Nsinano

Uzuni woupe simpe kapi una wiza. Nye gazadara ko koyininke yimwe eyi ya kara po ngesi, pasihonena nombungururu, yitji, yikorama ntani vantu. Kwato muntu ogu na vhura kusinganyeka asi yininke eyi kapi ya kara po, nampili ngomu posiruwo simwe ya dilire kukara ko. Ayo kwa kara po morwa Jehova yige ga yi sita. (Gen. 1:1, 26, 27) Karunga gwetu kwa tumbwidira hena asi age nga retesa po uzuni woupe. Yosili age nga ka sikisa mo etumbwidiro olyo. Mouzuni woupe, vantu ngava ka hafera eparu lyanarunye noukanguki wouwa. Kuvhura tu kare nehuguvaro asi uzuni woupe ngau wiza posiruwo esi ga tura po Karunga mwene. (Jes. 65:17; Ehor. 21:3, 4) Ano posiruwo esi, rugana paapa wa hulira yipo o nkondopeke epuro lyoge. Kara nkenye apa norupandu kosizoweseso. Gazadara ko kononkondo daJehova. Rugana yininke eyi nayi kuhedesera pepi naJehova. Nsene o yi rugana ngoso, nove ngo kara gumwe govantu ava ngava kapinga eyi ga ‘tumbwidira Karunga morwa kulididimika ntani kulikida epuro.’​—Heb. 6:11, 12. w23.04 31 ¶18-19

Jesus ta tara keguru ntani ta kanderere moyitarameho yovantu. Age ana hara kugava efumano nalinye kwaJehova kwa nayinye eyi na yi kwama ko. Makura Jesus ta zigire asi: “Rasarusa, pwaga mo!” (Joh. 11:43) Makura Rasarusa ta pwaga mo montoko. Jesus kwa rugene yininke eyi va gazarere vamwe asi kapi ta vhuru kuyirugana. Sihorokwa esi kunkondopeka epuro lyetu mehuguvaro lyevhumbuko. Monkedi musinke? Diworokeni asi Jesus kwa tumbwidilire Malita asi: “Mumbyoge na pinduka.” (Joh. 11:23) Ngwendi oGuhwe, Jesus nage ga kara neharo ntani nononkondo dokuka sikisa mo etumbwidiro olyo. Mahodi gendi kwa likidire asi age ga kara neharo lyenene lyokukapindura vantu koufe ntani noku ka gusa po ruguwo oru adi retesa po nomfa. Ntani apa Rasarusa ga pwege mo montoko, Jesus kwa yi likidire hena asi age ga kara nononkondo dokuvhumbura vafe. Ntani gazadara ko kononkango edi Jesus ga diworokesere Malita demetjangwa lyetu lyaneina. Ose twa kara nonokonda donongwa deyi natu yi pulira asi etumbwidiro lyaKarunga lyokukavhumbura vantu nga li ka sika mo. w23.04 11-12 ¶15-16

Ose kuvhura tu tjindje eyi atu kanderere apa atu ya kwata nawa egano mpango zaJehova. Twa hepa kudiworoka asi Jehova ga kara nositambo ntani ngaka si sikisa mo kuliza nosiruwo esi ga tura po. Sitambo oso kwa kwatera mo ku ka gusilira po maudigu nagenye aga gana kuretesa po ruhepo oru runa vhuka neina. Maudigu ngwendi yimpagwa, mauvera ntani nomfa. Jehova ngaka sikisa mo sitambo sendi kupitira moUhompa wendi. (Ndan. 2:44; Ehor. 21:3, 4) Nye nampili ngoso, posiruwo esi, Jehova kuna kupulisira Satana a pangere uzuni. (Joh. 12:31; Ehor. 12:9) Nsene asi Jehova a gusa po maudigu nagenye govantu ngesi, ayo ngano ta yi moneka asi Satana kuna kupangera nawa uzuni. Yipo nye, nampili ngomu tuna kundindira Jehova ngaka sikise mo matumbwidiro gendi, eyi kapi yina kutanta asi age kapi a tu vatere. Jehova nga tu vatera. w23.05 8 ¶4; 9-10 ¶7-8

Ngapi natu vatera wopeke yipo ngava ya gwanene mo mauwa poMurarero gwaHompa? Nkedi zokuhova kuna kara pokuvazigida. Kugusa ko vantu ava atu gwana mokuzuvhisa, kuvhura tuzigide vantu wopeke ava twa diva. Eyi kuvhura kukwatera mo vekoro lyetu, varugani vakwetu, ava atu dimbi nawo sure ndi ava twa diva. Nampili kapi tuna kara noyimbapira yezigido yoyinzi, kuvhura tu tume link kupitira kocellphone. Ayo nampo kuvhura ngayi tu teture apa ngatu mona sivaro sava ngava kara po. (Muud. 11:6) Diworoka asi vantu ava atu zigida kuvhura va kare nomapuro kuhamena Murarero gwaHompa, unene po nsene kapi va za rumwe komapongo getu. Kuvhura tu gazadare ko mapuro aga nampo ngava tu pura ntani nokuliwapaikira ku ga limburura. Konyima zokukara poMurarero gwaHompa, vantu wovape ava vana hara kudiva ko yoyinzi, kuvhura va kare nomapuro. Tuna hara kurugana nkenye eyi natu vhura kurugana ko komeho zoMurarero, posiruwo soMurarero ntani konyima zoMurarero, yipo ngatu vatere ‘wonomutjima donongwa’ ngava gwanene mo uwa mosilika esi.​—Yirug. 13:48. w24.01 12 ¶13, 15; 13 ¶16

