“Ti Dios Ket Ayat”

“Ti saan nga agayat saanna a naam-ammo ti Dios, agsipud ta ti Dios ket ayat.”​—1 JUAN 4:8.

1-3. (a) Ania ti ibaga ti Biblia maipapan iti ayat a galad ni Jehova, ken iti ania a pamay-an a naisangsangayan dayta? (b) Apay a kuna ti Biblia a ti “Dios ket ayat”?

DI MAARTAPAN, awan pagkuranganna, ken makaay-ayo ti amin a galad ni Jehova. Ngem ti katan-okan kadagiti amin a galad ni Jehova isu ti ayat. Awan sabali a nabilbileg a mangyadani kadatayo ken ni Jehova no di ti ayatna. Makaparagsak ta ti ayat isu ti kangrunaan a galadna. Kasano nga ammotayo dayta?

² Adda dinakamat ti Biblia maipapan iti ayat a dina pulos dinakamat ti maipapan kadagiti sabali a kangrunaan a galad ni Jehova. Saan nga ibaga ti Kasuratan a ti Dios ket pannakabalin wenno ti Dios ket kinahustisia wenno ti Dios ket sirib. Ik-ikutanna dagita a galad ket isu ti gubuayan dayta tallo a galad. Ngem no maipapan iti ayat, adda naun-uneg nga ibaga ti 1 Juan 4:8: “Ti Dios ket ayat.” Wen, naibugas ken ni Jehova ti ayat. Dayta ti mismo a personalidadna, ti kinasiasinona. Iti sabali a pannao, mabalintayo nga ibaga iti kastoy: Kabaelan ni Jehova ti agtignay gapu iti pannakabalinna. Dagiti tignayna ket iwanwanwan ti kinahustisia ken siribna. Ngem ti ayat ni Jehova ti makagapu nga agtignay. Ken kanayon a mayanninaw ti ayatna iti wagas ti panangusarna kadagiti dadduma a galadna.

³ Masansan a maikuna a ni Jehova ti personipikasion ti ayat. Gapuna, no kayattayo a masursuro ti ayat, masapul nga agadaltayo maipapan ken ni Jehova. Usigentayo ngarud ti dadduma nga aspeto ti di maartapan nga ayat ni Jehova.

Ti Katan-okan nga Ebkas ti Ayat

4, 5. (a) Ania ti katan-okan nga ebkas ti ayat iti intero a historia? (b) Apay a maikunatayo a ni Jehova ken ti Anakna ket pinagkaykaysa ti kalagdaan a singgalut ti ayat?

⁴ Impakita ni Jehova ti ayat iti adu a wagas, ngem adda maysa a wagas a naidumduma kadagiti isuamin. Ania dayta? Isu ti panangibaonna iti Anakna tapno agsagaba ken matay maipaay kadatayo. Siuumiso a maikunatayo a daytoy ti katan-okan nga ebkas ti ayat iti intero a historia. Apay a maikunatayo ti kasta?

⁵ Ti Biblia tinukoyna ni Jesus kas ti “inauna iti isuamin a parsua.” (Colosas 1:15) Panunotenyo laengen​—addan ti Anak ni Jehova sakbay pay a naadda ti pisikal nga uniberso. Kasano ngarud kabayag a nagkadua ti Ama ken ti Anak? Pattapattaen ti dadduma a sientista a 13 bilion a tawenen ti uniberso. Kaskasdi, uray umiso daytoy a pattapatta, saan nga umdas dayta a mangrukod iti kapaut ti biag ti inauna nga Anak ni Jehova! Ania ti inaramidna kabayatan dagidi a panawen? Sirarag-o a nagserbi ti Anak kas ti “nasigo a managobra” iti Ama. (Proverbio 8:30; Juan 1:3) Agkadua nga inaramid da Jehova ken ti Anakna dagiti amin a bambanag. Anian a makapikapik, naragsak a panawen ti panagkaduada! Asino koma kadatayo ti makatukod iti bileg ti kasta a singgalut a nagpaut iti di matukod a kawatiwat ti tiempo? Nalawag, ni Jehova a Dios ken ti Anakna ket pinagkaykaysa ti kalagdaan a singgalut ti ayat.

