“Gwọlọ Ọnowo Avọ Ogaga Riẹ”

“Keme ibiaro ỌNOWO na e rẹ nya akpọ na re re o dhesẹ ẹgba riẹ rọ kẹ enọ i wo eva efuafo rọ kpahe iẸe.”—2 IRUẸRU-IVIE 16:9.

 1. Eme họ ogaga, kọ ẹvẹ ahwo-akpọ a ro dhesẹ iẹe no?

OGAGA o sai dhesẹ eware sa-sa, wọhọ udu ẹkpọhọ eware, orọ esuo, hayo ogaga nọ a rẹ rọ kpọ amọfa; ẹgba nọ a rẹ rọ j’owọ hayo ru oware; ẹgba ugbobọ; hayo ẹgba iroro hayo uruemu. Ahwo-akpọ a rẹ riẹ ru hu evaọ abọ edhesẹ ogaga. Lord Acton, ogbiku na, nọ ọ jẹ ta kpahe ogaga nọ o rọ obọ isu, ọ ta nọ: “Ogaga o rẹ raha ohwo yọ a tẹ kẹ ohwo ogaga ovọvọ o rẹ raha ohwo riẹriẹriẹ.” Ikuigbe ọgbọna e vọ avọ iriruo nọ i dhesẹ uzẹme eme ọ Lord Acton na via. Evaọ etoke ikpe-udhusoi avọ 20 na, ‘ohwo ọ rehọ obọ ogaga su ọrivẹ riẹ kpohọ omonwa’ vi epaọ anwẹdẹ no. (Ọtausiwoma Na 8:9) Isu egeva ofruriọ a rehọ ogaga rai ruiruo thọthọ no jẹ raha izuazọ ima ahwo buobu no. Ogaga nọ o kare uyoyou, areghẹ, gbe uvi-ẹdhoguo yọ oware imuozọ.

 2. Dhesẹ epanọ ekwakwa Ọghẹnẹ efa i bi ro kpomahọ edhere nọ Jihova ọ be rọ rehọ ogaga riẹ ruiruo.

² Hẹrioma no ahwo-akpọ buobu, Jihova ọ rẹ rehọ ogaga riẹ ruiruo ziezi. “Keme ibiaro ỌNOWO na e rẹ nya akpọ na re re o dhesẹ ẹgba riẹ rọ kẹ enọ i wo eva efuafo rọ kpahe iẸe.” (2 Iruẹru-Ivie 16:9) Jihova ọ rẹ kpọ ogaga riẹ ziezi. Odiri ọ lẹliẹ Ọghẹnẹ kru ọraha irumuomu na kpemu re o kẹ ae uvẹ nọ a re ro kurẹriẹ. Uyoyou o wọ riẹ re o ru ọre na lo mu oghoghẹrẹ ahwo kpobi—ikiẹrẹe gbe enọ i kiẹrẹe he. Evaọ obaro ẹdhoguo-okiẹrẹe ọ te wọe re ọ rehọ ogaga riẹ nọ u wo ibe he raha ọnọ ọ be wha uwhu ze na no, Setan Ẹdhọ na.—Matiu 5:44, 45; Ahwo Hibru 2:14; 2 Pita 3:9.

 3. Fikieme ogaga erumeru Ọghẹnẹ o rọ rrọ ẹjiroro nọ a re ro fievahọ iẹe?

³ Ogaga idudu Ọsẹ obọ odhiwu mai yọ ẹjiroro jọ nọ ma re ro fievahọ iẹe—fievahọ eyaa gbe uketha riẹ. Udu u re kie ọmaha vi evaọ udevie erara otẹrọnọ o kru ọsẹ riẹ obọ, keme ọ riẹ nnọ ọsẹ riẹ ọ te kuvẹ re uvumọ omonwa u tei hi. Epọvo na, Ọsẹ obọ odhiwu mai, ọnọ ‘o wo ogaga nọ a re ro siwi na,’ ọ te thọ omai no enwoma ikrẹkri kpobi otẹrọnọ ma lele i rie nya. (Aizaya 63:1; Maeka 6:8) Yọ wọhọ emamọ Ọsẹ, Jihova o re ru eyaa riẹ gba ẹsikpobi. Ogaga riẹ nọ u wo oba ha o kẹ imuẹro inọ ‘ẹme riẹ o ti ru oware nọ o ro vi ei na gba.’— Aizaya 55:11; Taitọs 1:2.