MoBibeli kwa kara mo yihonena ntantatu yovantu ava va vhumbwire keparu paapa pevhu. Litulira po siruwo yipo o lironge nawa yihorokwa oyo. Ngomu ono kulironga yihorokwa oyo, papara yirongwa eyi no vhura kulirongera ko. Gazadara omu nkenye sihonena asi likida asi Karunga ga kara neharo ntani nononkondo dokuka tengwidira vafe keparu. Somulyo po unene, teda ko komavhumbuko gomulyo unene aga ga rugene Jesus. Diworoka asi vantu wovanzi va mwene mavhumbuko aga ga rugene Jesus ntani ayo kutupa konda zongwa zeyi natu pulira mevhumbuko. (1 Kol. 15:3-6, 20-22) Ose kupandura unene Jehova ketumbwidiro lyendi lyokukavhumbura vantu ava twa hara. Ose kuvhura tu yi pure nawa-nawa asi etumbwidiro eli nga li ka sika mo morwa Jehova ga kara neharo ntani nononkondo dokuka li sikisa mo. Ngano tu tokomeneni kunkondopeka epuro lyetu mehuguvaro eli lyewa. Pokurugana ngoso, ose ngatu hederera unene pepi Karunga, ogu ga tumbwidira nkenye gumwe gwetu asi, ‘vantu ava mwa hara nga va pinduka.’​—Joh. 11:23. w23.04 8 ¶2; 12 ¶17; 13 ¶20

Ose kuyilikida asi twa linunupika pokudira kuligazara nyamwetu ntani pokudiva apa da hulira nonkondo detu. Ose hena kufumadeka wopeke ntani noku va tara asi awo mulyo unene kutupitakana. (Fil. 2:3) Ngidiyona kwa kere mugara gokulinunupika. Apa muengeli gwaJehova ga tanterere Ngidiyona asi vana mu horowora a ka popere Vaisraeli koVamidiyani wononkondo, mugara ogu gokulinunupika kwa limbwilire asi: “Ezimo lyetu yilyo lya hepa po mekoro lyaManase, ano ame hepere kupita navenye mezimo lyetu.” (Vap. 6:15) Age kwa lizuvhire asi kapi ta vhuru kusikisa mo situmbukira oso, nye Jehova ga yi divire asi kuvhura a si sikise mo. Nevatero lyaJehova, Ngidiyona ya mu tompokere kusikisa mo situmbukira sendi. Vakuronambunga kurugana paapa va hulira mokulikida elinunupiko moyininke nayinye. (Yirug. 20:18, 19) Awo kapi ava li kangangere yininke eyi ava vhuru kurugana ndi yininke eyi va rugana. w23.06 3 ¶4-5

Simpe nomvhura dokupitakana po-1 000 dina hupu ko komeho va ka myone mutwe gwaSatana (Ehor. 20:7-10) Nye komeho yi ka horoke, Bibeli kwa pumba yihorokwa yokutukukisa. Pomuhowo nomuhoko ngadi divisa asi: “Mbili nompora!” (1 Tes. 5:2, 3) Makura udigu wounene ngau tameka “poopo” ngoso apa nomuhoko ngadi homokera maukarelikarunga nagenye goyipempa. (Ehor. 17:16) Konyima Jesus nga pangura vantu pokuhangura nonzwi koyikombo. (Mat. 25:31-33, 46) Nye posiruwo oso, Satana nga twikira kurwanesa Jehova. Mokumona asi age kwa nyenga unene vantu vaJehova, age nga ninkisa yirongo eyi azi tumbura Bibeli asi Gogo zaMagogo yipo yi homokere vakareli vaJehova. (Hes. 38:2, 10, 11) Posiruwo soudigu wounene komeho tupu zaHarumagedoni, vagwavekwa ava vana kara simpe pevhu ngava va pongaika yipo va ze meguru va ka lipakerere naKristusa ntani kumwe novakwayita vendi vemeguru va ya rwe yita yaHarumagedoni, ruha rokuhulilira roudigu wounene. (Mat. 24:31; Ehor. 16:14, 16) Makura noMvhura Eyovi dEpangero lyaKristusa dokupangera pevhu ngadi tameka.​—Ehor. 20:6. w23.10 20-21 ¶9-10

Neina vakareli vaJehova wovanzi kwa tunga moyirongo omu va hagekesa po sirugana setu. Ngwendi Obadja, vanavazinyetu ava kunyoka kuhageka kukarera Jehova nampili ngomu ava twikire kulikida efumadeko kwava va kara nononkondo dokupangera. (Mat. 22:21) Awo kuyilikida asi va tjira Karunga pokumulimburukwa kupitakana vantu. (Yirug. 5:29) Awo kuyirugana eyi pokutwikira kuzuvhisa mbudi zongwa ntani pokuponga mokahore-hore. (Mat. 10:16, 28) Awo kuhetekera ko kudivilisa asi vapuli vakwawo vana kara nonondya dopampepo edi vana hepa yipo va twikire kukara pepi naJehova. Tu zogereni sihonena saHenri, ogu ga tunga mosirongo simwe somoAfrica omu va hagekesere po sirugana setu ure wosiruwo songandi. Posiruwo esi va hagekesere po sirugana setu, Henri kwa li zamberere yipo a tware yimbapiratjangwa kovapuli vakwawo. Age kwa tjenge asi: “Ame muntu gowoma. . . . Jehova kwa pere nge uradi ou na hepere.” Nove wa kara nouradi ngwendi ou ga kere nawo Henri ndi? Ove kuvhura kukara nouradi ngwendi wendi pokutunga po utjirwe wouwa wokutjira Karunga. w23.06 16 ¶9, 11