6. Idi nabautisaran ni Jesus, kasano nga inyebkas ni Jehova ti panagriknana maipapan iti Anakna?

⁶ Kaskasdi, imbaon ni Jehova ti Anakna ditoy daga ket naipasngay kas tao a maladaga. Idi inaramidna dayta, insakripisio ni Jehova ti sumagmamano a dekada ti nasinged a pannakilangenna iti dungdungnguenna nga Anak idiay langit. Buyogen ti nasged nga interes, pinaliiwna manipud langit ti panagdakkel ni Jesus kas maysa a perpekto a tao. Idi agarup 30 ti tawenna, nabautisaran ni Jesus. Iti dayta a gundaway, personal a nagsao ti Ama manipud langit: “Daytoy ti Anakko, ti dungdungnguen, nga inanamongak.” (Mateo 3:17) Idi makitana a simamatalek a tinungpal ni Jesus ti amin a naipadto, amin a nakalikaguman kenkuana, sigurado a naay-ayo unay ni Amana!​—Juan 5:36; 17:4.

7, 8. (a) Ania ti sinagaba ni Jesus idi Nisan 14, 33 K.P., ken kasano a naapektaran ti nailangitan nga Amana? (b) Apay nga impalubos ni Jehova nga agsagaba ken matay ti Anakna?

⁷ Ngem ania ti narikna ni Jehova idi Nisan 14, 33 K.P., idi naliputan ni Jesus ken inaresto dagiti nakapungtot a managderraaw? Bayat a naumsi, natupraan, ken natungpa? Bayat a nasaplit, a nasugatsugat ti bukotna? Bayat a nailansa dagiti ima ken sakana iti maysa a kayo a poste ket nakabitin sadiay a rabrabaken dagiti tattao? Ania ti narikna ti Ama idi imkis ti dungdungnguenna nga Anak gapu iti umukuok nga ut-ot? Ania ti narikna ni Jehova idi mapugsot ti maudi nga anges ni Jesus, ket iti umuna a gundaway sipud idi punganay ti amin a parsua, nakitana nga awanen ti ay-ayatenna nga Anak?​—Mateo 26:14-16, 46, 47, 56, 59, 67; 27:26, 38-44, 46; Juan 19:1.

⁸ Gapu ta adda rikna ni Jehova, awan ti sasao a mabalintayo nga usaren a mangyebkas iti saem a nariknana gapu iti ipapatay ti Anakna. Ti mabalin laeng nga iyebkas isu ti motibo ni Jehova no apay nga impalubosna a mapasamak dayta. Apay nga impalubos ti Ama a sagabaenna a mismo ti kasta a saem? Impalgak kadatayo ni Jehova ti maysa a nagsayaat a banag iti Juan 3:16​—maysa a teksto ti Biblia a nagpateg unay nga uray la naawagan kas ti bassit nga Ebanghelio. Kunana: “Ti Dios inayatna ti lubong iti kasta unay isu nga intedna ti bugbugtong nga Anakna, tapno tunggal maysa a mangwatwat iti pammati kenkuana saan koma a madadael no di ket maaddaan iti agnanayon a biag.” Gapuna, ti pakagupgopan ti motibo ti Dios isu daytoy: ayat. Awanen ti natantan-ok pay a nayebkas nga ayat ngem iti dayta.

No Kasano nga Impanamnama Kadatayo ni Jehova ti Ayatna

9. Ania ti kayat ni Satanas a patientayo a panangmatmat ni Jehova kadatayo, ngem ania ti ipanamnama kadatayo ni Jehova?

⁹ Ngem tumaud ti napateg a saludsod: Ay-ayatennatayo kadi ti Dios kas indibidual? Umanamong ti dadduma nga ay-ayaten ti Dios ti sangatauan, kas kunaen ti Juan 3:16. Ngem iti panagriknada, ‘kaanoman dinak maipateg ti Dios kas indibidual.’ Kinapudnona, kayat ni Satanas a Diablo a patientayo a dinatay ay-ayaten wenno ipatpateg ni Jehova. Iti sabali a bangir, uray ipapantayo a ditay maikari a maayat wenno awan serserbitayo, ipanamnama ni Jehova a napateg kenkuana ti tunggal matalek nga adipenna.

10, 11. Kasano a ti ilustrasion ni Jesus maipapan iti billit-tuleng ipakitana a napategtayo iti imatang ni Jehova?

