Rọ Omarokpotọ Yo Ẹme Kẹ Udu-esuo Ọghẹnẹ
“ỌNOWO na họ obruoziẹ mai, ỌNOWO na họ osu mai, ỌNOWO na họ ovie mai.”—AIZAYA 33:22.
1. Eware vẹ i ru Izrẹl anwae jọ oghẹrẹsa evaọ udevie erẹwho efa?
IZRẸL o zihe ruọ orẹwho evaọ 1513 B.C.E. Eva oke oyena, a wo okpẹwho-esuo ho, a wo ẹkwotọ họ, yọ a wo ovie nọ a rẹ ruẹ hẹ. Erigbo ahwo orẹwho na a jọ vẹre. Rekọ orẹwho okpokpọ oyena o jọ oghẹrẹsa evaọ edhere ọfa jọ. Jihova Ọghẹnẹ họ ọnọ ọ jọ Obruoziẹ riẹ nọ a rẹ ruẹ hẹ, Ọkizi, gbe Ovie riẹ. (Ọnyano 19:5, 6; Aizaya 33:22) Orẹwho ofa ovuọvo o sae r’obọ s’udu ta nọ o rrọ ere kẹ ae he!
2. Didi onọ o roma via kpahe edhere nọ a ro koko Izrẹl họ, kọ fikieme uyo na o jẹ r’oja k’omai?
2 Nọ Jihova ọ rrọ Ọghẹnẹ ọkpakpatiẹ, jegbe Ọghẹnẹ udhedhẹ na, ma re rẹro nọ orẹwho nọ o bi su kpobi u re koko oma họ. (1 Ahwo Kọrint 14:33) Nwanọ ere o jọ kpahe Izrẹl. Kọ ẹvẹ Ọghẹnẹ nọ a rẹ ruẹ hẹ ọ sae rọ kpọ ukoko ohwo-akpọ yena, onọ a rẹ ruẹ na? U re woma re ma kiẹ idhere nọ Jihova ọ rọ kpọ orẹwho anwae oyena, muẹrohọ epanọ edhere nọ o ro yeri kugbe Izrẹl o ro dhesẹ epanọ u wuzou te re ma roma kpotọ yo ẹme kẹ udu-esuo Ọghẹnẹ.
Epanọ A Je Ro Su Izrẹl Anwae
3. Didi ọruẹrẹfihotọ obufihọ Jihova o ru re ọ rọ kpọ ahwo riẹ?
3 Dede nọ Jihova ọ jọ Ovie ọ Izrẹl nọ a rẹ ruẹ hẹ, ọ rehọ ahwo ẹrọwọ mu re a jọ ahwo ẹro riẹ. Iletu e jariẹ, enọ i wo uzou erua, gbe ekpako nọ e jọ wọhọ ekohrẹ gbe ibruoziẹ kẹ ahwo na. (Ọnyano 18:25, 26; Iziewariẹ 1:15) Rekọ, ma rẹ sai ku ei họ họ inọ ababọ ọkpọvio Ọghẹnẹ ahwo na a rẹ sai guẹdhọ liọliọ kpọvi ẹsikpobi. A gba ha, yọ a rẹ sae riẹ oware nọ o rrọ iroro ibe egegagọ rai hi. Ghele na, ibruoziẹ nọ e jẹ dhozọ Ọghẹnẹ a sae rọ ohrẹ obufihọ kẹ ibe enọ e rọwo keme a jẹ rehọ ohrẹ na no Uzi Jihova ze.—Iziewariẹ 19:15; Olezi 119:97-100.