Apa Adamu naEva va rwanesere Karunga, ayo kwa monekere ngwendi asi kapi tayi vhuru kutompoka vantu wokusikilira mo ava ava limburukwa Jehova va zwide evhu. Satana nampo kwa gazarere asi Jehova kapi ta vhuru kusikisa mo etumbwidiro lyendi. Age nampo kwa gazarere asi Karunga na dipaga Adamu naEva ntani nokusita ko valikwali wovape wokusikilira mo yipo a sikise mo sitambo sendi. Nye ngano asi Karunga ga yi rugene oyo, Muzonaguli ngano ga rundilire Karunga asi age munayipempa. Morwasinke? Morwa ngomu vayitumbura mwaGenesis 1:28, Jehova kwa tanterere Adamu naEva asi ruvharo rwawo ngaruzwida evhu. Ndi nampo Satana kwa gazarere asi Jehova na pulisira Adamu naEva va kare novanona ava ngava dira kusikilira mo. (Muud 7:20; Rom 3:23) Ngano asi vana vaAdamu naEva kapi ngava ka sikilira mo, Muzonaguli ngano ga uyungire asi Jehova kapi ana sikisa mo sitambo sendi. Ngano pevhu kapi ngapa kara vantu wokusikilira mo. w23.11 6 ¶15-16

Jehova ku tu pa mavyukiso gokuzera kupitira moNonkango dendi ntani kupitira mombunga zendi. Ose kapi twa kara nokonda zeyi natu gwederera ko komavyukiso aga atu pe. (Yis. 3:5-7) Yipo nye, ose kapi twa hepa kupitakanesa pweyi va tjanga moBibeli ndi tu tulire po vapuli vakwetu noveta kuhamena yininke yopamundinda. Satana kuruganesa “magano goyimpempa” ntani “noyininke youzuni” yipo a pukise noku gaununa vantu. (Koros. 2:8) Mosiruwo sovapositoli, eyi kwa kwaterere mo unongo wouzuni, ou wa demenene komagano nomarongo goVajuda aga ga dilire kutundilira moMatjangwa ntani marongo aga ga likidire asi Vakriste va hepa kulimburukwa koVeta zaMosesa. Eyi kwa kere yimpempa, morwa ayo kwa ninkisire vantu va dire kuhama kwaJehova, ntundiliro zounongo. Naina, Satana kuruganesa yikwakonentu yipo a hanese yimpempa yahana mutompo ntani nomarapoto goyimpempa aga ava hanesa vampitisili womaupolitika. w23.07 16 ¶11-12

Satana nampo kapi ga gazadarere ko kweyi narugana Jehova. Jehova ga kere nonkedi zongwa zokukohonona po udigu wina yipo a sikise mo sitambo sendi nampili ngomu Satana naAdamu naEva va mu rwanesere. Jehova kwa pulisilire Adamu naEva va kare novana, ano monkedi ezi nonkango daJehova kwa ya sikilire mo. Age kapisi munayipempa. Ntani Jehova kwa yi likidire asi nsene a uyunga yuma asi nga yi rugana, kwato yokuvhura kumukondera. Age kwa divilisire asi sitambo sendi si sike mo pokugava “ruvharo” oru rwaya zowere ruvharo rokulimburukwa rwaAdamu naEva. (Ge 3:15; 22:18) Ewapaiko lyosizoweseso eli ga tulire po Jehova nampo lya tetukisire Satana! Morwasinke? Morwa eharo yilyo lya tumangedere Jehova a gave sizoweseso. (Mat 20:28; Joh 3:16) Satana kapi ga kara nosikara esi, age kwa lihara tupu mwene. Yisinke ngayi ka sika mo morwa ewapaiko lyosizoweseso? Vantu wokusikilira mo womoruvharo rwaAdamu naEva ngava ka tunga pevhu moparadisa ngwendi momu tupu ga yi harerere Jehova petameko. w23.11 6 ¶17

Ose kulimburukwa veta zaJehova kombinga zeparu nohonde asi kwa pongoka. Morwasinke? Morwa Jehova kwa tanta asi honde kwa karera po eparu, uhwi womulyo ou ga tu pa. (Lev. 17:14) Apa Jehova ga pulisilire pomuhowo vantu asi kuvhura tupu va lye nyama zoyikorama, age kwa va pangerere asi kapisi va lye honde. (Gen. 9:4) Age kwa rugurukire kuuyunga mpangera ezi apa ga geve Veta zaMosesa koVaisraeli. (Lev. 17:10) Ntani age kwa pangerere Mbungagendesi zomosiruwo sovapositoli va vyukise Vakriste navenye asi “mwa ha lihameka . . . kohonde.” (Yirug. 15:28, 29) Ose kulimburukwa mpangera ezi apa atu tura po matokoro gouhaku. Ose hena kulimburukwa konompangera daJehova dokuzeruka. Pokuruganesa mbuyungiso zopasifaneso, mupositoli Paurusa kwa tu pukwilire asi “dipageni” madowo geni gorutu. Eyi kutanta asi twa hepa kurugana ko nkenye eyi natu vhura kurugana ko yipo tu nyokere po nkenye madowo gomadona. Ose kunyokera po kutara ndi kurugana nkenye eyi nayi vhura kutwaredesa koruhonda.​—Koros. 3:5; Joba 31:1. w23.07 15 ¶5-6