¹⁰ Kas pagarigan, usigenyo ti sasao ni Jesus a nairekord iti Mateo 10:29-31. Kas panangyilustrarna iti pateg dagiti adalanna, kinuna ni Jesus: “Saan aya a ti dua a billit-tuleng mailako iti sinsilio a bassit ti pategna? Kaskasdi awan maysa kadakuada ti matnag iti daga a saan nga ammo ni Amayo. Ngem dagiti mismo a buok ti uloyo nabilangda amin. Gapuna dikay agbuteng: napatpategkayo ngem iti adu a billit-tuleng.” Usigenyo ti kaipapanan dagitoy a sasao kadagiti agdengdengngeg ken ni Jesus idi umuna siglo.

¹¹ Idi kaaldawan ni Jesus, ti billit-tuleng ti kalakaan a kita ti tumatayab a mailaklako a pagtaraon. Dua a billit-tuleng ti magatang ti maysa a sinsilio a bassit ti balorna. Ngem kinuna ni Jesus idi agangay, sigun iti Lucas 12:6, 7, a no igatang ti tao ti dua a sinsilio, lima saan nga uppat a billit-tuleng ti magatangna. Ti naibuntok a billit-tuleng ket nainayon a kas man la awan pulos ti balorna. Nalabit a saan a napateg kadagiti tattao dagiti kasta a tumatayab, ngem ania ti panangmatmat ti Namarsua kadakuada? Kinuna ni Jesus: “Awan uray maysa kadakuada [uray ti naibuntok] ti malipatan iti sanguanan ti Dios.” Ita, matarusantayon ti punto ni Jesus. Yantangay kasta ti panangipateg ni Jehova iti maysa a billit-tuleng, anian nga adayo a napatpateg ti tao! Kas kinuna ni Jesus, ammo ni Jehova ti tunggal detalye maipapan kadatayo. Rabakenyo, ammona ti bilang dagiti buok iti ulotayo!

12. Apay a masiguradotayo a realistiko ni Jesus idi kinunana a mabilang dagiti buok iti ulotayo?

¹² Mabalin nga ipapan ti dadduma nga aglablabes ti kinuna ni Jesus. Ngem panunotenyo ti maipapan iti panagungar. Masapul nga am-ammonatayo a naimbag ni Jehova tapno maparsuanatayo manen! Kasta unay ti panangipategna kadatayo ta malagipna ti tunggal detalye maipapan kadatayo, agraman ti komplikado a genetic code-tayo ken ti amin a memoria ken kapadasantayo. Ti panangbilang iti buoktayo​—nga agarup 100,000 iti tunggal ulo ti tao​—ket nalaka laeng no idilig iti dayta. Anian a nagsayaat ti sasao ni Jesus a mangipanamnama nga ipatpategnatayo ni Jehova kas indibidual!

13. Kasano a ti napasamak ken ni Ari Jehosafat ipakitana a birbiroken ni Jehova ti naimbag kadatayo nupay imperpektotayo?

¹³ Adda pay ipalgak ti Biblia a mangipanamnama iti ayat ni Jehova. Biroken ken ipategna ti naimbag nga adda kadatayo. Alaentayo a pagarigan ni Ari Jehosafat. Idi nakaaramid ti ari iti minamaag a tignay, kinuna kenkuana ti propeta ni Jehova: “Gapu itoy adda rurod maibusor kenka manipud persona ni Jehova.” Anian a mamagpanunot dayta! Ngem saan a nagpatingga dita ti mensahe ni Jehova. Intuloyna: “Nupay kasta, adda naimbag a bambanag a nasarakan kenka.” (2 Cronicas 19:1-3) Isu a nupay sililinteg nga agpungtot ni Jehova, dina linipatan dagiti “naimbag a bambanag” maipapan ken ni Jehosafat. Saan kadi a makaliwliwa a maammuan a birbiroken ti Dios ti naimbag kadatayo uray no imperpektotayo?

