Rri! Odibo Jihova Ọnọ Ọ Were Riẹ
“Ri odibo mẹ, . . . ọnọ ọ were ẹzi mẹ.”—AIZ. 42:1.
1. Eme a tuduhọ idibo Jihova awọ nọ a re ru, maero nọ oke Ekareghẹhọ na o be kẹle na, kọ fikieme?
NỌ OKE nọ ma te rọ kareghẹhọ uwhu Kristi o be kẹle na, u re fo re idibo Ọghẹnẹ a fi ohrẹ nọ Pọl ukọ na ọ k’omai họ iruo inọ ma “ri Jesu nọ ọ rọ emuhọ gbe ekuhọ orọwọ mai.” Pọl o fibae nọ: “Roro ọ ye nọ o wo odiri kẹ erahaizi eva ukpokpoma kpobi nọ a kẹ riẹ, re oma o siọ owhai ba ẹ rọ hayo ẹlọhọ.” (Hib. 12:2, 3) Uzuazọ ẹgbakiete nọ Jesu o yeri nọ ma rẹ tẹrovi, onọ u kuhọ evaọ etoke uwhu riẹ, u ti fi obọ họ kẹ Ileleikristi nọ a wholo na avọ egbẹnya rai, igodẹ efa na, re ‘oma o siọ ae ba ẹlọhọ’ nọ a be rọ ẹrọwọ gọ Jihova na.—Wawo Ahwo Galesha 6:9.
2. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no eruẹaruẹ Aizaya kpahe Ọmọ Ọghẹnẹ na ze?
2 Jihova ọ kẹ Aizaya ọruẹaro na ẹgba ruẹaro kpahe Ọmọ riẹ. Eruẹaruẹ nana i ti fi obọ họ k’omai tẹrovi Kristi Jesu, “nọ ọ rọ emuhọ gbe ekuhọ orọwọ mai.”a I ru omai riẹ kpahe oghẹrẹ ohwo nọ ọ jọ, uye nọ ọ ruẹ, gbe epanọ a rọ kpare iẹe kpehru re ọ jọ Ovie gbe Osiwi mai. Eruẹaruẹ na i ti fi obọ họ k’omai wo otoriẹ Ekareghẹhọ na ziezi, onọ a ti ru evaọ Edene-Oka, April 9, nọ ọre o te kiediwi no.
Ohwo nọ Odibo na Ọ Rrọ
3, 4. (a) Evaọ obe Aizaya, eme ẹme na “odibo” o dhesẹ? (b) Ẹvẹ Ebaibol na ọvo o ro dhesẹ ohwo nọ Odibo na ọ rrọ, ọnọ a fodẹ eva Aizaya uzou avọ 42, 49, 50, 52, gbe 53 na?
3 Ẹme na “odibo” o roma via unuẹse buobu evaọ obe Aizaya. Umutho ẹse a rehọ ẹme na t’ẹme kpahe Aizaya omariẹ. (Aiz. 20:3; 44:26) Ẹsejọ a rẹ rehọ ẹme na t’ẹme kpahe orẹwho Izrẹl kpobi, hayo Jekọp. (Aiz. 41:8, 9; 44:1, 2, 21) Rekọ ẹvẹ kpahe obọdẹ eruẹaruẹ nọ e ta kpahe Odibo na, enọ a kere fihọ Aizaya uzou avọ, 42, 49, 50, 52, gbe 53 na? Ikereakere Griki Ileleikristi na i dhesẹ ohwo nọ Odibo Jihova nana ọ rrọ vevẹ, ọnọ a jọ izou obe Aizaya yena t’ẹme te na. Muẹrohọ inọ ohwo Ẹtiopia nọ a jọ obe Iruẹru Ikọ Na fodẹ na o je se eruẹaruẹ nana jọ nọ ẹzi o kpọ Filip ọtausiuwoma na re ọ nyabru ei. Okenọ ọzae na ọ jọ uko-obe na se oria nọ ma be jọ Ebaibol ruẹ enẹna wọhọ Aizaya 53:7, 8 na no, ọ tẹ nọ Filip nọ: “Ivie mẹ lẹ owhẹ ono ọruẹaro ọ ta ẹme riẹ na, kpahe oma obọ riẹ o rẹ, kọ omọfa?” Filip ọ tẹ nwane ta kẹe inọ ohwo nọ Aizaya ọ be ta kpahe na họ Mesaya na, Jesu.—Iruẹru 8:26-35.
