Wha Kpọ Ẹzi Ọfuafo Jihova Eva ha

“Wha kpọ Ẹzi [Ẹri] Ọghẹnẹ eva ha, ọnọ a jọ eva riẹ towhaigbe.”—ẸF. 4:30.

 1. Eme Jihova o ru no kẹ ima ahwo buobu, kọ eme o gba rai họ inọ a re ru?

JIHOVA o ru oware obọdẹ jọ kẹ ima ahwo buobu nọ e be rria akpọ idabolo nana. O ru rie lọhọ kẹ ae re a rọ ẹkwoma Ọmọvo riẹ, Jesu Kristi, si kẹle iẹe. (Jọn 6:44) Otẹrọnọ whọ roma mudhe kẹ Ọghẹnẹ no je bi ru oreva riẹ, yọ whẹ omọvo ahwo nana. Whọ tẹ rehọ odẹ ẹzi ọfuafo na họ-ame no, o gba owhẹ họ re who ru lele ekpakpọ ẹzi na.—Mat. 28:19.

 2. Enọ vẹ ma be te ta ẹme kpahe?

² Mai nọ e be ‘kọ kẹ ẹzi’ na ma be whẹ uruemu okpokpọ na họ oma. (Gal. 6:8; Ẹf. 4:17-24) Rekọ Pọl ukọ na ọ kẹ omai ohrẹ jẹ vẹvẹ omai unu inọ ma rẹ kpọ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ eva ha. (Se Ahwo Ẹfẹsọs 4:25-32.) Joma kiẹ ohrẹ ukọ na riwi ziezi. Eme Pọl o wo họ iroro nọ ọ ta kpahe ẹzi Ọghẹnẹ nọ a rẹ kpọ eva? Ẹvẹ ohwo nọ ọ roma mudhe kẹ Jihova no ọ rẹ rọ kpọ ẹzi riẹ eva? Kọ ẹvẹ ma sae rọ whaha ẹzi Jihova nọ ma rẹ kpọ eva?

Oware nọ Pọl O Wo Họ Iroro

 3. Ẹvẹ whọ rẹ fa otọ eme nọ e rrọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:30 na?

³ Orọ ọsosuọ, muẹrohọ eme ọ Pọl nọ e rrọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:30. O kere nọ: “Wha kpọ Ẹzi [Ẹri] Ọghẹnẹ eva ha, . . . ọnọ a jọ eva riẹ towhaigbe bọwọ ẹdẹ usiwo.” Pọl ọ gwọlọ họ re ibe Ileleikristi riẹ a raha usu rai kugbe Ọghẹnẹ. Ẹkwoma ẹzi Jihova a rọ ‘taigbe bọwo ẹdẹ usiwo.’ Ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ yọ oka nọ “umuẹro” nọ a rọ kẹ enọ a rọ ẹzi wholo nọ i kru ẹgbakiete rai. (2 Kọr. 1:22) Oka na u dhesẹ inọ okwakwa Ọghẹnẹ a rrọ gbe nnọ a wo ẹruore uzuazọ obọ odhiwu. Enọ i ti wo oka na kpobi a ti bu te 144,000.—Evia. 7:2-4.

 4. Fikieme o rọ roja re ma siọ ẹzi Ọghẹnẹ eva ba ẹkpọ?

⁴ Ẹzi na nọ ohwo ọ rẹ kpọ eva u re ru nọ Ọghẹnẹ o je mi ei ẹzi riẹ no. Eme nọ Devidi ọ ta okenọ o lele Batshẹba bruẹnwae no o kẹ imuẹro inọ onana o rẹ sae via. Devidi o kurẹriẹ jẹ lẹ Jihova nọ: “Who le omẹ no aro ra ha, who mi omẹ ẹzi ẹri ra gbe he.” (Ol. 51:11) Otu nọ a wholo na nọ i kru ẹrọwọ rai “ri bọwo ẹdẹ uwhu” họ enọ i ti wo “etu uvie” uzuazọ, koyehọ uzuazọ sebaewhu evaọ obọ odhiwu. (Evia. 2:10; 1 Kọr. 15:53) Ileleikristi nọ i wo ẹruore ẹrria otọakpọ a gwọlọ ẹzi ọfuafo na a tẹ gwọlọ inọ a re kru ẹgbakiete rai je wo okẹ uzuazọ fiki ẹrọwọ nọ a fihọ idhe ẹtanigbo Kristi. (Jọn 3:36; Rom 5:8; 6:23) Fikiere, mai kpobi ma rẹ yọroma re ma siọ ẹzi ọfuafo na eva ba ẹkpọ.