 4, 5. (a) Eme ọ via okenọ Asa Ovie na o fi eva riẹ kpobi họ Jihova? (b) Eme ọ rẹ sae via ma tẹ rẹro so ifue ohwo-akpọ kẹ ebẹbẹ mai?

⁴ Fikieme u je wuzou tere re ma daoma re uketha Ọsẹ obọ odhiwu mai o se omai ẹro ba ẹthọrọ? Keme o rẹ lọlọhọ re eware e gba omai oma, re oria nọ uvi omofọwẹ mai o rọ o thọrọ omai ẹro. Ma ruẹ onana evaọ oriruo Asa Ovie na, ọzae nọ o fievahọ Jihova n’otọ ze. Evaọ etoke esuo Asa, ima egbaẹmo ahwo Ẹtiopia a tẹ wọ ohọre ziọ Juda. Nọ ọ ruẹ nọ ewegrẹ riẹ a bu viei, Asa ọ tẹ lẹ nọ: “O, ỌNOWO, ohwo ọvo ọ rọ nọ o re fiobọhọ wọhọ owhẹ hẹ, udevie egba gbe eyẹlẹ. Fiobọhọ kẹ omai; O ỌNOWO Ọghẹnẹ mai, keme ma rọ ẹro suọ owhẹ, eva odẹ ra ma be rọ wọ ẹmo bru ogbotu nana. O ỌNOWO, whẹ họ Ọghẹnẹ mai; a jọ ohwo ọvo ọ kparobọ vi owhẹ hẹ.” (2 Iruẹru-Ivie 14:11) Jihova ọ kezọ kẹ ayare Asa ọ tẹ kẹe obokparọ.

⁵ Rekọ nọ ọ rọ ẹrọwọ gọ evaọ ikpe buobu no, eva nọ Asa o fihọ ogaga esiwo Jihova u te nuhu. Re ọ vabọ no ohọre nọ uvie ẹkpẹlobọ-ọre Izrẹl o be wọ ze, o te bo bru Siria. (2 Iruẹru-Ivie 16:1-3) Dede nọ udioriọ nọ ọ kẹ Bẹn-hedad Ovie Siria o whaha ohọre nọ Izrẹl ọ jẹ wọze Juda na, ọvọ nọ Asa ọ re kugbe Siria u dhesẹ ababọ evaifihọ Jihova. Hanani ọruẹaro na ọ tẹ nọe inọ: “Kọ ahwo Ẹtiopia gbe ahwo Libia a gbe wo otu-ẹmo obuobu nọ o vọ avọ ekẹkẹ-ẹmo gbe otu-ẹmo enyenya? Dede fiki epanọ whọ rẹroso ỌNOWO na na, ọ tẹ rehọ ae họ obọ ra.” (2 Iruẹru-Ivie 16:7, 8) Rekọ Asa ọ se ọwhọkuo ọnana. (2 Iruẹru-Ivie 16:9-12) Okenọ ma tẹ rẹriẹ ovao ku ebẹbẹ, joma rẹro so ifue ohwo-akpọ họ. Ukpoye, joma fievahọ Ọghẹnẹ, keme evaifihọ ogaga ohwo-akpọ u re su kpohọ omovuọ.—Olezi 146:3-5.