4 Okenọ Jesu ọ jọ ọmaha, ẹzi ọfuafo na ọ tẹ wọ ọzae okiẹrẹe jọ nọ a re se Simiọn ta nnọ “Jesu Ọmọ na” ọ te jọ “elo nọ ọ rẹ te via kẹ ahwo Egedhọ,” wọhọ epanọ a ruẹaro riẹ eva Aizaya 42:6 gbe Aizaya 49:6 na. (Luk 2:25-32) Ofariẹ, a jọ Aizaya 50:6-9 ruẹaro kpahe oja nọ a gbe kẹ Jesu evaọ aso nọ a rọ rehọ iẹe guẹdhọ na. (Mat. 26:67; Luk 22:63) Nọ Pẹntikọst 33 C.E. o vrẹ no, Pita ukọ na ọ ta kpahe Jesu vevẹ wọhọ “odibo” Jihova. (Aiz. 52:13; 53:11; se Iruẹru Ikọ Na 3:13, 26.) Eme ma rẹ sai wuhrẹ no eruẹaruẹ nana nọ i kiekpahe Mesaya na ze?
Jihova O Wuhrẹ Odibo Riẹ
5. Ono o wuhrẹ Odibo na?
5 Aro jọ nọ Aizaya ọ ruẹ kpahe Odibo Ọghẹnẹ u fielo họ usu okpekpe nọ o jọ udevie Jihova avọ Ọmọ otuyẹ riẹ evaọ okenọ Ọmọ na ọ gbẹ jọ obọ odhiwu. (Se Aizaya 50:4-9.) Odibo na omariẹ ọ ta inọ Jihova o je wuhrẹ iẹe ẹsikpobi, inọ: “O re rovie ezọ mẹ, re me yo wọhọ enọ a wuhrẹ.” (Aiz. 50:4) Evaọ etoke yena kpobi, Odibo na ọ jẹ gaviezọ kẹ Ọsẹ riẹ, Jihova, o wuhrẹ mi ei, ọ tẹ jọ olele omaurokpotọ riẹ. Uvẹ ulogbo o rrọ re Ọnọma ehrugbakpọ na o wuhrẹ ohwo!
6. Ẹvẹ Odibo na o ro dhesẹ inọ ọ be roma kpobi kpotọ kẹ Ọsẹ riẹ?
6 Evaọ eruẹaruẹ nana, Odibo na o se Ọsẹ riẹ “Ọnowo ỌGHẸNẸ.” Onana u dhesẹ inọ Odibo na ọ riẹ inọ Jihova họ osu ehrugbakpọ. Bi dhesẹ inọ ọ rehọ oma riẹ kpobi kpotọ kẹ Ọsẹ riẹ, ọ ta nọ: “Ọnowo ỌGHẸNẸ o rovie ezọ mẹ no, fikiere me gbe wudu hu, me zihe oma kpemu hu.” (Aiz. 50:5) Ọ jọ “abotọ [Jihova], wọhọ osu iruo” evaọ okenọ Ọghẹnẹ ọ jẹ ma ehrugbakpọ na gbe ahwo-akpọ. “Osu iruo” nana ọ “jẹ hae ghọghọ eva aro [Jihova] kẹse kẹse, jẹ hae ghọghọ kẹ ẹria akpọ na [yọ Ọmọ Ọghẹnẹ ọ] jẹ were eva kẹ emọ ahwo.”—Itẹ 8:22-31.
7. Eme u dhesẹ inọ Odibo na o fievahọ nnọ Ọsẹ na ọ te jariẹ emu evaọ etoke uye riẹ?
7 Oware nọ Odibo na ọ jọ obọ Ọsẹ riẹ wuhrẹ gbe uyoyou riẹ kẹ ahwo-akpọ i fi obọ họ kẹe dikihẹ ga kẹ edawọ evaọ okenọ ọ ziọ otọakpọ. O were riẹ ẹsikpobi re o ru oreva Ọsẹ riẹ makọ evaọ etoke ukpokpoma ogaga. (Ol. 40:8; Mat. 26:42; Jọn 6:38) Evaọ uye nọ ọ ruẹ kpobi evaọ otọakpọ, u mu Jesu ẹro inọ o bi ru oware nọ Ọsẹ riẹ ọ gwọlọ gbe nnọ Ọsẹ na ọ rrọ emu riẹ. Wọhọ epanọ Aizaya ọ ruẹaro, Jesu ọ ta nnọ: “Ọnọ o ru omẹ riase ọ kẹle omẹ oma. Ono o re lele omẹ họre? . . . Ri, Ọnowo ỌGHẸNẸ na họ ọ thuke mẹ.” (Aiz. 50:8, 9) Jihova o gine fi obọ họ kẹ Odibo ẹrọwọ riẹ nana evaọ etoke odibọgba otọakpọ riẹ kpobi, wọhọ epanọ eruẹaruẹ Aizaya ọfa jọ i dhesẹ.
