Uzou avọ 6
‘O Wuhrẹ Ẹmeoyo’
1, 2. Fikieme eva e rẹ rọ were emamọ ọsẹ inọ ọmọ riẹ o bi yoẹme kẹe, kọ ẹvẹ o rẹ jọ Jihova oma nọ ma te yoẹme kẹe?
ỌSẸ jọ o dikihẹ unwido bi rri ọmọ riẹ nọ avọ egbẹnyusu riẹ a be fa obọro. Obọro na o tẹ la no ighẹ na ruọ obọ edhere. Ọmọ na o te dikihẹ bi rri obọro na. Ogbẹnyusu riẹ jọ ọ tẹ ta kẹe inọ ọ dhẹ nyae tọlọ obọro na ze, rekọ ọmọ na o te nuhu uzou inọ ọ be nya ha. Ọ ta nọ: “A juzi kẹ omẹ inọ mẹ ruọ obọ edhere he.” Eva e were ọsẹ riẹ.
2 Eme ọ lẹliẹ eva were ọsẹ na? Keme o juzi kẹ ọmọ riẹ inọ ọye ọvo ọ ruọ edhere he. Ọmọ na ọ riẹ hẹ inọ ọsẹ riẹ o bi rri rie, ghele na o yoẹme, onana u te ru ọsẹ na riẹ nọ ọmọ na o bi wuhrẹ ẹmeoyo, fikiere ọ te kaki kie ruọ uye he. Epọvo na eva e rẹ were Ọsẹ obọ odhiwu mai, Jihova. Ọghẹnẹ ọ riẹ inọ re ma sae yọrọ ẹrọwọ mai jẹ jọ uzuazọ re ma ruẹ eware iwoma nọ ọ ya eyaa rai kẹ omai evaọ obaro, ma re fievahọ iẹe je yoẹme kẹe. (Itẹ 3:5, 6) Fiki onana o ro vi owuhrẹ nọ ọ mai woma kpaobọ se omai na.
3, 4. Oghẹrẹ vẹ Jesu o ro ‘wuhrẹ ẹmeoyo’ kọ ẹvẹ a ro ru ei re ọ “gbunu”? Kẹ oriruo.
3 Ebaibol e ta ẹme jọ nọ o gbunu gaga kpahe Jesu inọ: “Makinọ ọ rọ ọmọ ghele, o te wuhrẹ [ẹmeoyo] eva udevie uye riẹ kpobi; a te je ru ei gbunu re ọ ruẹse jọ umuhọ [esiwo] ebẹdẹ kẹ ahwo kpobi nọ i yo ẹme riẹ.” (Ahwo Hibru 5:8, 9) Ọmọ nana ọ rria ikpe nọ a rẹ sai kele mu hu evaọ obọ odhiwu. Ọ jariẹ okenọ Setan avọ ikọ-odhiwu jọ a ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ, rekọ Ọmọ otuyẹ na o kuomagbe ai vievie he. Eruẹaruẹ Ebaibol jọ e ta kpahe Jesu nọ: “Me gbe wudu hu,” koyehọ ọ ghẹmeeyo ho. (Aizaya 50:5) Kọ ẹvẹ a sai ro dhesẹ Ọmọ nana nọ o re yoẹme ẹsikpobi na inọ ‘o wuhrẹ ẹmeoyo’? Nọ Ọmọ nana ọ rrọ gbagba na, kọ ẹvẹ a sai je ro ru ei “gbunu”?
4 Joma rehọ oriruo jọ. Alakpa-ẹmo jọ o wo ọgbọdọ. Dede nọ a re wha ọgbọdọ na kpohọ ẹmo ẹdẹvo ho, a ru rie ziezi. Ghele na, ọ rehọ ọgbọdọ anwae jọ nọ ọ mae ga ro nwene ọgbọdọ ọkpokpọ na. A rehọ ọgbọdọ anwae na fi ẹmo ziezi no. Kọ ogbẹrọnọ oware areghẹ o ru na? Epọvo na re, Jesu o je yoẹme ziezi taure ọ tẹ te ziọ otọakpọ. Rekọ nọ ọ te ziọ otọakpọ no, ẹmeoyo riẹ o te nwene. Ẹmeoyo riẹ ọ ga vi epaọ ọsosuọ fiki edawọ nọ i te rie evaọ otọakpọ, edawọ nọ ọ hae te rẹriẹ ovao dhe vievie he evaọ obọ odhiwu.
