“Gọ Ọghẹnẹ”

1, 2. (a) Onọ vẹ u fo nọ ohwo kpobi ọ rẹ kuyo riẹ? (b) Eme ukọ-odhiwu nọ o wo omaurokpotọ o ru nọ a jẹ gwọlọ gọe?

O GWỌLỌ nọ mai omomọvo ọ rẹ kuyo onọ jọ nọ u wuzou gaga, oye họ: Ono mẹ rẹ gọ? Ahwo buobu a rẹ sae ta nọ onọ nana yọ onọ olọlọhọ gheghe, inọ Ọghẹnẹ u fo nọ ma rẹ gọ. Rekọ orọnikọ unu ọvo ma rẹ rọ tae he. Uruemu mai u re dhesẹ sọ Jihova Ọghẹnẹ ma be gọ hayo Setan Ẹdhọ na.

² O rrọ Setan oja gaga re a gọe. O dhesẹ onana via okenọ ọ dawo Jesu. Wọhọ epanọ ma ruẹ evaọ Uzou 1 obe nana, Setan ọ ta nọ ọ rẹ kẹ Jesu oware ulogbo jọ, koyehọ udu nọ o re ro su ekwotọ-ivie akpọ na kpobi. Eme Ẹdhọ ọ gwọlọ nọ Jesu o ru kẹe? Ọ ta kẹ Jesu nọ: “Kigwẹ gọ omẹ.” (Mat. 4:9) Rekọ ukọ-odhiwu nọ o dhesẹ eruẹaruẹ kẹ Jọn ukọ na o wo ohẹriẹ, ọ rọwo nọ Jọn ọ gọe he. (Se Eviavia 22:8, 9.) Nọ Jọn ọ jẹ gwọlọ gọ omama ẹzi Ọghẹnẹ yena nọ o wo omaurokpotọ na, ọ tẹ ta kẹ Jọn nọ: “Who ru ere he!” Ukpenọ ukọ-odhiwu na ọ ta nọ, ‘Gọ omẹ,’ ọ tẹ ta nọ, “Gọ Ọghẹnẹ.”

 3. (a) Ẹjiroro vẹ a ro kere obe nana? (b) Eme ma be te ta kpahe na?

³ Ẹjiroro nọ a ro kere obe nana họ re u fiobọhọ kẹ omai gbaemu vi epaọ anwẹdẹ inọ Jihova ọvo ma rẹ rehọ eva mai kpobi gọ wọhọ epanọ ukọ-odhiwu na ọ ta na. (Izie. 10:20; Mat. 4:10) Joma wariẹ ta ẹme kpẹkpẹe kpahe eware jọ nọ ma jọ eruẹaruẹ Izikiẹl wuhrẹ kpahe egagọ efuafo. Kẹsena ma vẹ te ta kpahe Ikereakere jọ nọ i ti fiobọhọ kẹ omai riẹ epanọ eware e te jọ evaọ obaro okenọ ohwo kpobi evaọ otọakpọ na ọ te rẹriẹ ovao dhe odawọ urere, onọ a te rọ riẹ ahwo nọ a te jọ uzuazọ evaọ okenọ a te zihe egagọ efuafo Jihova ze no bẹdẹ bẹdẹ.

 4. Eware esa vẹ a ta ẹme kpahe gaga evaọ obe Izikiẹl?

⁴ Obe Izikiẹl u wuhrẹ omai nọ orọnikọ re a romakẹ iruẹru egagọ ọvo họ oware nọ egagọ efuafo e gwọlọ họ. O gwọlọ nọ (1) ma rẹ rehọ eva mai kpobi gọ Jihova ọvo, (2) ma rẹ jọ okugbe ọvo evaọ egagọ efuafo, (3) ma ve je dhesẹ uyoyou nọ ma wo kẹ amọfa via. Joma ta kpahe epanọ eruẹaruẹ nọ a ta ẹme kpahe evaọ obe nana i ro ru eware esa nana vẹ.

5-9. Eme ma wuhrẹ no kpahe eva mai kpobi nọ ma rẹ rọ gọ Jihova?