Simisoni kwa here unene Delira, kapi ga vhulire kudimburura eyi ga here kurugana Delira. Yikare asi yisinke eyi ya horokere, Delira kwa twikilire kupura Simisoni yipo a mu tantere eyi ga karerere nononkondo dononzi, ano moruhura Simisoni yipo ga mu tanterere. Yokuguvisa yeyi asi epuko eli ga rugene Simisoni kwa mu ninkisire a zumbanese nonkondo dendi ntani eyi kwa ninkisire Jehova a dire kumuhafera ure wosiruwo songandi. (Vap. 16:16-20) Simisoni kwa ligwanekerere noyitundwamo yoyidona morwa age kwa huguvarere Delira mevango lyokuhuguvara Jehova. Vafilisiti kwa kwete Simisoni ntani kwa mu twizire menho. Awo kwa mu tulire modorongo moGasa. Vantu kwa mu ninkire a kare mupika yipo a twe yisima. Makura Vafilisiti yipo va twere Simisoni kosilika sawo simwe esi va kere naso. Awo kwa zembe nzambo zonene kwakarunga gwawo Dagoni, morwa awo kwa yi pulire asi age kwa va vaterere va kwate Simisoni. Awo kwa gusire Simisoni modorongo noku mu reta kosipito aya va “danene po,” yipo va mu sindagure.​—Vap. 16:21-25. w23.09 5-6 ¶13-14

Nampo murugani mukweni ndi munasure mukweni ga kupura konda zeyi atu limburukwire nompango domoBibeli. Twa hepa kufaturura konda zeyi twa yi pulira asi Bibeli kuna kara nkedi zongwa po. Nye nampili ngoso, twa hepa hena kulikida efumadeko komuntu ogo kweyi ga kara nomutaro gwapeke kuhamena yuma eyi. (1 Pet. 3:15) Yipo nye, mevango lyokugazara asi age kuna pura epuro lyendi nositambo sokuturwanesa, gazadara ko omu epuro lyendi na li kuvatera yipo o dive yininke eyi a tara asi mulyo kwendi. Yikare asi konda musinke zeyi muntu ana pulire epuro, ose twa hepa kumulimburura monkedi zongwa. Makura malimbururo getu ngaga muvatera a gazadare ko momunene kuhamena mutaro gwendi. Nsene asi murugani mukweni a ku pura, pasihonena, konda zeyi atu dilire kudana mazuva gehampuruko, koneka yitwa eyi: Age ngoso kuna kulipura nsene asi nose va tu pulisira mokuhafera yininke yoyiwa kumwe novakwetu ndi? Ose kuvhura tu sesupike sinka esi ana kara naso murugani mukwetu pokumupandadeka kweyi ga kara nosinka kovakwawo. Eyi kuvhura yi tu vatere yipo tu gwane mpito zokuzogera nendi monkedi zongwa eyi azi uyunga Bibeli kuhamena mazuva gehampuruko. w23.09 17 ¶10-11

Tuna kara nositumbukira yipo tu ruganese siruwo esi sina hupu ko tu zuvhisire vantu navenye vepevhu. Peturusa kutukorangeda tu ‘diworoke’ ezuva lyaJehova eli lina kuwiza. (2 Pet. 3:11, 12.) Ngapi natu yi rugana? Nkenye ezuva, ose kuvhura tu hetekere ko kugazara omu eparu ngali ka wapa mouzuni woupe. Limona nyamoge mouzuni woupe omu ono kuhesera mpepo zongwa nomu ono kulya nondya doukanguki nomu ono kutambura ava vana kuvhumbura ntani nomu ono kuronga ava va parukire nomvhura dononzi dakapita kuhamena mauporofete gomoBibeli. Nsene o teda ko koyininke eyi ayo ta yi kuvatere o ndindire nononkondo siruwo apa ngayi horoka ntani o kare nehuguvaro asi uhura wouzuni ou pepi una kara. Nsene tu kara ‘nediwo’ lyangesi lyokuhamena yininke yokomeho, vaporofete woyimpempa kapi ngava tu ‘pukisa.’ w23.09 27 ¶5-6