Gwọlọ Ẹgba nọ Jihova Ọ rẹ Kẹ

 6. Fikieme ma jẹ “gwọlọ ỌNOWO avọ ogaga riẹ”?

⁶ Jihova ọ rẹ sae kẹ idibo riẹ ẹgba jẹ thọ ae. Ebaibol na ọ tuduhọ omai awọ re ma “gwọlọ ỌNOWO avọ ogaga riẹ.” (Olezi 105:4) Fikieme? Keme nọ ma tẹ be rọ ogaga Ọghẹnẹ ru eware, ma rẹ rọ ogaga mai ru ewoma kẹ amọfa, orọnikọ enwoma ha. Oria nọ ma rẹ jọ ruẹ oriruo ọnana nọ ọ mai woma kpobi họ Jesu Kristi, ọnọ ọ rehọ “ogaga Olori” na ru eware igbunu buobu. (Luk 5:17) Jesu ọ hae rọ iruo riẹ le efe, orro, hayo ọkwa ovie nọ o wo ẹgba kpobi dede. (Luk 4:5-7) Ukpoye, ọ rehọ ogaga nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ ro wuhrẹ, ro fiobọhọ je siwi. (Mak 7:37; Jọn 7:46) Ẹvẹ onana o rọ emamọ oriruo k’omai te!

 7. Okwakwa obọdẹ vẹ ma rẹ bọ okenọ ma te ru eware evaọ ogaga Ọghẹnẹ viukpe ọmai?

⁷ Ofariẹ, ma te ru eware evaọ “ogaga nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ,” onana u re fiobọhọ k’omai romakpotọ. (1 Pita 4:11) Ahwo nọ a rẹ gwọlọ ogaga kẹ omobọ rai a re wo omoya. Oriruo jọ họ Ẹsahadọn, Ovie Asiria, ọnọ ọ rọ obọ s’udu nọ: “Mẹ rọ gaga, ohwo ọvo ọ ga te omẹ hẹ, mẹ ọgba, mẹ re ruaro, mẹ oride.” Wo ohẹriẹ, Jihova ọ “sanọ [eware ekuako akpọ na] re o jọ omaovuọ kẹ enọ i wo ogaga.” Fikiere, nọ Oleleikristi uzẹme o te bi seha, Jihova o re ro seha, keme ọ riẹ nọ oware nọ o ru kpobi orọnikọ ẹgba obọ riẹ hẹ. ‘Oma mai uhrẹ kpotọ evaọ ogaga Ọghẹnẹ,’ o rẹ ghinẹ wha ẹkpare kpehru ze.—1 Ahwo Kọrint 1:26-31; 1 Pita 5:6.

 8. Eme họ oware ọsosuọ nọ ma re ru re ma wo ogaga Jihova?

⁸ Ẹvẹ ma re ro wo ẹgba Ọghẹnẹ? Orọ ọsosuọ, ma rẹ yare iẹe evaọ olẹ. Jesu ọ kẹ ilele riẹ imuẹro inọ Ọsẹ riẹ ọ rẹ rọ ẹzi ọfuafo kẹ enọ e yare riẹ. (Luk 11:10-13) Dai roro epanọ onana o kẹ ilele Kristi ẹgba okenọ a salọ nọ a re yo ẹme Ọghẹnẹ vi ọrọ isu egagọ na nọ e kpokpa họ ai obọ nọ a siọ isẹri-ise kpahe Jesu ba na. Okenọ a lẹ kẹ obufihọ Jihova, a yo olẹ idu rai, ẹzi ọfuafo ọ tẹ kẹ ai ẹgba re a ruabọhọ usiuwoma ota avọ udu.—Iruẹru 4:19, 20, 29-31, 33.

 9. Fodẹ ehri avivẹ ogaga abọ-ẹzi, jẹ fodẹ oriruo Ikereakere ro dhesẹ ogaga riẹ.

⁹ Orọ avivẹ, ma rẹ sai wo ogaga no Ebaibol na ze. (Ahwo Hibru 4:12) Ogaga ẹme Ọghẹnẹ u dhesẹ oma via evaọ edẹ Josaya Ovie na. Dede nọ ovie Judia ọnana o si emedhọ no ẹkwotọ na no, Uzi Jihova nọ a ruẹ idudhe evaọ etẹmpol na o wọ riẹ ru omaa orufuọ riẹ ga viere.a Nọ Josaya ọ rọ unu obọ riẹ se Uzi na kẹ ahwo na no, orẹwho na soso o tẹ reọvọ kugbe Jihova, ewhowho avivẹ kpahe ẹdhọgọ, onọ o ga vi orọ ọsosuọ na, u te muhọ. Erere aruẹrẹ Josaya họ evaọ “edẹ riẹ kpobi, ohwo ọvo o no edhere ỌNOWO na Ọghẹnẹ esẹ rai hi.”—2 Iruẹru-Ivie 34:33.