5. Eme o lẹliẹ ẹmeoyo Jesu wuzou tere, kọ eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nana?
5 Ẹmeoyo yọ oware jọ nọ o lẹliẹ Jesu ziọ otọakpọ. Jesu nọ ọ rrọ “Adam uwhremu na” ọ ziọ akpọ ti ru oware nọ ọsẹgboni ọsosuọ mai a rọwo nọ a re ru hu, koyehọ ẹmeoyo kẹ Jihova Ọghẹnẹ, makọ evaọ otọ edawọ. (1 Ahwo Kọrint 15:45) Ẹmeoyo Jesu o no rie eva ze. Ọ rehọ iroro, udu, gbe ẹwẹ riẹ kpobi yoẹme. Yọ o ru ere avọ evawere. Eruo oreva Ọsẹ riẹ o jariẹ oja vi emu nọ ọ rẹ re. (Jọn 4:34) Eme o ti fi obọ họ kẹ omai yoẹme wọhọ Jesu? Joma kake ta ẹme kpahe uruemu nọ Jesu o wo nọ u fi obọ họ kẹe yoẹme. Ewo uruemu utioye u ti fi obọ họ kẹ omai whaha edawọ je ru oreva Ọghẹnẹ. Ma vẹ te ta kpahe irere jọ nọ i re te ohwo nọ o wo ọkpọ ẹmeoyo Kristi.
Oware nọ U Fi Obọ Họ kẹ Jesu Yoẹme
6, 7. Eware jọ vẹ i fi obọ họ kẹ Jesu yoẹme?
6 Uruemu ezi nọ Jesu o wo oye u fi obọ họ kẹe yoẹme. Wọhọ epanọ ma ruẹ evaọ Uzou avọ 3 na, Kristi o wo omaurokpotọ. Omorro o rẹ lẹliẹ ahwo ghẹmeeyo, rekọ omaurokpotọ u re fi obọ họ kẹ omai yoẹme kẹ Jihova no udu ze. (Ọnyano 5:1, 2; 1 Pita 5:5, 6) Oware ofa nọ o lẹliẹ Jesu yoẹme họ o you eware nọ i woma o te mukpahe enọ i yoma.
7 Maero, Jesu o you Jihova, Ọsẹ obọ odhiwu riẹ. Ma te ta ẹme kpahe uyoyou yena ziezi evaọ Uzou avọ 13. Fiki uyoyou yena Jesu o ro wo ozodhẹ Ọghẹnẹ. Uyoyou gbe adhẹẹ nọ o wo kẹ Jihova e ga te epanọ ọ jẹ rọ dhozọ eva nọ o re ru dha Ọsẹ riẹ. Ozodhẹ nọ Jesu o wo kẹ Ọghẹnẹ họ oware jọ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kezọ kẹ elẹ riẹ. (Ahwo Hibru 5:7) Ozodhẹ Jihova o tẹ jẹ da esuo Mesaya na fia.—Aizaya 11:3.
8, 9. Wọhọ epanọ a ruẹaro riẹ, ẹvẹ Jesu o rri ẹrẹreokie gbe emuemu, kọ ẹvẹ o ro dhesẹ onana via?