Vadinkantu kwa va kundurukida vadinkantu vapeke ava ava dili ‘kulimburukwa vakurona.’ (2 Tim. 3:1, 2) Morwasinke sinzi sawo ava dilire kulimburukwa vakondi vawo? Vamwe kulizuvha asi vakondi vawo varwanesi. Vakondi kundindira ko kovanona va rugane yininke eyi ava dili kurugana nyamwawo. Vamwe kulizuvha asi, mokumona asi uzuni una litjindji unene, mapukururo govakondi vawo kwato mulyo ndi kuvaninkisa va kare mesiliko lyenene. Nsene asi ove mudinkantu, nove yimo o lizuvhu ngoso ndi? Sinzi sovadinkantu kuvadigopera kutura pasirugana mpangera zaJehova ezi zina kara metjangwa lyetu lyaneina. Yisinke nayi kuvatera yipo o yi rugane oyo? Ove kuvhura kulironga kuhamena ulimburukwi kosihonena sosiwa saJesus. (1 Pet. 2:21-24) Age kwa kere muntu gokusikiliramo, nye vakondi vendi kapi va sikiliremo. Nye Jesus nga limburukwa vakondi vendi nampili apa ngava rugana mapuko ntani apa ngava dili kumukwata egano poyiruwo yimwe.​—Ex. 20:12. w23.10 7 ¶4-5

Mupositoli Paurusa kwa fatwilire asi nonzambo edi za pulisilire veta, kapi ta di vhuru kugusilira po nawa-nawa nonzo nadinye. Ozo yizo konda zeyi va “hagekesere po” Veta. Makura Paurusa yipo gava rongere marongo gokonhiinhi. Age kwa diworokesere Vakriste vakwawo “ehuguvaro lyewa” kuliza nonzambo zaJesus ezi nazi vhura kuvavatera va “hedere pepi naKarunga”. (Heb. 7:19) Paurusa kwa fatwilire Vakriste woVahebeli asi nkedi ezi ngava karere Jehova ngwa unene kupitakana omu ngava mu karere mosiruwo sanare. Monkedi omu Vajuda ngava karere Jehova kuliza noveta, kwa kere tupu “mundunduma goyininke eyi ngayi wiza nye rutu rwene ko Kristusa.” (Koros. 2:17) Mundunduma gosininke songandi ago sininke tupu, nye kapisi sininke sene-sene. Mokulifana, monkedi omu Vajuda ngava karere Karunga mosiruwo sanare, kwa kere tupu mundunduma, morwa nkedi zongwa po zokukarera Jehova kwa ya wizire konyima. Twa hepa kukwata egano ewapayiko eli ga tulisa po Jehova yipo nonzo detu va di tu dongwenene po yipo tu mu karere monkedi ezi ga yi harera. w23.10 25 ¶4-5

MwaNdaniyera egaununo 11 kuuyunga mo kuhamena vahompa vavali, ndi mapangero gavali aga aga lirumbasana gene-nagene. Pokuhetakanesa uporofete ou kumwe nomauporofete gapeke gomoBibeli, ose kuvhura kudimburura asi “hompa gokomuzogo” kuna kara Russia kumwe noyirongo eyi ayi mu kwatesa ko ntani asi “hompa gokombindakano” kuna kara Britaniya naAmerika, epangero lyononkondo lyouzuni mudima. Vantu vaKarunga ava a pangere “hompa gokomuzogo” kuna kulididimikira mahepeko aga aga tundilire kwahompa ogu. Nombangi daJehova dimwe kwa di toona noku va tura modorongo morwa epuro lyawo. Mahepeko aga ga tundilira ‘kwahompa gokomuzogo,’ kwa nkondopeka epuro lyawo mwaJehova ntani nomoNonkango dendi. Morwasinke? Morwa vanavazinyetu va yi diva asi mahepeko aga vana kuligwanekera nago vantu vaKarunga, kusikisa mo nonkango douporofete edi ga tjenge Ndaniyera. (Ndan. 11:41) Kudiva yininke oyo ngayi tu vatera hena nose yipo tu twikire kukara nehuguvaro lyokupama ntani noku twikira kulimburukwa Jehova. w23.08 11 ¶15-16

Morwa Jehova ga tu hara, age kukwata egano usimbu malizuvho getu ntani ga kara neharo lyokutuvatera. Age kumukoresa apa vantu ava tu koresa. Yipo nye, kuvhura tu kare nehuguvaro asi age nga tu limburura apa nga tu kanderera kwendi asi: ‘Kunga nge ngwendi meho goge.’ (Epis. 17:8) Eho kuna kara ruha rumwe romulyo unene korutu. Yipo nye, apa Jehova a tu hetakanesa keho lyendi, age ngwendi kuna kuuyunga asi ‘nkenye ogu nga mu koresa one vantu vange, kuna kukoresa sininke esi na hara unene.’ Jehova kuna kuharere o yi pure asi ga ku hara. Nye age gayi diva asi yininke eyi ya tu horokera nare kuvhura yi tu ninkise tu lipure nsene asi ga tu hara. Ndi ose nampo kuna kuligwanekera nomaukaro aga naga tu heteka nsene twa hara Jehova. Yisinke nayi tu vatera yipo tu yi pure nawa-nawa? Kuvhura tu yi pure nawa-nawa nsene tu lironga kuhamena omu Jehova a likida eharo kwaJesus, kovagwavekwa ntani kwanatuvenye. w24.01 27 ¶6-7

