Ọghẹnẹ O Rri Rai Inọ A Te Kẹ Uvie Na
“Onana họ umuẹro oziẹ obro okiẹrẹe Ọghẹnẹ, re a sai kele owhai ahwo nọ a te uvie Ọghẹnẹ na.”—2 TẸS. 1:5.
1, 2. Eme họ ẹjiroro Ọghẹnẹ kpahe ẹdhoguo, kọ ono o ti gu ẹdhọ na?
OWARE wọhọ ukpe avọ 50 C.E., Pọl ukọ na ọ jọ obọ Athẹns. Fikinọ o kẹ riẹ uye nọ ọ ruẹ inọ a be jọ oria kpobi gọ edhọ, ọ tẹ roma totọ ta usiuwoma kẹ ae. Eme nọ o ro ku ẹme riẹ họ i duobọte egedhọ nọ e jẹ gaviezọ kẹe na udu. Ọ ta nọ: “Ọghẹnẹ o ri oke ogbori oyena vo no; fikiere enẹna o juzi kẹ ahwo evaọ koria koria nọ a kuevarẹriẹ, keme o bru ẹdẹ no, nọ o ti ro guẹdhọ akpọ na avọ ẹrẹreokie evaọ obọ ohwo nọ o romu vẹre ino, o ru imuẹro riẹ kẹ ahwo kpobi, nọ ọ kpariẹe no iwhuowhu.”—Iruẹru 17:30, 31.
2 O rrọ oware eme-ehwẹ hẹ inọ Ọghẹnẹ o bru ẹdẹ no nọ o ti ro gu ahwo-akpọ ẹdhọ. Dede nọ Pọl ọ jọ ẹme riẹ evaọ Athẹns s’odẹ ọnọ o bi ti gu ahwo ẹdhọ na ha, ma riẹ inọ ọye họ Jesu Kristi nọ ọ kparoma ze no na. Oziẹobro Jesu o te jọ ẹme uwhu gbe azọ.
3. Fikieme Jihova ọ rọ riọvọ kugbe Abraham, kọ amono a ti wo obọ gaga evaọ erugba riẹ?
3 Ẹdẹ Oziẹobro na o ti kri te odu-ikpe. Jesu, Ovie ọrọ Uvie Ọghẹnẹ, ọye họ ọnọ Jihova o ro mu re o gu ẹdhọ na, rekọ iguẹdhọ efa e te jọ otọ riẹ. Jihova ọ jọ udevie ahwo-akpọ salọ amọfa re a lele Jesu su je gu ahwo ẹdhọ evaọ odu-ikpe na. (Wawo Luk 22:29, 30.) Enwenọ ikpe idu ene nọ e vrẹ, Jihova o ro ru ọruẹrẹfihotọ kẹ Ẹdẹ Oziẹobro yena nọ ọ riọvọ kugbe Abraham odibo riẹ. (Se Emuhọ 22:17, 18.) Ọvọ yena o mu iruo họ evaọ ukpe 1943 B.C.E. Eva oke yena, Abraham ọ riẹ totọ họ oghẹrẹ nọ ọvọ na o ti kpomahọ ahwo-akpọ te. Rekọ mai nẹnẹ ma ruẹ no inọ, wọhọ epanọ ọvọ na o ta, ubi Abraham o ti wo obọ gaga evaọ erugba ẹjiroro Ọghẹnẹ re o gu ahwo-akpọ ẹdhọ.
4, 5. (a) Ono họ abọ ọsosuọ ubi Abraham, kọ eme ọ ta kpahe Uvie na? (b) Okevẹ ẹruore Uvie odhiwu u ro rovie fihọ?
4 Jesu họ ọnọ ọ rrọ abọ ọsosuọ ubi Abraham na, ọnọ a rehọ ẹzi ọfuafo na wholo evaọ 29 C.E., o te zihe ruọ Mesaya, hayo Kristi nọ a ya eyaa riẹ na. (Gal. 3:16) Nọ a rọ ẹzi ọfuafo wholo Jesu no, ọ tẹ rehọ ikpe esa gbe ubro ta usiuwoma Uvie na kẹ orẹwho ahwo Ju. Nọ a mu Jọn Ọhọahwo-Ame na no, Jesu o dhesẹ inọ amọfa a ti w’obọ evaọ esuo Uvie na nọ ọ ta nọ: “Nọ umuo ẹdẹ Jọn Ọhọahwoame ri te enẹna, a bi ru uvie odhiwu gaga, ahwo nọ a [ya gaga a bi ti woi te obọ].”—Mat. 11:12.
