Fikieme Ma Je Ru Ehaa Emu Owọwọ Olori Na?
“Keme obọ Ọnowo mẹ jẹ rehọ o nọ me wuhrẹ owhai na.”—1 AHWO KỌRINT 11:23.
1, 2. Eme Jesu o ru evaọ aso Ọnyavrẹ ọrọ 33 C.E.?
ỌMỌ ọvo Jihova ọ jariẹ. Ezae 11 nọ ‘i lele i rie gbẹ jọ eva edawọ riẹ’ a jariẹ re. (Luk 22:28) O jọ owọwọ Edene-Oka, March 31, 33 C.E., yọ o wọhọ nọ ọvẹre nọ o ghelie no ọ whẹ erru họ ehru na evaọ Jerusalẹm. Jesu Kristi avọ ikọ riẹ a nwani ku ehaa Ọnyavrẹ na họ no obọ. A vi Judas Iskariọt ovivie na ruọ otafe no, rekọ u ri te oke nọ edekọ na a rẹ rọ kpama ha. Fikieme? Keme Jesu ọ gwọlọ ru oware jọ nọ u wuzou gaga. Didi oware oye?
2 Nọ Matiu ọnọ o kere ikuigbe Usiuwoma na ọ jọ etẹe na, jọ ọ ta k’omai. O kere nọ: “Jesu ọ tẹ rehọ ebrẹdi o te guọvunu họ iẹ, ọ jẹ bẹrẹ iẹ, ọ tẹ rehọ iẹ kẹ ilele na, a nọ, ‘Wha rehọ, wha re; onana họ oma mẹ.’ Ọ tẹ rehọ egho, nọ o yere Ọghẹnẹ [no] ọ tẹ rehọ iẹ kẹ ae, a nọ, ‘Whai kpobi wha da e; keme onana họ azẹ mẹ orọ ọvọ na, nọ o [ti] hwẹ kẹ ibuobu fiki erọvrẹ izieraha.’ ” (Matiu 26:26-28) Kọ onana yọ ehaa nọ a ru no ẹsiẹvo u ve kuhọ? Eme họ otofa riẹ? Kọ u wo otofa jọ k’omai nẹnẹ?
‘Wha Hai Ru Onana’
3. Fikieme oware nọ Jesu o ru evaọ aso Nisan 14, 33 C.E. na u je w’uzou?
3 Oware nọ Jesu Kristi o ru evaọ aso Nisan 14, 33 C.E. na u vi oware ikpregede jọ gheghe evaọ uzuazọ riẹ. Pọl ukọ na ọ ta kpahe iẹe evaọ okenọ o je kere se Ileleikristi nọ a wholo nọ e jọ Kọrint, oria nọ a jọ je koko ehaa na nọ ikpe 20 e vrẹ no. Dede nọ Pọl ọ jọ kugbe Jesu gbe ikọ 11 na evaọ ukpe 33 C.E. hi, avro ọ riẹ hẹ inọ ọ riẹ oware nọ o via evaọ aso yena mi ikọ na jọ. U te no ere no, o wọhọ nọ a jọ eruẹaruẹ dhesẹ abọjọ ehaa na kẹ Pọl vevẹ. Enẹ Pọl ọ ta: “Obọ Ọnowo mẹ jẹ rehọ o nọ me wuhrẹ owhai na, nnọ, Ọnowo Jesu a suaso nọ a vivi rie i na ọ tẹ rehọ ebrẹdi, nọ o yeri no, ọ tẹ bẹre iẹe ọ tẹ ta nọ, ‘Onana họ oma mẹ, nọ a rehọ kẹ owhai. Wha ru onana roro omẹ.’ Ọ tẹ jẹ rehọ egho epaọvo na, nọ a re emu no, ọ tẹ ta nọ, ‘Egho ọnana họ ọvọ ọkpokpọ eva azẹ mẹ. Kẹse kẹse nọ wha te dae wha ruei roro omẹ.’ ”—1 Ahwo Kọrint 11:23-25.