4. Didi iruemu ibruoziẹ ẹrọwọ Izrẹl a jaja aro vi re a whaha, kọ fikieme?
4 Rekọ re a jọ obruoziẹ o gwọlọ vi ẹriẹ Uzi na ọvo. Fikinọ a gba ha, o gwọlọ nọ ekpako na a re mu ẹro họ otọ gaga re a kpọ iroro ethọthọ udu rai—wọhọ oriobọ, ọriẹwẹ, gbe uvou-uthei—iruemu nọ e rẹ sae v’ẹdhọ rai tu. Mosis ọ ta kẹ ae nọ: “Wha bruoziẹ ọriẹwẹ hẹ; oghẹrẹ ovo na whọ rẹ kezọ kẹ ẹdhọ ohwo ologbo avọ ọkakawo re; ozọ ovao ohwo u mu owhai hi, keme Ọghẹnẹ o wo oziẹobro na.” (Ẹjẹlẹ ibiẹme na ọmai.) Ẹhẹ, ibruoziẹ Izrẹl a je guẹdhọ kẹ Ọghẹnẹ. Ẹvẹ ọghọ yena ọ rrọ oware iguegue te!—Iziewariẹ 1:16, 17.
5. U te no ibruoziẹ nọ ọ rọ kẹ no, didi eruẹrẹfihotọ efa Jihova o ru re ọ rọ sẹro ahwo riẹ?
5 Jihova o ru eruẹrẹfihotọ efa rọ kẹ ẹgwọlọ abọ-ẹzi ahwo riẹ. Tubọ re a tẹ te ruọ Ẹkwotọ Eyaa na, o j’uzi kẹ ae nọ a bọ uwou-udhu na, oria egagọ uzẹme. Ọ tẹ jẹ rehọ ọkwa-ozerẹ mu re o wuhrẹ ahwo na Uzi na, re a dheidhe erao, re a jẹ mahe insẹnse ohiohiẹ gbe ọrọ owọwọ na. Ọghẹnẹ ọ rehọ Erọn, oniọvo ọkpako Mosis mu wọhọ ozerẹ okpehru ọsosuọ Izrẹl ọ tẹ jẹ rehọ emọ Erọn mu re a fi obọ họ kẹ ọsẹ rai evaọ iruo riẹ.—Ọnyano 28:1; Ikelakele 3:10; 2 Iruẹru-Ivie 13:10, 11.
6, 7. (a) Didi usu o jọ udevie izerẹ na gbe ahwo Livai nọ e rrọ izerẹ hẹ? (b) Didi oware ma re wuhrẹ no iruo sa-sa nọ ahwo Livai na a je ru na ze? (Ahwo Kọlọsi 3:23)
6 O jọ bẹbẹ re a nyate ẹgwọlọ abọ-ẹzi ima ahwo buobu na, yọ izerẹ na i bu hu. Fikiere a te ru ọruẹrẹfihotọ re ahwo orua Livai efa a fi obọ họ kẹ ae. Jihova ọ ta kẹ Mosis nọ: “Whọ vẹ rehọ ahwo Livae na rọkẹ Erọn avọ emezae riẹ; a siobọno ai [riẹriẹriẹ] no udevie ahwo Izrẹl rọkẹ e.”—Ikelakele 3:9, 39.
7 Ahwo Livai na a koko oma họ gaga. A ghale rai fihọ inuwou esa—emọ Gashọn, emọ Kohat, gbe emọ Mẹrari—aikpobi a wo ọvuọ iruo nọ a ghale kẹ ae. (Ikelakele 3:14-17, 23-37) O rẹ wọhọ nọ iruo na jọ i wuzou vi edekọ, rekọ aikpobi e r’oja. Iruo ahwo Livai emọ Kohat na i w’obọ kpahe okọ ọvọ ọrẹri na gbe ekwakwa uwou-udhu na. Rekọ, ohwo Livai kpobi, ọ make rrọ ọmọ Kohat hayo ọmọ Kohat he, a reawere uvẹ-ọghọ igbunu. (Ikelakele 1:51, 53) U yoma gaga, iruo rai e da ahwo jọ ẹro ho. Ukpenọ a rẹ roma kpotọ kẹ udu-esuo Ọghẹnẹ, a tẹ kare edẹro je muọ omoya, isiuru-ọkwa-okpehru, gbe ihri-eriọ họ ele. Ohwo Livai jọ nọ a re se Kora ọ jọ usu rai.
“Kọ Wha Jẹbe Gwọlọ Iruo Ozerẹ Re?”
8. (a) Ono họ Kora? (b) Eme o sae jọ nọ u ru Kora jẹ rọ eriwo ohwo-akpọ rri ọkwa-ozerẹ na?