5 Re ọ tẹ te nwane ta kpahe enọ i ti ‘wo’ Uvie obọ odhiwu na, Jesu ọ ta nọ: “Uzẹme mẹ ta kẹ owhai, eva enọ eyae i yẹ na ọnọ ọ ro vi Jọn Ọhọahwo-ame ọ riẹ hẹ; rekọ ọnọ ọ kawo eva uvie odhiwu ọ ro vi ei.” (Mat. 11:11) Fikieme ọ rọ ta ere? Nọ a ku ẹzi ọfuafo ku ikọ na no evaọ Pẹntikọst 33 C.E., ẹsiẹ ẹruore Uvie odhiwu u ro rovie fihọ kẹ enọ i ti kru ẹrọwọ rai rite urere. Oke yena yọ Jọn Ọhọahwo-Ame na o whu no.—Iruẹru 2:1-4.
A Kuenu kẹ Ubi Abraham Inọ O Kiẹrẹe
6, 7. (a) Edhere vẹ ubi Abraham o rọ wọhọ “isi obọ ehru”? (b) Didi oghale Abraham o wo, kọ eghale itieye na vẹ i te ubi riẹ obọ?
6 A ta kẹ Abraham inọ ubi riẹ u ti wo ẹvi je zihe ruọ “isi obọ ehru gbe uwẹkpẹ akotọ abade.” (Emu. 13:16; 22:17) Koyehọ, evaọ oke Abraham uvumọ ohwo ọ riẹ unu ahwo nọ i ti ru ubi nana via ha. Rekọ, uwhremu na a tẹ te fodẹ uzedhe unu ahwo nọ a ti ru ubi abọ-ẹzi Abraham na via. U te no Jesu no, ubi na u ti bu te 144,000.—Evia. 7:4; 14:1.
7 Ebaibol e ta kpahe ẹrọwọ Abraham nọ: “[Abraham ọ] rọwo ẹme nọ ỌNOWO ọ ta na, a je kele iei gbe ẹrẹreokie kẹ e.” (Emu. 15:5, 6) Uzẹme, uvumọ ohwo-akpọ nọ o kiẹrẹe re ọ riẹ hẹ. (Jem. 3:2) Rekọ, fiki ẹrọwọ ọgaga nọ Abraham o wo, Jihova o rri rie wọhọ ohwo nọ o kiẹrẹe je tube sei ogbẹnyusu riẹ. (Aiz. 41:8) A se Jesu gbe ahwo nọ i ru ubi abọ-ẹzi Abraham na via ikiẹrẹe, yọ onana o wha eghale se ai tube vi eghale nọ i te Abraham.
8. Eghale vẹ i rovie fihọ kẹ enọ e rrọ ubi Abraham?
8 A kuenu kẹ Ileleikristi nọ a wholo inọ a kiẹrẹe fikinọ a fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Jesu. (Rom 3:24, 28) Evaọ aro Jihova, a fa izieraha rai no a te je te enọ a rẹ rehọ ẹzi ọfuafo wholo re a jọ emọ abọ-ẹzi Ọghẹnẹ, inievo Jesu Kristi. (Jọn 1:12, 13) A rehọ e rai ziọ ọvọ ọkpokpọ na no, a tẹ jẹ rrọ orẹwho okpokpọ orọ ‘Izrẹl Ọghẹnẹ.’ (Gal. 6:16; Luk 22:20) Ọghọ nọ a wo ọ rro kẹhẹ! Fiki eghale nana nọ Ọghẹnẹ o ku ku ai no, Ileleikristi nọ a wholo na a rẹro inọ a te rria otọakpọ na bẹdẹ bẹdẹ hẹ. A kpairoro vrẹ ẹrria otọakpọ fiki obọdẹ oghọghọ nọ a ti ro lele Jesu su evaọ etoke Ẹdẹ Oziẹobro na.—Se Ahwo Rom 8:17.
