Oheri Ọ Rẹ Wha Omovuọ Ze

“Nọ oheri ọ zino, omovuọ u ve lele iei; rekọ areghẹ ọ rẹ jọ rọ kẹ enọ e rehọ oma kpotọ.”—ITẸ 11:2.

 1, 2. Eme họ oheri, kọ idhere vẹ u ro su kpohọ ọraha no?

OHWO Livai ihri-eriọ jọ ọ karo kẹ ahwo ugbarugba ọkparesuọ mukpahe udu-esuo nọ Jihova o ro mu. Ọmọ-ovie jọ nọ o wo isiuru-ọkwa ọ lẹlẹ gb’ẹgwae re o mi ọsẹ riẹ agbara-uvie. Ovie okpakpa jọ o rri ithubro ivevẹ ọruẹaro Ọghẹnẹ vo. Ahwo Izrẹl esa enana a wo uruemu ovo jọ: oheri.

² Oheri yọ okwakwa nọ o rrọ udu na nọ o rrọ ẹbẹbẹ ologbo k’omai kpobi. (Olezi 19:13) Ohwo oheri ọ rẹ rọ aruọwha ru vrẹta ababọ udu nọ o wo nọ o re ro ru ere. Ẹsibuobu, onana o rẹ wha okpẹtu ze. Evaọ uzẹme, oheri ọ raha ivie buobu no ọ tẹ jẹ gale uvie soso uzou vi. (Jerimaya 50:29, 31, 32; Daniẹl 5:20) O tube gele idibo Jihova jọ kie je su ai kpohọ ọraha no.

 3. Ẹvẹ ma sai ro wuhrẹ kpahe enwoma oheri?

³ Avọ emamọ ẹjiroro Ebaibol na ọ ta nọ: “Nọ oheri ọ zino, omovuọ u ve lele iei; rekọ areghẹ ọ rẹ jọ rọ kẹ enọ e rehọ oma kpotọ.” (Itẹ 11:2) Ebaibol na ọ k’omai iriruo ro dhesẹ uzẹme itẹ nana. Ẹkiẹriwo iriruo enana jọ i ti fiobọhọ k’omai ruẹ enwoma ẹlavrẹ uwhru nọ u fo. Fikiere, joma t’ẹme te epanọ ihri-eriọ, isiuru-ọkwa, gbe okpakpa u ro ru ezae esa nọ ma jọ obehru fodẹ na dhesẹ uruemu oheri, onọ u su kpohọ omovuọ rai.

Kora—Ohwo Ihri-Eriọ Ọwọsuọ

 4. (a) Ono họ Kora, kọ eware ikuigbe vẹ o wọhọ nọ o w’obọ kugbe? (b) Evaọ ikpe obaro riẹ, oware uyoma vẹ Kora o muhọ?

⁴ Kora yọ ohwo Livai ọrọ uviuwou Kohat, omoni Mosis avọ Erọn. O wọhọ nọ ọ gọ Jihova te ikpe buobu no. Kora ọ jọ usu enọ a rehọ edhere igbunu siwi no Abade Ọwawae na, yọ ẹsejọhọ o w’obọ evaọ ẹwhaharo ẹdhoguo Jihova mukpahe emọ Izrẹl nọ e gọ ọmọ-eruẹ eva Ugbehru Saena. (Ọnyano 32:26) Rekọ uwhremu na Kora ọ tẹ karo kẹ Detan, Abiram, gbe On, ahwo orua Rubẹn, avọ iletu 250 erọ Izrẹl evaọ ọwọsuọ mukpahe Mosis avọ Erọn.a A ta kẹ Mosis avọ Erọn nọ: ‘Wha nya therabọ hrọ! keme ogbotu na kpobi erẹri kohwo kohwo kpobi, keme ỌNOWO na avọ ae a rọ; kẹvẹ wha je ru oma rai kpehru vi ukoko ỌNOWO na?’—Ikelakele 16:1-3.

 5, 6. (a) Fikieme Kora ọ jẹ kpareso Mosis avọ Erọn? (b) Fikieme a jẹ sae tae nọ Kora o rri ọkwa riẹ vo evaọ ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ?