8 Kora ọ jọ ọsẹ nọ o wuzou uwou Livai he, yọ ọye ọ jọ ọnọ o wuzou iviuwou Kohat gbe he. (Ikelakele 3:30, 32) Dede na, ọ jọ oletu nọ a jẹ kẹ ọghọ evaọ Izrẹl. O wọhọ nọ iruo Kora e lẹliẹ e riẹ jọ kẹle Erọn gbe emọ riẹ ẹsikpobi. (Ikelakele 4:18, 19) Fikinọ ọ be ruẹ sebaẹgba ezae enana, Kora ọ sai roro inọ: ‘Izerẹ enana a ghine muomu kẹhẹ, rekọ a gwọlọ nọ mẹ roma kpotọ kẹ ae! U ri kri nọ Erọn o ru ọmọ eruẹ oro na ha. Ahwo mai buobu a kie ruọ ẹdhọgọ fikinọ a gọ ọmọ eruẹ na. Enẹna Erọn, oniọvo Mosis, họ ozerẹ okpehru na! Kinọ ọriẹwẹ! Who je rri emọ Erọn, Nedab avọ Abihu! A rri iruo rai kuẹku te epanọ Jihova o ro kpe ai dede!’a (Ọnyano 32:1-5; Iruo-Izerẹ 10:1, 2) Makọ oware nọ o jọ Kora iroro kpobi, o wọhọ nọ ọ jẹ rehọ eriwo ohwo-akpọ rri ọkwa-ozerẹ na. O tẹ wọe wọso Mosis gbe Erọn, o te no ere wọso Jihova.—1 Samuẹle 15:23; Jemis 1:14, 15.
9, 10. Didi ota Kora avọ ẹgba ọwọsuọ riẹ a bọwo Mosis, kọ fikieme a hae rọ riẹ nọ o thọ re a ru ere?
9 Fikinọ ọ jọ ohwo unutẹmeta, o bẹ hẹ re Kora ọ ta enọ i wo ọkpọ iroro riẹ fihọ abọ riẹ. Tei te Detan gbe Abiram a ruẹ ahwo 250 nọ i wo ọkpọ iroro rai—aikpobi iletu ogbotu na. A kuobọgbe wọ bru Mosis avọ Erọn a tẹ ta nọ: “Ogbotu na kpobi erẹri kohwo kohwo kpobi, keme ỌNOWO na avọ ae a rọ; kẹvẹ wha je ru oma rai kpehru vi ukoko ỌNOWO na?”—Ikelakele 16:1-3.
10 Otu ọwọsuọ na a hae riẹ nọ o thọ re a wọso udu-esuo Mosis. Kẹle na, Erọn avọ Miriam a ru oware ovo na. Iroro rai e nwane wọhọ erọ Kora na! Wọhọ epanọ Ikelakele 12:1, 2 u dhesẹ, a nọ inọ: “Kọ Mosis ọvo ỌNOWO na ọ rẹ ta ẹme kẹ? Kọ ọ gbẹ be ta ẹme kẹ omai re?” Jihova ọ jẹ gaviezọ. Ọ ta kẹ Mosis, Erọn, avọ Miriam re a kokohọ evaọ unuẹthẹ uwou-udhu na re Ọ fodẹ ohwo nọ ọ salọ wọhọ osu. Jihova ọ tẹ ta gbiae inọ: “Otẹrọnọ ọruẹaro ọ rọ udevie rai, mẹ ỌNOWO na o dhesẹ oma mẹ kẹe evaọ eruaruẹ, me te lele iei ta ẹme evaọ ewezẹ. O rọ nọ e rei ọ rọ kẹ Mosis odibo mẹ hẹ; keme na mẹ rehọ uwou mẹ kpobi rọ kẹe.” Kẹsena, Jihova ọ tẹ rehọ oti tehe Miriam.—Ikelakele 12:4-7, 10.
