Ti Sao ni Jehova Nabiag
Dagiti Tampok iti Maikadua a Libro Dagiti Salmo
KAS ad-adipen ni Jehova, ammotayo a maipasangotayo kadagiti pakasuotan ken pannubok. “Amin dagidiay agtartarigagay nga agbiag buyogen ti nadiosan a debosion a mainaig ken Kristo Jesus maidadanesdanto met,” insurat ni apostol Pablo. (2 Timoteo 3:12) Ania ti tumulong kadatayo a mangandur kadagiti pakasuotan ken pannakaidadanes, iti kasta mapaneknekantayo ti kinatarnawtayo iti Dios?
Makatulong ti maikadua kadagiti lima a koleksion dagiti salmo. Ti Salmo 42 agingga 72 ipakitada a no kayattayo a maanduran dagiti pakasuotan, masapul a ni Jehova ti naan-anay a pagkammatalkantayo ken sursuruentayo nga urayen ti panangispalna. Anian a nagpateg a leksion dayta agpaay kadatayo! Ti mensahe ti Maikadua a Libro Dagiti Salmo, kas kadagiti dadduma pay a paset ti Sao ti Dios, ket pudno a “nabiag ken adda bilegna” uray ita.―Hebreo 4:12.
NI JEHOVA TI ‘KAMANG KEN PIGSATAYO’
Maysa a Levita ti naidestiero. Gapu ta maladingitan a di makapan iti santuario ni Jehova tapno agdayaw, liniwliwana ti bagina, a kunkunana: “Apay a maup-upayka, O kararuak, ket apay a naariwawaka iti unegko? Urayem ti Dios.” (Salmo 42:5, 11; 43:5) Daytoy a maulit-ulit a bersikulo pagkokonektarenna dagiti tallo nga estansa ti Salmo 42 ken 43 kas maysa a daniw. Ti Salmo 44 ket maysa a pakaasi maipaay iti Juda―maysa a nasion a malmaldaangan, nalabit gapu ta agpangpangta dagiti Asirio a mangsakup kadakuada idi kaaldawan ni Ari Ezekias.
Ti Salmo 45, maysa a kanta maipapan iti panagkasar ti ari, ket padto maipapan iti Mesianiko nga Ari. Dagiti sumaganad a tallo a salmo iladawanda ni Jehova kas “maysa a kamang ken pigsa,” “maysa a naindaklan nga Ari iti intero a daga,” ken maysa a “natalged a kamang.” (Salmo 46:1; 47:2; 48:3) Anian a nakalawlawag ti panangiladawan ti Salmo 49 nga awan ti asinoman a tao a “makabalin iti aniaman a pamay-an a mangsubbot uray pay iti maysa a kabsat”! (Salmo 49:7) Dagiti annak ni Kore ti nangisurat iti umuna a walo a salmo ti maikadua a koleksion. Ni Asaf ti nangputar iti maikasiam, ti Salmo 50.
Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:
44:19—Ania ‘ti lugar dagiti chacal’? Nalabit a tuktukoyen ti salmista ti lugar a pagbabakalan, a sadiay ket pagtaraon dagiti chacal dagiti agkaiwara a bangkay.
45:13, 14a—Asino “ti anak a babai ti ari” a “maiyegto iti ari”? Isu daydiay anak a babai ti “Ari ti agnanayon,” ni Jehova a Dios. (Apocalipsis 15:3) Irepresentarna ti naipadayag a kongregasion dagiti 144,000 a Kristiano, nga inampon ni Jehova kas annakna babaen ti panangpulotna kadakuada iti espirituna. (Roma 8:16) Daytoy nga “anak a babai” ni Jehova, a “naisagana kas maysa a nobia a naarkosan maipaay iti asawana,” ket maipan iti nobiona―ti Mesianiko nga Ari.—Apocalipsis 21:2.
45:14b, 15—Siasino ti iladawan “dagiti birhen”? Isu ti “dakkel a bunggoy” dagiti pudno nga agdaydayaw, a makidangdanggay ken sumupsuporta kadagiti napulotan a natda. Yantangay sibibiag a ‘naggapuda iti dakkel a rigat,’ addadanto ditoy daga inton maan-anay ti pannakikallaysa ti Mesianiko nga Ari idiay langit. (Apocalipsis 7:9, 13, 14) Iti dayta nga okasion, mapnodanto iti “panagragsak ken kinarag-o.”