Esira ga mwene omu Jehova ga vaterere vantu vendi moyiruwo yomaudigu. Nomvhura dokonyima, pasihonena momvhura 484 komeho Jesus a wize pevhu, ayo kumoneka asi Esira kwa tungire moBabironi apa hompa Serekesesi ga geve mpangera asi Vajuda navenye ava va kere mepangero lyaPeresiya va va dipage. (Esit. 3:7, 13-15) Esira ntani noVajuda navenye kwa kere mosiponga. Apa va zuvhire mpangera ozo, awo kwa guvire unene makura tava hageke kulya ntani kwa lilire ngomu va kanderere kwaJehova a va vatere. (Esit. 4:3) Gazara tupu omu Esira ntani noVajuda vakwawo va lizuvhire apa va fire vantu ava va here kuvadipaga. (Esit. 9:1, 2) Eyi ya horokere posiruwo sina, kwa wapaikilire Esira maudigu aga ga kere komeho ntani kwa mu vaterere a huguvare unene mwaJehova asi age nga popera vantu vendi. w23.11 17 ¶12-13

Mupositoli Paurusa kwa tembe koyirugana yokusikisa mo veta zaMosesa ezi ga gwene poNdundu zaSinayi. (Rom. 3:21, 28) Ayo kumoneka asi momazuva gaPaurusa, Vakriste vamwe woVajuda kwa yi pulire asi va hepere simpe kukwama Veta zaMosesa. Yipo nye, Paurusa kwa ruganesere sihonena saAbirahamu mokuyilikida asi muntu kapi ga hepa kukwama Veta zaMosesa mokuninka asi Karunga a mu hafere. Nye mevango lyoyo, Paurusa kwa fatwilire asi twa hepa kukara nepuro. Eyi kukorangeda sili morwa ayo kuturonga asi nsene tu kara nepuro mwaKarunga ntani mwaKristusa, Karunga nga tu hafera. Nye nampili ngoso, “yirugana” eyi va tumbura mwaJakopo egaununo lyauvali kapi ya lifana nokulimburukwa Veta zaMosesa. Jakopo kwa tembe yirugana eyi ava rugana Vakriste nkenye ezuva. (Jak. 2:24) Yirugana oyo kulikida nsene asi Mukriste ga kara nepuro mwaKarunga ndi hawe. w23.12 3 ¶8; 4-5 ¶10-11

Vanavazinyetu wovakadi ava vana kugazadara kukwara, va hepa kuhorowora nawa muntu ogu vana hara ngava kware. Diworoka asi ove ngo kara moupangeli wamugara goge. (Rom. 7:2; Efe. 5:33) Yipo nye, lipura nyamoge asi: ‘Age kuhetekera ko kugazara nokurugana yininke ngwendi Jesus ndi? Age kutura Jehova muhowo meparu lyendi? Age kutura po matokoro gomawa ndi? Age kutambura mapuko gendi? Age kufumadeka vakadi ndi? Age nga vatera nge ni kare nelikwatakano kumwe naJehova nokupakera nge mbili ntani nga vhura kukara kaume gwange gomuwa ndi? Nye nampili ngoso, nsene ono hara kugwana mugara gomuwa, nove wa hepa kukara mukadi gomuwa. Mukadi gomuwa, age “mukwafi” gwamugara gwendi. (Gen. 2:18) Ntani mokumona asi ga hara Jehova, age kurugana yininke eyi ayi vatere wopeke va dimburure yikara yoyiwa eyi ga kara nayo mugara gwendi. (Yis. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Nsene o hara Jehova unene nokuvatera vemembo lyeni ntani mombungakriste, ayo ngayi kuvatera o liwapaikire situmbukira soge somononkwara. w23.12 22-23 ¶18-19

Jehova kwa tumbwidira asi nga tu pa unongo ou twa hepa yipo tu ture po matokoro gomawa. Unene po ose kuhepa unongo wokutunda kwaKarunga apa atu tura po matokoro aga ngaga kundama eparu lyetu mudima. Age hena kutupa nonkondo tu lididimikire. Ngwendi moomu tupu Jehova ga yi rugene kwaPaurusa, nose ngatu pa nonkondo edi twa hepa yipo tu lididimikire maudigu getu. (Fil. 4:13) Age kuruganesa epata lyetu lyopampepo. Mesiku lyokuhulilira komeho Jesus a ka gave eparu lyendi, age kwa kanderere nelituromo. Age kwa likwamberere kwaJehova yipo wopeke va dire kugazara asi age nga swaura Karunga. Mevango lyokumupopera komaswauro, Jehova kwa vaterere Jesus pokutuma muengeli yipo a ya mu nkondopeke. (Ruk. 22:42, 43) Jehova kuvhura hena kutuvatera nose pokuruganesa munazinyetu gongandi yipo a tu bele ndi aya tu dingure. Natuvenye kuvhura kupapara nonkedi yipo tu uyunge “nonkango donongwa” kovapuli vakwetu.​—Yis. 12:25. w23.05 10-11 ¶9-11