11. Eme Mosis o ru kpahe oware nọ Kora o ru na?
11 Kora avọ ẹgba riẹ a riẹ oware nọ o via na. A keke aro fihọ wọso. Ghele na, Mosis ọ r’udu kpotọ lele ai jiroro. Ọ tuduhọ ae awọ re ọkwa rai ọ dae ẹro, ta nọ: “Kọ oware okakawo gaga rọkẹ owhai nọ Ọghẹnẹ Izrẹl ọ rọ hẹriẹ owhai no ogbotu Izrẹl nọ ọ jẹ rehọ owhai kẹle oma riẹ?” Ijo, o jọ “oware okakawo” ho! Ahwo Livai na a wo iruo buobu no. Eme ọfa a gwọlọ? Eme nọ Mosis ọ ta lele iei i dhesẹ iroro udu rai via: “Kọ wha jẹbe gwọlọ iruo Ozerẹ re?”b (Ikelakele 12:3; 16:9, 10) Rekọ didi owọ Jihova ọ jẹ kpahe ọkparesuọ esuo-Ọghẹnẹ nana?
Obruoziẹ Izrẹl O Dhomahọ Ẹme Na
12. Didi oware emamọ usu nọ Izrẹl o re gbe wo kugbe Ọghẹnẹ o roma hwa?
12 Okenọ Jihova ọ rehọ Uzi na kẹ Izrẹl, ọ ta kẹ ahwo na nọ a te yo ẹme, a ti zihe ro “orẹwho Ọrẹri” gbe nnọ orẹwho na o te jọ ọrẹri otẹrọnọ a jẹ ọruẹrẹfihotọ Jihova rehọ. (Ọnyano 19:5, 6) Enẹna, nọ ọkparesuọ o muhọ no na, oke u te no re Obruoziẹ gbe Ọkizi Izrẹl o dhomahọ ẹme na! Mosis ọ ta kẹ Kora nọ: “Odẹ nọ ọtha na, whẹ avọ otu ra, te owhẹ avọ ai gbe Erọn, a rẹ jọ aro ỌNOWO na; jọ kohwo kohwo ọ tọlọ umudo-idhe riẹ, re o fi [insẹnse] hiẹ eva, re ohwo kpobi ọ rehọ umudo-idhe riẹ bru ỌNOWO na ze, imido-idhe na egba ivẹ gbe ikpe isoi; te owhẹ, jegbe Erọn ọvuọ umudo-idhe riẹ re.”—Ikelakele 16:16, 17.
13. (a) Fikieme o rọ jọ oheri re otu ọwọsuọ na a mahe insẹnse kẹ Jihova? (b) Didi oware Jihova o dhesẹ kẹ otu ọwọsuọ na?
13 Wọhọ epanọ Uzi Ọghẹnẹ o ta, izerẹ na ọvo e rẹ mahe insẹnse. Re a ta kẹ ahwo Livai nọ e rrọ izerẹ hẹ nọ a mahe insẹnse kẹ Jihova o hae lẹliẹ otu ọkparesuọ na bru oma kpiroro. (Ọnyano 30:7; Ikelakele 4:16) Rekọ o jọ ere kẹ Kora gbe ẹgba riẹ hẹ! Okiokiọ riẹ, “o te koko ogbotu na kpobi [re a kpareso Mosis gbe Erọn] eva unuwou egagọ na.” Ikere na e ta k’omai nọ: “Koyehọ ỌNOWO na, ọ tẹ ta kẹ Mosis avọ Erọn nọ, ‘Wha hẹriẹ oma rai no ogbotu na no, re me kpe ai no ẹsiẹvo.’ ” Rekọ Mosis avọ Erọn a tẹ lẹ re a vu ahwo na wa. Jihova o yo olẹ rai. Rọkẹ Kora gbe ogbotu riẹ, “erae i te no obọ ỌNOWO na ze, e tẹ mahe ahwo egba ivẹ, gbe ikpe isoi nọ i je dhidhe insẹnse na.”—Ikelakele 16:19-22, 35.c
