Dhozọ Jihova Je Koko Ijaje Riẹ

“Dhẹozọ Ọghẹnẹ, who koko izi riẹ; keme onana họ iruo kpobi nọ i te ohwo e ruo.”—ỌTAUSIWOMA NA 12:13.

 1, 2. (a) Ẹvẹ ozodhẹ o sae rọ thọ omai evaọ abọ ugboma? (b) Fikieme eyewọ nọ i wo areghẹ a rẹ rọ daoma bọ uvi ozodhẹ họ emọ rai?

“WỌHỌ epanọ aruọwha o re fi uzuazọ họ awa na, ozọ o rẹ thọ ohwo,” ere Leonardo da Vinci ọ ta. Udu, hayo aruọwha ogheghẹ, o re tu ohwo aro kẹ enwoma, rekọ ozọ o rẹ kareghẹhọ iẹe re ọ yọroma. Wọhọ oriruo, ma tẹ nya kẹle ẹroro ugbehru ukpekpehru jẹ ruẹ epanọ ma re kie thabọ te re ma te t’otọ, oma o rẹ wọ ibuobu mai zihe kpemu. Epọvo na re, uvi ozodhẹ orọnikọ o rẹ wha emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ ze ọvo ho, wọhọ epanọ ma wuhrẹ evaọ uzoẹme n’ukpo na, rekọ u re je fiobọhọ thọ omai no enwoma.

² Rekọ a re wuhrẹ re a dhozọ ekwakwa ọza ọgbọna buobu. Nọ emaha e riẹ enwoma ẹlẹtriki hayo imoto nọ e rrọ edhere dhẹ hẹ na, o re lọlọhọ re a wo asidẹnte ọgaga.a Eyewọ nọ i wo areghẹ a rẹ daoma bọ uvi ozodhẹ họ emọ rai, vẹvẹ ae unu unuẹse buobu kpahe enwoma nọ e wariẹ e rae họ. Eyewọ e riẹ nọ ozodhẹ onana o sai siwi uzuazọ emọ rai.

 3. Fikieme gbe oghẹrẹ vẹ Jihova ọ be rọ vẹvẹ omai unu kpahe enwoma abọ-ẹzi?

³ Jihova o wo ọdawẹ ọvona rọkẹ ewoma mai. Wọhọ Ọsẹ oyoyou, ọ be rọ ẹkwoma Ẹme gbe ukoko riẹ wuhrẹ omai re ma wo erere k’oma mai. (Aizaya 48:17) Abọjọ ọruẹrẹfihotọ ewuhrẹ Ọghẹnẹ ọnana o kugbe unuovẹvẹ kpahe ẹta abọ-ẹzi nọ ọ rẹ k’omai ‘ẹwẹwariẹ’ re ma sae bọ uvi ozodhẹ enwoma itieye na. (2 Iruẹru-Ivie 36:15; 2 Pita 3:1) No anwae ze ahwo a hae sae whaha okpẹtu abọ-ẹzi buobu jẹ kpọ uye-oruẹ buobu n’oma ‘o hae jọ nọ a bọ udu rai re o dhozọ Ọghẹnẹ je koko izi riẹ.’ (Iziewariẹ 5:29) Evaọ “oke ẹbẹbẹ” nana, ẹvẹ ma sae rọ bọ udu mai re ma dhozọ Ọghẹnẹ jẹ whaha enwoma abọ-ẹzi?—2 Timoti 3:1.

Kẹnoma kẹ Eyoma

 4. (a) Didi omukpahe Ileleikristi a re wo? (b) Ẹvẹ Jihova o re rri uruemu uzioraha? (Rri ẹme-otofa.)

⁴ Ebaibol na o dhesẹ nọ “ozodhẹ ỌNOWO na u mu kpahe umuomu.” (Itẹ 8:13) Ofeme Ebaibol jọ u dhesẹ omukpahe ọnana wọhọ “uruemu iroro nọ a re dhesẹ kpahe ahwo gbe eware nọ a wọso, mukpahe, jẹkufiẹ gbe enọ ohwo ọ gwọlọ si kẹle hayo ku usu kugbe he.” Fikiere, ozodhẹ Ọghẹnẹ o kẹre te emukpahe hayo ẹsiọ obeva ọrọ eware kpobi nọ e thọ evaọ aro Jihova.b (Olezi 97:10) O rẹ wọ omai si oma no eyoma, wọhọ epanọ ma re go hemu no ẹroro ugbehru ukpekpehru evaọ okenọ ozodhẹ obeva mai o tẹ vẹvẹ omai unu na. “Ozodhẹ ỌNOWO na ohwo ọ rẹ rọ kẹnẹ oma kẹ eyoma,” ere Ebaibol na ọ ta.—Itẹ 16:6.