Ẹvẹ Oleleikristi Ọ Sae rọ Kpọ Ẹzi na Eva?

5, 6. Ẹvẹ Oleleikristi ọ sae rọ kpọ ẹzi Jihova eva?

⁵ Mai Ileleikristi nọ e roma mudhe no ma rẹ sae whaha eva nọ ma rẹ kpọ ẹzi na. Ma rẹ sai ru ere nọ ma tẹ be “jọ eva Ẹzi nya,” keme ere ma rẹ sai ro fi ekpehre isiuru kparobọ jẹ whaha uruemu uyoma. (Gal. 5:16, 25, 26) Rekọ oyena o rẹ sai nwene. Ma rẹ sae kpọ ẹzi Ọghẹnẹ eva otẹrọnọ ma be rọ ẹmẹrera kie ruọ uruemu nọ Ebaibol i mukpahe.

⁶ Otẹrọnọ ma bi ru eware nọ e wọso ọkpọvio ẹzi ọfuafo na kẹse kẹse, yọ ma be kpọ ẹzi na eva jẹ be rọ ere ru Jihova nọ o wo ẹzi na eva dha. Ẹkiẹriwo Ahwo Ẹfẹsọs 4:25-32 u ti dhesẹ uruemu nọ ma rẹ whaha kẹ omai, u ve ti je fi obọ họ kẹ omai whaha eva nọ ma rẹ kpọ ẹzi Ọghẹnẹ.

Epanọ Ma rẹ Rọ Whaha Ẹzi na nọ Ma rẹ Kpọ Eva

7, 8. Dhesẹ oware nọ u je fo re ma ta uzẹme.

⁷ Ma rẹ ta uzẹme ẹsikpobi. Eva Ahwo Ẹfẹsọs 4:25, Pọl o kere nọ: “Fikiere, wha siobọnọ ọrue oguo, jọ kohwo kohwo ọ ta uzẹme kẹ ọrivẹ riẹ: keme mai ohwo ọrọ abọvo ohwo.” Fikinọ mai ugboma ọvo na, ma rẹ jọ ahwo ẹghẹ hẹ yọ ma re keke aro fihọ viẹ inievo mai họ họ, keme ere oruo yọ ọrue ma bi gu kẹ ae na. Ohwo nọ o re gu ọrue ẹsikpobi ọ rẹ sai wo usu kugbe Ọghẹnẹ hẹ.—Se Itẹ 3:32.

⁸ Eme gbe uruemu eviẹhọ e rẹ sae raha okugbe ukoko na. Fikiere, ma rẹ jọ wọhọ Daniẹl uvi ọruẹaro na, ọnọ a jọ obọ riẹ ruẹ oruthọ ọvo ho. (Dan. 6:4) Yọ u fo re ma kareghẹhọ ohrẹ Pọl se Ileleikristi nọ i wo ẹruore obọ odhiwu inọ aikpobi a rrọ “oma Kristi” gbe nnọ a rẹ jọ okugbe ọvo. (Ẹf. 4:11, 12) Ma te wo ẹruore ẹrria otọakpọ Aparadase, ma rẹ ta uzẹme re, ma vẹ rọ ere fiba okugbe inievo akpọ-soso mai.

 9. Fikieme o rọ roja re ma fi ohrẹ nọ o rrọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:26, 27 na họ iruo?

⁹ Ma rẹ wọso Ẹdhọ, ma rẹ kẹe uvẹ hẹ re ọ raha usu mai kugbe Ọghẹnẹ. (Jem. 4:7) Ẹzi ọfuafo o re fi obọ họ kẹ omai mugba kẹ Setan. Wọhọ oriruo, ma re ru ere ẹkwoma ofu ọkpoo nọ ma rẹ whaha. Pọl o kere nọ: “Wha dhaeva raha uzi hi, wha jọ [ọre] o kiedi ofu rai họ họ: wha kẹ ukumuomu oria gbe he.” (Ẹf. 4:26, 27) Eva e tẹ dha omai fikinọ a ru omai oware nọ o rẹ sae ginẹ lẹliẹ eva dha ohwo, olẹ ọkpẹkpẹe nọ ma rẹ jọ eva lẹ o rẹ sai fi obọ họ kẹ omai “wo ẹzi udhedhẹ,” ma vẹ gba oma mai ukpenọ ma re ru oware nọ o rẹ kpọ ẹzi Ọghẹnẹ eva. (Itẹ 17:27) Fikiere, joma kru ofu họ eva ha, ogbẹrọ ere he ma vẹ te kẹ Setan uvẹ nọ o re ro gele omai ru oware uyoma. (Ol. 37:8, 9) Edhere jọ nọ ma re ro mugba kẹe họ ẹwhọ nọ ma re kuhọ vẹrẹ vẹrẹ wọhọ epanọ Jesu ọ ta.—Mat. 5:23, 24; 18:15-17.