Vantu ava vatengura monyima ava ava wiza koMurarero, nampo kwa kere nowoma asi kapi ngava va tambura nawa. Nyokera po kuvafisa nomuga poku va pura mapuro gokuvaswaukisa ndi pokuvauyungira yininke eyi nayi va koresa. Vanavazinyetu ava kuna kara vapuli vakwetu. Tuna hafa kukarera Jehova kumwe nawo hena! (Epis. 119:176; Yirug. 20:35) Twa kara norupandu kweyi Jesus ga tu tantera tu diworoke nomfa dendi nkenye mvhura. Ntani twa kwata egano eyi ya karera nomulyo tu yi rugane. Apa atu kara poMurarero gwaHompa, ose kugwanena mo mauwa ntani kuvatera wopeke nawo va gwanene mo mauwa mononkedi dokulisiga-siga. (Jes. 48:17, 18) Murarero gwaHompa kutuvatera tu hare Jehova naJesus. Ose kulikida rupandu kweyi va tu ruganena. Ose kunkondopeka elikwatakano lyetu novapuli vakwetu. Ntani ose kuvatera wopeke va gwanene mo uwa monzambo zosizoweseso. Tu ruganeni paapa twa hulira yipo tu liwapaikire Murarero gwaHompa gomvhura ezi, ezuva lyomulyo po momvhura! w24.01 14 ¶18-19

Ngapi omu Jehova a tu pitisire? Age kutuvatera kupitira mononkango dendi Bibeli. Age hena kuruganesa vantu vendi va tu pitisire. Pasihonena, age kuruganesa “mukareli gokulimburukwa gonondunge” yipo a tu pe nondya dopampepo noku tu vatera tu ture po matokoro gomawa. (Mat. 24:45) Jehova kuruganesa hena vagara vamwe wonondunge yipo va tu pitisire. Pasihonena, vatareli wonombunga novakuronambunga kutupa makorangedo nomavyukiso aga aga tu vatere tu pite momaudigu. Ose kupandura unene kweyi Jehova a tu pitisire nawa moyiruwo yoyidigu ngomu tuna kuhedera pepi nouhura. Ano eyi kutuvatera tu twikire kukara vakaume vaJehova yipo tu hafere eparu ngesi ntani narunye.Nye poyiruwo yimwe kuvhura yi tu digopere kukwama mavyukiso gaJehova unene po nsene kuna ku ga gava kupitira movagara wokudira kusikilira mo. Poyiruwo yangoso, twa hepa kuyipura nawa-nawa asi Jehova yige ana kupitisira vantu vendi ntani ngatu gwanena mo mauwa nsene tu kwama mavyukiso gendi w24.02 20 ¶2-3

Ose kuvhura kutwikira kuhara unene Karunga pokulironga Nonkango dendi nelituromo. Ngomu ono kuresa Bibeli, hetekera ko kukwata egano eyi sina kulikida nkenye sihorokwa kuhamena Jehova. Lipura nyamoge asi: ‘Ngapi omu sihorokwa esi asi likida asi Jehova ga hara nge? Nokonda musinke sina ku pa nge deyi nani harera Jehova?’ Nkedi zimwe hena omu natu twikira kuhara unene Jehova, kuna kara pokukanderera kwendi nkenye ezuva ntani noku mu tantera omu tuna kulizuvha nawa-nawa. (Epis. 25:4, 5) Ano Jehova nga vhura kulimburura makanderero getu. (1 Joh. 3:21, 22) Twahepa hena kuhara unene wopeke. Konyima zonomvhura dongandi mupositoli Paurusa kwa li gwene nomudinkantu gomugara gedina Timoteusa. Timoteusa kwa here Jehova ntani age kwa here vantu. Paurusa kwa tanterere Vafilipi asi: “Kwato ogu ga kara nonkareso zongwa ngwendi zendi [Timoteusa], ogu nga vhura kuyamupakera nawa mbili.” (Fil. 2:20) Paurusa kwa mu tetukisire pokumona omu Timoteusa ga here vapuli vakwawo. Pwa hana masinganyeko, mbungakriste ezi nga vatere Timoteusa kwa ndindilire nononkondo madinguro gendi.​—1 Kol. 4:17. w23.07 9 ¶7-10

Mosesa kwa fire komeho Vaisraeli va hwilire moSirongo sEtumbwidiro. Jehova ga hagekere kuvatera vantu vendi konyima zapa mugara ogo gomulimburukwi ga fire ndi? Hawe! Nsene tupu ngano va twikilire kukara valimburukwi, Jehova ngano ga va pakerere mbili. Komeho Mosesa a fe, Jehova kwa mu tanterere a horowore Josuwa a pitisire mbunga. Mosesa kwa dewire Josuwa nomvhura dononzi. (Ex. 33:11; Deut. 34:9) Mokugwederera ko, pwa kere hena vagara wovanzi ava ngava pitisire. Vamwe ngava pangere vantu eyovi, ano vamwe efere, vamwe nomurongo ntano, ano vamwe nomurongo. (Deut. 1:15) Vantu vaKarunga kwa va pakerere mbili. Sihonena simwe kusigwana mosihorokwa saEliya. Age kwa pitisilire ukareli wousili moVaisraeli nomvhura dononzi. Nye konyima, Jehova kwa mu pere ko sirugana sapeke kevango lyapeke, koyiha yourundu waJuda. (2 Vah. 2:1; 2 Hist. 21:12) Ngoso Jehova ga sigilire vantu vendi wovalimburukwi womomazimo murongo gaIsraeli ndi? Hawe. Eliya kwa dewire Elisa nomvhura dononzi. Jehova kwa twikilire kusikisa mo sitambo sendi nokupakera mbili vakareli vendi wovalimburukwi. w24.02 5 ¶12

