayo: ‘Agsagsaganaak kadi para iti panagadal iti Pagwanawanan iti tunggal lawas? Ken ikagkagumaak kadi ti agkomento no kabaelak?’

13, 14. Ania ti pakasaritaan ti Panagadal ti Kongregasion iti Biblia, ken ania ti magusgustuam iti daytoy a gimong?

¹³ Panagadal ti Kongregasion iti Biblia. Idi katengngaan ti 1890’s, kalpasan a nairuar ti sumagmamano a tomo ti Millennial Dawn, ni Kabsat H. N. Rahn, maysa nga Estudiante ti Biblia nga agnanaed iti siudad ti Baltimore, Maryland, U.S.A., insingasingna ti pannakaangay ti “Dawn Circles” para iti panagadal iti Biblia. Idi damo, pamadasan laeng dagitoy a gimong, a masansan a maangay kadagiti pribado a pagtaengan. Ngem idi Septiembre 1895, naballigi ti pannakaikondukta ti Dawn Circles iti adu a siudad iti Estados Unidos. Gapuna, insingasing ti Watch Tower iti dayta a bulan nga amin nga estudiante ti kinapudno rumbeng nga angayenda dagitoy a gimong. Kunana pay a ti mangikondukta ket masapul a nalaing nga agbasa. Basaenna ti maysa a sentensia sa urayenna nga agkomento dagiti timmabuno. Kalpasan a mabasa ken mapagsasaritaan dagiti sentensia iti maysa a parapo, basaenna dagiti naisitar a teksto. Iti ngudo ti kapitulo, amin a timmabuno ket mangipaay iti ababa a repaso ti material.

¹⁴ Sumagmamano a daras a nabaliwan ti awag iti daytoy a gimong. Naawagan pay iti Berean Circles for Bible Study, a naibatay kadagiti taga-Berea idi umuna a siglo a nangsukimat a naimbag iti Kasuratan. (Ara. 17:11) Idi agangay, naawagan daytoy iti Panagadal iti Libro ti Kongregasion. Ita, maawaganen iti Panagadal ti Kongregasion iti Biblia, ken agtataripnong ti intero a kongregasion iti Kingdom Hall imbes a kadagiti grupo a maangay kadagiti pribado a pagtaengan. Pinullo a tawen a nagduduma a libro, broshur, ken dagiti artikulo pay ketdi iti Pagwanawanan ti nakaibatayan ti panagadal. Manipud pay idi damo, naiparegta iti amin a tumabuno a makipasetda iti gimong. Dakkel ti naaramidan daytoy a gimong tapno umuneg ti pannakaammotayo iti Biblia. Regular kadi nga agsagsaganaka para iti daytoy a gimong ken ar-aramidem ti amin a kabaelam a makiparpartisipar?

15. Ania idi ti panggep ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro?

¹⁵ Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro. “Iti rabii ti Lunes, Pebrero 16, 1942,” malagip ni Carey Barber, nga agserserbi idi iti sangalubongan a hedkuarter iti Brooklyn, New York, “amin a lallaki a miembro ti pamilia ti Bethel iti Brooklyn ket naawis nga agpalista iti naawagan idi agangay kas Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro.” Ni Kabsat Barber, a nagbalin a miembro ti Bagi a Manarawidwid idi agangay, dineskribirna dayta nga eskuelaan kas “maysa kadagiti kasayaatan a panagrang-ay nga inaramid ni Jehova iti ilina iti moderno a panawen.” Naballigi daytoy nga eskuelaan a nangtulong kadagiti kakabsat a lallaki a mangpasayaat iti abilidadda a mangisuro ken mangasaba, isu a nangrugi idi 1943, ti bokleta a napauluan iti Course in Theocratic Ministry ket in-inut a naipaay kadagiti kongregasion iti intero a lubong. Kuna ti Hunio 1, 1943 a ruar ti Pagwanawanan a ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro ket nairanta a tumulong iti ili ti Dios a “mangsanay iti bagbagida nga agbalin a nasaysayaat a saksi a mangiwaragawag iti Pagarian.”​—2 Tim. 2:15.