10. Eme họ edhere avesa nọ ma re ro wo ẹgba mi Jihova, kọ fikieme u je wuzou?

¹⁰ Orọ avesa, ma re wo ogaga mi Jihova ẹkwoma usu Ileleikristi. Pọl ọ tuduhọ Ileleikristi awọ re a kpohọ iwuhrẹ ẹsikpobi re a sae ‘bọga kẹ uyoyou gbe iruo ezi’ jẹ tuduhọ ohwohwo awọ. (Ahwo Hibru 10:24, 25) Okenọ a rọ edhere igbunu siobọno Pita no uwou-odi ze, ọ tẹ gwọlọ jọ kugbe inievo riẹ, fikiere ọ tẹ nya ovavo kpohọ uwou oni Jọn Mak, oria nọ “otu rai buobu a koko họ rọ olẹ ẹlẹ.” (Iruẹru 12:12) O hae lọhọ re aikpobi a jọ ọvuọ uwou riẹ lẹ. Rekọ a tẹ salọ nọ a re kokohọ jọ oria ovo lẹ jẹ tuduhọ ohwohwo awọ evaọ oke ẹbẹbẹ ọyena. Kẹle ekuhọ erẹ othethei imuozọ ọrọ Pọl kpohọ Rom, o te zere inievo na jọ evaọ Putẹoli jẹ nyaku efa nọ i bru rie ze. Ẹvẹ o ru? “Whaọ nọ Pọl ọ te ruẹ ae (erọ uwhremu na), o te yere Ọghẹnẹ, oma o tẹ wha ae.” (Iruẹru 28:13-15) O wo ẹgba okenọ ọ wariẹ ruẹ ibe Ileleikristi riẹ. Ma re wo ẹgba no usu onya kugbe ibe Ileleikristi ze re. Nọ ma wo ufuoma na, o tẹ jẹ rọ lọlọhọ re ma nyusu kugbe ohwohwo na, mai ọvo ma rẹ jọ usu hu evaọ edhere ọhwahwa nọ o bi su kpohọ uzuazọ na.— Itẹ 18:1; Matiu 7:14.

11. Fodẹ iyero jọ nọ “ogaga ulogbo nọ othesiwa” o jẹ mae r’oja.

¹¹ Ẹkwoma olẹ ẹsikpobi, ewuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ, gbe usu kugbe ibe enọ e rọwo, ma re “kru oma ga eva Ọnowo na gbe eva ogaga eri riẹ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 6:10) Mai kpobi a gwọlọ ‘ogaga evaọ Olori’ na. Ẹyao o kru ejọ fihọ otọ, ejọ kọ owho, hayo ọrivẹ-orọo ohwo nọ o whu siọ ohwo ba. (Olezi 41:3) Efa a bi thihakọ ọrivẹ-orọo rai nọ ọ rọwo ho. Esẹ gbe ini, maero kọ eyewọ-ọvo, a rẹ sae ruẹ nnọ re a ruiruo jẹ rẹrote uviuwou na yọ iruo nọ e rẹ whọlọ oma. Emoha Ileleikristi a gwọlọ ẹgba nọ a re ro thihakọ otunyẹ ọhwa jẹ se imu egaga gbe ọfariẹ-ogbe. O kpẹlẹ omai obọ họ re ma yare Jihova kẹ “ogaga ulogbo nọ othesiwa” re ma sai thihakọ use-abọ itieye na.—2 Ahwo Kọrint 4:7.

“Ọ rẹ Rehọ Eri kẹ Enọ Oma O rẹ Rọ”

12. Ẹvẹ Jihova ọ be rọ k’omai eri evaọ odibọgba Ileleikristi na?