45:16—Iti ania a pamay-an nga addanto dagiti annak a lallaki a mangsandi kadagiti amma ti ari? Idi nayanak ni Jesus ditoy daga, isu ket addaan kadagiti naindagaan nga amma. Agbalindanto nga annakna inton mapagungarda kabayatan ti Sangaribu a Tawen a Panagturayna. Dadduma kadakuada ti karamanto kadagidiay nadutokan kas “piprinsipe iti intero a daga.”
50:2—Apay a naawagan ti Jerusalem kas “ti kinanaan-anay ti kinalibnos”? Saan a maigapu dayta iti buya ti siudad. Imbes ketdi, inusar ngamin dayta ni Jehova ken inarkosanna iti kinadayag babaen ti panangaramidna iti dayta a pagsaadan ti templona ken ti siudad dagiti pinulotanna nga ar-ari.
Dagiti Masursurotayo:
42:1-3. No kasano a ti maysa a kabaian nga ugsa iti natikag a rehion birokenna ti danum, dagiti Levita binirbirokda met ni Jehova. Kasta unay ti leddaang ti tao gapu ta saan a makapagdayaw ken ni Jehova iti santuariona isu a ‘ti luluana nagbalinda kenkuana a taraon iti aldaw ken rabii’―napukawna ti ganasna a mangan. Saan kadi a rumbeng met a patanorentayo ti dakkel a panangipateg iti panagdayaw ken ni Jehova a kadua dagiti kapammatiantayo?
42:4, 5, 11; 43:3-5. No temporario a maisinatayo manipud iti kongregasion Kristiano gapu iti bambanag a ditay kontrolado, makapabileg kadatayo ti pananglagip kadagiti naragsak a panagtitimpuyogtayo idi. Nupay mabalin a pakaruenna no damo ti ladingit a mariknatayo, maipalagipna met kadatayo a ni Jehova ti kamangtayo ken nasken nga urayentayo ti bang-ar nga iyegna.
46:1-3. Aniaman a kalamidad ti sumangbay kadatayo, rumbeng nga agtultuloy nga agtalektayo a ti “Dios maysa a kamang ken pigsa maipaay kadatayo.”
50:16-19. Asinoman nga agsasao tapno mangallilaw ken nangyugali iti kinadakes awan karbenganna a mangibagi iti Dios.
50:20. Imbes a sigagagar nga estoriaen ti pagkamalian ti sabsabali, rumbeng a palabsentayo ketdi dagita.―Colosas 3:13.
“ITI DIOS AGURAYKA A SIUULIMEK, O KARARUAK”
Daytoy a grupo dagiti salmo ket manglukat babaen ti napasnek a kararag ni David kalpasan ti panagbasolda ken ni Bat-seba. Ipakita ti Salmo 52 agingga 57 nga ispalen ni Jehova dagidiay mangitalek kenkuana kadagiti pakadagsenanda ken aguray iti pannakabang-ar nga itdenna. Kas nayebkas iti Salmo 58-64, iti amin a pakarigatanna, pinagbalin ni David a kamangna ni Jehova. Inkantana: “Pudno nga iti Dios agurayka a siuulimek, O kararuak, agsipud ta aggapu kenkuana ti namnamak.”—Salmo 62:5.
Ti kinasingedtayo iti Manangisalakan nasken a tignayennatayo a ‘mangipaay iti samiweng a mangipadayag iti naganna.’ (Salmo 66:2) Iti Salmo 65 naidaydayaw ni Jehova kas maysa a naparabur a manangted, iti Salmo 67 ken 68 kas maysa a Dios a manangisalakan, ken iti Salmo 70 ken 71 kas Mangipapaay iti pagtalawan.
Sungbat Kadagiti Nainkasuratan a Saludsod:
51:12—Kiniddaw ni David nga isu ket masuportaran babaen ti “sitatallugod nga espiritu” ti siasino? Saanna a tuktukoyen ti sidadaan a panangtulong ti Dios ken ni David wenno ti nasantuan nga espiritu ni Jehova no di ket ti mismo nga espiritu ni David―ti pagannayasan ti isipna. Kidkiddawenna nga ipaay kenkuana ti Dios ti tarigagay nga agaramid iti umiso.
53:1—Kasano a “nakuneng” ti tao a mangilibak iti kaadda ti Dios? Ti nakuneng a nadakamat ditoy dina tukoyen daydiay nakapuy ti utekna. Tuktukoyenna daydiay nakapuy iti moral kas resulta ti kinalulok a nadeskribir iti Salmo 53:1-4.