8 Uyoyou kẹ Jihova o tẹ jẹ gwọlọ inọ ohwo o re mukpahe eware nọ Jihova o mukpahe. Wọhọ oriruo, muẹrohọ eruẹaruẹ nana nọ o ta kpahe Mesaya na: “Who you ẹrẹreokie who te mukpahe umuomu. Fikiere Ọghẹnẹ, ọnọ ọ rọ Ọghẹnẹ ra ọ rehọ ewhri oghọghọ wholo owhẹ no, vi erivẹ ra kpobi.” (Olezi 45:7) “Erivẹ” Jesu na họ ivie efa enọ i no uyẹ Devidi Ovie na ze. Okenọ a rọ ẹzi wholo Jesu, oghọghọ riẹ u vi orọ ivie edekọ na kpobi. Fikieme? Eghale nọ i te rie i bu gaga vi erọ ivie edekọ na, yọ esuo riẹ o te mae wha erere se ahwo. O wo eghale buobu keme ẹrẹreokie nọ o you gbe emuemu nọ o mukpahe e wọ riẹ yoẹme kẹ Ọghẹnẹ evaọ eware kpobi.
9 Ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ inọ o you ẹrẹreokie je mukpahe emuemu? Wọhọ oriruo, nọ ilele na a nyae ta usiuwoma wọhọ epanọ Jesu o vi rai, je wo emamọ iyẹrẹ, eme Jesu o ru? Ọ ghọghọ gaga. (Luk 10:1, 17, 21) Nọ ahwo Jerusalẹm a ghẹmeeyo unuẹse buobu jẹ siọ obufihọ Jesu, eme o ru? Ọ viẹ fiki aghẹmeeyo orẹwho na. (Luk 19:41, 42) Uruemu uwoma gbe uyoma i re duobọte Jesu udu.
10. Ẹvẹ u fo inọ ma re rri oware uwoma gbe uyoma, kọ eme o ti fi obọ họ kẹ omai ru ere?
10 Eroro kpahe uruemu Jesu u re fi obọ họ kẹ omai kiẹ oma mai riwi re ma riẹ oware nọ o be lẹliẹ omai yoẹme kẹ Jihova. Dede nọ ma gba ha, ma rẹ sai you eware nọ i kiehọ je mukpahe uruemu uyoma. U fo re ma lẹ se Jihova, yare iẹe re o fi obọ họ kẹ omai raro kele ekwakwa-aghae riẹ gbe erọ Ọmọ riẹ. (Olezi 51:10) Eva oke ovona, u fo re ma siomano eware nọ e rẹ whaha omai edhesẹ ekwakwa-aghae nana. O gwọlọ nọ ma rẹ whaha ekpehre ighe iriwo gbe ekpehre egbẹnyusu. (Itẹ 13:20; Ahwo Filipai 4:8) Ma te wo ọkpọ uruemu Kristi, ẹmeoyo mai ọ te jọ ọrọ okafe gheghe he. Ma ti ru oware nọ u woma fikinọ u no omai udu ze. Ma te whaha uruemu uyoma, orọnikọ fiki ozọ inọ a ti mu omai hi, rekọ fikinọ ma mukpahe uruemu utioye na.
“O Ru Oware Uyoma Ovo Ho”
11, 12. (a) Eme ọ via kẹ Jesu evaọ emuhọ odibọgba riẹ? (b) Edhere ẹghẹ vẹ Setan ọ kake rọ dawo Jesu?
11 Evaọ obọ emuhọ odibọgba Jesu, Ẹdhọ ọ dawo e riẹ re ọ riẹ epanọ o gine mukpahe emuemu te. Nọ ọ họ-ame no, ọ raha edẹ gbe aso udhuvẹ evaọ udhude ababọ emu. Nọ edẹ udhuvẹ na e gba no, Setan ọ tẹ nyaze te dawo iẹe. Joma ruẹ epanọ Ẹdhọ o wo ẹghẹ te.—Matiu 4:1-11.