14. Fikieme Jihova o ro dhesẹ oware kẹ ogbotu Izrẹl?
14 U gbunu gaga inọ emọ Izrẹl enọ e ruẹ oware nọ Jihova o dhesẹ kẹ otu ọwọsuọ na a wuhrẹ noi ze he. “Rekọ okeokiọ riẹ ogbotu ahwo Izrẹl na kpobi a tẹ go kpahe Mosis avọ Erọn, anọ, ‘Wha kpe ahwo ỌNOWO na no.’ ” Emọ Izrẹl e jẹ ruabọ otu ọwọsuọ na! Ukuhọ riẹ, odiri Jihova o te t’oba. Uvumọ ohwo—makọ Mosis hayo Erọn—ọ sae gbẹ lẹ kẹ ahwo na ha. Jihova ọ kẹ ahwo aghẹmeeyo na uye, yọ “enọ iwhu fiki unye na a bu te idu ikpegbene gbe egba ihrẹ, yọ a kele enọ iwhu fiki Kora kugbe he.”—Ikelakele 16:41-49.
15. (a) Fiki ẹjiroro vẹ emọ Izrẹl a hae rọ rehọ udu kpobi jẹ esuo Mosis avọ Erọn rehọ? (b) Didi oware iku nana i wuhrẹ owhẹ kpahe Jihova?
15 U yoma gaga inọ ahwo nana kpobi a whu. O hae jọnọ a roro ẹme na ziezi. A hae nọ oma rai enọ wọhọ: ‘Amono a roma via kẹ Fẹro dede nọ a riẹ nọ onana o sae wha uwhu se ai? Amono a yare nnọ a siobọno emọ Izrẹl? Ono ọvo a zizie re ọ gadiẹ kpohọ Ugbehru Horẹb okenọ a siwi Izrẹl no re o lele ẹnjẹle Ọghẹnẹ t’ẹme?’ Uzẹme riẹ họ eware nọ Mosis avọ Erọn a ru e kẹ imuẹro ọ omarokpotọ rai kẹ Jihova gbe uyoyou rai kẹ ahwo na. (Ọnyano 10:28; 19:24; 24:12-15) Orọnikọ o ghinẹ were Jihova ha re o kpe otu ọwọsuọ na. Dede na, nọ u muẹro nnọ ahwo na a te ruabọhọ ọkparesuọ rai, ọ tẹ j’owọ. (Izikiẹl 33:11) Enana kpobi i wo otofa k’omai nẹnẹ. Fikieme?
Evuhumu Edhere Esuo na Nẹnẹ
16. (a) Eme ọ hae kẹ ahwo Ju ikpe-udhusoi ọsosuọ na imuẹro inọ Jesu họ ohwo ẹro Jihova? (b) Didi oware Jihova o ro nwene ọkwa-ozerẹ ọ emọ Livai na, kọ fikieme?
16 Nẹnẹ, “orẹwho” okpokpọ o riẹ nọ u wo Jihova wọhọ Obruoziẹ gbe Ọkizi, avọ Ovie riẹ nọ a rẹ ruẹ hẹ. (Matiu 21:43) A yẹ “orẹwho” oyena evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ C.E. Eva oke oyena, yọ a rehọ etẹmpol owoma jọ evaọ obọ Jerusalẹm nwene uwou-udhu ọ oke Mosis na no, yọ ahwo Livai a gbe je ruiruo evaọ etẹe. (Luk 1:5, 8, 9) Rekọ evaọ ukpe 29 C.E., etẹmpol ọfa jọ, ọrọ abọ-ẹzi, ọnọ Jesu Kristi ọ rrọ Ozerẹ Okpehru riẹ ọ tẹ roma via. (Ahwo Hibru 9:9, 11) Ẹme ọ udu-esuo Ọghẹnẹ ọ tẹ wariẹ roma via. Ono Jihova o ti ro su “orẹwho” okpokpọ onana? Jesu ọ roma kpotọ kẹ Ọghẹnẹ riẹriẹriẹ. O you ahwo na. O te je ru eware oka igbunu buobu. Ghele na, wọhọ esẹ aghẹmeeyo rai, ahwo Livai buobu a se Jesu. (Matiu 26:63-68; Iruẹru 4:5, 6, 18; 5:17) Uwhremu na, Jihova ọ tẹ rehọ amọfa nwene ọkwa-ozerẹ emọ Livai na—ọkwa-ozerẹ uvie. Ọkwa ozerẹ uvie yena ọ gbẹ rrọ ẹta rite inẹnẹ na.