58:3-5—Iti ania a wagas a kasla uleg dagiti nadangkes? Kasla ngamin gita ti serpiente ti kinaulbod nga idandanonda maipapan kadagiti sabsabali. Arigna a sabidonganda ti nasayaat a reputasion dagiti biktimada. “Kas iti kobra a mangsullat iti lapayagna,” ti nadangkes dina imdengan ti panangiwanwan wenno pannubngar.
58:7—Kasano a dagiti nadangkes ‘marunawda kas iti dandanum nga agayus’? Nalabit a pampanunoten ni David dagiti danum kadagiti naapres a ginget iti Naikari a Daga. Nupay umadalem ti danum kadagiti kasta a ginget no adda panaglayus, napartak nga umes-es dagita a danum. Ikarkararag ni David ti napartak a pannakatalipupos dagiti nadangkes.
68:13—Kasano a ‘dagiti payak ti kalapati nakalupkopan iti pirak ken dagiti pawisna iti dumuyaw a berde a balitok’? Adda dagiti asul a dapuen a kalapati a narimat ti dadduma a dutdotda. Kasla metal ti langada no mainaran. Dagiti naballigi nga Israelita a mannakigubat nga um-umay manipud pagbabakalan ket nalabit nga inyarig ni David iti kasta a kalapati―addaan kadagiti nabileg a payak ken narimat a langa. Kas isingasing ti dadduma nga eskolar, dayta a panangiladawan ket mabalin met a tumukoy iti maysa a gapuanan ti arte, maysa a tropeo, a naala kas samsam. Aniaman kadagita, iparparipirip ni David dagiti panagballigi nga impaay ni Jehova kadagiti adipenna maibusor kadagiti kalabanda.
68:18—Asino ‘dagiti sagut iti porma a tattao’? Karaman dagitoy a lallaki kadagidiay nakautibo kabayatan ti pannakasakup ti Naikari a Daga. Idi agangay, nadutokan dagita a lallaki a tumulong kadagiti Levita iti annongenda.―Esdras 8:20.
68:30—Ania ti kaipapanan ti kiddaw a “babalawem dagiti atap nga animal kadagiti runo”? Iti piguratibo a panangtukoyna kadagiti kabusor ti ili ni Jehova kas atap nga an-animal, kidkiddawen ni David iti Dios a babalawenna ida, wenno pengdanna ti pannakabalinda a mangdangran.
69:23—Ania ti kayat a sawen ti ‘panangkalog kadagiti padingpading ti kabusor’? Dagiti piskel iti patong ket napateg no iti panangaramid kadagiti nadagsen a trabaho, kas iti panangbagkat kadagiti nadagsen nga awit. Ti nakapuy a patong ipasimudaagna ti kinaawan ti pannakabalin. Inkararag ni David a maawanan koma iti pannakabalin dagiti kabusorna.
Dagiti Masursurotayo:
51:1-4, 17. No makaaramidtayo iti basol, dina kayat a sawen a mapukawen ti relasiontayo ken ni Jehova a Dios. No la ket ta agbabawitayo, manamnamatayo ti pammakawanna.
51:5, 7-10. No nakabasoltayo, mabalintayo nga ipakaasi ti pammakawan ni Jehova gapu iti natawidtayo a basol. Rumbeng nga ikararagtayo met a gugorannatayo, a pabilgennatayo, a tulongannatayo a mangiwaksi kadagiti dakes a pagannayasan manipud iti pusotayo, ken ikkannatayo iti matalek nga espiritu.
51:18. Ti panagbasol ni David pinagpeggadna ti intero a nasion. Gapuna, inkararagna ti naimbag a nakem ti Dios agpaay iti Sion. No makaaramidtayo kadagiti nadagsen a basol, masansan a pakaumsian dayta ti nagan ni Jehova ken iti kongregasion. Nasken nga ikararagtayo iti Dios a tulongannatayo a mangatur iti aniaman a pannakadangran a pinataudtayo.
52:8. Mabalintayo a tuladen ‘ti nabaludbod a kayo nga olibo iti balay ti Dios’—nasinged ken ni Jehova ken nabunga nga agserserbi kenkuana—babaen ti panagtulnog kenkuana ken sidadaan a panangipangag iti disiplinana.―Hebreo 12:5, 6.
55:4, 5, 12-14, 16-18. Kasta unay ti ladingit ni David gapu iti panagkumplot ti mismo nga anakna a ni Absalom ken ti pagtaltalkanna a mamalbalakad a ni Ahitofel. Nupay kasta, saan a naikkat ti panagtalek ni David ken ni Jehova. Nasken a ditay ipalubos a kumapuy ti panagtalektayo iti Dios no makapasartayo iti saem.