¹² Ofariẹ, Jihova ọ rẹ kẹ idibo riẹ ogaga okenọ a tẹ rọ odibọgba rai. Ma jọ eruẹaruẹ Aizaya se nọ: “Ọ rẹ rehọ eri kẹ enọ oma o rẹ rọ, ọ vẹ jẹ rehọ ogaga kẹ eyẹlẹ. . . . A te tua eri enọ e be hẹrẹ ỌNOWO na, a ti wo ibekpe wọhọ erọ ugo, a te dhẹ ohrẹ oma o rẹ rọ ae he, a te nyaonya aro o re bi ae he.” (Aizaya 40:29-31) Pọl ukọ na o wo ẹgba rọkẹ odibọgba riẹ. Fikiere, odibọgba riẹ u wo obokparọ. Ro se Ileleikristi obọ Tẹsalonika, o kere nọ: “Keme usiuwoma nọ oma vuẹ owhai, orọ ẹme unu ọvo ho; rekọ a vọ ogaga Ẹzi Ẹri re.” (1 Ahwo Tẹsalonika 1:5) Usiuwoma ota gbe ewuhrẹ riẹ i wo ogaga nọ i ro ru inwene ilogbo evaọ izuazọ enọ e kezọ kẹe.

13. Eme ọ kẹ Jerimaya ẹgba thihakọ ghelọ ọwọsuọ?

¹³ Okenọ ma tẹ nyaku ababọ-osegboja evaọ ẹkwotọ mai—ẹkwotọ nọ ma jọ ta usiuwoma no evaọ ikpe buobu ababọ iyẹrẹ—udu o sai no omai awọ. Udu u no Jerimaya awọ fiki ọwọsuọ, ẹkoko, gbe ababọ osegboja nọ ọ nyaku. Ọ ta kẹ oma riẹ nọ: “Me se odẹ [Ọghẹnẹ] hẹ, hayo mẹ ta ẹme te odẹ riẹ vievie he.” Rekọ ọ sae faunu riẹ hẹ. Ovuẹ riẹ o tẹ “wọhọ erae nọ e rẹ tuọ wariẹ [igbenwa riẹ].” (Jerimaya 20:9) Eme ọ tua ẹgba riẹ evaọ aro ọwọsuọ otiọye na? Jerimaya ọ ta nọ: “ỌNOWO na ọ rọ gbaomẹ wọhọ ogbaẹmo ologbo.” (Jerimaya 20:11) Ovuhumuo Jerimaya kpahe epanọ ovuẹ riẹ na u w’uzou te gbe nnọ Ọghẹnẹ ọye ọ kẹ riẹ iruo na o lẹliẹ e riẹ j’owọ kẹ uduotahawọ Jihova.

Ogaga nọ O rẹ Nwoma gbe Ogaga nọ U re Siwi

14. (a) Ẹvẹ ẹrọo na ọ ga te? (b) Kẹ iriruo nọ i dhesẹ enwoma nọ ẹrọo na ọ rẹ sai ru.

¹⁴ Orọnikọ obọ Ọghẹnẹ ogaga nọ ma wo kpobi u no ze he. Wọhọ oriruo, ẹrọo na o wo ogaga nọ o rẹ rọ nwoma je siwi. Solomọn ọ vẹvẹ unu nọ: “Uwhu gbe azọ họ ogaga ẹrọo.” (Itẹ 18:21) Iyẹrẹ eme ekpẹkpẹe nọ Setan o lele Ivi ta u dhesẹ idabolo nọ eme e rẹ sae wha ze. (Emuhọ 3:1-5; Jemis 3:5) Ma sae rọ ẹrọo mai wha enwoma buobu ze re. Unu nọ a rọ raha ọmọtẹ inọ ọ rro hrọ o sae lẹliẹe rehọ ohọo kpe omobọ riẹ re ọ ruẹse kaoma. Odẹ ohwo nọ a raha o sae raha usu nọ ohwo ọ bọ no anwọ emaha ze. Ẹhẹ, u fo re a kpọ ẹrọo na.