⁵ Nọ ọ gọ avọ ẹrọwọ ikpe buobu no na, fikieme Kora ọ jẹ kpareso? Evaọ uzẹme orọnikọ Mosis ọ jẹ rọ obọ ogaga su Izrẹl he, keme ọye họ ọnọ ọ mae jọ “wowou, vi ahwo kpobi nọ a jẹ ria evaọ akpọ na.” (Ikelakele 12:3) Ghele na, o wọhọ nọ Kora ọ jẹ re Mosis avọ Erọn ihri ọ tẹ jẹ dheva fiki ọkwa rai, onana o tẹ lẹliẹe ta—thọthọ—inọ a rehọ udu obọ rai kpare oma rai kpehru vi ukoko na.—Olezi 106:16.

⁶ O wọhọ nọ abọjọ ẹbẹbẹ Kora na họ uvẹ-ọghọ riẹ evaọ ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ o da riẹ ẹro ho. Uzẹme, ahwo Livai erọ orua Kohat a jọ izerẹ hẹ, rekọ a jọ iwuhrẹ erọ Uzi Ọghẹnẹ. A rẹ jẹ wọ egbara gbe idhe uwou-udhu na evaọ okenọ a tẹ be kwa ai no oria ruọ oria. Oyena o jọ iruo evere he, keme ahwo nọ a rrọ fuafo evaọ egagọ gbe uruemu ọvo họ enọ e rẹ kaobọ te idhe efuafo. (Aizaya 52:11) Fikiere, okenọ Mosis ọ kpah’ẹme kẹ Kora, onọ nọ ọ jẹ nọe na họ, Kọ who rri iruo ra fihọ oware nọ u fioka ha te epanọ whọ rọ gwọlọ rehọ ọkwa-ozerẹ na kugbe? (Ikelakele 16:9, 10) Kora ọ se nọ o re vuhumu inọ ọghọ nọ ọ mae rro kpobi họ ẹgọ Jihova avọ ẹrọwọ wọhọ epanọ ọruẹrẹfihotọ riẹ ọ rrọ—orọnikọ ọkwa jọ nọ a re le t’obọ họ.—Olezi 84:10.

 7. (a) Ẹvẹ Mosis o ro yeri kugbe Kora avọ ahwo riẹ? (b) Ẹvẹ ọkparesuọ Kora o ro kuhọ avọ okpẹtu?

⁷ Mosis o zizie Kora avọ ahwo riẹ, ọ tẹ vuẹ ae nọ a kokohọ uwou-udhu na evaọ ohiohiẹ avọ umudo erae rai gbe insẹnse. A kẹ Kora avọ ahwo riẹ udu nọ a rẹ rọ mahe insẹnse he, keme a rrọ izerẹ hẹ. A tẹ rehọ umudo erae avọ insẹnse ze, onana u ti dhesẹ vevẹ nnọ ezae nana a gbe roro nọ a wo udu nọ a re ro ruiruo ozerẹ—dede nọ a kẹ rai aso na soso re a wariẹ roro kpahe ẹme na. Okenọ a kokohọ okiokiọ riẹ, Jihova o te dhesẹ ofu nọ o fo. Rọkẹ emọ Rubẹn, “otọ u [te] rie enu o jẹ lọ ai kpobi.” Ọghẹnẹ o te vi erae ze, e tẹ mahe enọ i kiọkọ, kugbe Kora no. (Iziewariẹ 11:6; Ikelakele 16:16-35; 26:10) Oheri Kora o te su kpohọ omovuọ nọ o mae rro kpobi—ababọ-ọjẹrehọ Ọghẹnẹ!

Whaha ‘Ẹzi Ihri-Eriọ’

 8. Ẹvẹ ‘ẹzi ihri-eriọ’ ọ rẹ sai ro dhesẹ oma via evaọ udevie Ileleikristi?

⁸ Ikuigbe Kora yọ unuovẹvẹ k’omai. Nọ ‘ẹzi ihri-eriọ’ ọ rrọ eva ahwo-akpọ sebaẹgba na, o rẹ sae tubẹ roma via evaọ ukoko Ileleikristi na. (Jemis 4:5) Wọhọ oriruo, ma rẹ sai wo isiuru ọkwa. Wọhọ Kora, ma rẹ sae re enọ e rrọ ekwa nọ ma bi siuru rai ihri. Hayo ma rẹ sae jọ wọhọ Oleleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na Diọtẹfis. Ọ jẹ t’eme iyoma kpahe udu-esuo ikọ na, ẹsejọhọ fikinọ ọ gwọlọ jọ ọnọ o wuzou. Evaọ uzẹme, Jọn o kere nọ Diọtẹfis “ọ rẹ guọlọ rọ oma riẹ dhe aro.”—3 Jọn 9.