Iruo nọ Odibo na O Ru Evaọ Otọakpọ
8. Eme u dhesẹ inọ Jesu họ ọnọ Jihova ọ “sanọ” na, wọhọ epanọ a ruẹaro riẹ evaọ Aizaya 42:1?
8 Ebaibol na e ta oware nọ o via okenọ Jesu ọ họ-ame evaọ 29 C.E.: “Ẹzi Ẹri [o te] . . . bru ei ze, jegbọ uru nọ o ta no ehru ze nọ, ‘Whẹ họ Ọmọ oyoyou mẹ, whọ were omẹ hrọ.’” (Luk 3:21, 22) Enẹ Jihova o ro dhesẹ inọ ohwo nana họ ‘ọsanọ’ riẹ nọ Aizaya ọ ruẹaro kpahe na. (Se Aizaya 42:1-7.) Okenọ Jesu ọ jọ otọakpọ, o ru eruẹaruẹ nana gba evaọ edhere igbunu. Evaọ obe Usiuwoma riẹ, Matiu ọ wariẹ eme nọ e rrọ Aizaya 42:1-4 na, je dhesẹ inọ i kiekpahe Jesu.—Mat. 12:15-21.
9, 10. (a) Ẹvẹ Jesu o ro ru Aizaya 42:3 gba evaọ etoke odibọgba riẹ? (b) Ẹvẹ Jesu o ro “bru uvioziẹ” evaọ okenọ ọ jọ otọakpọ, kọ okevẹ o ti ro “fi otọhotọ uvioziẹ họ akpọ na”?
9 Isu egagọ ahwo Ju a je rri iwhrori nọ e jọ udevie rai kuẹku. (Jọn 7:47-49) A je gboja kẹ ahwo na, fikiere a rẹ sae rehọ ahwo na dhesẹ “ukpoko nọ u wiri rẹrẹ” hayo “uwiki-ukpẹ nọ u bi kuye iwiri” nọ o kẹle efu no. Rekọ Jesu ọ re ohrọ iyogbere gbe iwhrori. (Mat. 9:35, 36) Ọ rọ ẹwo zizie ahwo otiọye na ta nọ: “Whai e ruẹ uye gbe enọ e wha owha ogbẹgbẹdẹ kpobi, wha bru omẹ ze, mẹ rẹ kẹ owhai udhedhẹ.” (Mat. 11:28) Ofariẹ, Jesu o “bru uvioziẹ” keme o wuhrẹ ahwo oware nọ o rẹ were Jihova gbe onọ o rẹ dhae eva. (Aiz. 42:3) O te je dhesẹ inọ a rẹ rọ areghẹ gbe ohrọ koko izi Ọghẹnẹ. (Mat. 23:23) Jesu o te je dhesẹ uvioziẹ ẹkwoma usiuwoma nọ ọ jẹ ta ababọ ọriẹwẹ kẹ edafe gbe iyogbere.—Mat. 11:5; Luk 18:18-23.
10 Aizaya ọ tẹ jẹ ruẹaro inọ ọnọ Jihova ọ “salọ” na o ti “fi otọhotọ uvioziẹ họ akpọ na.” (Aiz. 42:4) O ti ru onana kẹle nọ ọ te tha wọhọ Ovie ọrọ Uvie Mesaya na, te raha isuẹsu akpọ na kpobi no jẹ rehọ esuo okiẹrẹe riẹ nwene ai. Ọ vẹ te rehọ akpọ ọkpokpọ ze, onọ “ẹrẹreokie ọ [te] ria.”—2 Pita 3:13; Dan. 2:44.
“Elo” gbe “Ọvọ”
11. Edhere vẹ Jesu ọ rọ jọ “elo rọkẹ erẹwho na” evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, kọ ẹvẹ ọ rọ rrọ ere rite inẹnẹ na?