⁵ Uzou avọ 3:a Eruẹaruẹ igbunu nọ Izikiẹl ọ jọ ruẹ Jihova nọ usi-ame o wariẹ họ yọ Jihova ọ be dhẹ akẹkẹ evaọ ehru emama ẹzi nọ i wo ogaga ulogbo na, o kareghẹhọ omai nọ Erumeru na ọvo o te ọnọ ma rẹ gọ.​—Izik. 1:4, 15-28.

⁶ Uzou avọ 5: A re gbiku oghẹrẹ nọ o kẹ Izikiẹl uye te he nọ ọ jọ eruẹaruẹ ruẹ ahwo nọ a bi gbe etẹmpol Jihova ku! Eruẹaruẹ na i dhesẹ nọ oware ovuovo u dhere Jihova ha. Ọ rẹ ruẹ eware iyoma kpobi nọ ohwo o bi ru, o tẹ make rọnọ ahwo-akpọ a be ruẹ e rai hi, wọhọ epanọ o jọ okenọ ahwo riẹ a jẹ gọ emedhọ na. Eware itieye na e rẹ dhae eva yọ ọ rẹ kẹ ahwo nọ a bi ru ai uye.​—Izik. 8:1-18.

⁷ Uzou avọ 7: Oziẹ nọ Jihova o brukpe erẹwho nọ e wariẹ Izrẹl họ nọ i je ru ahwo riẹ eware egaga na u dhesẹ nọ Jihova ọ te raha ahwo kpobi nọ a be lahiẹ ahwo riẹ. (Izik. 25:6) Rekọ oware ofa jọ nọ ma wuhrẹ evaọ oghẹrẹ nọ ahwo Izrẹl a je ro lele erẹwho yena yeri họ, Jihova ma re yoẹme kẹ vi omọfa jọ kpobi. Ma re ru oware nọ o thọ họ fikinọ ma gwọlọ ru eva were imoni mai nọ e be gọ Jihova ha, ma rẹ rẹroso efe he, yọ ma re yoẹme kẹ egọmeti hi nọ a tẹ ta kẹ omai nọ ma ru oware jọ nọ ma riẹ nọ o rẹ dha Jihova eva.

⁸ Uzou avọ 13 gbe 14: Eruẹaruẹ etẹmpol nọ o jọ ehru ugbehru ukpekpehru na u wuhrẹ omai nọ o roja gaga re ma ru lele izi hayo itee ikpehru Jihova, keme o kpehru vi eghẹnẹ efa kpobi.​—Izik. 40:1–48:35.

⁹ Uzou avọ 15: Izrẹl avọ Juda nọ a rehọ igberẹ dhesẹ evaọ eruẹaruẹ na o kareghẹhọ omai oghẹrẹ nọ o rẹ tọtọ Jihova oma te nọ a tẹ nyase iẹe ba nyae gọ eghẹnẹ efa.​—Izik., uzou avọ 16 gbe 23.

10-14. Ẹvẹ eruẹaruẹ Izikiẹl i ro dhesẹ epanọ u wuzou te re ma jọ okugbe ọvo evaọ egagọ efuafo?

¹⁰ Uzou avọ 8: Eruẹaruẹ nọ Jihova ọ jọ ya eyaa nọ ọ te rehọ “othuru-igodẹ ọvo” mu nọ ọ te rẹrote ahwo Riẹ na u dhesẹ epanọ u wuzou te re ma rọ okugbe ọvo gbe ẹzi udhedhẹ ru eware lele oghẹrẹ nọ Jesu ọ be kpọ ukoko na.​—Izik. 34:23, 24; 37:24-28.