10, 11. Fikieme ma gbe ro thuji hayo fi iwhayo ho?

¹⁰ Ma re siomano uji-utho gbe iwhayo ifio riẹriẹriẹ. Pọl o kere kpahe uji-utho inọ: “Jọ ọnọ o re tho uji na o gbe tho ofa ha, rekọ ikpoye a jọ oru iruo, ọ rehọ abọ riẹ ru oware nọ uwoma, re ọ ruẹse [wo], ọ vẹ jọ etẹe kẹ ohwo nọ o kare.” (Ẹf. 4:28) Oleleikristi nọ ọ roma mudhe no o te thuji, yọ ọ be “raha odẹ Ọghẹnẹ.” (Itẹ 30:7-9) A rẹ j’ame wozẹ ohwo abọ họ nọ o te thuji fiki uvuhu. U wo oware ovo nọ o rẹ lẹliẹ uji-utho woma ha evaọ aro ohwo nọ o you Ọghẹnẹ gbe ọrivẹ riẹ.—Mak 12:28-31.

¹¹ Orọnikọ oware nọ ma re ru hu ọvo Pọl ọ fodẹ hẹ; ọ fodẹ oware nọ u fo inọ ma re ru. Ẹzi ọfuafo ọ tẹ be kpọ omai, ma re ru iruo gaga re ma sae rẹrote uviuwou mai jẹ ruẹ onọ ma rẹ “kẹ ohwo nọ o kare.” (1 Tim. 5:8) Jesu avọ ikọ riẹ a wo ẹkpa nọ a jẹ rọ rawo igho nọ a jẹ hai ro fi obọ họ kẹ iyogbere, rekọ Judas Iskariọt, ohwo-ovivie na, ọ jẹ hae jọ ẹkpa na tho igho. (Jọn 12:4-6) O rrọ vevẹ inọ ẹzi ọfuafo ọ jẹ kpọe he. Jọ mai enọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ be kpọ, ma rehọ oruọzewọ ‘ru eware kpobi ziezi’ wọhọ epanọ Pọl o ru. (Hib. 13:18) Ma vẹ rọ ere whaha eva nọ ma rẹ kpọ ẹzi ọfuafo Jihova.

Idhere Efa nọ Ma Rẹ rọ Whaha Eva nọ Ma rẹ Kpọ Ẹzi Na

12, 13. (a) Wọhọ epanọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:29 o ta, oghẹrẹ eme vẹ ma rẹ whaha? (b) Ẹvẹ u fo inọ eme mai e rẹ jọ?

¹² Ma rẹ yọrọ ẹmeunu mai. Pọl ọ ta nọ: “Wha jọ eme ogbẹta u no enu rai ze he, rekọ onọ uwoma nọ o rẹ wha ohwo udu wọhọ epanọ u kiehọ, re o ruẹse rehọ aruoriwo kẹ otu nọ o re yo.” (Ẹf. 4:29) Evaọ etenẹ re, orọnikọ oware nọ ma re ru ha ọvo ukọ na ọ ta kẹ omai hi; ọ ta oware nọ u fo inọ ma re ru. Ẹzi Ọghẹnẹ ọ rẹ sae kpọ omai ta ẹme nọ o woma “nọ o rẹ wha ohwo udu wọhọ epanọ u kiehọ, re o ruẹse rehọ aruoriwo kẹ otu nọ o re yo.” Ofariẹ, ma rẹ kuvẹ hẹ re “eme ogbẹta” i no enu mai ze. A rehọ ubiẹme Griki nọ Ebaibol Isoko e fa “ogbẹta” na ro dhesẹ ubi-ure, emeri, hayo arao nọ o gbo no. Wọhọ epanọ oware nọ u gbo no u re tu omai oma na, ere u fo nọ eme nọ Jihova o mukpahe i re tu omai oma.