17. (a) Ẹko ahwo vẹ a ru ọkwa-ozerẹ uvie na via nẹnẹ? (b) Ẹvẹ Jihova ọ be rọ rehọ ọkwa-ozerẹ uvie na ruiruo?
17 Amono a ru ọkwa-ozerẹ uvie nana via nẹnẹ? Pita ukọ na ọ kuyo oyena evaọ ileta ọsosuọ riẹ nọ a kẹ ẹgba. Ro se ahwo ugboma Kristi nọ a wholo, Pita o kere nọ: “Rekọ whai họ otie-ahwo nọ a sanọ rehọ, ọkwa-ozerẹ orua-uvie, orẹwho ọrẹri, ahwo obọ Ọghẹnẹ, re wha woro iruo urirẹ riẹ via ọnọ o se owhai no ebi e ruọ eva elo ọnwranwra riẹ.” (1 Pita 2:9) O rrọ vevẹ no eme enana ze inọ, wọhọ ẹko, ilele Jesu nọ a wholo na họ enọ i ru “ọkwa-ozerẹ orua-uvie” nana via, onọ Pita o se “orẹwho ọrẹri” re na. Jihova ọ be rọ ẹkwoma rai rehọ ohrẹ gbe ọkpọvio abọ-ẹzi kẹ ahwo riẹ.—Matiu 24:45-47.
18. Didi okugbe ọ rrọ udevie ekpako nọ a wholo na avọ ọkwa-ozerẹ uvie na?
18 Ekpako nọ a ro mu na họ enọ e rrọ ahwo ẹro ọkwa-ozerẹ uvie na, enọ i wo ọkwa owha-iruo evaọ ikoko ahwo Jihova evaọ otọakpọ na kpobi. Ezae enana a te kẹ adhẹẹ gbe ẹmeoyo mai, makọ a rrọ enọ a wholo hayo a rrọ họ. Fikieme? Fikinọ Jihova họ ọnọ ọ rehọ ekpako na mu ekwa rai ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ. (Ahwo Hibru 13:7, 17) Ẹvẹ o sae rọ jọ ere?
19. Edhere vẹ ẹzi ọfuafo ọ rọ rehọ ekpako na mu?
19 Ekpako enana a nyate itee nọ e rrọ Ẹme Ọghẹnẹ, onọ a rọ ẹzi Ọghẹnẹ kere. (1 Timoti 3:1-7; Taitọs 1:5-9) Fikiere, a sae ta nnọ a rehọ e rai mu ẹkwoma ẹzi ọfuafo na. (Iruẹru 20:28) Ekpako na a rẹ riẹ Ẹme Ọghẹnẹ lafi. Wọhọ Obruoziẹ Ologbo nọ ọ rehọ e rai mu na, ekpako na a re je mukpahe oware kpobi nọ u tho ọriẹwẹ evaọ ẹdhoguo.—Iziewariẹ 10:17, 18.
20. Eme ọ were owhẹ ziezi evaọ oma ekpako nọ i bi ruiruo gaga na?
20 Ukpenọ ma rẹ wọso udu-esuo rai, ma ghinẹ rehọ ekpako mai nọ i bi ruiruo gaga na ghaghae! Ma sai fievahọ ae keme a gọ avọ ẹrọwọ kri no. A be r’obọ k’otọ ruẹrẹ oma kpahe kẹ je ru iwuhrẹ ukoko, a bi ruiruo kugbe omai evaọ “ovuẹ usiuwoma uvie na,” jẹ kẹ ohrẹ Ikereakere okenọ ma tẹ gwọlọ iẹe. (Matiu 24:14; Ahwo Hibru 10:23, 25; 1 Pita 5:2) A re weze bru omai ze okenọ ma tẹ be mọ jẹ sasa omai oma okenọ ma te bi weri. A be rọ omarokpotọ avọ ababọ oriobọ tha isiuru Uvie na uke. Ẹzi Jihova ọ rrọ ae oma, a wo ọjẹrehọ riẹ.—Ahwo Galesha 5:22, 23.