9, 10. (a) Okevẹ a rọ kake rọ ẹzi ọfuafo wholo Ileleikristi, kọ eme a rẹriẹ ovao dhe anwọ oke yena ze? (b) Ẹvẹ Ọghẹnẹ o bi ro fi obọ họ kẹ Ileleikristi nọ a wholo?
9 Evaọ Pẹntikọst 33 C.E., a kẹ ẹko ahwo jọ uvẹ nọ a ti ro lele Jesu su evaọ Ẹdẹ Oziẹobro na. A ku ẹzi ọfuafo ku ilele Jesu nọ i bu te oware wọhọ 120, a te zihe ruọ Ileleikristi ọsosuọ nọ a rọ ẹzi wholo. Ghele na, onana o jọ emuhọ gheghe rọ kẹ ae. No umuo oke yena vrẹ, o gwọlọ inọ a rẹ gọ Jihova ghelọ edawọ kpobi nọ i ti no obọ Setan te ai. A re kru ẹgbakiete rai rite uwhu re a sai wo osa uzuazọ obọ odhiwu.—Evia. 2:10.
10 Re onana o sae lọhọ, Jihova ọ be rehọ ẹkwoma Ebaibol na gbe ukoko riẹ kẹ Ileleikristi nọ a wholo na ohrẹ gbe uduotahawọ. Wọhọ oriruo, Pọl ukọ na o kere se Ileleikristi nọ a wholo nọ e jọ obọ Tẹsalonika inọ: ‘Wha riẹ epanọ ma jọ [udevie] rai je ru wọhọ epanọ ọsẹ o re ruẹ emọ riẹ: jẹ sasa owhai omomọvo oma, jẹ tuduhọ owhai awọ, vẹvẹ owhai unu. Re wha sai yeri uzuazọ nọ o rẹ were Ọghẹnẹ, ọnọ o bi se owhai ze uvie riẹ gbe oruaro riẹ.’—1 Tẹs. 2:11, 12.
11. Okerefihotọ vẹ Jihova o ru lọhọ kẹ enọ e rrọ ‘Izrẹl Ọghẹnẹ’ na?
11 Ikpe buobu nọ a ku ẹzi ọfuafo ku Ileleikristi ọsosuọ na no, Jihova ọ tẹ ruẹ nọ u fo re a kere ikuigbe odibọgba Jesu fihotọ, avọ ehrẹ nọ Jihova omariẹ ọ rọ kẹ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ gbe eware nọ o ru kẹ ai. Kọ enẹ Jihova o ro fi Ikereakere Griki Ileleikristi na ba Ikereakere Hibru nọ e jariẹ vẹre na. A kere Ikereakere Hibru na vẹre rọ kẹ orẹwho Izrẹl evaọ okenọ a rọ jọ orẹwho nọ Ọghẹnẹ ọ salọ. Ahwo nọ a mae rọ fiki rai kere Ikereakere Griki na họ ‘Izrẹl Ọghẹnẹ,’ koyehọ enọ a wholo re a jọ inievo Kristi gbe emọ abọ-ẹzi kẹ Ọghẹnẹ. Rekọ, onana u dhesẹ hẹ inọ ahwo nọ a rrọ emọ Izrẹl he a rẹ sai wo erere ziezi no ewuhrẹ Ikereakere Hibru na ze he. Epọvo na re, Ileleikristi nọ a rọ ẹzi ọfuafo wholo ho a re wo erere ologbo noi ze nọ a te wuhrẹ Ikereakere Griki Ileleikristi na jẹ rehọ ehrẹ riẹ yeri uzuazọ.—Se 2 Timoti 3:15-17.