4. Fikieme Ileleikristi a je ru Emu Owọwọ Olori na?
4 Luk ọnọ o kere obe Usiuwoma na ọ kẹ imuẹro inọ Jesu o jie uzi nọ: “Wha ru onana roro omẹ.” (Luk 22:19) A jọ Ebaibol jọ fa eme enana nọ: “Ru onana rọ kareghẹhọ omẹ” (Today’s English Version) gbe “Ru onana evaọ ekareghẹhọ mẹ.” (The Jerusalem Bible) Evaọ uzẹme, ẹsibuobu a re se ehaa nana wọhọ Ekareghẹhọ uwhu Kristi. Pọl o se rie Emu Owọwọ Ọnowo na re—odẹ nọ u fo, keme a rọ ehaa na mu eva aso. (1 Ahwo Kọrint 11:20) A j’uzi kẹ Ileleikristi re a ru ehaa Emu Owọwọ Olori na. Rekọ fikieme a rọ rehọ ehaa na mu?
Oware nọ A rọ Rehọ Ehaa na Mu
5, 6. (a) Didi ẹjiroro jọ Jesu ọ rọ rehọ Ekareghẹhọ na mu? (b) Fodẹ ẹjiroro ọfa nọ a rọ rehọ Emu Owọwọ Olori na mu.
5 Oware jọ nọ a rọ rehọ Ekareghẹhọ na mu u w’obọ kpahe ẹjiroro jọ nọ uwhu Jesu u ru gba. O whu wọhọ ọnọ ọ kpare esuo Ọsẹ obọ odhiwu riẹ kpehru. Kristi ọ rọ ere dhesẹ Setan Ẹdhọ, ọnọ o gu erue inọ fiki iroro oriobọ ọvo ahwo-akpọ a be rọ gọ Ọghẹnẹ, fihọ ọtọrue. (Job 2:1-5) Uwhu nọ Jesu o whu evaọ ẹrọwọ u dhesẹ eme nana fihọ ọrue je ru udu Jihova ghọghọ.—Itẹ 27:11.
6 Ẹjiroro ọfa nọ a rọ rehọ Emu Owọwọ Olori na mu họ re o kareghẹhọ omai inọ ẹkwoma uwhu riẹ wọhọ ohwo-akpọ ọgbagba, ọnọ ọ kare uzioraha, Jesu ọ rehọ “uzuazọ riẹ ta ibuobu.” (Matiu 20:28) Okenọ ọzae ọsosuọ na ọ th’uzi mukpahe Ọghẹnẹ, o ku uzuazọ ogbagba ohwo-akpọ riẹ avọ irẹro nọ i lele i rie kpobi fiẹ. Rekọ Jesu ọ ta nọ: “Ọghẹnẹ o you akpọ na hrọ, ọ jẹ rehọ Ọmọvo riẹ kẹ, re kohwo kohwo nọ ọ rọwo riẹ o gbe vrẹ hẹ rekọ o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” (Jọn 3:16) Evaọ uzẹme, “uwhu họ osa eware uyoma; rekọ okẹ Ọghẹnẹ họ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ, fiki Jesu Kristi Ọnowo mai.” (Ahwo Rom 6:23) Ekoko Emu Owọwọ Olori na o rẹ kareghẹhọ omai uyoyou ulogbo nọ Jihova avọ Ọmọ riẹ a dhesẹ ẹkwoma uwhu idheidhe Jesu. Ma re wo ovuhumuo gaga kẹ uyoyou yena!
Oke Vẹ A re ro Ru Ei?
7. Ẹvẹ o rọ rrọ nnọ Ileleikristi nọ a wholo na a bi ru Ekareghẹhọ na “kẹse kẹse”?