 5. (a) Ẹvẹ ma sae rọ bọ ozodhẹ Ọghẹnẹ mai gbe omukpahe mai kẹ oware nọ o thọ ga? (b) Eme ikuigbe orẹwho Izrẹl i wuhrẹ omai evaọ abọ ọnana?

⁵ Ma rẹ sai ru uvi ozodhẹ nana gbe omukpahe kẹ oware nọ o thọ na ga viere ẹkwoma eroro kpahe iyẹrẹ enwoma nọ uzioraha o rẹ wha ze. Ebaibol na ọ k’omai imuẹro inọ oware nọ ma kọ oye ma re vu—makọ ma be kọ kẹ uwo hayo ma be kọ kẹ ẹzi. (Ahwo Galesha 6:7, 8) Fiki ẹjiroro ọnana Jihova o te dhesẹ vevẹ iyẹrẹ nọ a rẹ sae whaha ha nọ i re no abọgbekẹ ijaje gbe egagọ uzẹme ze. Ababọ ọthọwẹ Ọghẹnẹ, orẹwho Izrẹl okakao nọ u kpomafihọ kẹ enwoma na o rẹ rioja evaọ obọ erivẹ egeva gbe egaga rai. (Iziewariẹ 28:15, 45-48) A kere iyẹrẹ ọkora erọ aghẹmeeyo Izrẹl fihọ Ebaibol na vevẹ re o jọ “unu ovẹvẹ” re ma sai wuhrẹ noi ze je wo ozodhẹ Ọghẹnẹ.—1 Ahwo Kọrint 10:11.

 6. Iriruo Ikereakere jọ vẹ ma rẹ sai roro kpahe evaọ ewuhrẹ ozodhẹ Ọghẹnẹ? (Rri oruvẹ-obotọ na.)

⁶ U te no oware nọ o via kẹ orẹwho Izrẹl na soso no, iriruo ahwo nọ a kie kẹ ihri-eriọ, ọfariẹ-ogbe, uvo-uthe, hayo omoya e rọ evaọ Ebaibol na.c Ezae enana jọ a gọ Jihova ikpe buobu no, rekọ evaọ etoke ọgaga jọ evaọ uzuazọ rai, ozodhẹ Ọghẹnẹ rai o ga te he, a te vu iyẹrẹ ọkora. Eroro kpahe iriruo Ikereakere itieye na o rẹ sae bọ ọtamuo mai ga re ma siọ ethobọ evona ba eruo. Ẹvẹ u re yoma te otẹrọnọ ma hẹrẹ bẹsenọ ma re kie ruọ okpẹtu no taure ma te ti se ohrẹ Ọghẹnẹ gboja! Wo ohẹriẹ no oware nọ ahwo buobu a rọwo, oware nọ o via k’ohwo—maero onọ u no uzuazọ odode ze—o rrọ omamọ owuhrẹ hẹ.—Olezi 19:7.

 7. Ono Jihova o re zizie kpohọ uwou-udhu ẹwoho riẹ?

⁷ Ẹjiroro ologbo ọfa rọkẹ ẹbọ ozodhẹ Ọghẹnẹ họ isiuru mai re ma sẹro usu mai kugbe Ọghẹnẹ. Ma rẹ dhozọ eva nọ ma re ru dha Jihova keme ma riwi usu kugbei ghaghae. Ono Ọghẹnẹ ọ rẹ rehọ wọhọ ogbẹnyusu, ohwo nọ o re zizie kpohọ uwou-udhu ẹwoho riẹ? Ohwo nọ “o re yere uzuazọ ugbogbo ho, o je ru oware nọ ukiete” ọvo. (Olezi 15:1, 2) Ma te riwi usu obọdẹ onana kugbe Ọnọma omai na ghaghae, ma rẹ yọroma re ma nya ababọ ẹthọthọ evaọ aro riẹ.

 8. Ẹvẹ emọ Izrẹl jọ evaọ edẹ Malakae a ro rri usu kugbe Ọghẹnẹ vo?