¹¹ Uzou avọ 9: Eruẹaruẹ Izikiẹl kpahe ahwo Ọghẹnẹ nọ a no igbo Babilọn ziọ ẹkwotọ rai na u wuhrẹ ahwo kpobi nọ a gwọlọ ru eva were Jihova nẹnẹ oware jọ. Idibo Jihova a rẹ jọ fuafo, yọ a rẹ kẹnoma kẹ iruemu hayo iwuhrẹ egagọ erue kpobi nọ i re gbe ai ku. Dede nọ ma jọ egagọ sa-sa vẹre, jẹ rrọ ahwo uyẹ sa-sa, yọ ma wo ekwakwa eyero-akpọ ẹrẹrẹe he, ma rẹ daoma jọ okugbe ọvo ẹsikpobi ghele, keme onana u re dhesẹ nọ mai ginọ ahwo Ọghẹnẹ.​—Izik. 11:17, 18; 12:24; Jọn 17:20-23.

¹² Uzou avọ 10: Eruẹaruẹ kpahe igbenwa nọ e ya fia nọ a zihe ziọ uzuazọ na e ta kpahe okugbe. Uvẹ-ọghọ riẹ o rro kẹhẹ nọ ma rọ rrọ usu ahwo nọ a ru fo no nọ a bi ru iruo kugbe wọhọ ogbaẹmo!​—Izik. 37:1-14.

¹³ Uzou avọ 12: Eruẹaruẹ imire ivẹ nọ a zihe ruọ ọvo na i fiẹgba họ epanọ u wuzou te re ma sẹro okugbe nọ ọ rrọ udevie mai. Dede nọ ma rrọ akpọ nọ egagọ gbe isuẹsu e be jọ wha omohẹriẹ fihọ udevie ahwo, uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ nọ ma wo kẹ ohwohwo o wha riẹ ze nọ oware ovo o gbẹ be rọ raha okugbe nọ ọ rrọ udevie mai hi.​—Izik. 37:15-23.

¹⁴ Uzou avọ 16: Eruẹaruẹ nọ Izikiẹl ọ jọ ruẹ ọzae nọ o wo ame-ugbẹ okere-obe na, avọ ezae nọ i kru ekwakwa nọ a rẹ rọ fa ahwo kpe họ obọ na o kẹ omai unuovẹvẹ ogaga inọ ahwo nọ a gọ Ọghẹnẹ evaọ edhere ọfuafo ọvo họ enọ a ti kpe oka họ inọ a te zọ evaọ etoke “uye ulogbo” na.​—Mat. 24:21; Izik. 9:1-11.

15-18. Fikieme o rọ gwọlọ nọ ma rẹ ruabọhọ uyoyou nọ ma re dhesẹ kẹ amọfa, kọ ẹvẹ ma sai ro ru ere?

¹⁵ Uzou avọ 4: Eruẹaruẹ emama ene nọ e rrọ uzuazọ na i wuhrẹ omai kpahe iruemu-aghae Jihova, maero kọ uyoyou. Ma tẹ be ta ẹme je ru eware evaọ edhere oyoyou yọ ma bi dhesẹ nọ Jihova họ Ọghẹnẹ mai.​—Izik. 1:5-14; 1 Jọn 4:8.

¹⁶ Uzou avọ 6 gbe 11: Uyoyou nọ Ọghẹnẹ o wo oye o wọ riẹ rehọ iroroke wọhọ Izikiẹl mu. Fiki uyoyou nọ Ọghẹnẹ o wo, ọ gwọlọ nọ ohwo ọvo o whu hu evaọ okenọ ọ te raha isuẹsu Setan no. (2 Pita 3:9) Ma te bi fiobọhọ kẹ ororoke inẹnẹ nọ Ọghẹnẹ o ro mu na yọ ma bi dhesẹ uyoyou Ọghẹnẹ via.​—Izik. 33:1-9.

¹⁷ Uzou avọ 17 gbe 18: Jihova ọ riẹ nọ ibuobu e te daezọ ohrọ riẹ hẹ yọ a te gwọlọ kpe idibo riẹ kpobi no. Uyoyou o te wọ Jihova thọ ahwo riẹ okenọ “Gọg ọrọ ẹkwotọ Magọg” ọ te họre ahwo nọ a talamu Ọghẹnẹ. Uyoyou nọ ma wo kẹ amọfa o rẹ wọ omai vẹvẹ ahwo kpobi unu inọ Jihova ọ te raha ahwo nọ a bi kienyẹ idibo riẹ.​—Izik. 38:1–39:20; 2 Tẹs. 1:6, 7.