7 Kpahe Emu Owọwọ Olori na, Pọl ọ ta nọ: “Kẹse kẹse nọ wha te re [ebrẹdi] ọnana wha jẹ da egho ọnana yọ wha bi dhesẹ uwhu Ọnowo na bẹsenọ o re ti zihetha.” (1 Ahwo Kọrint 11:26) Omomọvo Ileleikristi nọ a wholo na a rẹ re ebrẹdi jẹ da udi Ekareghẹhọ na bọo ẹdẹ uwhu rai. Fikiere, evaọ aro Jihova Ọghẹnẹ gbe akpọ na a be hai whowho ẹrọwọ nọ a fihọ ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ ọrọ idhe ẹtanigbo Jesu na.
8. Oke vẹ ẹko enọ a wholo na a re ru ehaa Emu Owọwọ Olori na kri te?
8 Oke vẹ utu Ileleikristi nọ a wholo na a re koko Ekareghẹhọ uwhu Kristi na kri te? “Bẹsenọ o re ti zihetha,” ere Pọl ọ ta, onọ u dhesẹ nọ a re gbe ru ehaa na bẹsenọ Jesu o re zihe ze te rehọ ilele riẹ nọ a wholo na kpohọ obọ odhiwu ẹkwoma ẹkparomatha evaọ etoke ‘ọzino’ riẹ. (1 Ahwo Tẹsalonika 4:14-17) Onana o rọwo kugbe eme nọ Jesu ọ ta kẹ ikọ 11 erọ omarokpotọ na: “Mẹ tẹ nya e ruẹrẹ oria kẹ owhai, mẹ jẹ te tha mẹ vẹ te rehọ owhai, re oria nọ mẹ rọ wha rẹ te jọ etẹe re.”—Jọn 14:3.
9. Eme họ otofa eme ọ Jesu nọ a kere fihọ Mak 14:25 na?
9 Okenọ Jesu ọ rehọ Ekareghẹhọ na mu, ọ ta kẹ ikọ ẹrọwọ riẹ kpahe egho udi na nọ: “Mẹ gbẹ da udi ekakọ ofa ha bẹdẹ ọyena nọ mẹ rẹ te dae okpokpọ eva uvie Ọghẹnẹ.” (Mak 14:25) Nọ o rọnọ Jesu ọ te ghinẹ da udi evaọ obọ odhiwu hu na, o wọhọ nọ oware nọ o wo họ iroro họ oghọghọ nọ a rẹ rehọ udi dhesẹ. (Olezi 104:15; Ọtausiwoma Na 10:19) Re a jọ kugbe evaọ Uvie na yọ oware oghọghọ nọ tei te ilele riẹ a bi rẹro riẹ gaga.—Ahwo Rom 8:23; 2 Ahwo Kọrint 5:2.
10. Bro ẹse a re koko Ekareghẹhọ na?
10 Kọ a re ru ehaa ekareghẹhọ uwhu Jesu k’amara k’amara, k’oka k’oka, hayo tubọ kẹdẹ kẹdẹ? Ijo. Jesu ọ rọ Emu Owọwọ Olori na mu je whu evaọ ẹdẹ Ọnyavrẹ na, onọ a je koko wọhọ “ẹdẹ ẹkareghẹhọ” orọ esiwo Izrẹl no igbo Ijipti evaọ 1513 B.C.E. (Ọnyano 12:14) A jẹ hai ru Ọnyavrẹ na ẹsiẹvo ẹgbukpe, evaọ edẹ 14 ọ amara Nisan ọrọ ukeledẹ ahwo Ju. (Ọnyano 12:1-6; Iruo-Izerẹ 23:5) Onana u dhesẹ nọ a re ru ekareghẹhọ uwhu Jesu wọhọ epanọ a je ru Ọnyavrẹ na—ẹsiẹvo ẹgbukpe—orọnikọ k’amara k’amara, k’oka k’oka, hayo kẹdẹ kẹdẹ hẹ.