15. Ẹvẹ ma sae rọ rehọ ẹrọo mai bọga je siwi?

¹⁵ Dedena, ẹrọo na ọ rẹ sae bọga jẹ raha. Itẹ Ebaibol na ọ ta nọ: “Eme izuehọ ahwo jọ i re duwẹ wọhọ ọgbọdọ, rekọ ẹrọo ohwo owareghẹ ọ rẹ wha usiwo tha.” (Itẹ 12:18) Ileleikristi areghẹ a rẹ rehọ ogaga ẹrọo na sasa erọ ọkora gbe enọ e rọ uweri oma. Eme ororokẹ e rẹ sae tuduhọ emọ-uzoge nọ i bi muabọ kugbe otunyẹ ọhwa awọ. Ẹrọo areghẹ ọ rẹ sae kẹ inievo nọ e kpako no imuẹro inọ a gbẹ gwọlọ ai je you rai. Eme ọ ẹwo e rẹ sae sasa enọ e be mọ oma. Maero, ma rẹ sae rehọ ẹrọo mai ghale ovuẹ ugbunu Uvie na kugbe enọ e rẹ gaviezọ kpobi. Ewhowho Ẹme Ọghẹnẹ ọ rọ omai obọ otẹrọnọ ma fi udu mai họ iẹe. Ebaibol na ọ ta nọ: “Whọ se ewoma ba e ru kẹ enọ u te he, okenọ who wo ogaga nọ who re ro ru ei.”—Itẹ 3:27.

Emamọ Efihiruo Ogaga

16, 17. Okenọ a tẹ be rehọ udu nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai ruiruo, ẹvẹ ekpako ukoko, esẹ gbe ini, ezae uwou-orọo, gbe eyae uwou-orọo a sae rọ raro kele Jihova?

¹⁶ Dede nọ ọ rọ erumeru, Jihova ọ be rọ uyoyou kpọ ukoko na. (1 Jọn 4:8) Fikinọ a be raro kele iei, esẹro Ileleikristi a be rọ uyoyou sẹro uthuru Ọghẹnẹ—be rọ udu-esuo rai ruiruo ziezi, orọnikọ thọthọ họ. Uzẹme, u re fo ẹsejọ re esẹro a “whọku ahwo nọ othọ obọ,” rekọ a re ru onana evaọ “akothiho avọ ewuhrẹ.” (2 Timoti 4:2) Fikiere ekpako a re roro ẹsikpobi kpahe eme nọ Pita ukọ na o kere se enọ i wo udu evaọ ukoko na: “Wha sẹro uthuru Ọghẹnẹ nọ orọ owhai obọ, orọnọ ọgbahọ họ rekọ onọ uno eva ze, orọnọ rọ kẹ erere nọ o re fou omovuọ họ, rekọ iroro nọ e gba kiete. Orọnọ wha re ru oma oruoro rọ kẹ enọ-iwuzou otu nọ ọrọ otọ rai hi, rekọ wha rẹ jọ oriruo kẹ uthuru na.”—1 Pita 5:2, 3; 1 Ahwo Tẹsalonika 2:7, 8.

¹⁷ Esẹ gbe ini gbe ezae uwou-orọo a wo udu nọ Jihova ọ kẹ rai re, yọ a rẹ rọ ogaga nana fiobọhọ, yọrọ, jẹ rẹrote. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:22, 28-30; 6:4) Oriruo Jesu o dhesẹ nnọ a rẹ sae rehọ udu-esuo ruiruo evaọ edhere oyoyou. Otẹrọnọ ọwhọkuo ọ rọ owowa avọ othotha, o rẹ kẹ emọ na ẹzi-ọkora ha. (Ahwo Kọlọsi 3:21) Erọo e rẹ ga viere okenọ ezae Ileleikristi a tẹ rọ uyoyou dhesẹ uzou-uwo rai gbe okenọ eyae a tẹ rọ adhẹẹ kẹ ezae nọ i wuzou rai ukpenọ a rẹ nyavrẹ udu nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai jẹ rehọ iẹe lahiẹ hayo veghe uzou.— Ahwo Ẹfẹsọs 5:28, 33; 1 Pita 3:7.

