Kasano Kasaknap ti Ayatyo?
TI ACORN barnacle ket maysa a bassit, nagbalay a parsua nga agbibiag iti danum. Mammano laeng a tattao ti mangpampanunot iti dayta. Nupay kasta ti barnacle addaan ti maysa a naisangsangayan nga abilidad: Ammo dayta ti kumpet kadagiti bambanag. Ti sekretona? Daytat’ makaaramid iti maysa a piket a nakapigpigsa a ti sangkabassit a 3/10,000 ti maysa a pulgada (0.00762 mm) ti kapuskolna ti addaan iti “kasta unay a kapigsa” iti 7,000 a libras iti tunggal pulgada kuadrada (493 kg/sq cm)! Asinoman a mangpadpadas a mangsukit iti barnacle manipud pinilina a pagkaptan ti makapaneknek iti pigsa ti nakabilbileg pagkapetna.
Pagaammo met dagiti Kristiano ti banag nga umas-asping. Ti organisasion ni Jehova ditoy daga buklen dagiti tattao iti amin a nasnasion, pagsasao, rasa, ken sosial a grupo. Kaskasdi daytat’ sititibker a nagkaykaysa. Ti sekretoda? Uray met dayta, ti addaan iti nakapigpigsa a pamay-an, banag a napigpigsa ngem iti pigket iti nanumo a barnacle. Salaysayen ni apostol Pablo no ania dayta a mamagkaykaysa idi insuratna: “Agkaweskayo iti ayat, ta isu dayta ti singgalut a mamagkaykaysa.”—Colosas 3:14.
Siempre, saan nga amin a maaw-awagan ayat ket agserbi a mamagkaykaysa. Adu a gubat ti nagdadangadangandan iti nagan ti “ayat iti pagilian.” Ti naagum nga ayat ti mabalin a mangiturong iti imun. “Ti ayat ti pirak isu ti maysa a ramut ti isuamin a kita dagiti makadangran a bambanag.” (1 Timoteo 6:10) Ket ti agdama a panawen a napeggad ket gapu, iti pasetna, iti kinapudno nga adu a tattao ket “managayat iti bagbagida.”—2 Timoteo 3:1, 2.
Ania a kita ti ayat, ngarud, ti agserbi a mamagkaykaysa kadagiti Kristiano? Isu ti awan agumna, nasaknap nga ayat.
Sadino ti Gubuayan daytoy nga Ayat?
Daytoy a saludsod masungbatan kadagiti tallo nga ababa a sasao nga insurat ni apostol Juan: “Ti Dios ayat.” (1 Juan 4:8) Naipakita ti ayat ni Jehova babaen ti kinamanangngaasina kadatayo. Isuamin a naimbag nga adda kadatayo ti aggapgapu kenkuana. “Isuamin a sagut a nasayaat ken isuamin a sagut a naan-anay aggapuda iti ngato.” (Santiago 1:17) Pudno daytoy iti pisikal a lubong a tagtagiragsakentayo, ken nangnangruna kadagiti naespirituan a bendision a maipapaay nga aglaplapusanan kadagiti manangipateg a Kristiano.
Awisen ni Jesu-Kristo ti atensiontayo iti kanayon pay a nakaskasdaaw a pannakaipamatmat ti ayat ni Jehova a kunkunana: “Ta [ni Jehova] paruarenna ti initna kadagiti dakes ken kadagiti naimbag ket pagtuduenna kadagiti nalinteg ken nakillo.” (Mateo 5:45) Ket ti ayat ni Jehova agpaay iti sangatauan nga interamente iti ad-adda pay ngem basta panangipaay kadagiti namaterialan a bendision, ta inlawlawag ni Jesus: “Ta kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong nga intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno amin a mamati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda ti biagna nga agnanayon.” (Juan 3:16) Ania nga ayat ti ad-adda pay a nakasaksaknap ngem iti dayta?