11, 12. Eme ikuigbe i dhesẹ kpahe ehaa Ekareghẹhọ nọ a je ru evaọ oke ọsosuọ?
11 Fikiere, u kiehọ re a ru Ekareghẹhọ na k’ukpe k’ukpe evaọ Nisan 14. Enẹ obe jọ o ta: “A je se Ileleikristi erọ Esia Minor Otu Edẹ-Kpegbene fikinọ a jẹ hai ru ehaa Emu Owọwọ Olori na kẹse kẹse evaọ edẹ 14 ọ Nisan . . . Ideti na ọ sai kie fihọ Edisoi-Oka hayo ẹdẹ ọfa jọ evaọ ẹkpoka na.”—The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Uko avọ IV, ẹwẹ-obe avọ 44.
12 Be ta kpahe epanọ a je ru ei evaọ ikpe-udhusoi avọ ivẹ C.E. na, J. L. von Mosheim, ogbiku na, ọ ta nnọ Otu Edẹ-Kpegbene na a je ru Ekareghẹhọ na evaọ Nisan 14 keme “a rehọ oriruo Kristi na wọhọ oware nọ u wo ẹgba uzi.” Ogbiku ọfa ọ ta nọ: “Uruemu ọ ichọche Otu Edẹ-Kpegbene Esia na o rọwo kugbe orọ ichọche Jerusalẹm. Evaọ ikpe-udhusoi avọ 2 na, ichọche nana a rẹ jọ ehaa Emu Owọwọ Olori rai evaọ Nisan 14 na ru ekareghẹhọ esiwo nọ uwhu Kristi o wha ze.”—Studia Patristica, Uko avọ V, 1962, ẹwẹ-obe avọ 8.
Otofa Ebrẹdi Na
13. Didi oghẹrẹ ebrẹdi Jesu o ro ruiruo okenọ ọ rehọ Emu Owọwọ Olori na mu?
13 Okenọ Jesu ọ rehọ Ekareghẹhọ na mu, ọ “rehọ ebrẹdi, ọ tẹ lẹ, ọ tẹ bẹ riẹ, ọ tẹ rehọ kẹ [ikọ na].” (Mak 14:22) Oghẹrẹ ebrẹdi ọvo nọ a ro ru ehaa Ọnyavrẹ na a ro ru onana re. (Ọnyano 13:6-10) Nọ o rọnọ a there ebrẹdi na ababọ ẹvi na, ọ jọ kpakpala jẹ jọ yaya, fikiere a rẹ bẹre iẹe re a tẹ ghale iẹe wariẹ. Okenọ Jesu ọ rọ edhere igbunu ru ebrẹdi vi kẹ ahwo idu buobu, ebrẹdi na ọ jọ yaya wọhọ ibisikiti, keme ọ bẹre iẹe re a sae ghale iẹe wariẹ. (Matiu 14:19; 15:36) Fikiere, o rrọ vevẹ inọ ẹbẹre ebrẹdi Ekareghẹhọ na o rrọ uvumọ oware oka abọ-ẹzi hi.
14. (a) Fikieme u je fo inọ ebrẹdi Ekareghẹhọ na e rẹ kare ẹvi? (b) Didi oghẹrẹ ebrẹdi a rẹ gwọlọ hayo there ro ru ehaa Emu Owọwọ Olori na?