 9. (a) Didi uruemu kpahe ewha-iruo ukoko na u fo nọ ma rẹ whaha? (b) Eme họ eriwo ọgbagba ọrọ oria mai evaọ ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ?

⁹ Dede na, o thọ họ re ọzae Oleleikristi ọ nyaharo re o te kẹ ewha-iruo ukoko. Pọl ọ tubẹ tuduhọ nọ a ru ere. (1 Timoti 3:1) Ghele na, ma re rri ọkwa iruo wọhọ uleli nọ a thọ họ omai hi, epaọ ẹsenọ ma te wo ae yọ ma kparo vi amọfa no. Kareghẹhọ, Jesu ọ ta nọ: “Ohwo nọ ọ rẹ te jọ udevie rai rua, ọ rẹ te jọ odibo rai. Ohwo nọ ọ rẹ te jọ aro udevie rai, ọ rẹ te jọ ọrigbo rai.” (Matiu 20:26, 27) Vevẹ na, o rẹ jọ thọthọ re ma re ahwo nọ a wo ewha-iruo ihri, epaọ ẹsenọ Ọghẹnẹ ọ rẹ rehọ fiki “ọkwa” nọ ma wo evaọ ukoko riẹ rri omai ghare. Jesu ọ ta nọ: “Whai kpobi inievo.” (Matiu 23:8) Ẹhẹ, makọ owhowho-uvie hayo ọkobaro, enọ e họ-ame obọ hayo enọ i kru ẹgbakiete rai kri no—ahwo kpobi nọ a be rọ ẹwẹ-kpobi gọ Jihova a wo oria oghaghae evaọ ọruẹrẹfihotọ riẹ. (Luk 10:27; 12:6, 7; Ahwo Galesha 3:28; Ahwo Hibru 6:10) O ghinẹ rrọ oghale re ma ruiruo kugbe ima ahwo nọ a be daoma fi ohrẹ Ebaibol na h’iruo: “[Wha] rehọ oma-urokpotọ gọẹgọ kẹ ohwo ohwo.”—1 Pita 5:5.

Absalọm—Ọnọ Ọ Họre kẹ Ọkwa

10. Ono họ Absalọm, kọ didi omodawọ o ru re ọ dẹ ahwo nọ a bi bru ovie na ze kẹ ẹdhoguo rehọ?

¹⁰ Uzuazọ ọmọzae avesa Devidi Ovie na, Absalọm, o kẹ uwuhrẹ kpahe urusio-ọkwa okpehru. Ọ gwọlọ edhere nọ ọ rẹ rọ dẹ ahwo nọ a bi bru ovie na ze kẹ ẹdhoguo rehọ. Ọ kaki dhesẹ kẹ ahwo na nọ Devidi o bi se ebẹbẹ rai gboja ha. Ọ tẹ sa ẹme na zue. Absalọm ọ tẹ ta nọ: “Dodokọ mẹ rọ oguẹdhọ evaọ ubrotọ onana! Re ohwo nọ o wo ẹdhọ hayo [ẹme] ọ hae nya bru omẹ tha, mẹ [jẹ] hai brukpe ei vievie he.” Eme ẹghẹ elẹliẹhọ Absalọm i wo umuo ho. Ebaibol na ọ ta nọ: “Nọ ohwo ọ nya bru ei re o yere iei, o digwẹ kẹ e, ọ vẹ riẹ abọ riẹ dede iei rehọ, ọ vẹ viọliẹe unu. Kọ enẹ Absalom ọ jẹ hai ruẹ rọ kẹ ahwo Izrẹl kpobi nọ a jẹ hae wọ ẹdhọ bru ovie na.” Eme o no rie ze? “Ere Absalom ọ rọ dẹ ahwo Izrẹl kpobi rehọ.”—2 Samuẹle 15:1-6.