⁸ Uyoma gaga, emọ Izrẹl jọ evaọ edẹ Malakae a rri usu kugbe Ọghẹnẹ vo. Ukpenọ a rẹ dhozọ jẹ rehọ ọghọ kẹ Jihova, a tẹ jẹ rehọ erao nọ e be mọ gbe enọ e ko ro dheidhe evaọ agbada-idhe riẹ. Ababọ ozodhẹ Ọghẹnẹ rai u dhesẹ oma via re evaọ uruemu rai kpahe orọo. Re a sae rọo eyae nọ e maha, a jẹ fa-orọo eyae izoge rai fiki ẹjiroro nọ i fioka ha. Malakae ọ ta kẹ ae nọ Jihova o mukpahe ‘orọo nọ a rẹ fa’ gbe nọ ẹzi ẹghẹ rai ọ hẹriẹ e rai no Ọghẹnẹ rai no. Ẹvẹ Ọghẹnẹ ọ sai ro rri idhe rai avọ aruoriwo nọ evaọ edhere ẹwoho, agbada-idhe na ọ vọ avọ irui-oviẹ—irui-oviẹ oja erọ eyae rai nọ a se? Ọjẹkufiẹ ọgaga otiọye na rọkẹ itee riẹ o lẹliẹ Jihova nọ inọ: “Kọ adhẹ mẹ ọ rọ?”—Malakae 1:6-8; 2:13-16.

 9, 10. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ ma riwi usu kugbe Jihova ghaghae?

⁹ Nẹnẹ, epọvo na re Jihova ọ be ruẹ uweri ogaga orọ erivẹ-orọo gbe emọ nọ e riẹ onahona ha nọ ezae gbe esẹ hayo makọ eyae gbe ini oriobọ, erọ ọfariẹ a gbabọkẹ no. Evaọ uzẹme, o be dae. Ogbẹnyusu Ọghẹnẹ o re rri eware oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o re rri eware je ruiruo gaga re ọ bọ orọo riẹ ga, siọ iroro akpọ na nọ i re ru usu orọo fihọ kuẹku, je ‘si oma no ọfariẹ-ogbe.’—1 Ahwo Kọrint 6:18.

¹⁰ Evaọ orọo jegbe abọ ọfa uzuazọ mai, omukpahe rọkẹ oware kpobi nọ o thọ evaọ aro Jihova, jegbe ovuhumuo odidi kẹ usu riẹ, o rẹ wha aruoriwo gbe ọjẹrehọ Jihova ze. Pita ukọ na ọ ta avọ ẹgba nọ: “Uzẹme umuomẹ ẹro no nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹ ahwo ọvo rehọ họ, rekọ evaọ korẹwho korẹwho ọnọ ọ jarae dhẹe o je ru onọ ukiẹrẹe ọ rẹ rehọ iẹe.” (Iruẹru 10:34, 35) Ma wo iriruo Ikereakere buobu nọ i dhesẹ oghẹrẹ nọ ozodhẹ Ọghẹnẹ o wọ ahwo jọ re a ru oware nọ u kiehọ evaọ uyero edawọ sa-sa.

Imasa nọ E Dhozọ Ọghẹnẹ

11. Evaọ otọ iyero vẹ a ro dhesẹ Abraham inọ ọ rẹ “dhẹ-ozọ Ọghẹnẹ”?

¹¹ Ọzae jọ ọ rrọ Ebaibol na nọ Jihova o dhesẹ wọhọ ogbẹnyusu riẹ—ọsẹ-uviuwou na Abraham. (Aizaya 41:8) A fi ozodhẹ Ọghẹnẹ orọ Abraham họ ẹdawọ evaọ okenọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹe re ọ rehọ ọmọ ọvo riẹ, Aiziki, ro dheidhe, ọmọ nọ Ọghẹnẹ ọ te rọ ẹkwoma riẹ ru eyaa riẹ gba inọ emọ Abraham a ti zihe ro orẹwho ulogbo. (Emuhọ 12:2, 3; 17:19) Kọ “ogbẹnyusu Ọghẹnẹ” o ti fi ẹdawọ ọnana kparobọ? (Jemis 2:23) Nọ Abraham ọ nwane kpare amagha riẹ re o kpe Aiziki, ẹnjẹle Jihova ọ tẹ ta nọ: “Whọ rehọ obọ ra te ọmọ na ha, who ru ei oware ovo gbe he. Keme enẹna mẹ riẹ no nọ whọ be dhẹ-ozọ Ọghẹnẹ, epanọ who ro si ọmọ ra no omẹ hẹ.”—Emuhọ 22:10-12.