Babaen ti panangipakitana iti kasta nga ayat iti sangatauan, iyeb-ebkas ni Jehova ti ayat a nairamut unay iti prinsipio. Iti pagsasao a Griego, dayta nga ayat ti maaw-awagan a·gaʹpe. Impakita met ni Jehova daytoy nga ayat kadagiti Kristiano. Nupay kasta, ti ayatna kadakuada ti addaan kanayonan pay a kualidadna. No abrasaen ti tao ti ayat ti Dios, iyebkas ni Jehova ti phi·liʹa, maysa a sao a Griego a kaipapananna “pannakigayyem” wenno “dungngo.” Impasiguro ni Jesus kadatayo: “A ni met laeng ama ayatennakayo, gapu ta dakayo inayatdak.”—Juan 16:27.
Tuladenyo ti Ayat ti Dios
Ti ayat nga agserbi a mamagkaykaysa kadagiti Kristiano ti mangsursurot ti mismo a nangayed a pangarigan ni Jehova. Kas kinuna ni apostol Juan: “Datayo agayattayo, agsipud ta isu inayatnatayo nga immuna.” (1 Juan 4:19) Dayta nga ayat isut’ tanda ti maysa a pudno a Kristiano ket, ngarud, bunga ti nasantuan nga espiritu ti Dios.—Juan 13:34, 35; Galacia 5:22.
Ti ayat ti maysa a Kristiano ti umuna a masapul a maiturong ken kangrunaanna iti nailangitan nga Amana. Kalpasanna, rebbeng nga ipakitana met ti ayat kadagiti padana a tattao. (Mateo 22:37-39) Yantangay ti ayat ti Dios ket nalawa ti abrasaenna, ti ayattayo kadagiti kapammatiantayo, met, ti masapul a nasaknap, ‘lumawa.’ Gapuna, kuna ni apostol Pablo kadagiti Kristiano a taga Corinto: “Awan ti dikam imbaga, O taga Corinto, ket ti pusomi limmawa kadakayo. . . . Lumawakay met koma.”—2 Corinto 6:11-13.
Kasanotay a matulad ti nasaknap a panagayat ni Jehova? Usigentayo ti sumagmamano a pangarigan.
“Lumawakayo” iti Ayat ti Pamilia
Namakdaar ni Pablo a kadagiti “maudi nga al-aldaw” addanto kinakurang iti “ayat a nakaiyanakan.” 2 Timoteo 3:1-3) Nupay kasta, iti Nakristianuan a pamilia, masapul a ti ayat aglaplapusanan, agpadpada ti ayat a nairamut iti prinsipio (a·gaʹpe) ken ti nainggayyeman, nadungngo a kita ti ayat (phi·liʹa).—Mateo 10:37; Efeso 5:28; Tito 2:4.
Ti panangipakita ti ayat ket saan a kanayon a nalaka. Dagiti parikut maipapan iti kuarta masansan mamataud kadagiti napasaktan a rikrikna iti pamilia. Mabalin a ti maysa nga asawa sakiten ti nakemna ti panagkalikagum iti panawen ti asawana. Mabalin a ti asawa a babai riknaenna nga isut’ maliwliwayan wenno isut’ kasla tagtagilag-anen. Adu kadagiti tin-edyer ti agrikna a saan a maaw-awatan ida dagiti dadakkelda. Kasano a dagitoy ken kadagiti umas-asping pay a parikut ti marisot?
Kangrunaanna ti solusion isut’ pannakaseknan ti tunggal maysa a tuladen ti ulidan ti Dios ken “palawaen” ti ayatda. “Babbai, agtulnogkayo kadagiti assawayo, kas mayannugot ti Apo,” ingunamgunam ni Pablo. “Lallaki, ayatenyo dagiti assawayo ket dikayo ida pagleddaangen. Annak, agtulnogkayo kadagiti nagannak kadakayo kadagiti isuamin a banag, ta daytoy makaay-ayo unay iti Apo. Amma, saanyo a sursuronen dagiti annakyo, di la ket ta maupay ti nakemda.”—Colosas 3:18-21.