Maysa a Dios a “Sidadaan a Mamakawan”

14. No makabasoltayo, ania a pannakaburibor ti mariknatayo, ngem kasano a matagiragsaktayo ti pammakawan ni Jehova?

¹⁴ No makabasoltayo, mabalin a panunotentayo a ditay pulos maikari nga agserbi ken ni Jehova gapu iti mariknatayo a pannakadismaya, bain, ken pannakasidir ti konsiensia. Ngem laglagipenyo a ni Jehova ket “sidadaan a mamakawan.” (Salmo 86:5) Wen, no pagbabawyantayo dagiti basoltayo ket ikagumaantayo a di uliten dagita, mabalintayo a tagiragsaken ti pammakawan ni Jehova. Usigenyo no kasano a dineskribir ti Biblia daytoy nagsayaat nga aspeto ti ayat ni Jehova.

15. Kasano kaadayo kadatayo ti pangikabilan ni Jehova kadagiti basoltayo?

¹⁵ Nagusar ni David iti nabatad a sasao a mangdeskribir iti pammakawan ni Jehova: “Kas iti kaadayo ti daya manipud iti laud, kasta ti kaadayo ti nangikkatanna kadagiti salungasingtayo manipud kadatayo.” (Kukuami ti italiko; Salmo 103:12, The Amplified Bible) Kasano kaadayo ti daya manipud iti laud? No ar-arigen, ti daya ket kanayon nga adda iti kaadaywan a mapanunottayo a distansia manipud iti laud; di pulos agsabat dagita a dua. Kuna ti maysa nga eskolar a daytoy nga ebkas kaipapananna nga “agingga iti kaadaywan; agingga iti kaadaywan a mapanunottayo.” Ibaga kadatayo ti naipaltiing a sasao ni David a no mamakawan ni Jehova, iyadayona kadatayo dagiti basoltayo agingga iti kaadaywan a mapanunottayo.

16. No pakawanen ni Jehova dagiti basoltayo, apay a manamnamatayo a matmatannatayo a nadalus kalpasanna?

¹⁶ Pinadasyo kadin nga ikkaten ti mansa iti napudaw a pagan-anay? Nalabit uray kasano ti panangikagumaanyo, agminar latta ti mansana. Imutektekanyo no kasano ti panangdeskribir ni Jehova iti panangpakawanna: “Uray no ti basbasolyo kasla koma eskarlata, mapapudawdanto a kasla niebe; uray no nalabagada koma a kasla carmesi a lupot, agbalindanto pay ketdi a kasla delana.” (Isaias 1:18) Ti sao nga “eskarlata” ipasimudaagna ti narangrang a nalabaga.a Ti “carmesi” ket maysa kadagiti tumayengteng a kolor ti natinaan a material. Iti bukodtayo a panagregget ditay pulos maikkat ti mansa ti basol. Ngem maikkat ni Jehova dagiti basol a kasla eskarlata ken carmesi ket papudawenna dagita a kasla niebe wenno di natinaan a delana. No ngarud pakawanen ni Jehova dagiti basoltayo, saantayo nga ipapan a namansaantayo kadagita a basol iti unos ti panagbiagtayo.

17. Iti ania nga anag nga impuruak ni Jehova iti likudanna dagiti basoltayo?

¹⁷ Iti makatukay a kanta ti panagyaman a pinutar ni Ezekias kalpasan ti pannakaispalna iti makapapatay a sakit, kinunana ken Jehova: “Impuruakmo iti likudam amin a basolko.” (Isaias 38:17) Nailadawan ditoy ni Jehova kas daydiay nangikkat kadagiti basol ti nagbabawi a managbasol, sana impuruak iti likudanna tapno dinan makita wenno madlaw dagita. Sigun iti maysa a reperensia, mabalin a kastoy ti ideya nga ipasimudaagna: ‘Minatmatam a kasla awan naaramidko a basol.’ Saan kadi a makaliwliwa dayta?

18. Kasano nga impamatmat ni propeta Mikias a no mangpakawan ni Jehova, permanente nga ikkatenna dagiti basoltayo?

¹⁸ Iti kari maipapan iti pannakaisubli, inyebkas ni propeta Mikias ti pammatina a pakawanen ni Jehova ti nagbabawi nga ilina: “Siasino ti Dios a kas kenka, . . . a mangpalabas iti salungasing ti natda iti tawidna? . . . Ket ipuruakmonto amin dagiti basolda iti kaadalman ti baybay.” (Mikias 7:18, 19) Panunotem ti kaipapanan dagita a sasao kadagiti tattao a nagbiag idi tiempo ti Biblia. Mabalin aya a pasublien ti banag a naipuruaken “iti kaadalman ti baybay”? Gapuna, ipakita ti sasao ni Mikias a no mamakawan ni Jehova, ikkatenna a permanente dagiti basoltayo.