14 Rọ kpahe ebrẹdi nọ o ro ruiruo eva okenọ ọ rọ Ekareghẹhọ na mu, Jesu ọ ta nọ: “Onana họ oma mẹ, nọ a rehọ kẹ owhai.” (1 Ahwo Kọrint 11:24; Mak 14:22) O nwani kiehọ inọ ebrẹdi na e kare ẹvi. Fikieme? Keme a sae rehọ ẹvi dhesẹ eyoma, emuemu, hayo uzioraha. (1 Ahwo Kọrint 5:6-8) Ebrẹdi na i dikihẹ kẹ ugboma ogbagba ọ ohwo-akpọ Jesu, onọ o nwani fo nọ ọ rọ kẹ wọhọ idhe ẹtanigbo. (Ahwo Hibru 7:26; 10:5-10) Isẹri Jihova a wo onana họ iroro a te bi lele oriruo nọ Jesu o fihọ ẹkwoma eroruiruo ebrẹdi nọ e kare ẹvi eva ehaa Ekareghẹhọ na. Evaọ ẹsejọ, a rẹ rehọ ibisikiti egaga erọ ahwo Ju nọ a rọ eware wọhọ arubasa gbe ike-ehọ gua ha ro ru ehaa na. A gbẹ ruẹ onana ha, a rẹ sai ru ebrẹdi nọ e kare ẹvi nọ a rọ eka nọ a wuhu nọ a gua umutho ame kugbe ro ru ehaa na. A rẹ ma ebrẹdi na kpakpala a ve there iei evaọ ẹbẹro nọ a fi ewhri kakao họ bẹsenọ ebrẹdi na ọ rẹ ya mu no.
Otofa Udi Na
15. Eme ọ jọ eva egho nọ Kristi o ro ruiruo evaọ okenọ ọ rọ Ekareghẹhọ uwhu riẹ mu?
15 Nọ ọ wọ ebrẹdi nọ e kare ẹvi na kẹ ae no, Jesu ọ tẹ wọ egho, “nọ o yeri no ọ tẹ rehọ kẹ [ikọ na], aikpobi a tẹ dae.” Jesu ọ ta nnọ: “Onana họ azẹ ọvọ na, nọ [o ti hwẹ] fiki ibuobu.” (Mak 14:23, 24) Eme ọ jọ evaọ egho na? Udi nọ o hẹrioke no, orọnikọ udi omemere he. Nọ Ikereakere na e tẹ fodẹ udi, orọnikọ udi omemere o be ta kpahe he. Wọhọ oriruo, udi nọ o hẹrioke no oye o rẹ bẹre “oviẹ udi anwae,” wọhọ epanọ Jesu ọ ta, orọnikọ udi omemere he. Yọ ewegrẹ Kristi a bọwo e riẹ ota inọ ọ rrọ “ọgba edada.” Ota na o hai wo iruo ho o hae jọnọ udi omemere gheghe a be ta kpahe. (Matiu 9:17; 11:19) Udi nọ o hẹrioke no a jẹ hae da evaọ etoke ehaa Ọnyavrẹ na, yọ oye Kristi o ro ruiruo evaọ okenọ ọ rọ Ekareghẹhọ uwhu riẹ mu.
16, 17. Didi oghẹrẹ udi u kiehọ kẹ ehaa Ekareghẹhọ na, kọ fikieme?
16 Udi owawae ọvo họ onọ u fo oka oware nọ udi nọ o jọ egho na u dikihẹ kẹ, koyehọ, azẹ Jesu nọ o whẹ. Ọye omariẹ ọ ta nọ: “Onana họ azẹ ọvọ na, nọ [o ti hwẹ] fiki ibuobu.” Yọ Pita ukọ na o kere nọ: “[Whai, Ileleikristi nọ a wholo] wha riẹ nọ a ta owhai no idhere uvru nọ e reria owhai obọ nobọ esẹ rai ze, orọnikọ orọ eware ne rẹ raha rọ idọlọ-efuafo hayo idọlọ-oro ho; rekọ orọ azẹ ọghaghae Kristi, wọhọ ọrọ omogodẹ nọ kare [ẹyao] hayo epe.”—1 Pita 1:18, 19.