11. Ẹvẹ Absalọm ọ jẹ rọ daoma re ọ rehọ agbara-uvie Devidi?

¹¹ Absalọm ọ gba riẹ mu re o mi ọsẹ riẹ ọkwa-ovie na. Ikpe isoi nọ e vrẹ, o keke aro fihọ kpe Amọn, ọmọ ọkpako Devidi, evaọ orukele fikinọ ọ gba Tama, oniọvo Absalọm, du. (2 Samuẹle 13:28, 29) Makọ ere dede, o wọhọ nọ ẹro Absalọm ọ jọ agbara-uvie na, o rri uwhu Amọn wọhọ emamọ edhere nọ o re ro si ohwo nọ o ti lele iei hrowo oma no.b Oghẹrẹ nọ o rrọ kpobi, nọ ẹruoke na o te no, Absalọm ọ tẹ j’owọ. O te whowho ọkwa-ovie riẹ evaọ ẹkwotọ na kpobi.—2 Samuẹle 15:10.

12. Dhesẹ epanọ oheri Absalọm o ro su kpohọ omovuọ.

¹² Absalọm ọ kparobọ evaọ uthoke jọ, keme “ẹguae omuomu na o te dhe ẹgẹga, yọ ahwo Absalom a bi dhe ebuebuo.” U kri hi, Devidi Ovie na ọ tẹ dhẹ kẹ uzuazọ riẹ. (2 Samuẹle 15:12-17) Rekọ, u lehie he, owojẹ Absalọm u te bru dhe evaọ okenọ Joab o kpei, gbolo iei fihọ ọgọdọ, ọ tẹ rọ itho ruru iei. Dai roro iei—a tube ki ọzae okpuru ọkwa ọnana nọ ọ gwọlọ jọ ovie na ziezi hi nọ o whu no!c Oheri ọ ghinẹ wha omovuọ se Absalọm.—2 Samuẹle 18:9-17.

Whaha Isiuru-Ọkwa Oriobọ

13. Ẹvẹ ẹzi isiuru-ọkwa ọ sai ro wo owọ evaọ udu Oleleikristi?

¹³ Ogaga nọ u te Absalọm obọ gbe ekie riẹ uwhremu na u re si omai ozọ. Evaọ akpọ ogbekuo inẹnẹ na, o rrọ odode re ahwo a mu jiri ega iruo rai, be gwọlọ edhere kpobi nọ a re ro tu oma họ ai re a ruẹ ae hayo re a kẹ ai ọkwa jọ hayo re a go ai kpehru. Eva oke ọvo na, enọ a bi mu jiri na a rẹ r’obọ s’udu yeyaa kpobi kẹ enọ e rrọ otọ rai, avọ irẹro nọ a te dẹ ai rehọ. Ma gbẹ yọrọ oma ha, ẹzi isiuru-ọkwa otiọye na ọ sai wo owọ fihọ udu mai. O wọhọ nọ onana o via kẹ ejọ evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, nọ o lẹliẹ ikọ na kẹ unuovẹvẹ egaga mukpahe ahwo itieye na.—Ahwo Galesha 4:17; 3 Jọn 9, 10.

14. Fikieme ma jẹ whaha ẹzi isiuru-ọkwa, ọrọ omoya?

¹⁴ Jihova o wo uvumọ oria evaọ ukoko riẹ hẹ kẹ enọ e rẹ rọ ẹghẹ ru oma oruoro ‘gwọlọ ajiri omobọ rai.’ (Itẹ 25:27) Evaọ uzẹme, Ebaibol na ọ vẹvẹ unu nọ: “Jọ ỌNOWO o bru igbenu-eviẹhọ no, gbe ẹrọo nọ ọ rẹ yoma ulogbo.” ( Olezi 12:3) Absalọm o wo igbenu eviẹhọ. O je kuedẹ họ enọ ọ gwọlọ aruoriwo rai—o ru enana kpobi re ọkwa nọ o bi thokpuru riẹ o ruẹsi tei obọ. Wo ohẹriẹ, ẹvẹ oghale nọ ma wo o rro te nọ ma rọ rrọ udevie okugbe-inievo enọ i bi lele ohrẹ Pọl: “Wha rehọ mẹ-ọvo-ọria hayo eheri ru oware ovo ho, rekọ eva oma urokpotọ roro amọfa ro vi oma ra.”—Ahwo Filipai 2:3.