12 Setan ọ kake ta nọ: “Jọ whẹ Ọmọ Ọghẹnẹ, whọ ta kẹ itho enana re i zihe ruọ ebrẹdi.” (Matiu 4:3) Ẹvẹ oma o jọ Jesu fikinọ ọ re emu edẹ buobu hu? Ebaibol e ta vevẹ nọ: “Ohọwo u te je kpe ei.” (Matiu 4:2) Fikiere Setan ọ tẹ gwọlọ rọ emuore ruẹe oma, ọ nabe hẹrẹ bẹsenọ oma o rẹ lọhọ Jesu no. Ofariẹ, muẹrohọ eme ọ ẹkoko erọ Setan: “Jọ whẹ Ọmọ Ọghẹnẹ.” Setan ọ riẹ nọ Jesu họ “ọtuyẹ evaọ emama kpobi.” (Ahwo Kọlọsi 1:15) Ghele na, Jesu ọ kuvẹ hẹ re Setan o ru ei raha uzi. Jesu ọ riẹ inọ o rrọ oreva Ọghẹnẹ hẹ re ọ rehọ ogaga riẹ ru eware nọ ọ rẹ rọ wha erere se omobọ riẹ. Ọ siọ oware nọ Setan ọ ta kẹe na, onọ u dhesẹ inọ ọ roma kpotọ rẹroso Jihova kẹ emuore gbe ọkpọvio.—Matiu 4:4.
13-15. (a) Odawọ vẹ họ ọrọ avivẹ gbe ọrọ avesa nọ i te Jesu, kọ eme Jesu o ru? (b) Ẹvẹ ma rọ riẹ inọ Jesu o fioma họ otọ kẹ Setan he?
13 Evaọ odawọ avivẹ, Setan ọ rehọ Jesu kpohọ oria jọ nọ u kpehru evaọ etẹmpol na. Setan ọ rọ ẹghẹ gale eme ikere na uzou vi, ta kẹ Jesu inọ jọ o duola no oria ukpehru na ze inọ ikọ-odhiwu a te jae. Otẹrọnọ ogbotu nọ e jọ etẹmpol na a ruẹ oware igbunu nana, kọ ohwo jọ ọ hae vro sọ Jesu họ Mesaya nọ a ya eyaa riẹ na? Yọ otẹrọnọ ogbotu na a rọ fiki oma udhesẹ utiona rọwo inọ Jesu họ Mesaya na, kọ Jesu ọ gbẹ hae whaha ebẹbẹ buobu? O sae jọ ere. Rekọ Jesu ọ riẹ nnọ Jihova ọ gwọlọ nọ o dhesẹ oma ha, re ahwo a fievahọ iẹe fiki eware igbunu jọ nọ o ru. (Aizaya 42:1, 2) Evaọ onana re, Jesu ọ ghẹmeeyo kẹ Jihova ha. Ọ gwọlọ okpodẹ hẹ.
14 Kọ ẹvẹ kpahe isiuru ogaga esuo? Evaọ odawọ avesa, Setan ọ ta nọ ọ rẹ kẹ Jesu ivie akpọ na kpobi otẹrọnọ ọ rẹ gọe. Kọ ọ raha oke roro kpahe oware nọ Setan ọ ta nọ ọ te kẹe na? Jesu ọ ta nọ: “Setan, nyawa.” O te fibae nọ: “Keme a kere nọ, ‘Whọ rẹ gọ Ọnowo na Ọghẹnẹ ra, iruo riẹ eye evo who re ruẹ.’” (Matiu 4:10) Uvumọ oware u re si Jesu urru te epanọ ọ rẹ rọ gọ ọghẹnẹ ọfa ha. Jesu ọ rẹ ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ hẹ a tẹ make rọ ogaga esuo gbe okpodẹ dawo iẹe.
15 Kọ Setan o vu rie wa? Wọhọ epanọ Jesu ọ ta kẹe na, ọ ginẹ nyawa. Rekọ Usiuwoma Luk o ta inọ Ẹdhọ “ọ tẹ siẹe ba bẹdẹ ọfa.” (Luk 4:13) Ẹhẹ, Setan ọ te gwọlọ idhere efa nọ ọ rẹ rọ dawo Jesu rite urere. Ebaibol e ta nnọ a dawo Jesu “eva ikabọ kabọ.” (Ahwo Hibru 4:15) Fikiere Jesu o fioma họ otọ ẹdẹvo ho; yọ ma re fioma họ otọ gbe he.
16. Ẹvẹ Setan ọ be rọ dawo idibo Ọghẹnẹ nẹnẹ, kọ ẹvẹ ma sae rọ whaha eghẹ riẹ?