16, 17. Dagiti laeng kadi praktikal nga abilidad ti masursurotayo idi iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro? Ilawlawagyo.

¹⁶ Idi damo, adu ti marigatan nga agpalawag iti imatang ti dakkel a tallaong. Ni Clayton Woodworth, Jr., a ti tatangna ket naibalud a kadua ni Kabsat Rutherford ken ti dadduma pay idi 1918 uray no awan ti basolda, malagipna ti nariknana idi damo a nakipaset iti daytoy nga eskuelaan idi 1943. “Marigatanak unay nga agpalawag,” kuna ni Kabsat Woodworth. “Kasla nagsanud ti dilak, nagmaga ti ngiwatko, ken kasla agbanarbar nga agkiak ti timekko.” Ngem idi rimmang-ay ti abilidad ni Clayton, immawat iti adu a pribilehio nga agpalawag. Saan laeng a praktikal nga abilidad ti nasursurona iti eskuelaan. Nasursurona ti pateg ti kinapakumbaba ken ti panagtalek ken ni Jehova. Kinunana: “Naamirisko a saan a ti ispiker ti napateg. Ngem no agsagana a naimbag ken agtalek ken ni Jehova, maragsakan dagiti dumngeg ken makasursuroda.”

¹⁷ Idi 1959, naawis dagiti kakabsat a babbai nga agpalista iti eskuelaan. Malagip ni Kabsat Edna Bauer idi naipakaammo daytoy iti asamblea a tinabunuanna. “Napalalo ti ragsak dagiti kakabsat a babbai,” kinunana. “Nanayonan met laengen ti pribilehioda.” Iti naglabas a tawtawen, adu a kakabsat a lallaki ken babbai ti nanggundaway iti pribilehio a makapagpasalista iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro ken agpaisuro ken Jehova. Ita, agtultuloy a maaw-awattayo ti kasta a panangsanay iti gimongtayo iti tengnga ti lawas.​—Basaen ti Isaias 54:13.

18, 19. (a) Kasanotayo ita a makaaw-awat iti praktikal a panangiwanwan iti panangitungpaltayo iti ministeriotayo? (b) Apay nga agkankantatayo kadagiti gimong? (Kitaenyo ti kahon a “Panangikanta iti Kinapudno.”)

¹⁸ Gimong ti Serbisio. Manipud pay idi 1919, naangayen dagiti gimong tapno maorganisar ti panagserbi iti tay-ak. Iti dayta a tiempo, saan nga amin a miembro ti kongregasion ti tumabuno kadagitoy a gimong​—dagidiay laeng direkta a makiraman iti panagiwaras kadagiti literatura. Idi 1923, kaaduanna a maminsan laeng iti makabulan a maangay ti Gimong ti Serbisio, ken tabunuan daytoy ti intero a klase, wenno kongregasion. Idi 1928, naidagadag kadagiti kongregasion nga angayenda ti Gimong ti Serbisio iti tunggal lawas, ken idi 1935, imparegta ti The Watchtower iti amin a kongregasion a ti maadal iti Gimong ti Serbisio ket maibatay iti Director (a naawagan idi agangay iti Informant, sa idi kuan, Ti Ministeriotayo iti Pagarian). Idi agangay, daytoy ket nagbalinen a regular a paset ti gimong ti kongregasion.

¹⁹ Ita, makaaw-awattayo iti praktikal a panangiwanwan iti panangitungpal iti ministeriotayo iti gimongtayo iti tengnga ti lawas. (Mat. 10:5-13) No kualipikadoka a maaddaan iti kopia ti workbook iti gimong, ad-adalem ken iyap-aplikarmo kadi dagiti singasing a linaonna no makiramanka iti ministerio?

20-22. (a) Apay a laglagipentayo ti ipapatay ni Jesus? (b) Ania ti pagsayaatanna no tinawen a tabunuam ti Memorial?