21. Didi oware ekpako na a re roro kpahe ẹsikpobi, kọ fikieme?
21 Uzẹme, ekpako na a gba ha. Fikinọ a riẹ ọnyaba rai, a rẹ dao oma ru oma rai ilori kẹ uthuru na ha, ‘ukuoriọ Ọghẹnẹ.’ Ukpoye, a rri oma rai fihọ ‘ibe iruiruo rọ kẹ oghọghọ inievo rai.’ (1 Pita 5:3; 2 Ahwo Kọrint 1:24) Ekpako omarokpotọ nọ i bi ruiruo gaga a you Jihova, yọ a riẹ nọ epanọ a be raro kele iei te, ere a ti ru ewoma te evaọ ukoko na. Avọ onana nọ a wo fihọ iroro, a rẹ dao oma bọ ekwakwa Ọghẹnẹ wọhọ uyoyou, ohrọ, gbe odiri.
22. Ẹvẹ ọkiẹriwo ikuigbe Kora na ọ rọ bọ ẹrọwọ mai ga fihọ ukoko Jihova nọ a rẹ ruẹ na?
22 Ẹvẹ eva e be were omai te nọ ma ro wo Jihova wọhọ Osu mai nọ a rẹ ruẹ hẹ, Jesu Kristi wọhọ Ozerẹ Okpehru mai, otu ọkwa-ozerẹ uvie nọ a wholo na wọhọ iwuhrẹ mai, gbe ekpako Ileleikristi ẹrọwọ wọhọ ekohrẹ mai! Dede nọ uvumọ ukoko nọ ahwo-akpọ a bi su o sae jọ gbagba ha, eva e be were omai re ma gọ Ọghẹnẹ kugbe ibe enọ i wo ẹrọwọ, enọ e be rọ evawere roma kpotọ kẹ udu-esuo Ọghẹnẹ!
[Oruvẹ-obotọ]
a Emọ ivẹ Erọn edekọ, Ẹlẹaza gbe Itama a jẹ dao oma ziezi evaọ iruo egagọ rai kẹ Jihova.—Iruo-Izerẹ 10:6.
b Enọ e jọ ẹgba Kora na, Detan avọ Abiram, yọ emọ Rubẹn. Fikiere, o wọhọ nọ ọkwa-ozerẹ na ọ ja rae ẹro ho. Rọ kẹ ae, a je veghe uzou kẹ esuo Mosis fikinọ, rite enẹna, irẹro rai ọrọ ete Ẹkwotọ Eyaa na i ri rugba ha.—Ikelakele 16:12-14.
c Evaọ oke esẹ-uviuwou na, ọnọ o wuzou uviuwou kpobi o re dikihẹ kẹ aye gbe emọ riẹ evaọ aro Ọghẹnẹ, tube dheidhe kẹ ae dede. (Emuhọ 8:20; 46:1; Job 1:5) Rekọ, okenọ a rehọ Uzi na mu no, Jihova ọ rehọ ezae ọ uviuwou Erọn mu wọhọ izerẹ nọ i re dheidhe. O wọhọ nọ otu ọwọsuọ 250 na a gwọlọ nya lele ọruẹrẹfihotọ nana ha.
Eme Who Wuhrẹ No?
• Didi eruẹrẹfihotọ uyoyou Jihova o ru rọ sẹro emọ Izrẹl?
• Fikieme a sae rọ ta nọ Kora o keke aro fihọ wọso Mosis avọ Erọn?
• Eme ma wuhrẹ no oware nọ Jihova o ru otu ọwọsuọ na ze?
• Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ ma wo ovuhumuo kẹ eruẹrẹfihotọ Jihova nẹnẹ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]
Kọ who bi rri iruo kpobi evaọ egagọ Jihova wọhọ uvẹ-ọghọ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 22]
“Kẹvẹ wha je ru oma rai kpehru vi ukoko ỌNOWO na?”
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]
Ekpako nọ a ro mu na a rrọ ahwo ẹro kẹ ọkwa-ozerẹ uvie na