18. (a) Ẹvẹ ma rẹ rọ raro kele oriruo Jihova evaọ ẹkpọ ofu mai? (b) Didi oware ahwo nọ a wo udu a rẹ gwọlọ bọ họ enọ e rọ otọ ẹruọsa rai?

¹⁸ Enọ i wo udu evaọ uviuwou gbe ukoko na a rẹ mae yọrọ oma gaga re a kpọ ofu rai, keme ofu ọ rẹ wha ozodhẹ ze, orọnikọ uyoyou hu. Nahum ọruẹaro na ọ ta nọ: “ỌNOWO na ọ rẹ kaki mu ofu hu avọ ogaga ulogbo.” (Nahum 1:3; Ahwo Kọlọsi 3:19) Ẹkpọ ofu mai yọ oka ogaga, ofu ọkpakpata yọ odhesẹvia oyẹlẹ. (Itẹ 16:32) Te evaọ uviuwou gbe evaọ ukoko na, ute na o rẹ jọ re ma bọ uyoyou họ amọfa—uyoyou kẹ Jihova, uyoyou ohwohwo, gbe uyoyou ehri-izi egbagba. Uyoyou họ ọgbakugbe nọ ọ mae ga gbe ọwhọ nọ ọ mae ga kẹ ewoma oruo.— 1 Ahwo Kọrint 13:8, 13; Ahwo Kọlọsi 3:14.

19. Didi imuẹro omosasọ Jihova ọ kẹ, kọ didi owọ ma rẹ jẹ?

¹⁹ Re a riẹ Jihova họ re a vuhu ogaga riẹ mu. Ẹkwoma Aizaya, Jihova ọ ta nọ: “Kọ wha te riẹ? Kọ wha ti yo? ỌNOWO na họ Ọghẹnẹ bẹdẹ bẹdẹ, ọnọ ọ ma akpọ na no oka rite oka. O re serihọ họ, oma o rẹ rọe gbehe.” (Aizaya 40:28) Ogaga Jihova u wo umuo ho. Ma te fievahọ iẹe orọnikọ omobọ mai hi, o ti vu omai wa ha. Ọ k’omai imuẹro nọ: “Ozọ umu owhẹ hẹ, keme mẹ avọ owhẹ a gbẹ rọ, who nyuhẹ hẹ, keme mẹ họ Ọghẹnẹ ra. Mẹ te kẹ owhẹ ogaga, me ti fiobọhọ kẹ owhẹ, mẹ te rehọ obokparọ mẹ kru owhẹ dikihẹ.” (Aizaya 41:10) Didi owọ ma rẹ jẹ kẹ ẹruọsa oyoyou riẹ? Wọhọ Jesu, joma rehọ ogaga nọ Jihova ọ k’omai kpobi fiobọhọ kẹ amọfa jẹ bọ ai ga. Joma kpọ ẹrọo mai re ma ruẹsi siwi orọnikọ oma onwa ha. Yọ joma jaja aro vi kẹse kẹse evaọ abọ-ẹzi, dikihẹ ga evaọ ẹrọwọ na, jẹ rro evaọ ogaga Ọnọma Oride mai na, Jihova Ọghẹnẹ.—1 Ahwo Kọrint 16:13.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Sae k’Iyo Nana Vevẹ?

• Ẹvẹ Jihova ọ rẹ rehọ ogaga riẹ ruiruo?

• Idhere vẹ ma sai ro wo ogaga mi Jihova?

• Ẹvẹ ma rẹ rehọ ogaga ẹrọo na ruiruo?

• Ẹvẹ udu-esuo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ o sae rọ jọ oghale?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Jesu ọ rehọ ogaga Jihova fiobọhọ kẹ amọfa

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]

Ewhowho Ẹme Ọghẹnẹ ọ rọ obọ mai otẹrọnọ ma fi udu mai họ iẹe