12. Eme Pọl ọ kareghẹhọ Ileleikristi nọ a wholo?
12 A kuenu kẹ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ inọ a kiẹrẹe a tẹ jẹ rehọ ẹzi ọfuafo wholo ai re a sai wo ukuoriọ obọ odhiwu. Onana o nwani dhesẹ hẹ inọ a rrọ ivie no kẹ ibe Ileleikristi rai nọ a wholo uwhremu na, nọ aikpobi a gbẹ rrọ otọakpọ na. U muẹro inọ onana o thọrọ Ileleikristi ọsosuọ jọ ẹro a tẹ jẹ gwọlọ okpodẹ evaọ udevie inievo rai evaọ ukoko na. Fiki onana, Pọl ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Whaọ eva e vọ owhai no! Wha ti je fe no! Ababọ mai wha tẹ rọ ivie no! Fiki oye na wha jẹ rọ esuo, re ma kuomagbe owhai su!” (1 Kọr. 4:8) Fikiere Pọl ọ tẹ kareghẹhọ enọ a wholo evaọ edẹ riẹ inọ: “Orọnikọ ma wo [ogaga] orọwọ rai hi, rekọ obufihọ ma rọ kẹ oghọghọ nọ wha wo na.”—2 Kọr. 1:24.
Epanọ A bi ro Ru Unu Ahwo nọ A Ruẹaro Riẹ na Gba
13. Ẹvẹ ẹsalọ enọ a wholo na o jọ nọ ukpe 33 C.E. o vrẹ no?
13 A salọ Ileleikristi 144,000 nọ a wholo na kpobi re evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ họ. Ẹsalọ na o jọ evaọ etoke ikọ na kpobi, rekọ uwhremu na ẹsalọ na ọ tẹ te jọ godo godo. Ẹsalọ na o te oke mai na. (Mat. 28:20) Nọ Jesu o muhọ esuo no evaọ 1914, eware i te muhọ ẹnya kpata kpata.
14, 15. Eme ọ via no evaọ oke mai na kpahe ẹsalọ enọ a wholo na?
14 Orọ ọsosuọ, Jesu o le enọ e wọso esuo Ọghẹnẹ kpobi no odhiwu. (Se Eviavia 12:10, 12.) Ọ tẹ te rẹriẹ ovao ku ekokohọ amọfa nọ i ti wo obọ evaọ esuo Uvie riẹ re unu ọ 144,000 na o ruẹse gba. Evaọ etoke ikpe 1930, yọ unu ahwo na o whoma gba no, yọ ibuobu nọ a ta usiuwoma kẹ nọ i bi kurẹriẹ a wo ẹruore obọ odhiwu hu. Ẹzi na o se isẹi kẹ ai hi inọ ae yọ emọ Ọghẹnẹ. (Wawo Ahwo Rom 8:16.) Ukpoye, a vuhumu inọ a rrọ usu “igodẹ efa,” enọ i wo ẹruore ẹrria ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ aparadase. (Jọn 10:16) Fikiere, no umuo 1935 ze, ugogo ẹjiroro nọ a be rọ ta usiuwoma họ ekoko “otu obuobu” na, enọ Jọn ukọ na ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ, enọ e te zọ evaọ ‘uye ulogbo na.’—Evia. 7:9, 10, 14.
15 Ghele na, no anwọ etoke ikpe 1930 ze, a salọ umutho ahwo jọ no kẹ ẹruore obọ odhiwu. Fikieme? Ẹsejọhọ, o sae jọnọ a rehọ ahwo nana jọ nwene enọ i kie no ukoko no. (Wawo Eviavia 3:16.) Pọl o tube kere kpahe otujọ nọ ọ riẹ enọ i kie no ukoko na no. (Fil. 3:17-19) Oghẹrẹ ahwo vẹ Jihova o re ro nwene ahwo otiọye na? Ọye ọ rẹ jiroro yena. Rekọ, o rrọ oware areghẹ re ma ta nọ orọnikọ ahwo nọ a kurẹriẹ obọ o re se he rekọ enọ i kru ẹgbakiete rai te ikpe buobu no, wọhọ ilele nọ Jesu ọ t’ẹme kẹ okenọ ọ to Ekareghẹhọ na họ.a—Luk 22:28.