¹³ Ẹmeunu mai ọ rẹ jọ ziezi, jẹ “mere wọhọ uwhei.” (Kọl. 3:8-10; 4:6) U fo re ahwo a ruẹ inọ ma wo ohẹriẹ nọ a tẹ gaviezọ kẹ omai. Fikiere jọ ma fi obọ họ kẹ amọfa ẹkwoma ẹta eme nọ e “rẹ wha ohwo udu.” Jọ ma wọhọ ọso-ilezi na ọnọ ọ so inọ: “Ru re ẹme unu mẹ gbe iroro eva mẹ e hẹ were owhẹ, O ỌNOWO, eri mẹ gbe ọta [mẹ].”—Ol. 19:14.

14. Wọhọ epanọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:30, 31 o ta, oghẹrẹ iruemu vẹ ma rẹ whaha?

¹⁴ Ma re si ofu, evedha, eme iyoma eta, gbe eyoma kpobi no udu mai. Nọ Pọl ọ vẹvẹ unu no inọ a rẹ kpọ ẹzi Ọghẹnẹ eva ha, ọ ta nọ: “Wha jọ eyayare kpobi, gbe ofu, gbe evaedha, gbe enuodo, gbe eme iyoma eta, i no owhai obọ, avọ iroro iyoma.” (Ẹf. 4:30, 31) Fikinọ ma gba ha, ma rẹ daoma gaga re ma kpọ iroro gbe uruemu mai. Ma gbẹ be kpọ ‘ofu gbe evedha’ mai hi, kiyọ ma be kpọ ẹzi Ọghẹnẹ eva. Epọvo na re otẹrọnọ ma re fi eware nọ amọfa a ru omai thọ họ eva, jẹ se inọ ma rẹ ruẹhọ kugbe ohwo nọ o ru omai thọ họ. Ma te bi gbabọkẹ ohrẹ Ebaibol nana, ma ti wo oghẹrẹ uruemu nọ u re ru omai raha uzi mukpahe ẹzi na, o vẹ wha uye se omai.

15. Ohwo jọ o te ru owhẹ thọ, eme who re ru?

¹⁵ U fo re ma jọ wowou, wo ohrọ gbe erọvrẹ. Pọl o kere nọ: “Wha rọ eva elọlọhọ lele ohwo ohwo yeri, ohwo ọ rọ vrẹ ohwo, wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ rọ fiki Kristi vrẹ owhai na.” (Ẹf. 4:32) O tẹ make rọnọ ohwo jọ o ru omai eva dha gaga, jọ ma rọ vrẹ wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ vrẹ na. (Luk 11:4) Dae rehọ iẹe inọ oniọvo jọ ọ ta ẹme oyoma jọ kpahe owhẹ. Re wha sai ku ẹme na họ whọ tẹ nya bru ei. O te wounu kẹ owhẹ jẹ lẹ owhẹ re whọ rọ vrẹ riẹ. Whọ rọ vrẹ riẹ, rekọ u fo re who ru oware ofa jọ. Iruo-Izerẹ 19:18 o ta nọ: “Who ru orukele hayo ẹgo kpahọ emọ ahwo ra ha, rekọ who re you ọrivẹ ra epanọ who you oma ra: Keme na Mẹ họ ỌNOWO na.”

U Fo re Whọ Yọrọ Oma

16. Kẹ oriruo jọ nọ u dhesẹ nọ ma re ru inwene jọ re ma siọ ẹzi Ọghẹnẹ eva ba ẹkpọ.

¹⁶ Mai ọvo ma tẹ make rrọ oria, ma sae rẹriẹ ovao dhe odawọ nọ ma re ro ru oware uyoma. Wọhọ oriruo, o sae jọnọ oniọvo-ọmọzae jọ ọ be hae gaviezọ kẹ ile jọ nọ i fo kẹ Oleleikristi hi. Uwhremu na, udu riẹ u te bi brukpe ei fikinọ o gbabọkẹ ohrẹ Ebaibol nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ọ be jọ ebe mai kẹ. (Mat. 24:45) Ọ sae lẹ kpahe ẹbẹbẹ nana, ọ vẹ jẹ kareghẹhọ ẹme Pọl nọ ọ rrọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:30. Nọ ọ gbaemu no inọ ọ rẹ whaha oware kpobi nọ o rẹ kpọ ẹzi Ọghẹnẹ eva na, o te siomano ikporakporo ethọthọ no umuo oke yena vrẹ. Jihova ọ te ghale omodawọ oniọvo na. Fikiere, joma yọrọ oma ẹsikpobi re ma siọ ẹzi Ọghẹnẹ eva ba ẹkpọ.