Vakriste womoEfeso posiruwo esi awo ngava kwama nonkango daKarunga edi da kere ngwendi ramba zina kuvapitisira. (Epis. 119:105) Vaefeso ava kwa sigire yirugana yawo yomomaukarelikarunga goyipempa ntani yirugana yoyidona. Awo kwa ya tamekere ‘kuhonena Karunga’ ntani ngava rugana paapa va hulira yipo va karere Karunga nokumuhafesa. (Efe. 5:1) Mokulifana, komeho tu ya lironge usili, ose kwa kere momaukarelikarunga goyipempa ntani ngatu rugana yininke yoyidona. Vamwe vetu ngatu lihameke moyipito yomaukarelikarunga goyipempa ano vamwe ngava hondere. Nye apa twa lirongere nompango daJehova, ose kwa tulire po malitjindjo. Twa ya tamekere kuparuka monkedi omu Jehova ga tu harera tu paruke. Ngoyitundwamo, ose kuna kutwikira kuhafera mauwa gomanzi. (Jes. 48:17) Nye nampili ngoso, ose kuna kutwikira kuligwanekera nomaudigu. Twa hepa kusiga maukarelikarunga goyipempa ntani noyininke yoyidona yipo tu twikire kugenda “mouzera.” w24.03 21 ¶6-7

Nampo kuvhura o lizuvhe asi kapi ono liwapaikire kuligava nokugwana ekuho. Nampo ono hepa simpe kutura po marunduru ko meparu lyoge yipo o limburukwe nompango daJehova ndi nampo ono hepa siruwo sosinzi yipo o nkondopeke epuro lyoge. (Koros. 2:6, 7) Varongwa navenye kapi ava tungu po eharo lyokuhara Jehova posiruwo sokulifana. Kapisi vanona navenye ava ligava nokugwana ekuho nonomvhura dokulifana. Hetekera ko kukwata egano malitjindjo aga wa hepa kutura po ntani wa ha li hetakanesa nava wopeke. (Gar. 6:4, 5) Nampili ono dimburura asi kapi ono liwapaikire kuligava kwaJehova, twikira kulitulira po sitambo oso. Pura Jehova yipo a ku vatere o ture po malitjindjo nkenye aga gana kara hepero. (Fil. 2:13) Kuvhura o kare nehuguvaro asi age nga purakena komakanderero goge ntani noku kulimburura.​—1 Joh. 5:14. w24.03 5 ¶9-10

Sikando simwe, Sara kwa kere nosinka, makura yipo ga tanterere Abirahamu omu ga lizuvhire ntani ga mu pere hena usima. Abirahamu ga yi divire asi Sara kwa kere mukadi gomulimburukwi ntani ogu nga kwatesa ko matokoro aga nga tura po. Abirahamu kwa purakenene kwaSara ntani noku hetekera ko kukohonona po udigu owo. (Gen. 16:5, 6) Yisinke natu lirongera ko? Vanturagumbo, one mwa kara nononkondo dokutulisa po matokoro momapata geni. (1 Kol. 11:3) Nye sininke sosiwa po esi nomu vhura kurugana komeho mu tokore kuna kara kupurakena komagano govakadi veni, unene po nsene kuna kutura po etokoro eli ngali va kundama. (1 Kol. 13:4, 5) Sikando simwe, Abirahamu kwa tokwere kutambura vagenda wohara-rasi. Age kwa tanterere Sara a hageke eyi ga rugene yipo a ka kange nomuhwi domboroto. (Gen. 18:6) Sara kwa rugene ko yuma usimbu ntani kwa kwatesere ko etokoro lyaAbirahamu. Vagolikadi, one kuvhura kuhonena Sara pokukwatesa ko matokoro govanturagumbo veni. Nsene mu yi rugana, one ngomu nkondopeka elikwatakano lyomononkwara deni.​—1 Pet. 3:5, 6. w23.05 24-25 ¶16-17

Konyima za pa Ngidiyona va mu horowere a kare mupanguli, ulimburukwi nouradi wendi kwa u hetekere. Age kwa mu pere situmbukira sosiponga sokuzonagura po sizambero soguhwe esi ngava karere Bara. (Vap. 6:25, 26) Konyima za pa ga pongayikire vakwayita, Ngidiyona kwa mu pere evyukiso yikando yivali yipo a gurumwise ko sivaro sovakwayita. (Vap. 7:2-7) Moruhura, Ngidiyona kwa mu tanterere a homokere kamba zononkore dawo pokatji komasiku. (Vap. 7:9-11) Vakuronambunga va hepa ‘kulimburukwa nkenye apa.’ Mukuronambunga gomuwa kulimburukwa eyi aga uyunga Matjangwa ntani komavyukiso aga aga tundu kombunga zaJehova. Pokuyirugana ngoso, age kutulira po wopeke sihonena sosiwa. Nye simpe hena, ulimburukwi wendi kuvhura ku u heteka. Pasihonena, age nampo kuvhura yi mu karere udigu kutura pasirugana mavyukiso aga a gwana. Ndi momaukaro gamwe, age nampo kuvhura a singanyeke nsene asi mavyukiso gamwe sili mulyo. Ndi kuvhura va mu pure a rugane situmbukira esi na si mu ninkisa va mu kwate. Ngapi omu vakuronambunga nava honena ulimburukwi waNgidiyona momaukaro ga ngoso? Purakena nawa komavyukiso ntani noku ga tura pasirugana. w23.06 4-5 ¶9-11