16. Oware vẹ jọ o be k’omai evawere kpahe enọ a wholo na, kọ eme ọ rẹ sai mu omai ẹro?
16 Rekọ, orọnikọ o nwani dhesẹ nọ enọ a salọ kẹ ẹruore obọ odhiwu anwọ etoke 1930 na ze yọ enọ a ro nwene enọ i kie no ho. Ẹjiroro Jihova họ Ileleikristi nọ a wholo a rẹ jọ udevie mai evaọ etoke edẹ urere uyerakpọ nana bẹsenọ a te raha “Babilọn ologbo na.”b (Evia. 17:5) Yọ o rẹ sai mu omai ẹro inọ unu ọ 144,000 na o te gba evaọ oke nọ Jihova o fihọ, gbe nnọ aikpobi na a ti wo ọkwa rai evaọ esuo Uvie na. Ẹme nọ Ebaibol na e ta o rẹ sai je mu omai ẹro inọ otu buobu nọ o bi dhe ebuebu a re ti kru ẹrọwọ rai rite urere. Kẹle na, otu obuobu na o ti no ‘uye ulogbo’ nọ u bi ti te akpọ Setan na ze, a vẹ te ghọghọ ruọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ.
Enọ I Ti Lele Jesu Su A Joma Gba No
17. Wọhọ epanọ 1 Ahwo Tẹsalonika 4:15-17 gbe Eviavia 6:9-11 e ta, eme ọ via kẹ Ileleikristi nọ a wholo enọ i kru ẹrọwọ rai te whu no?
17 No anwọ 33 C.E. ze, idu buobu erọ Ileleikristi nọ a wholo a dhesẹ ẹrọwọ ọgaga je thihakọ te uwhu no. Enana i te kẹ ewo Uvie na no, yọ a wo osohwa obọ odhiwu rai no, onọ u muhọ umutho ikpe jọ nọ Kristi o mu esuo riẹ họ no.—Se 1 Ahwo Tẹsalonika 4:15-17; Eviavia 6:9-11.
18. (a) Didi imuẹro enọ a wholo nọ e gbẹ rrọ otọakpọ a wo? (b) Ẹvẹ otu igodẹ efa na a bi rri inievo rai nọ a wholo na?
18 Otu nọ a wholo na nọ e gbẹ rrọ otọakpọ a wo imuẹro inọ a te kru ẹrọwọ rai, a ti wo osohwa rai kẹle na. Nọ a te roro kpahe ẹrọwọ inievo rai nọ a wholo na, igodẹ efa na nọ a bu te ima buobu na a rẹ rọwo eme ọ Pọl ukọ na, ọnọ ọ ta kpahe inievo nọ a wholo nọ e jọ obọ Tẹsalonika inọ: “Ma be rọ owhai seha eva [ukoko] Ọghẹnẹ fiki oma-ukruga avọ orọwọ eva ikpokpoma rai kpobi gbe epanọ wha thihakọ eva ọyawa rai kpobi. Onana họ umuẹro oziẹ obro okiẹrẹe Ọghẹnẹ, re a sai kele owhai ahwo nọ a te uvie Ọghẹnẹ na, onọ wha be rọ fiki riẹ ruẹ uye.” (2 Tẹs. 1:3-5) Oke kpobi nọ ohwo urere ọrọ enọ a wholo na o te whu no, koyehọ enọ i ti lele Jesu su evaọ obọ odhiwu a gba no. A re gbiku oghọghọ nọ oyena o te wha ze he—te evaọ obọ odhiwu gbe otọakpọ.
[Oruvẹ-obotọ]
a Rri Uwou-Eroro Na ọrọ March 1, 1992, (ọrọ Oyibo) ẹwẹ-obe avọ 20, edhe-ẹme avọ 17.
b Rri “Enọ Ahwo nọ A s’Ebe” evaọ Uwou-Eroro ọ May 1, 2007 (ọrọ Oyibo).
Kọ Whọ Sae k’Iyo Enọ Nana Vevẹ?
• Eme Ọghẹnẹ ọ ferevia kẹ Abraham onọ u wo obọ kpahe Ẹdẹ Oziẹobro na?
• Fikieme a jẹ ta inọ Abraham o kiẹrẹe?
• Ẹjiroro vẹ a ro kuenu kẹ enọ e rrọ ubi Abraham inọ a kiẹrẹe?
• Didi imuẹro Ileleikristi kpobi a wo?
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]
Jesu ọ tuduhọ ilele riẹ awọ re a daoma gwọlọ Uvie na
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]
Jihova o muọ enọ i ru abọ avivẹ ubi Abraham na họ ẹsalọ eva Pẹntikọst 33 C.E.
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]
Eva e be were igodẹ efa na inọ Ileleikristi nọ a wholo na a rrọ kugbe ai evaọ edẹ urere na