17. Eme ọ rẹ sae via otẹrọnọ ma be yọrọ oma jẹ lẹ kẹse kẹse he?

¹⁷ Ma gbẹ be yọrọ oma jẹ lẹ kẹse kẹse he, ma rẹ sai kieruọ ekpehre uruemu jọ nọ o rẹ sae kpọ ẹzi na eva. Fikinọ ẹzi ọfuafo na Ọsẹ obọ odhiwu mai ọ be rọ wha oreva riẹ haro, ma tẹ kpọ ẹzi na eva yọ Ọghẹnẹ ma be kpọ eva na—oware nọ ma rẹ gwọlọ ru vievie he. (Ẹf. 4:30) Ikere-ebe ahwo Ju erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ a ta inọ ẹgba Setan oye Jesu o je ro ru eware igbunu. (Se Mak 3:22-30.) Ewegrẹ Kristi yena a “ta emeaghọ kpahe Ẹzi Ẹri” na, fikiere a raha uzi nọ u wo erọvrẹ hẹ. Ajọ oware utiọye o via kẹ omai hi!

18. Ẹvẹ ma rẹ rọ riẹ inọ ma re raha uzi nọ u wo erọvrẹ hẹ?

¹⁸ Fikinọ ma gwọlọ whaha ekieruọ uzioraha nọ u wo erọvrẹ hẹ, u fo re ma kareghẹhọ eme nọ Pọl ọ ta kpahe ẹzi na nọ a rẹ kpọ eva ha. Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ma raha uzi ulogbo jọ? Otẹrọnọ ma kurẹriẹ no yọ ekpako na a fi obọ họ kẹ omai no, o rẹ sai mu omai ẹro inọ yọ Ọghẹnẹ ọ rọ vrẹ omai no, gbe nnọ ma re raha uzi mukpahe ẹzi ọfuafo na ha. Avọ obufihọ Ọghẹnẹ, ma rẹ sae whaha uruemu kpobi nọ o rẹ kpọ ẹzi na eva.

19, 20. (a) Eware jọ vẹ u fo nnọ ma rẹ whaha? (b) Eme ọ rẹ jọ ọtamuo mai?

¹⁹ Ọghẹnẹ ọ be rọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ fi obọ họ kẹ ahwo riẹ wo uyoyou, oghọghọ, gbe okugbe. (Ol. 133:1-3) Fikiere, re ma whaha eva nọ ma rẹ kpọ ẹzi na, ma re siomano ekpehre iguẹgu hayo unu nọ ma rẹ rọ raha ekpako nọ Ọghẹnẹ o ro mu na. (Iruẹru 20:28; Jud 8) Ukpoye, ma rẹ ruẹ inọ okugbe avọ adhẹẹ kẹ ohwohwo e rrọ ukoko na. Fikiere, ma re wo itu sa-sa ha evaọ udevie ahwo Ọghẹnẹ. Pọl o kere nọ: “Inievo, mẹ rehọ odẹ Ọnowo mai Jesu Kristi na bose owhai re wha jọ ọvuọvo se oma ohẹriẹ ba udevie rai, re wha ruẹse jọ iroro gbe oziẹ-obro ọvo.”—1 Kọr. 1:10.

²⁰ U no Jihova eva ze, o te je wo ẹgba nọ ọ rẹ sai ro fi obọ họ kẹ omai whaha eva nọ ma rẹ kpọ ẹzi riẹ. Fikiere, jọ ma hae yare ẹzi ọfuafo na, o vẹ jẹ jọ ọtamuo mai inọ ma rẹ kpọe eva ha. Jọ ma hae ‘kọ kẹ ẹzi na,’ jẹ gwọlọ ọkpọvio riẹ enẹna je rite ebẹdẹ bẹdẹ.

Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?

• Eme u dhesẹ re a kpọ ẹzi Ọghẹnẹ eva?

• Ẹvẹ ohwo nọ ọ roma mudhe kẹ Jihova no ọ sae rọ kpọ ẹzi na eva?

• Idhere vẹ ma sae rọ whaha eva nọ ma rẹ kpọ ẹzi ọfuafo na?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]

Who te wo ẹbẹbẹ kugbe ohwo jọ, ku ei họ vẹrẹ vẹrẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 31]

Oghẹrẹ ubi-ure vẹ a rẹ sai ro dhesẹ ẹmeunu ra?