16 Setan ọ gbẹ be dawo idibo Ọghẹnẹ nẹnẹ. U yoma gaga inọ Setan ọ be tẹrovi omai fiki sebaẹgba mai. Fikinọ mai ahwo-akpọ ma wo ẹzi oriobọ, omoya, gbe isiuru ọkwa, Setan ọ be gwọlọ rọ eware nana ruọ omai oma. Ọ rẹ tubẹ rọ isiuru ewo ekwakwa-efe rọ gwọlọ le utee riẹ nana te obọ. U fo re ma hae kiẹ oma mai riwi. U re woma re ma roro kpahe eme nọ e rrọ 1 Jọn 2:15-17. Nọ ma bi ru ere na, ma rẹ sae nọ oma mai sọ isiuru iwo erọ uyerakpọ nana, ilale efe, gbe isiuru nọ ma gwọlọ ro ru eva were amọfa e be rehọ ẹta uyoyou mai kẹ Ọsẹ obọ odhiwu mai. Ma rẹ kareghẹhọ inọ kẹle na a te raha akpọ nana avọ osu riẹ, Setan, no. Joma whaha eghẹ riẹ nọ ọ be gwọlọ rọ viẹ omai họ raha uzi. Joma lele oriruo Olori mai, keme “o ru oware uyoma ovo ho.”—1 Pita 2:22.
“Me Bi Ru Eware nọ E Be Were iẹe Kẹse Kẹse”
17. Ẹvẹ Jesu ọ rehọ ẹmeoyo kẹ Ọsẹ riẹ, rekọ didi iroro ethọthọ ahwo jọ a rẹ sai wo?
17 Orọnikọ ohwo ọ kẹnoma no uzioraha ọvo họ ẹmeoyo ho; Kristi o ru oware kpobi nọ Ọsẹ riẹ ọ gwọlọ mi ei. Ọ ta nọ: “Me bi ru eware nọ e be were iẹe kẹse kẹse.” (Jọn 8:29) Ẹmeoyo nana o wha oghọghọ ulogbo se Jesu. Ahwo jọ a rẹ sae ginẹ ta inọ ẹmeoyo ọ sae jọ bẹbẹ kẹ Jesu hu. A re roro inọ Jihova nọ ọ rrọ gbagba na ọvo o je yoẹme kẹ, rekọ rọ kẹ omai ma re yoẹme kẹ isu ahwo-akpọ nọ a gba ha. Rekọ, uzẹme na họ, makọ Jesu o je yoẹme kẹ isu ahwo-akpọ nọ a gba ha.
18. Okenọ Jesu ọ jọ uzoge, oriruo vẹ o fihọ otọ?
18 Okenọ Jesu ọ gbẹ jọ ọmaha, ọ jọ otọ ọsẹgboni riẹ nọ e gba ha, Josẹf avọ Meri. Ẹsejọhọ Jesu ọ jẹ ruẹ ethobọ ọsẹgboni riẹ viọ onọ emọ efa buobu a rẹ jọ oma esẹgbini rai ruẹ. Kọ o thọrọ e riẹ ẹro inọ ọmọ ọ rrọ evaọ uviuwou na, je veghe uzou bi dhesẹ kẹ ọsẹgboni riẹ epanọ a rẹ kpọ uviuwou? Muẹrohọ eme nọ Luk 2:51 o ta kpahe Jesu okenọ ọ jọ ikpe 12: ‘O yo ẹme rai.’ Ọ rrọ ẹmeoyo nana fi emamọ oriruo họ otọ kẹ izoge Ileleikristi, enọ e be daoma yoẹme kẹ esẹgbini rai jẹ kẹ ae adhẹẹ.—Ahwo Ẹfẹsọs 6:1, 2.
19, 20. (a) Ebẹbẹ vẹ Jesu ọ rẹriẹ ovao ku kpahe ẹmeoyo kẹ ahwo-akpọ nọ e gba ha? (b) Fikieme uvi Ileleikristi nẹnẹ a re ro yoẹme kẹ ekpako ukoko?