Ti kararag a maipaay iti tulong ti panangipakita iti ayat ti sigurado nga epektibo no rumsua dagiti parikut. Kasta met iti nasayaat a komunikasion ti pamilia ken ti kanayon a panagad-adal ti Biblia. (Deuteronomio 6:4-9) Kas pakaibatayan ti kasta a naayat a panagpapatang, adu a pamilia nakitada a makatulong ti panangusar ti paset a “Ti Sao ti Dios Nabiag” idiay Ti Pagwanawanan ken ti napauluan “Agimtuod dagiti Agtutubo” iti magasin nga Agriingkayo!
Nasaknap nga Ayat iti Kongregasion
Nakalkaldaang no dagiti nagannak ken ti annakda saanda a makaipakita ti ayat iti maysa ken maysa. Nakalkaldaang met no dagiti pada a Kristiano saanda a makaipakita iti ayat iti maysa ken maysa. Impatalged ni apostol Juan: “Ta ti saan nga agayat iti kabsatna, isu a nakitana, saanna a mabalin nga ayaten ti Dios isu a dina nakita.”—1 Juan 4:20.
Ti ayat tulongannatayo a manginanama ti kasayaatan agpaay kadagiti naespirituan a kakabsattayo (1 Corinto 13:4, 7) Mabalin a makitatayo ti kabsattayo a makidangdangadang kadagiti parikut—nalabit nga ‘apitenna pay ti adda nga immulana’ babaen kadagiti napalabas a di nainsiriban a panagtignayna. (Galacia 6:7) Nupay kasta, ti ayat ti mangtulong kadatayo a mangtaginayon iti positibo a kababalin maipapan kenkuana. Liklikantayo dagiti pampanunot kas ti, ‘kanayon nga adda panagduaduak maipapan kenkuana.’ Numan pay nakapuy ti pammati ti kabsattayo, maipamatmattayo ti kinaanus ni Jehova kadagiti nakapuy ket padpadasentayo a tuladen ti naayat a kinamanangngaasina.—2 Pedro 3:9.
Ti ayat nga adda iti nagbabaetan dagiti ad-adipen ni Jehova ti makatulong a mangpatibker met kadagiti agtutubo a Kristiano a lumasat kadagiti narigat a tawtawen ti kinaagtutuboda. Idi a ti maysa nga agtutubo a babai a taga Africa ti napagsaludsodan no aniat’ nakatulong kenkuana a nakapagtalinaed iti pudno a panagdayaw, inkomentona: “Ti kunak ket saan laeng a dagiti naad-adalko manipud iti Biblia no di ket ti ayat a makitkitak no tumabunoak kadagiti Nakristianuan a gimgimong ken no kasanot’ pannakaakseptarko isu dayta ti adda a namagsiddaaw kaniak.”
Wen, ti nasaknap nga ayat ti agserbi a singgalut a mamagkaykaysa ti kongregasion. Ngem laglagipenyo, ti ayat ni Jehova ti dumanon iti intero a sangatauan. Kasanot’ panangtuladtayo kenkuana iti daytoy?
Panangayat kadagidiay Ditay Am-ammo
Intampok ni Jesus ti maysa a naisangsangayan a panangiyebkas ti ayat uray kadagiti tattao a ditay am-ammo. Kunana: “Daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga kas pammaneknek kadagiti isuamin a nasion; ket kalpasanna umayton ti panungpalan.” (Mateo 24:14) Wen, ipakpakita dagiti Saksi ni Jehova ti ayatda kadagiti dadduma no ikaskasabada ti naimbag a damag kadagiti tattao a naan-anay a ganggannaet.