17 Avro ọ riẹ hẹ inọ udi owawae họ onọ Jesu ọ rọ rehọ Ekareghẹhọ riẹ mu. Rekọ idi ewawae ọgbọna jọ i fo ho keme a rehọ eware sa-sa gua ae. Azẹ Jesu ọ jọ gbagba, o gwọlọ uvumọ oware nọ a re kugbei hi. Fikiere, idi wọhọ port, sherry, gbe vermouth i fo ho. Udi nọ o rẹ jọ evaọ egho Ekareghẹhọ na o rẹ jọ udi owawae nọ o rẹ mere he jẹ kare eware nọ a rọ gua ae. Udi owawae nọ o mere he u kiehọ, yọ idi wọhọ burgundy owawae nọ a gua ha gbe claret i kiehọ re.
18. Fikieme Jesu o gbe ru oware igbunu kpahe ebrẹdi gbe udi Ekareghẹhọ na ha?
18 Okenọ ọ rọ emu nana mu, Jesu o ru uvumọ oware igbunu hu, o nwene udi gbe ebrẹdi na kpohọ uzedhe azẹ gbe uwo riẹ hẹ. Uwo ohwo-akpọ nọ a rẹ re gbe azẹ ohwo nọ a rẹ da o wọso uzi Ọghẹnẹ. (Emuhọ 9:3, 4; Iruo-Izerẹ 17:10) Ugboma Jesu soso gbe azẹ riẹ e gbẹ jariẹ oma evaọ owọwọ yena. Ọ rehọ ugboma riẹ kẹ wọhọ idhe egbagba, je si obọ no azẹ riẹ hwẹ evaọ uvo okiokiọ ẹdẹ ahwo Ju ọvo yena, Nisan 14. Fikiere, ebrẹdi gbe udi ọ Ekareghẹhọ na yọ eware oka gheghe, enọ i dikihẹ kẹ uwo gbe azẹ Kristi.a
Ekareghẹhọ na—Emu Ọrekugbe
19. Fikieme a jẹ sae rehọ vrẹ egho ọvo gbe omodhe ọvo ruiruo evaọ ehaa Emu Owọwọ Olori na?
19 Okenọ Jesu ọ rehọ Ekareghẹhọ na mu, o zizie ikọ ẹrọwọ riẹ re a da no egho ọvo na ze. Enẹ ikere Usiuwoma Matiu e ta: “[Jesu] ọ tẹ rehọ egho, [nọ] o yere Ọghẹnẹ no ọ tẹ rehọ iẹ kẹ ae, a nọ, ‘Whai kpobi wha da e.’ ” (Matiu 26:27) O jọ ẹbẹbẹ hẹ re a da no “egho” ọvo na ze, keme eva ehaa na ahwo 11 nọ a da udi na ọvo a jariẹ yọ a keria wariẹ emẹjẹ ọvo họ, fikiere o bẹ hẹ re a wọ egho na kẹ ohwohwo. Enukpe nana, ima ahwo buobu a ti kokohọ kẹ Emu Owọwọ Olori na evaọ ikoko Isẹri Jihova nọ i bu vi 94,000 evaọ akpọ na soso. Epanọ ahwo nọ a ti kokohọ kẹ ehaa na evaọ aso ọvo na a ti bu te na, egho ọvo ọ sai ti te ai kpobi hi. Rekọ epanọ a ru rie evaọ oke anwae na ere a te rọ igho buobu jẹ udi na evaọ ikoko nọ i re buobu re udi na o sae nya ogbotu na soso duwu evaọ omoke kakao. Epọvo na re, a rẹ sae rehọ imidhe nọ i bu vrẹ ọvo ro ghoro ebrẹdi na. Uvumọ oware o jọ Ikereakere na dhesẹ nọ egho na o re wo oghẹrẹ ona obọdẹ jọ họ. Ghele na, egho gbe omodhe na i re dhesẹ ọghọ ehaa na. O rrọ oware areghẹ re udi nọ o rẹ jọ egho na o jọ umuo re o seba ehwẹ evaọ okenọ a te bi ghoro ei.