²⁰ Imbaga ni Jesus kadagiti pasurotna a laglagipenda ti ipapatayna agingga iti idadatengna. Kas iti pannakarambak ti Paskua, tinawen a maang-angay ti Pananglaglagip iti ipapatay ni Kristo. (1 Cor. 11:23-26) Tinawen a minilion ti tumabtabuno iti daytoy a taripnong. Daytoy ti mangipalagip kadagiti napulotan iti pribilehioda a makipagturay iti Pagarian. (Roma 8:17) Ken para iti sabsabali a karnero, parayrayenna ti panagraem ken kinasungdoda iti Ari ti Pagarian ti Dios.​—Juan 10:16.

²¹ Nabigbig ni Kabsat Russell ken dagiti kakaduana ti kinapateg ti pananglaglagip iti Pangrabii ti Apo ken ammoda a rumbeng a maselebraran daytoy iti tinawen. Kuna ti Abril 1880 a ruar ti Watch Tower: “Sumagmamano a tawenen a nakairuaman ti adu kadakami ditoy Pittsburgh a . . . selebraran ti Paskua [Memorial] ken makiramramankami iti emblema ti bagi ken dara ti Apo.” Di nagbayag, aggiddan a naangay ti Memorial ken kombension. Naaramid ti immuna a rekord maipapan iti kasta nga okasion idi 1889, a tinabunuan ti 225 ken 22 ti nabautisaran.

²² Ita, ti Memorial ket saanen a paset ti programa ti kombension, ngem sadinoman ti pagnanaedantayo, aw-awisentayo ti amin a makitaripnong kadatayo a mangselebrar iti dayta, iti man Kingdom Hall wenno iti maabangan a pasdek. Idi 2013, nasurok a 19 a milion ti timmabuno iti pananglaglagip iti ipapatay ni Jesus. Talaga a maysa a pribilehio ti tumabuno iti Memorial ken mangawis kadagiti sabsabali a makikadua kadatayo iti daytoy a kasasagraduan a rabii! Sireregta kadi nga iyaw-awismo iti adu a tattao aginggat’ mabalin a tabunuanda ti Memorial kada tawen?

23. Ania ti panangmatmatmo kadagiti panagtataripnongtayo?

²³ Dagiti nasungdo nga adipen ni Jehova saanda nga ibilang a dadagsen ti bilin nga agtataripnong. (Heb. 10:24, 25; 1 Juan 5:3) Kas pagarigan, pagaayat ni Ari David ti mapan iti balay ni Jehova tapno agdaydayaw. (Sal. 27:4) Nangnangruna a tagtagiragsakenna daytoy no kaduana dagiti padana a mangay-ayat iti Dios. (Sal. 35:18) Ken panunotenyo ti ulidan ni Jesus. Uray idi ubing pay, tartarigagayanna unay ti mapan iti balay a pagdaydayawan iti Amana.​—Luc. 2:41-49.

24. No tumabunotayo kadagiti taripnongtayo, ania nga oportunidad ti silulukat kadatayo?

²⁴ No tabunuantayo dagiti taripnongtayo, ipakpakitatayo nga ay-ayatentayo ni Jehova ken kayattayo ti makipinnaregta kadagiti kapammatiantayo. Ipakpakitatayo met a tartarigagayantayo nga ammuen no kasano ti agbiag kas iturayan ti Pagarian ti Dios, ta kadagiti gimong, asamblea, ken kombension ti kangrunaan a pakaawatantayo kadagiti kasta a pannakasanay. Malaksid iti dayta, dagiti taripnong ipaayannatayo iti abilidad ken bileg a kasapulantayo tapno makapagtultuloytayo iti kapatgan a trabaho ti Pagarian ti Dios ita​—ti panangaramid ken panangsanay kadagiti adalan ni Jesu-Kristo nga Ari. (Basaen ti Mateo 28:19, 20.) Awan duadua a ti kinauneg ti tarigagaytayo nga agtataripnong ipalgakna no kasano kaagpayso ti Pagarian ti Dios kadatayo kas indibidual. Sapay koma ta kanayon a tagipatgentayo dagiti taripnongtayo!