11 Wọhọ epanọ a ruẹaro riẹ eva Aizaya 42:6, Jesu ọ ginẹ jọ “elo rọkẹ erẹwho na.” Evaọ etoke odibọgba riẹ evaọ otọakpọ, ahwo Ju ọ mae wha elo abọ-ẹzi se. (Mat. 15:24; Iruẹru 3:26) Rekọ Jesu ọ ta nọ: “Mẹ họ elo akpọ na.” (Jọn 8:12) Edhere nọ ọ rọ jọ elo kẹ ahwo Ju gbe erẹwho na họ o wuhrẹ ahwo ẹme Ọghẹnẹ ọ tẹ jẹ rehọ uzuazọ ogbagba riẹ ta ahwo-akpọ kpobi no igbo. (Mat. 20:28) Nọ ọ kparoma ze no, o te vi ilele riẹ re a se isẹi kpahe iẹe “rite ọnyaba akpọ na.” (Iruẹru 1:8) Okenọ Pọl avọ Banabas a jẹ ta usiuwoma, a wariẹ eme na “elo rọkẹ erẹwho na” je dhesẹ nọ ẹme na o kie kpahe usiuwoma nọ a be ta kẹ enọ e rrọ ahwo Ju hu na. (Iruẹru 13:46-48; wawo Aizaya 49:6.) Iruo yena e gbẹ r’otọ nọ inievo Jesu nọ a rọ ẹzi wholo na avọ egbẹnya rai a bi whowho emamọ usi na je fi obọ họ kẹ ahwo fi ẹrọwọ họ Jesu, ọnọ ọ rrọ “elo rọkẹ erẹwho na.”
12. Ẹvẹ Jihova ọ rọ rehọ Odibo riẹ kẹ no wọhọ “elo rọkẹ erẹwho na”?
12 Evaọ eruẹaruẹ ọvo na, Jihova ọ ta kẹ Odibo riẹ nọ ọ salọ inọ: ‘Mẹ te yọrọ owhẹ; mẹ te rehọ owhẹ ru ọvọ kẹ ahwo na.’ (Aiz. 42:6) Setan ọ daoma gaga re o kpe Jesu re ọ ruẹse whaha iẹe erugba odibọgba riẹ evaọ otọakpọ, rekọ Jihova ọ thọ riẹ bẹsenọ oke uwhu riẹ o ro te. (Mat. 2:13; Jọn 7:30) Jihova ọ tẹ kpare Jesu no uwhu ze, ọ tẹ rehọ iẹe ru “ọvọ,” kẹ ahwo-akpọ. Uvi eyaa yena e kẹ imuẹro inọ Odibo Ọghẹnẹ yena nọ o wo ẹrọwọ na ọ te gbẹ jọ “elo rọkẹ erẹwho na,” je siwi ai no ebi abọ-ẹzi.—Se Aizaya 49:8, 9.b
13. Edhere vẹ Jesu o ro siwi “enọ a mu fihọ uwouodi evaọ ebi” evaọ etoke odibọgba riẹ, kọ ẹvẹ o gbe bi ro ru ere nẹnẹ?
13 Eruẹaruẹ Aizaya e tẹ jẹ ta nnọ Odibo nana nọ Jihova ọ salọ na o ti “rovie aro enọ ituaro,” “siobọno enọ a mu fihọ uwouodi,” je siwi “enọ a mu fihọ uwouodi evaọ ebi.” (Aiz. 42:7) Evaọ etoke odibọgba riẹ evaọ otọakpọ, Jesu o ru onana ẹkwoma ẹferevia iruemu egagọ erue gbe ewhowho emamọ usi Uvie na. (Mat. 15:3; Luk 8:1) Ọ tẹ rọ enẹ si enọ i zihe ruọ ilele riẹ no egagọ erue. (Jọn 8:31, 32) Epọvo na re, Jesu o si ima ahwo buobu nọ e rrọ ahwo Ju hu no egagọ erue no. O vi ilele riẹ re a “wuhrẹ ahwo erẹwho kpobi,” ọ tẹ ya eyaa inọ ọ te jọ kugbe ilele riẹ rite “urere akpọ na.” (Mat. 28:19, 20) Jesu Kristi ọ rrọ obọ odhiwu, rekọ ọ be rẹrote iruo usiuwoma ota nọ a be jọ akpọ na ru.
Jihova O Ru “Odibo” na Rro
14, 15. Oghẹrẹ vẹ Jihova o ro ru Odibo riẹ rro, kọ fikieme?
14 Jihova ọ jọ eruẹaruẹ ọfa ta kpahe Mesaya na, Odibo riẹ, inọ: “Ri, odibo mẹ ọ rẹte kparobọ, a rẹte kpare iẹe kpehru, je ru ei rua, o veti kpehru thesiwa.” (Aiz. 52:13) Fikinọ Ọmọ riẹ ọ roma kpotọ kẹe je kru ẹgbakiete riẹ evaọ etoke olahiẹ ogaga, Jihova o te ru ei rro.