12. Eme ọ wha ozodhẹ Ọghẹnẹ ọrọ Abraham ze, kọ ẹvẹ ma sai ro dhesẹ ẹzi ọvona?

¹² Dede nọ Abraham o dhesẹ no vẹre inọ ọye yọ ohwo nọ ọ rẹ dhozọ Jihova, evaọ etoke yena o dhesẹ ozodhẹ Ọghẹnẹ riẹ evaọ edhere nọ ọ viodẹ. Unevaze riẹ re ọ rehọ Aiziki ro dheidhe u vi edhesẹ ẹmeoyo adhẹẹ gheghe. Oware nọ o wọ Abraham họ evaifihọ evọvọ inọ Ọsẹ obọ odhiwu riẹ o ti ru eyaa Riẹ gba ẹkwoma Aiziki nọ ọ rẹ kpare no iwhuowhu ze, o tẹ gwọlọ ere. Wọhọ epanọ Pọl o kere, Abraham o wo “[imuẹro] nọ onọ Ọghẹnẹ ọ ya na [ọ rẹ sai ru ei] gba.” (Ahwo Rom 4:16-21) Kọ ma ruẹrẹ oma kpahe re ma ru oreva Ọghẹnẹ o tẹ make gwọlọ omodawọ ulogbo? Kọ ma wo imuẹro evọvọ inọ ẹmeoyo otiọye na ọ te wha irere nọ e rẹ tọ ze, nọ ma riẹ nọ Jihova “ọ rẹ te hwosa kẹ [enọ] e guọlọ e riẹ” na? (Ahwo Hibru 11:6) Oye họ uvi ozodhẹ Ọghẹnẹ.—Olezi 115:11.

13. Fikieme Josẹf ọ sai ro dhesẹ omariẹ gbagba wọhọ ọzae nọ ọ ‘dhozọ Ọghẹnẹ uzẹme na’?

¹³ Joma kiẹ oriruo ọfa ọrọ ozodhẹ Ọghẹnẹ nọ a dhesẹ riwi—oriruo Josẹf. Wọhọ ọrigbo evaọ uwou Pọtifa, Josẹf ọ rẹriẹ ovao ku otunyẹ ekẹdẹ kẹdẹ re o bru-ẹnwae. O rrọ vevẹ nọ edhere ọvo ọ riẹ hẹ nọ ọ sae rọ whaha ẹnya ku aye olori riẹ, ọnọ ọ jẹ rọ oma lẹliẹe ẹsikpobi. Uwhremu na, okenọ aye na ọ “jabọ kru” ei, ọ tẹ “dhẹ no eva uwou na.” Eme ọ wọ riẹ dhẹ thabọ no eyoma ababọ oke oraha? Ababọ avro, ugogo oware nọ o wọ riẹe họ ozodhẹ Ọghẹnẹ, isiuru re ọ whaha eruo umuomu “ulogbo utiona, re [ọ] thọ uzi Ọghẹnẹ.” (Emuhọ 39:7-12) Josẹf ọ sai dhesẹ omariẹ gbagba wọhọ ọzae nọ ọ ‘dhozọ Ọghẹnẹ uzẹme na.’—Emuhọ 42:18.

14. Ẹvẹ ohrọoriọ Josẹf u ro dhesẹ uvi ozodhẹ Ọghẹnẹ?

¹⁴ Ikpe buobu nọ i lele i rie Josẹf ọ tẹ rọ ovao dhe inievo riẹ, enọ e rehọ evega rọ zẹe kpohọ igbo na. Ọ hẹ sae rehọ uvẹ ẹgwọlọ ọgaga rai kẹ emuore rọ kioja eyoma nọ a ru rie. Rekọ re a rọ obọ ogaga yeri kugbe amọfa u dhesẹ ozodhẹ Ọghẹnẹ hẹ. (Iruo-Izerẹ 25:43) Fikiere, nọ Josẹf ọ ruẹ nọ inievo riẹ i ghine nwene no udu ze, ọ tẹ rọ vrẹ rai avọ ohrọ. Wọhọ Josẹf, ozodhẹ Ọghẹnẹ mai o rẹ wọ omai rọ ewoma fi eyoma kparobọ, je kru omai kpemu siọ ẹdawọ ba ekie ro.—Emuhọ 45:1-11; Olezi 130:3, 4; Ahwo Rom 12:17-21.