55:22. Kasanotayo nga ipalladaw, wenno italek, ken ni Jehova dagiti dadagsentayo? Maaramidtayo dayta (1) babaen ti panangyumantayo iti kararag ti maysa a pakaseknantayo, (2) babaen ti panagpannuraytayo iti Sao ken organisasionna maipaay iti giya ken saranay, ken (3) babaen ti panangaramidtayo iti rasonable a tignay a mangpalag-an iti kasasaad.—Proverbio 3:5, 6; 11:14; 15:22; Filipos 4:6, 7.
56:8. Saan laeng nga ammo ni Jehova no ania ti kasasaadtayo, ammona pay no ania ti epekto dayta iti riknatayo.
62:11. Saan nga agpannuray ti Dios iti aniaman a makinruar a gubuayan ti pigsa. Isu ti mismo a gubuayan ti pannakabalin. ‘Kukuana ti pigsa.’
63:3. Ti ‘naayat a kinamanangngaasi ti Dios nasaysayaat ngem iti biag’ gapu ta no awan dayta, awan serserbi ken awan panggep ti biag. Nainsiriban a makigayyemtayo ken ni Jehova.
63:6. Ti rabii a naulimek ken awan pakasingaan ket nagsayaat a gundaway nga agmennamenna.
64:2-4. Ti makadangran a tsismis dadaelenna ti nasayaat a nagan ti maysa a nasingpet a tao. Rumbeng a ditay denggen wenno iwaras ti kasta a tsismis.
69:4. Tapno mataginayon ti talna, nalabit a nainsiriban no dadduma no ‘agisublitayo’ babaen ti panagpadispensar, uray pay no ditay kombinsido a datayo ti nagkamali.
70:1-5. Denggen ni Jehova ti naganat a panagpatulongtayo. (1 Tesalonica 5:17; Santiago 1:13; 2 Pedro 2:9) Mabalin nga ipalubos ti Dios nga agtultuloy ti pannakasuot, ngem ipaayna kadatayo ti sirib a mangtaming iti kasasaad ken ti bileg a mangandur iti dayta. Dina ipalubos a maipasangotayo iti sulisog a nalablabes ngem iti kabaelantayo a daeran.—1 Corinto 10:13; Hebreo 10:36; Santiago 1:5-8.
71:5, 17. Nagbalin a natured ken nabileg ni David gapu ta nagpannuray ken ni Jehova kabayatan ti kinaagtutubona―uray sakbay pay a naipasango iti higante a Filisteo a ni Goliat. (1 Samuel 17:34-37) Nasken nga agpannuray ken ni Jehova dagiti agtutubo kadagiti amin nga aramidenda.
“Ti Dayagna Punnuenna Koma ti Intero a Daga”
Ti maudi a kanta iti maikadua a koleksion dagiti salmo, ti Salmo 72, ket maipapan iti panagturay ni Solomon, a mangipakpakauna kadagiti kasasaad nga agrairanto kabayatan ti panagturay ti Mesias. Anian nga agkakaimbag a bendision ti nailadawan iti dayta―nasaknap a talna, panagpatingga ti pannakairurumen ken kinaranggas, aglaplapusanan a bukel ditoy daga! Maysatayto kadi kadagidiay mangsagrap kadagita ken kadagiti dadduma pay a bendision nga iburay ti Pagarian? Wen, no la ket ta kas iti salmista, sitatalged nga aguraytayo ken ni Jehova, nga isu ti pagbalinentayo a kamang ken pigsatayo.
“Dagiti kararag ni David . . . nagngudodan” babaen kadagiti sasao a: “Bendito koma ni Jehova a Dios, ti Dios ti Israel, nga isu laeng ti mangar-aramid kadagiti nakaskasdaaw nga aramid. Ket bendito koma ti nadayag a naganna agingga iti tiempo a di nakedngan, ket ti dayagna punnuenna koma ti intero a daga. Amen ken Amen.” (Salmo 72:18-20) Umasping iti dayta, sapay koma ta naimpusuan a bendituentayo ni Jehova ken idaydayawtayo ti nadayag a naganna.
[Ladawan iti panid 9]
Ammoyo kadi no asino ti iladawan “ti anak a babai ti ari”?
[Ladawan iti panid 10]
Ti Jerusalem ket naawagan kas “ti kinanaan-anay ti kinalibnos.” Ammoyo kadi no apay?