¹⁸ Uzou avọ 19, 20, gbe 21: Eruẹaruẹ kpahe oko-ame uzuazọ na gbe ẹghale otọ na i dhesẹ uyoyou nọ Jihova o wo kẹ ahwo-akpọ. Eruẹaruẹ na i dhesẹ edhere nọ ọ mae rro nọ Jihova o ro dhesẹ uyoyou riẹ via no gbe irere nọ i ti noi ze. Ọ kuvẹ re Ọmọ riẹ o whu kẹ omai re a ruẹse rọ izieraha mai vrẹ omai, ma ve je wo uzuazọ ogbagba, onọ o te whae ze nọ ma te rọ jọ ahwo uviuwou Ọghẹnẹ. Emamọ edhere jọ nọ ma re ro dhesẹ uyoyou nọ ma wo kẹ amọfa họ, ma rẹ vuẹ ae kpahe eware iwoma nọ Jihova o ti ru kẹ enọ i fi ẹrọwọ họ Ọmọ riẹ.​—Izik. 45:1-7; 47:1–48:35; Evia. 21:1-4; 22:17.

19. Eme Jesu o ti ru evaọ etoke Esuo Odu-Ikpe na? (Rri ẹkpẹti na re, “Odawọ Urere Na.”)

¹⁹ Evaọ etoke Esuo Odu-Ikpe na, Jesu ọ te kpare ahwo gbidi gbidi ziọ uzuazọ je si edada kpobi nọ “uwhu, ọwegrẹ” mai o wha ze no. (1 Kọr. 15:26; Mak 5:38-42; Iruẹru 24:15) No anwọ oke nọ Adamu avọ Ivi a rọ raha uzi ze, eware sa-sa e via no nọ e wha edada buobu gbe uweri se ahwo-akpọ no. Rekọ nọ Jesu ọ te kpare oge ọvuọvo ziọ uzuazọ na, o ti si edada yena kpobi no ahwo oma, o ve je fiobọhọ kẹ ai reawere emamọ uzuazọ. Ọ te rọ fiki idhe ẹtanigbo na si uye kpobi nọ ẹyao, ẹmo, gbe ohọo o wha ze no. Maero na, o ti fiobọhọ kẹ omai si ugogo oware nọ o be wha uye-oruẹ mai ze na no, koyehọ uzioraha nọ ma reuku riẹ no obọ Adamu ze na. (Rom 5:18, 19) Jesu ọ te “raha iruo Ẹdhọ” no riẹriẹriẹ. (1 Jọn 3:8) Kọ eme ọ te via nọ o te ru enana kpobi no?

20. Eme Jesu avọ ahwo idu udhuhrẹ-gbene (144,000) na a ti ru nọ u dhesẹ omaurokpotọ ulogbo? Kọ ẹvẹ oyena o rọ rrọ oware omaurokpotọ? (Rri uwoho nọ o rrọ emuhọ uzou nana.)

²⁰ Se 1 Ahwo Kọrint 15:24-28. Nọ ahwo-akpọ kpobi a te wo uzuazọ ogbagba no, nọ a je zihe otọakpọ na ruọ Aparadase wọhọ epanọ Jihova ọ gwọlọ nọ o jọ notọ avọ otọ ze no, Jesu avọ ibe-isu idu udhuhrẹ-gbene (144,000) riẹ a ve ti ru oware jọ nọ u dhesẹ omaurokpotọ ulogbo; a ti zihe Uvie na kẹ Jihova. A te rọ unevaze siobọno udu-esuo nọ a wo evaọ ikpe odu (1,000) soso na. Oware kpobi nọ Uvie na u ru o te jọ bẹdẹ bẹdẹ.

21, 22. (a) Ẹvẹ akpọ na ọ te jọ nọ ikpe odu na i te kuhọ no? (b) Fikieme Jihova o ti ro siobọno Setan avọ idhivẹri riẹ?