19 Kpahe ẹmeoyo kẹ ahwo-akpọ nọ a gba ha, Jesu ọ rẹriẹ ovao ku ebẹbẹ nọ uvi Ileleikristi nẹnẹ a be rẹriẹ ovao ku hu. Dai roro kpahe oghẹrẹ etoke nọ ọ rọ jọ otọakpọ. U kri gaga no nọ Jihova ọ be rọ rehọ egagọ ahwo Ju ru iruo, onọ etẹmpol gbe ọkwa-izerẹ riẹ e rrọ Jerusalẹm, rekọ kẹle na a be te rehọ ukoko Ileleikristi na ro nwene iei. (Matiu 23:33-38) Taure oyena o tẹ te via, isu egagọ na buobu a je wuhrẹ ahwo iwuhrẹ erue nọ i no eriariẹ-ikpehru erọ ahwo Griki ze. Ewhariọ e da etẹmpol na fia te epanọ Jesu o ro sei “ẹghogho iwhewheriwhe.” (Mak 11:17) Kọ Jesu ọ rehọ fiki ere siọ etẹmpol na ba ekpohọ? Ijo! Jihova ọ gbẹ jẹ rehọ etẹmpol na ru iruo. Jesu o gbe je kpohọ ehaa etẹmpol na gbe uwou-egagọ na bẹsenọ Ọghẹnẹ ọ rọ rehọ ukoko Ileleikristi na nwene iei.—Luk 4:16; Jọn 5:1.
20 Otẹrọnọ Jesu o je yoẹme evaọ otọ uyero yena, o mae gwọlọ nnọ uvi Ileleikristi a re yoẹme nẹnẹ. Etoke nọ ma be rria na u wo ohẹriẹ gaga no oke Jesu keme a rehọ egagọ uzẹme mu ziezi no wọhọ epanọ a ruẹaro riẹ anwẹdẹ. Ọghẹnẹ ọ kẹ omai imuẹro inọ ọ te kẹ Setan uvẹ hẹ re o gbe ahwo riẹ ku. (Aizaya 2:1, 2; 54:17) Uzẹme o rrọ inọ a rẹ jọ ukoko na ruẹ izieraha gbe sebaẹgba nẹnẹ. Kọ u fo re ma rehọ ethobọ amọfa f’oma rọ ghẹmeeyo kẹ Jihova, tubẹ siọ iwuhrẹ ba ẹnya jẹ rọ unu raha ekpako na? Vievie! Ukpoye, ma rẹ rọ udu kpobi yoẹme kẹ enọ e be kobaro evaọ ukoko na. Avọ ẹmeoyo, ma re kpohọ iwuhrẹ ukoko gbe ikokohọ, ma ve je fi eme nọ ma bi yo họ iruo.—Ahwo Hibru 10:24, 25; 13:17.
21. Eme Jesu o ru okenọ ahwo a je ru ei re ọ ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ, kọ oriruo vẹ onana o rrọ kẹ omai?
21 Jesu ọ kuvẹ hẹ re ahwo, makọ egbẹnyusu nọ e gwọlọ ewoma riẹ dede, a ru ei siọ ẹme ba eyo kẹ Jihova. Wọhọ oriruo, Pita ukọ na ọ ta kẹ Olori riẹ inọ u fo ho re ọ ruẹ uye je whu. Jesu ọ whọku Pita dede nọ Pita o je gine roro kpahe ewoma Jesu. (Matiu 16:21-23) Nẹnẹ, ilele Jesu a wo imoni nọ e gwọlọ ewoma rai, rekọ nọ e be gwọlọ tuduhọ ae awọ re a siọ izi Ọghẹnẹ ba ekoko. Wọhọ ilele Jesu erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, ma gba riẹ mu no nọ “ma re yo ẹme Ọghẹnẹ vi o rọ ahwo.”—Iruẹru Ikọ Na 5:29.