15. Fikieme uruemu Job o jẹ were Jihova udu?

¹⁵ Job yọ oriruo ologbo ọfa ọrọ ohwo nọ ọ dhozọ Ọghẹnẹ. Jihova ọ ta kẹ Ẹdhọ nọ: “Kọ whọ riẹ Job odibo mẹ? Ohwo nọ ọ wọhe riẹ ọ rọ evaọ akpọ na ha, kaka afuẹwẹ, ọ tẹ jẹ rọ uvi ohwo, ọnọ ọ be dhozọ Ọghẹnẹ, je si oma no eyoma.” (Job 1:8) Evaọ ikpe buobu, uruemu Job nọ o kare afuẹwẹ o were udu Ọsẹ obọ odhiwu riẹ. Job ọ dhozọ Ọghẹnẹ keme ọ riẹ nọ oye họ oware nọ u fo nọ o re ru gbe edhere nọ ọ mai fo nọ a re yeri. Job ọ ta via nọ: “Ri, ozodhẹ kẹ ỌNOWO na họ areghẹ; gbe umuomu u siomano họ eriariẹ.” (Job 28:28) Wọhọ ọzae nọ ọ rọo, Job ọ jẹ rọ ẹro oyoma rri ivovo eyae he, hayo kọ ọ jẹ jọ udu riẹ gbẹgwae ẹnwae-obro ho. Dede nọ ọ jọ ọdafe, ọ se nọ o re fieva riẹ họ efe, yọ o kiemu ku oghẹrẹ ẹdhọgọ kpobi.—Job 31:1, 9-11, 24-28.

16. (a) Idhere vẹ Job o ro dhesẹ ohrọ? (b) Ẹvẹ Job o ro dhesẹ nọ o keke obọ evaọ erọvrẹ hẹ?

¹⁶ Rekọ ozodhẹ Ọghẹnẹ họ eruo oware nọ u woma gbe omasino onọ u yoma. Fikiere, Job o je dhesẹ ẹwo kẹ enọ i tuaro, enọ e ko, gbe iyogbere. (Iruo-Izerẹ 19:14; Job 29:15, 16) Job ọ riẹ inọ “ohwo nọ o wo ohrọ kpahe ogbẹnyusu riẹ hẹ, ọ se ozodhẹ Erumeru na.” (Job 6:14) Ohwo nọ ọ kare ohrọ ọ sae kare erọvrẹ hayo fi ẹgo h’eva. Nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹe, Job ọ tẹ lẹ kẹ egbẹnyusu esa riẹ, enọ e wha uweri buobu sei no. (Job 42:7-10) Kọ ma rẹ sai dhesẹ ẹzi erọvrẹ otiọye na kẹ ibe ọnọ ọ rọwo nọ o ru omai thọ evaọ edhere jọ? Olẹ nọ u no udu ze kẹ ọnọ o ru omai thọ na o rẹ sai fiobọhọ k’omai whaha ẹgo. Eghale nọ Job ọ reawere rai fiki ozodhẹ Ọghẹnẹ riẹ o k’omai ẹmẹvo ‘ewoma buobu nọ Jihova ọ ruẹrẹ họ kẹ enọ e be dhozọ riẹ.’—Olezi 31:19; Jemis 5:11.