²¹ Jihova o ti ru oware jọ nọ u dhesẹ nọ o fievahọ idibo riẹ nọ e rrọ otọakpọ na gaga. Ọ te ta nọ a siobọno Setan avọ idhivẹri riẹ no ọgọdọ odidi nọ a rrọ anwọ ikpe odu (1,000) na ze. (Se Eviavia 20:1-3.) Nọ a ti no ọgọdọ na ze na, a te ruẹ nọ akpọ na o wo ohẹriẹ gaga no oghẹrẹ nọ ọ jọ vẹre. Keme taure Amagidọn o te ti fi, Setan o su ahwo buobu thọ, yọ egrẹ-ọjẹ gbe omagbẹre o da akpọ na fia. (Evia. 12:9) Rekọ nọ odu-ikpe na o te kuhọ no, ahwo-akpọ kpobi a te wọhọ uviuwou ovo nọ uyoyou o rrọ, nọ o be rọ okugbe ọvo gọ Jihova. Akpọ na kpobi ọ te jọ Aparadase nọ udhedhẹ gbe okugbe o dafia.

²² Kọ fikieme Jihova o ti ro siobọno igbulegbu yena ze akpọ yena nọ ọ te jọ fuafo na? Keme ahwo buobu nọ a te jọ uzuazọ evaọ etoke ekuhọ esuo odu-ikpe na yọ ahwo nọ a re te dawo ẹrọwọ rai hi. Okenọ ibuobu rai a whu yọ a re riẹ Jihova ha, nọ a jẹ kpare ae ze kọ nwanọ Aparadase a kpare rai fihọ. Orọnikọ uzuazọ ọvo Jihova ọ kẹ rai hi, rekọ te oware kpobi nọ u re fiobọhọ kẹ ae evaọ uzuazọ je ru ai wo emamọ usu kugbei. A re ruẹ eware nọ e rẹ lẹliẹ ohwo raha uzi hi, emamọ ahwo ọvo a wariẹ e rai họ, ahwo nọ a you Jihova jẹ be gọe. Setan ọ rẹ sae ta ọkpọ eme nọ ọ ta kpahe Job na kpahe ahwo nana re, inọ a be gọ Ọghẹnẹ fikinọ ọ be thọ ae jẹ ghale ae. (Job 1:9, 10) Fikiere, taure Jihova o te ti kere edẹ mai fihọ obe uzuazọ na bẹdẹ bẹdẹ, ọ te kẹ omai uvẹ re ma dhesẹ vevẹ inọ ọye họ Ọsẹ gbe Osu mai nọ ma re yoẹme kẹ ẹsikpobi.​—Evia. 20:12, 15.

23. Eme omomọvo ọ te rẹriẹ ovao dhe?

²³ A te kẹ Setan omoke kakao re ọ daoma ru ahwo kiukeku egagọ Ọghẹnẹ. Eme ọ te rọ dawo ahwo? Ababọ avro, ohwo kpobi ọ te rẹriẹ ovao dhe ọkpọ oware nọ Adamu avọ Ivi a rẹriẹ ovao dhe, koyehọ, ọ rẹ salọ sọ o re ru eware nọ Jihova ọ gwọlọ, romakpotọ kẹ esuo riẹ jẹ gọe, hayo ọ rẹ ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ, ọ vẹ jọ abọ Setan.