Ti ayat a maipaay iti sangatauan iti pangkaaduan ti mangtignay kadagiti Kristiano a mangtulong kadagiti ganggannaet iti dadduma pay met a pamay-an. Kas ti Samaritano iti pangngarig ni Jesus, padpadasenda ti agbalin a naimbag a kaarruba, ‘nga agaramid ti naimbag kadagiti isuamin,’ masansan babaen kadagiti di namnamaen a makaay-ayo a bungana. (Galacia 6:10; Lucas 10:29-37) Kas pangarigan, maysa nga agtutubo a babai idiay Alaska ti makiramraman ti trabaho a panagebanghelio agarup 160 milias (260 km) manipud ti pagtaenganna ti nakasarak ti maysa a nakapangpanglaw a pamilia a naperdi ti kotseda. Apaman a nangngeganna ti parikutda, ti ama ti ubing a babai ti nagbiahe iti 320 milias (520 km) tapno maipaay ti tulong. Daytoy ti nangted gundaway kenkuana a mangibaga iti pamilia maipapan kadagiti pangpanggep ni Jehova ken ti Pagarianna. Kalpasan ti panagadalda ti Biblia, ti asawa a lalaki ken babai ti nangisimbolon ti dedikasionda ken Jehova. Itan isuda metten, ti aglaklak-am ti rag-o ti panangiranranud ti naimbag a damag kadagiti dadduma.—Aramid 20:35.
Mabalinyo Kadi nga Ayaten dagidiay Gumurgura Kadakayo?
Ti Nakristianuan nga ayat dumanon pay iti ad-adayo ngem basta panagayat kadagiti ganggannaet. Ingunamgunam ni Jesus kadagiti adalanna: “Ayatenyo dagiti kabusoryo ket ikararaganyo dagiti mangidadanes kadakayo; tapno annaknakayo ni Amayo nga adda sadi langit, ta paruarenna ti initna kadagiti dakes ken kadagiti naimbag ket pagtuduenna kadagiti nalinteg ken nakillo.”—Mateo 5:44, 45.
Posible kadi a talaga ti panangayat kadagidiay mangidadanes kadatayo? Bayat ti Gubat Sangalubongan II, dagiti Saksi ni Jehova idiay Nazi nga Alemania ti sirurungsot a nabalbaludda ken napilitda nga agtrabaho ti nadagsen uray no nagbassit ti rasionda. Kaawatan, saanda a makarikna ti aniaman a dungngo ken pannakigayyem (phi·liʹa) kadagiti manangidadanesda. Nupay kadta, impakitada kadakuada ti isu met laeng a naprinsipiuan nga ayat (a·gaʹpe) nga impakita ni Jehova iti sangatauan. Gapuna, agingga a mabalin, inranud dagiti Saksi kadagiti manangidadanesda ti makaited-biag a mensahe ti kinapudno. Ket dadduma kadagitoy a kabkabusorda nagbalinda met a Kristiano.
Adu kadagidiay a mangidaddadanes iti ad-adipen ni Jehova ti mangar-aramid iti dayta iti kinakuneng, kas ken Saulo, a ti kamaudiananna nagbalin nga apostol Pablo. (Galacia 1:13, 14) No mabigbigtayo a dagita a manangidadanes ket, iti maysa a pamay-an, biktimada kadagiti manangulbod a propaganda ni Satanas, matulongantayo a maaddaan iti ad-adda a naayat a kababalin kadakuada.—2 Corinto 4:4.
Ni Jehova, ti Dios ti kinabara ken panagrikna, ti maragsakan a manggunggona kadagidiay mangipakpakita iti nasaknap a panagayat iti pamilia, iti kongregasion, kadagiti ganggannaet, ken uray pay kadagiti kabusor. Ti kasta nga ayat ti mangreppet kadagiti kamkameng ti pamilia ken kongregasion a siiirut unay, a kas met laeng iti napigket a mamagbalin iti barnacle a kumpet a siiirut iti maysa a bato. Mainayon pay ti ayat paregtaenna dagiti taga ruar nga umay ken makiranud iti Nakristianuan a panagkaykaysa. Saantay aya ngarud nga addaan ti rason, a sumungbat a buyogen ti panangipateg iti ayat ti Dios babaen ti panangisaknap met ti ayattayo nga ad-adda pay? Pudno unay adda! Gapuna “itultuloyyo nga aramiden dayta iti naan-anay pay a rukodna.”—1 Tesalonica 4:9, 10.