Ozodhẹ Ọghẹnẹ Hẹrioma no Ozodhẹ Ohwo

17. Eme ozodhẹ ohwo o rẹ sai ru omai, rekọ fikieme ozodhẹ utioye na o jẹ kare iroro?

¹⁷ Nọ ozodhẹ Ọghẹnẹ o rẹ sae wọ omai ru oware nọ u kiete na, ozodhẹ ohwo-akpọ o rẹ sae raha ẹrọwọ mai. Fiki onana, okenọ ọ jẹ tuduhọ ikọ na awọ re a jọ etausiuwoma ọwhọ, Jesu ọ ta kẹ ae nọ: “Wha dhozọ enọ i re kpe oma na ha, rekọ a rẹ sai kpe ẹzi hi; rekọ ikpoye, wha dhẹ ọnọ ọ rẹ raha [ẹzi] gbe oma evaọ ẹri-erae.” (Matiu 10:28) Jesu o dhesẹ nọ ozodhẹ ohwo o kare iroro, keme ohwo ọ rẹ sae raha ẹruore uzuazọ obaro mai hi. Ofariẹ, ma rẹ dhozọ Ọghẹnẹ keme ma vuhu ogaga igbunu riẹ mu, keme a tẹ rọ ogaga riẹ wawo ẹgba erẹwho na kpobi, ogaga mai u tulo ho. (Aizaya 40:15) Wọhọ Abraham, ma fi eva mai kpobi họ ogaga Jihova nọ ọ rẹ rọ kpare idibo ẹrọwọ Riẹ. (Eviavia 2:10) Fikiere, ma rẹ rọ udu ta nọ: “Otẹrọnọ Ọghẹnẹ ọ rọ abọ mai no, kọ ono ọ rẹ rọ suọ omai?”—Ahwo Rom 8:31.

18. Edhere vẹ Jihova ọ rẹ rọ hwosa kẹ enọ e be dhozọ riẹ?

¹⁸ O tẹ make rọnọ ọnọ ọ be wọso omai yọ omoni mai hayo ọnọ ọ rẹ jọ isukulu thuethu, ma te ruẹ nọ “ozodhẹ ỌNOWO na o rẹ kẹ ohwo imuẹro.” (Itẹ 14:26) Ma rẹ sae lẹ se Ọghẹnẹ kẹ ẹgba, keme ma riẹ nọ o ti yo kẹ omai. (Olezi 145:19) Enọ e be dhozọ Jihova e rẹ thọ riẹ ẹro ho. Ẹkwoma ọruẹaro riẹ Malakae, ọ k’omai imuẹro nọ: “Kẹsena enọ e be dhẹ-ozọ ỌNOWO na ohwo ọ tẹ be ta kẹ [ohwo] nọ; ỌNOWO na ọ tẹ gaviezọ je yo ẹme kẹ ae, a te kere obe ekareghẹhọ rọ kẹe kpahọ enọ e be dhẹ-ozọ ỌNOWO na, je bi roro odẹ riẹ.”—Malakae 3:16.

19. Didi oghẹrẹ ozodhẹ u ti kuhọ, rekọ ovẹ o te jọ bẹdẹ bẹdẹ?

¹⁹ Oke o kẹle no nọ enọ e rọ otọakpọ kpobi a te rọ gọ Jihova, ozodhẹ ohwo u ve ti n’otọ no. (Aizaya 11:9) Ozodhẹ ohọo, ẹyao, ethube, gbe ẹmo o te gbẹ jariẹ hẹ. Rekọ ozodhẹ Ọghẹnẹ o te jọ bẹdẹ bẹdẹ keme idibo ẹrọwọ riẹ evaọ odhiwu gbe otọakpọ a te gbẹ kẹe adhẹẹ nọ o fo, ẹmeoyo, gbe ọghọ. (Eviavia 15:4) Bọwo oke oyena, j’omai kpobi ma si ohrẹ Solomọn nọ a kẹ ẹgba na tudu: “Whọ rehọ aro kele erahaizi hi, rekọ hẹ dhẹozọ ỌNOWO na kẹdẹ kẹdẹ. U muẹro nọ oke ogbẹrọ obaro, whọ se ẹruore ba ha.”—Itẹ 23:17, 18.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Ẹvẹ ma re ro wuhrẹ re ma mukpahe oware nọ u yoma?

• Ẹvẹ emọ Izrẹl jọ evaọ edẹ Malakae a ro rri usu kugbe Jihova vo?

• Eme ma rẹ sai wuhrẹ mi Abraham, Josẹf, gbe Job kpahe ozodhẹ Ọghẹnẹ?

• Didi ozodhẹ u ti kuhọ họ, kọ fikieme?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]

Esẹ gbe ini nọ i wo areghẹ a rẹ bọ emamọ ozodhẹ họ emọ rai

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Wọhọ epanọ ozodhẹ o rẹ lẹliẹ omai kẹnoma no enwoma na, ozodhẹ Ọghẹnẹ u re ru omai kẹnoma no oware nọ u yoma

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 29]

Job o kru ozodhẹ Ọghẹnẹ riẹ makọ okenọ egbẹnyusu ero esa riẹ e jẹ wọso uẹe

[Ọnọ o wo uwoho]

No efafa Ebaibol ọ Vulgata Latina ze, 1795