Sọl—Ovie Okpakpa

15. Ẹvẹ Sọl o ro dhesẹ nọ o rri oma riẹ kpotọ okejọ?

¹⁵ Eva okejọ Sọl, ọnọ o zihe ruọ ovie Izrẹl, o rri oma riẹ kpotọ. Wọhọ oriruo, roro oware nọ o via evaọ oke ọmoha riẹ. Okenọ Samuẹle ọruẹaro Ọghẹnẹ ọ ta eme ezi kpahe iẹe, Sọl avọ omarokpotọ ọ kuyo nọ: “Mẹ ohwo Bẹnjamin, orua nọ o mae kao eva erua Izrẹl? Ogbẹrọnọ unuwou mẹ họ onọ o mae kao evaọ inuwou orua Bẹnjamin? Kẹvẹ whọ jẹ ta ere kẹ omẹ?”—1 Samuẹle 9:21.

16. Edhere vẹ Sọl o ro dhesẹ uruemu okpakpa?

¹⁶ Rekọ uwhremu na omarokpotọ Sọl o tẹ rayẹ. Okenọ o je lele ahwo Filistia fiẹmo, o te kuomarẹriẹ kpohọ Gilgal, oria nọ a jọ ta kẹe re ọ hẹrẹ Samuẹle re ọ nyaze te rehọ idheidhe lẹ Ọghẹnẹ. Nọ Samuẹle ọ nyaze evaọ ẹruoke he, Sọl ọ tẹ rọ oheri dhe idhe na. Ọ nwani dhe idhe na no, Samuẹle ọ tẹ nyaze. Samuẹle ọ tẹ nọe inọ: “Eme who ru na?” Sọl ọ tẹ kuyo nọ: “Mẹ ruẹ nọ ahwo na a be vaha se omẹ ba, fiki epanọ whọ nyaze ẹdẹ nọ ma fihọ họ . . . Fikiere mẹ tẹ gba oma mẹ họ dhe idhe emahọ na.”—1 Samuẹle 13:8-12.

17. (a) Fikieme o jẹ wọhọ nọ owojẹ Sọl u kiehọ evaọ oke ọsosuọ? (b) Fikieme Jihova ọ jẹ whọku Sọl fiki okpakpa riẹ?

¹⁷ Whọ tẹ kaki rri ẹme na, o sae wọhọ nọ owojẹ Sọl na u kiehọ. Whaọ, ahwo Ọghẹnẹ a jọ “edhere ọhwahwa,” “a tunyẹ ae” no, yọ a bi nuhu fiki oja nọ a rrọ. (1 Samuẹle 13:6, 7) Evaọ uzẹme, o thọ họ re ohwo ọ j’owọ evaọ okenọ uyero na o tẹ kuvẹ riẹ.d Rekọ kareghẹhọ nọ Jihova ọ riẹ ubiudu na ọ tẹ jẹ riẹ iroro eva mai. (1 Samuẹle 16:7) Fikiere, o wọhọ nọ ọ ruẹ iruemu jọ kpahe Sọl enọ a fodẹ gbiae fihọ ikuigbe Ebaibol na ha. Wọhọ oriruo, ẹsejọhọ Jihova ọ ruẹ no inọ omoya oye o wha okpakpa Sọl ze. Ẹsejọhọ eva e dha Sọl gaga inọ ọye omariẹ—ovie Izrẹl soso—ọ rẹ hẹrẹ ohwo jọ nọ o rri wọhọ ọruaro ọkpọkuọzae nọ ọ rrọ dokpo dokpo! Epanọ o rrọ kpobi, Sọl o roro nọ elehie Samuẹle o kẹ riẹ udu nọ o re ro ru onọ u je rie jẹ lavrẹ ithubro nọ a kẹ riẹ. Eme o no rie ze? Samuẹle o jiri Sọl kẹ owojẹ riẹ hẹ. Ukpoye, ọ whọku Sọl, ta nọ: “Fiki epanọ who koko uzi ỌNOWO na ha na, uvie ra o gbẹte nyahọ aro ho.” (1 Samuẹle 13:13, 14) Oheri ọ wariẹ su kpohọ omovuọ no.