‘Ti Nadungngo a Kinamanangngaasi ti Diostayo’

19, 20. (a) Ania ti kaipapanan ti Hebreo a sao a naipatarus a “mangipakita iti asi” wenno “maasian”? (b) Kasano nga inusar ti Biblia ti rikna ti maysa nga ina iti maladagana tapno isurona kadatayo ti maipapan iti kinamanangngaasi ni Jehova?

¹⁹ Ti kinamanangngaasi ket sabali pay nga aspeto ti ayat ni Jehova. Ania ti kinamanangngaasi? Iti Biblia, agkanaig unay ti kinamanangngaasi (compassion) ken asi (mercy). Adda nadumaduma a Hebreo ken Griego a sasao a mangipasimudaag iti anag ti kinamanangngaasi. Kas pagarigan, ti Hebreo a sao a ra·chamʹ ket masansan a maipatarus a “mangipakita iti asi” wenno “maasian.” Daytoy a Hebreo a termino, nga inyaplikar ni Jehova iti bagina, ket nainaig iti sao para iti “aanakan” ken mabalin a madeskribir kas “nainaan a panangngaasi.”

²⁰ Inusar ti Biblia ti rikna ti maysa nga ina iti maladagana tapno isurona kadatayo ti maipapan iti kinamanangngaasi ni Jehova. Kuna ti Isaias 49:15: “Mabalinan aya ti maysa a babai a lipatan ti maladagana nga agsuso, a dina ket koma kaasian [ra·chamʹ] ti anak ti aanakanna? Wen, dagitoy mabalin a makalipatda, ngem saanak a makalipat kenka.” (Philippine Bible Society) Narigat a panunoten a malipatan ti maysa nga ina a pakanen ken aywanan ti maladagana. Awan gawayna ti maysa a maladaga; kasapulan ti maladaga ti atension ken panangipateg ti inana iti aldaw ken rabii. Nupay kasta, nakalkaldaang ta masansan a maipadamag ti panangbaybay-a dagiti inna iti annakda, nangnangruna kadagitoy “napeggad a tiempo.” (2 Timoteo 3:1, 3) “Ngem,” kuna ni Jehova, “siak saankanto a malipatan.” Ti nadungngo a kinamanangngaasi ni Jehova kadagiti adipenna ket naun-uneg nga amang ngem iti kadudungnguan a nainkasigudan a rikna a mapanunottayo​—ti gagangay a panangngaasi ti ina iti maladagana.

21, 22. Ania ti napasaran dagiti Israelita iti nagkauna nga Egipto, ket ania ti reaksion ni Jehova kadagiti ikkisda?

²¹ Kasano nga impakita ni Jehova ti kinamanangngaasina kas iti maysa a naayat a nagannak? Ti panangngaasi ni Jehova nabatad a makita iti wagas a panangtratona iti nasion ti Israel. Idi ngudo ti maika-16 a siglo K.K.P., minilion nga Israelita ti naadipen idiay Egipto, ket napalalo ti pannakairurumenda sadiay. (Exodo 1:11, 14) Gapu iti rigatda, nagpakpakaasi dagiti Israelita iti tulong ni Jehova. Ania ti reaksion ti Dios a manangngaasi?

²² Natukay ti puso ni Jehova. Kinunana: “Nakitak ti pannakaparigat ti ilik nga adda idiay Egipto, ket nangngegko ti ikkisda . . . Ammok unay dagiti rigat a sagsagabaenda.” (Exodo 3:7) Imposible a di maasian ni Jehova iti ilina bayat a makitana ti panagsagabada wenno idi mangngegna dagiti ikkisda. Ni Jehova ket Dios ti empatia. Ket ti empatia​—ti abilidad a makarikna iti rigat dagiti sabsabali​—ket nainaig unay iti panangngaasi. Ngem saan laeng a nakipagrikna ni Jehova iti ilina; nagutugot nga agtignay a maigapu kadakuada. Kuna ti Isaias 63:9: “Iti ayatna ken iti pannakipagriknana sinakana ida.” Babaen ti “napigsa nga ima,” inispal ni Jehova dagiti Israelita manipud Egipto. (Deuteronomio 4:34) Kalpasanna, impaayanna ida kadagiti namilagruan a taraon ken inyegna ida iti bukodda a nabunga a daga.