Eghale nọ I re te Enọ I Wo Ọkpọ Ẹmeoyo Kristi
22. Didi onọ Jesu ọ kuyo riẹ, kọ evaọ oghẹrẹ vẹ?
22 Okenọ Jesu ọ rẹriẹ ovao ku uwhu họ okenọ a mae rọ dawo ẹmeoyo riẹ. Ọ jọ oke edada yena ‘wuhrẹ ẹmeoyo’ vọvọ. O ru oreva Ọsẹ riẹ, orọnikọ orọ obọriẹ hẹ. (Luk 22:42) Ọ tẹ rọ enẹ fi oriruo ẹgbakiete họ otọ kẹ omai. (1 Timoti 3:16) Ọ kuyo onọ nọ o rrọ otọ anwẹdẹ na: Kọ ohwo-akpọ ọgbagba ọ sae roma kpotọ kẹ Jihova evaọ otọ odawọ? Adamu avọ Ivi a ghẹmeeyo. Jesu ọ tẹ ziọ otọakpọ, rria, je kru ẹgbakiete riẹ rite uwhu. Enẹ omama Jihova nọ ọ mae rro ọ rọ kuyo ẹme-avro na. O yoẹme kẹ Ọghẹnẹ dede nọ onana o wha uye-oruẹ gbe uwhu sei.
23-25. (a) Ẹvẹ ẹmeoyo avọ ẹgbakiete i ro wo obọ kugbe? Rehọ oriruo dhesẹ iẹe. (b) Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?
23 Ẹmeoyo oye ohwo o re ro dhesẹ inọ Jihova ọvo ọ be gọ. Fikinọ Jesu o yoẹme, ọ yọrọ ẹgbakiete riẹ jẹ wha eghale se ahwo-akpọ kpobi. (Ahwo Rom 5:19) Jihova ọ ghale Jesu vọvọ. Ma te yoẹme kẹ Kristi Olori mai, Jihova ọ te ghale omai re. Ẹmeoyo kẹ Kristi o rẹ wha ‘esiwo ebẹdẹ bẹdẹ’ ze.—Ahwo Hibru 5:9.
24 Ofariẹ, ẹgbakiete yọ oghale. Itẹ 10:9 o ta nọ: ‘Ọnọ ọ be nya evaọ ẹgbakiete ọ rẹ nya evaọ omofọwẹ.’ A tẹ rehọ ẹgbakiete ro dhesẹ uwou ulogbo nọ a rehọ emamọ eblọko bọ, a rẹ rehọ ẹmeoyo kpobi ro dhesẹ oblọko kpobi. Ẹsejọhọ ohwo ọ rẹ sai se oblọko ovo gboja ha, rekọ oblọko kpobi o r’oja evaọ uwou. A tẹ ma eblọko buobu kugbe, emamọ uwou o vẹ roma via. Ohwo o te bi yoẹme makọ evaọ eware esese kẹdẹ kẹdẹ, oye họ ohwo o bi kru ẹgbakiete.
25 Ẹme nọ a re yo evaọ etoke krẹkri, o rẹ kareghẹhọ omai okwakwa-aghae ofa jọ, koyehọ ithihakọ. Onana yọ abọfa jọ ọrọ oriruo Jesu nọ ma be te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.
Ẹvẹ Whọ Sai ro Lele Jesu?
● Evẹ họ ijaje Kristi jọ, kọ ẹvẹ ma rẹ sai ro koko ai, kọ didi eghale ma ti wo?—Jọn 15:8-19.
● Evaọ oke ọsosuọ, ẹvẹ imoni Jesu a rri odibọgba riẹ, kọ eme ma rẹ sai wuhrẹ no oghẹrẹ nọ Jesu o yeri kugbe ai ze?—Mak 3:21, 31-35.
● Fikieme ma gbẹ ruawa ha inọ ẹmeoyo kẹ Jihova o te whaha omai evawere evaọ uzuazọ?—Luk 11:27, 28.
● Eme ma rẹ sai wuhrẹ no unevaze nọ Jesu o ro koko uzi jọ ze, dede nọ uzi na o gba riẹ họ họ?—Matiu 17:24-27.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 58]
Kọ ighe nọ who bi riwi i bi dhesẹ inọ who mukpahe oware uyoma?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 63]
Ma rẹ roma kpotọ fi eware nọ ma bi wuhrẹ evaọ iwuhrẹ ukoko họ iruo