Yọrọ Oma kẹ Okpakpa

18, 19. (a) Dhesẹ epanọ okpakpa o rẹ sai ro ru odibo Ọghẹnẹ ọgbọna dhesẹ omorro. (b) Eme ma rẹ kareghẹhọ kpahe iruẹru ukoko Ileleikristi na?

¹⁸ A kere ikuigbe oheri Sọl fihọ Ẹme Ọghẹnẹ rọkẹ erere mai. (1 Ahwo Kọrint 10:11) O lọhọ k’omai gaga re ma dheva kpahe sebaẹgba inievo mai. Wọhọ Sọl, ma rẹ sai mu okpakpa, bi roro nọ taure eware e tẹ te riẹ nya, ma rẹ rọ iroro obọ mai ru ai hrọ. Wọhọ oriruo, ma dae rehọ iẹe nọ oniọvo jọ o wo ona ukoko na jọ ziezi. O re ru eware vẹrẹ vẹrẹ, ọ riẹ eware ekpokpọ nọ e rrọ ukoko na kpobi, o te je wo okẹ ẹmeọta gbe ewuhrẹ. Eva oke ovo na, oma riẹ o rẹ ta kẹe nnọ amọfa a bi ru te ẹgwọlọ riẹ hẹ, yọ a bi ru woma kẹle epanọ ọ hai ru hu. Kọ onana o kẹ riẹ udu nọ o re ro wo okpakpa? Kọ ọ rẹ whọku inievo riẹ, be rọ uruemu riẹ dhesẹ nọ o gbẹ rrọ omodawọ riẹ hẹ a re ru uvumọ oware he gbe nnọ ukoko na o rẹ gale uzou vi? Onana yọ oheri!

¹⁹ Eme o re ghine kru ukoko Ileleikristi kugbe? Ona ẹruorote? ọriẹruo? eriariẹ ididi? Uzẹme o rrọ inọ eware enana i wo erere kẹ ewoma ẹnyaharo ukoko na. (1 Ahwo Kọrint 14:40; Ahwo Filipai 3:16; 2 Pita 3:18) Rekọ, Jesu ọ ta nọ uyoyou a te mai ro vuhu ilele riẹ. (Jọn 13:35) Oye jabọ nọ ekpako ẹruorote, dede nọ a rrọ kpatiẹ, a re vuhumu nnọ ukoko na o wọhọ ekọmpene nọ e gwọlọ ẹruorote ọbẹbẹ jọ họ; ukpoye, uthuru nọ o gwọlọ ẹruorote olọlọhọ. (Aizaya 32:1, 2; 40:11) Ẹwhọ o re noi ze a tẹ rọ oheri lavrẹ ehri-izi eyena. Wo ohẹriẹ, ẹkpatiẹ Ọghẹnẹ ọ rẹ wha udhedhẹ ze.—1 Ahwo Kọrint 14:33; Ahwo Galesha 6:16.

20. Eme ma te t’ẹme kpahe evaọ uzoẹme n’otha?

²⁰ Ikuigbe Ebaibol na ọrọ Kora, Absalọm, gbe Sọl i dhesẹ vevẹ inọ oheri o re su kpohọ omovuọ, wọhọ epanọ a jọ Itẹ 11:2 ta na. Rekọ, owọ Ebaibol ọvo oyena o ta nọ: “Areghẹ ọ rẹ jọ rọ kẹ enọ e rehọ oma kpotọ.” Eme họ omarokpotọ? Didi iriruo evaọ Ebaibol na i re fiobọhọ fi elo họ okwakwa nana, kọ ẹvẹ ma re ro dhesẹ omarokpotọ nẹnẹ? Ma te t’ẹme kpahe enọ enana evaọ uzoẹme n’otha na.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme họ oheri?

• Ẹvẹ ihri-eriọ i ro ru Kora dhesẹ uruemu oheri?

• Eme ma wuhrẹ no ikuigbe isiuru-ọkwa Absalọm ze?

• Ẹvẹ ma sae rọ whaha ẹzi okpakpa nọ Sọl o dhesẹ?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]

Sọl o wo okpakpa o te dhesẹ uruemu oheri