23. (a) Kasano nga ipanamnama kadatayo ti sasao ti salmista a maseknan unay ni Jehova kadatayo kas indibidual? (b) Kadagiti ania a wagas a tulongannatayo ni Jehova?

²³ Saan laeng a mangipakita ni Jehova iti kinamanangngaasi iti ilina kas maysa a grupo. Ti naayat a Diostayo maseknan unay kadatayo kas indibidual. Pagaammona unay ti aniaman a rigat a mabalin a mapasarantayo. Kinuna ti salmista: “Dagiti mata ni Jehova situturongda kadagidiay nalinteg, ket dagiti lapayagna situturongda iti panagpatulongda. Ni Jehova asideg kadagidiay nadunor ti pusoda; ket dagidiay a naidagel iti espiritu isalakanna.” (Salmo 34:15, 18) Kasano ti panangtulong ni Jehova kadatayo kas indibidual? Dina kayat a sawen nga ikkatenna ti pakaigapuan ti panagsagabatayo. Ngem nangaramid ni Jehova iti nagadu a probision para kadagidiay umararaw iti tulongna. Ti Saona mangipaay iti praktikal a balakad a makatulong unay. Iti kongregasion, nangipaay ni Jehova kadagiti manangaywan a kualipikado iti naespirituan, a mangikagumaan a mangyanninaw iti kinamanangngaasina tapno matulonganda dagiti kapammatianda. (Santiago 5:14, 15) Kas “Managdengngeg iti kararag,” ited ni Jehova ti “nasantuan nga espiritu kadagidiay agdawdawat kenkuana.” (Salmo 65:2; Lucas 11:13) Ebkas amin dagita ti “nadungngo a panangngaasi ti Diostayo.”​—Lucas 1:78.

24. Kasano ti panangsubalityo iti panagayat ni Jehova?

²⁴ Saan kadi a makapagagar nga utoben ti ayat ti nailangitan nga Amatayo? Iti immuna nga artikulo, naipalagip kadatayo nga us-usaren ni Jehova ti pannakabalin, kinahustisia, ken sirib kadagiti wagas a pakagunggonaantayo. Ken iti daytoy nga artikulo, nakitatayo a direkta nga inyebkas ni Jehova ti ayatna iti sangatauan​—ken kadatayo kas indibidual​—kadagiti naisangsangayan a pamay-an. Ita, imtuoden koma ti tunggal maysa kadatayo, ‘Kasano a masubalitak ti panagayat ni Jehova?’ Sapay koma ta subalitanyo dayta babaen ti panagayatyo kenkuana iti amin a puso, isip, kararua, ken pigsayo. (Marcos 12:29, 30) Sapay koma ta ti panagbiagyo iti inaldaw iyanninawna ti naimpusuan a tarigagayyo nga ad-adda nga umadani ken ni Jehova. Ket sapay koma ta ni Jehova, ti Dios ti ayat, ad-adda nga umadani kadakayo​—iti agnanayon!​—Santiago 4:8.

[Footnote]

Malagipyo Pay?

• Kasano nga ammotayo nga ayat ti kangrunaan a galad ni Jehova?

• Apay a nakuna a ti katan-okan a pannakayebkas ti ayat isu ti panangibaon ni Jehova iti Anakna tapno agsagaba ken matay maipaay kadatayo?

• Kasano nga ipanamnama kadatayo ni Jehova nga ay-ayatennatayo kas indibidual?

• Kadagiti ania a nabatad a wagas a dineskribir ti Biblia ti pammakawan ni Jehova?

[Ladawan iti panid 15]

“Ti Dios . . . intedna ti bugbugtong nga Anakna”

[Ladawan iti panid 16, 17]

“Napatpategkayo ngem iti adu a billit-tuleng”

[Credit Line]

© J. Heidecker/VIREO

[Ladawan iti panid 18]

Ti rikna ti maysa nga ina iti maladagana adda maisurona kadatayo maipapan iti kinamanangngaasi ni Jehova