15 Pita ukọ na o kere kpahe Jesu nọ: “O kpo obọ odhiwu no ọ tẹ rọ obọze Ọghẹnẹ, ikọ-odhiwu gbe idu gbe egaga e rọ otọ riẹ.” (1 Pita 3:22) Epọvo na re, Pọl ukọ na o kere nọ: “A tẹ jẹ ruẹ uruemu riẹ nọ ohwo nọ o hrẹ oma riẹ kpotọ ọ tẹ rọwo whu, whu uwhu [ure oja, NW]. Fikiere Ọghẹnẹ o je ru ei ro kpo-ehru gaga ọ jẹ kẹe odẹ nọ o ro vi edẹ kpobi, a nọ ighilawọ kpobi i re diguẹ kẹ odẹ Jesu, erọ eware nọ erọ obọ ehru, gbe eware nọ erọ akpọ, gbe enọ erọ otọ akpọ, jegbe nọ kunu kunu kpobi o rẹ rọwo nọ Jesu Kristi họ Ọnowo, rọ kẹ oruaro Ọghẹnẹ Ọsẹ na.”—Fil. 2:8-11.
16. Ẹvẹ a ro ru Jesu “kpehru thesiwa” evaọ 1914, kọ eme o ru no nọ anwọ oke yena ze?
16 Evaọ 1914, Jihova o te ru Jesu rro vi epaọ ọsosuọ. Jihova o ru rie “kpehru thesiwa” nọ ọ rehọ iẹe mu Ovie ọrọ Uvie Mesaya na. (Ol. 2:6; Dan. 7:13, 14) No anwọ oke yena ze, Kristi ọ be “jọ eva evie ewegrẹ [riẹ] tahọ ae obọ!” (Ol. 110:2) Ọ kake tahọ Setan avọ idhivẹri riẹ obọ nọ o gele ai ziọ otọakpọ. (Evia. 12:7-12) Jesu, Sairọs Ologbo na, o te siwi inievo riẹ nọ a rọ ẹzi wholo, enọ i kiọkọ otọakpọ no igbo “Babilọn ologbo” na. (Evia. 18:2; Aiz. 44:28) Yọ ọ be kpọ iruo usiuwoma ota akpọ-soso na onọ u ru rie lọhọ no re o koko inievo abọ-ẹzi riẹ “nọ i kiọkọ” họ gbe ima buobu erọ “igodẹ efa” na, egbẹnya erọ “uthuru okakao” na.—Evia. 12:17; Jọn 10:16; Luk 12:32.
17. Eme ma wuhrẹ no kpahe “odibo” na evaọ eruẹaruẹ Aizaya?
17 Eruẹaruẹ igbunu erọ obe Aizaya na nọ ma ta kpahe no na i ru ovuhumuo mai kẹ Ovie gbe Osiwi mai, Kristi Jesu, rro ziezi no. Oreva Ọsẹ riẹ ọvo nọ o ru evaọ etoke odibọgba riẹ evaọ otọakpọ u dhesẹ eware nọ o wuhrẹ mi Ọsẹ riẹ taure ọ tẹ te ziọ otọakpọ. Ọ ginẹ rọ ẹkwoma odibọgba riẹ gbe iruo usiuwoma ota nọ ọ be rẹrote rite enẹna dhesẹ no inọ ọye họ “elo rọkẹ erẹwho na.” Wọhọ epanọ ma be te ruẹ na, eruẹaruẹ efa kpahe Mesaya nọ ọ rrọ Odibo na i dhesẹ inọ ọ te ruẹ uye o ve je whu kẹ erere mai, eme nọ i fo inọ ma “roro” ziezi nọ Ekareghẹhọ uwhu riẹ o be kẹle na.—Hib. 12:2, 3.
[Oruvẹ-obotọ]
a Whọ rẹ sae ruẹ eruẹaruẹ nana eva Aizaya 42:1-7; 49:1-12; 50:4-9; gbe 52:13–53:12.
b Rọkẹ ẹmeọta-kugbe eruẹaruẹ nọ e rrọ Aizaya 49:1-12, rri obe na Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind II, ẹwẹ-obe avọ 136-145.
Ọkiẹkpemu
• Ono họ “odibo” nọ a fodẹ evaọ eruẹaruẹ Aizaya na, kọ ẹvẹ ma rọ riẹ?
• Ono o wuhrẹ Odibo na?
• Ẹvẹ Jesu ọ rọ rrọ “elo rọkẹ erẹwho na”?
• Ẹvẹ a ro ru Odibo na rro?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]
Filip ọ ta inọ “odibo” nọ Aizaya ọ fodẹ na họ Jesu, Mesaya na
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]
Jesu, Odibo nọ Jihova ọ salọ na, o dhesẹ ọdawẹ kẹ iwhrori
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 24]
Ọghẹnẹ o ru Jesu rro ọ tẹ rehọ iẹe mu Ovie ọrọ Uvie Mesaya na