24. Fikieme a ro se ahwo ọkparesuọ na Gọg avọ Magọg?

²⁴ Se Eviavia 20:7-10. A se ahwo nọ a te kpareso Ọghẹnẹ evaọ ekuhọ ikpe odu na Gọg avọ Magọg. A ti dhesẹ ọkpọ uruemu ahwo ọkparesuọ nọ Izikiẹl ọ ruẹaro nọ a te họre ahwo Ọghẹnẹ evaọ etoke uye ulogbo na. Ogbotu ahwo nana nọ Izikiẹl o se “Gọg ọrọ ẹkwotọ Magọg” na yọ erẹwho sa-sa nọ i kuomagbe. (Izik. 38:2) Epọvo na re, a se enọ e te wọso Ọghẹnẹ evaọ ekuhọ Esuo Odu-Ikpe Kristi na “erẹwho.” Ẹme nana ọ sai gbe ohwo unu! Fikieme? Keme evaọ etoke Esuo Odu-Ikpe na, akpọ na ọ gbẹ te jọ wọhọ epanọ ọ hẹriẹ fihọ erẹwho sa-sa na ha; ahwo na kpobi a te jọ otọ egọmeti ọvo, Uvie Ọghẹnẹ. Mai kpobi ma te jọ orẹwho ovo. Fikiere nọ a se ahwo ọkparesuọ nana Gọg avọ Magọg, je se ai “erẹwho” na, u dhesẹ nọ Setan ọ te ginẹ wha omohẹriẹ fihọ udevie ahwo Ọghẹnẹ jọ, onọ o te lẹliẹ ejọ ruọ abọ Setan. Rekọ a te gba ohwo ọvo họ jọ abọ Setan hayo abọ Jihova ha. Ohwo ọgbagba kpobi ọ te salọ abọ nọ ọ rẹ jọ.

25, 26. Ẹvẹ ahwo nọ a ti kuomagbe Setan a ti bu te, kọ eme ọ te via kẹ ae?

²⁵ Ẹvẹ ahwo nọ a ti kuomagbe Setan a ti bu te? Ahwo nọ a te kpareso Ọghẹnẹ na a te jọ “wọhọ uwẹkpẹ abade.” Rekọ onana u dhesẹ nọ ahwo buobu gbidi gbidi a te kpareso Ọghẹnẹ hẹ. Ẹvẹ ma rọ riẹ ere? Roro kpahe eyaa nọ Ọghẹnẹ ọ ya kẹ Abraham. Jihova ọ ta nọ ọmọ Abraham o ti vihọ te epanọ ọ te rọ jọ wọhọ “uwẹkpẹ nọ o rrọ akotọ abade.” (Emu. 22:17, 18) Rekọ ukuhọ riẹ, emọ riẹ na i bu te ahwo idu udhuhrẹ-gbene gbe ọvo (144,001). (Gal. 3:16, 29) Dede nọ ahwo yena a rrọ buobu, a te oware ovo ghele he nọ whọ tẹ rehọ ae wawo epanọ ahwo-akpọ a bu te. Epọvo na re, ahwo nọ a ti kuomagbe Setan a sai bu, rekọ a te jọ buobu gbidi gbidi hi. Ahwo ọkparesuọ na a te sae raha ahwo Ọghẹnẹ hẹ.

²⁶ A te raha ahwo nọ a kuomagbe otu ọkparesuọ na no ababọ oke oraha. Te ai te Setan avọ idhivẹri riẹ a gbẹ te jọ uzuazọ họ, yọ a ti gbe zihe ziọ uzuazọ vievie he. Ikpehre iroro nọ a jẹ gbe uye nọ u no rie ze ọvo họ eware nọ ahwo a te kareghẹhọ bẹdẹ bẹdẹ.​—Evia. 20:10.

27-29. Oghẹrẹ uzuazọ vẹ o rrọ obaro hẹrẹ enọ i ti fi odawọ urere na kparobọ?

²⁷ Rekọ a ti kere edẹ ahwo nọ a fi odawọ urere na kparobọ fihọ “obe uzuazọ na” bẹdẹ bẹdẹ. (Evia. 20:15) Kẹsena emezae gbe emetẹ Jihova kpobi a vẹ te gọe evaọ okugbe ọvo wọhọ epanọ u gine fo.

²⁸ Roro kpahe oghẹrẹ nọ obaro na o te jọ. Uzuazọ nọ ohwo o re jo ru emamọ iruo je wo emamọ egbẹnyusu o rrọ obaro hẹrẹ owhẹ. Whẹ hayo ahwo ra a gbẹ te ruẹ uye vievie he. Whọ te gbẹ gwọlọ amiunugu nọ ọ rẹ jọ udevie ra avọ Jihova ha keme uzioraha ovuovo o gbẹ te jọ owhẹ oma ha. Ohwo kpobi o ti wo usu okpekpe kugbe Ọghẹnẹ. Yọ maero na, a te jọ obọ odhiwu gbe otọakpọ na gọ Jihova evaọ edhere ọfuafo nọ oware ovo u gbeku hu. Ere a ti ro zihe egagọ efuafo ze riẹriẹriẹ, yọ i gbe ti gbeku ofa ha!