20, 21. Fikieme ma jẹ sae ta nnọ Ekareghẹhọ na yọ emu ọrekugbe?
20 Dede nọ a rẹ sae rọ imidhe gbe igho buobu ru ehaa na, Ekareghẹhọ na yọ emu ọrekugbe. Evaọ Izrẹl anwae, ohwo ọ rẹ sae rọ emu ọrekugbe ze ẹkwoma arao nọ ọ rẹ rọ ziọ aruẹri Ọghẹnẹ, oria nọ a rẹ jọ kpei. A rẹ mahe abọjọ arao na evaọ ehru agbada-idhe na, a vẹ rọ abọjọ kẹ ozerẹ na gbe abọ ọfa kẹ emọ izerẹ erọ Erọn, yọ ọnọ ọ rọ arao na ze na, avọ uviuwou riẹ a re kuomagbe evaọ ẹriọ emu na re. (Iruo-Izerẹ 3:1-16; 7:28-36) Ekareghẹhọ na yọ emu ọrekugbe re keme o gwọlọ nọ a rẹ re emu na kugbe.
21 Jihova ọ rrọ usu emu ọrekugbe na keme ọye họ Ọnọ ọ rọ ọruẹrẹfihotọ na mu. Jesu họ idhe na, yọ Ileleikristi nọ a wholo na a re wo obọ evaọ ẹre emu na. Ẹriọ emu eva emẹjẹ Jihova u dhesẹ nọ enọ e be re na a rrọ udhedhẹ kugbei. Fikiere, Pọl o kere nọ: “Egho oghale nọ ma bi guọvunu họ na, ogbẹrọnọ ọyena họ azẹ okugbe Kristi nọ ma be da na? Kọ ebrẹdi nọ ma be ghale na, ogbẹrọnọ oma Kristi ma bi kuomagbe ria na? Wọhọ epanọ ukulu nọ ma rẹ ghale o rọ ọvo na, ere, nọ ma re buobu na oma ovo ma rọ, keme mai kpobi a gbebi kuomagbe ghale ukulu na.”—1 Ahwo Kọrint 10:16, 17.
22. Didi enọ kpahe Ekareghẹhọ na ma te gbẹ ta kpahe?
22 Emu Owọwọ Olori na họ ehaa egagọ ẹgbukpe ọvuọvo nọ Isẹri Jihova a re ru. Onana u fo keme Jesu o j’uzi kẹ ilele riẹ nọ: “Wha ru onana roro omẹ.” Eva Ekareghẹhọ na, ma bi ru ehaa uwhu Jesu, uwhu nọ o kpare esuo Jihova kpehru. Wọhọ epanọ ma muẹrohọ no na, eva emu ọrekugbe nana, ebrẹdi na i dikihẹ kẹ ugboma ohwo-akpọ Kristi nọ o ro dheidhe, udi na kọ azẹ riẹ nọ o hwẹ. Ghele na, umutho ahwo jọ ọvo a rẹ re ebrẹdi jẹ da udi na. Fikieme o jẹ rrọ ere? Kọ Ekareghẹhọ na u wo otofa kẹ ima ahwo buobu nọ e te re jẹ da ha na? Evaọ uzẹme, didi otofa Emu Owọwọ Olori na o re wo k’owhẹ?
[Oruvẹ-obotọ]
a Rri Uko avọ 2, ẹwẹ-obe avọ 271, ọrọ Insight on the Scriptures, onọ Isẹri Jihova a kporo.
Eme Họ Uyo Ra?
• Fikieme Jesu ọ rọ rehọ Emu Owọwọ Olori na mu?
• Bro ẹse a re ru Ekareghẹhọ na?
• Eme họ otofa ebrẹdi Ekareghẹhọ na nọ e kare ẹvi na?
• Eme udi Ekareghẹhọ na u dikihẹ kẹ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 11]
Jesu ọ rehọ Emu Owọwọ Olori na mu