²⁹ Kọ whọ te jariẹ evaọ oke yena? Whọ sae jariẹ otẹrọnọ whọ ruabọhọ bi ru eware esa nọ ma jọ obe Izikiẹl wuhrẹ na, koyehọ, ma rẹ rehọ eva mai kpobi gọ Jihova ọvo, ma rẹ jọ okugbe ọvo evaọ egagọ efuafo, ma ve je dhesẹ uyoyou nọ ma wo kẹ amọfa via. Eruẹaruẹ Izikiẹl i wuhrẹ omai oware ulogbo urere jọ. Eme ọye?

30, 31. Eme ẹme na “a te riẹ nọ mẹ họ Jihova” o te wha (a) se ewegrẹ Ọghẹnẹ? (b) se ahwo Ọghẹnẹ?

³⁰ Unuẹse buobu Jihova ọ jọ obe Izikiẹl whowho nọ: “A te riẹ nọ mẹ họ Jihova.” (Izik. 6:10; 39:28) Onana o te wha ẹmo gbe uwhu se ewegrẹ Ọghẹnẹ. A te gba ae họ rọwo nọ Jihova ọ ginẹ rrọ. Okpẹtu nọ o ti te ai u ti ru ae riẹ otofa odẹ ulogbo riẹ na, koyehọ, “O re Ru Zihe Ro.” “Jihova olori egbaẹmo” na o ti zihe ruọ “ọgbaẹmo ọgaga” nọ o ti fi ai ẹmo. (1 Sam. 17:45; Ọny. 15:3) A ti wuhrẹ oware jọ nọ u wuzou gaga kpahe Jihova, inọ: Oware ovuovo o rẹ sae whaha iẹe nọ o gbe ru ẹjiroro riẹ gba ha ha. Rekọ oke nọ a ti ro vuhu onana mu, yọ oke u kpo rai no.

³¹ Rọkẹ ahwo Ọghẹnẹ, ẹme na “a te riẹ nọ mẹ họ Jihova” o te wha udhedhẹ gbe uzuazọ se ai. Jihova o ti ru omai zihe ruọ oghẹrẹ ahwo nọ ọ gwọlọ nọ ma jọ notọ avọ otọ ze, koyehọ emetẹ gbe emezae nọ e be rọ aro kele iei gbagba. (Emu. 1:26) Makọ enẹna dede, Jihova o zihe ruọ Ọsẹ oyoyou gbe ọnọ ọ be thọ omai jẹ rẹrote omai no. Yọ uviemenẹ o ti zihe ruọ Ovie mai nọ o ti fi ewegrẹ riẹ kpobi kparobọ. Taure oke yena u te ti te, joma se eware nọ ma wuhrẹ no obe Izikiẹl ze na gboja. Ajọ ma rehọ ẹmeunu gbe uruemu mai dhesẹ nọ ma riẹ oghẹrẹ Ọghẹnẹ nọ Jihova ọ rrọ gbe oware nọ ọ gwọlọ. Kẹsena evaọ okenọ a ti siobọno ofou ọraha uye ulogbo na, ozọ u gbe mu omai hi. Ukpenọ ozọ u mu omai, kọ ma te kpare izou mai rri ehru, keme ma riẹ nọ esiwo mai ọ kẹle no. (Luk 21:28) Rekọ, bọo oke yena, joma fiobọhọ kẹ ahwo evaọ oria kpobi re a riẹ je you Ọghẹnẹ nọ ọye ọvo o te ọnọ a rẹ gọ na, Ọnọ odẹ riẹ o rro vi edẹ efa kpobi na​—Jihova.​—Izik. 28:26.