SIRONGWA SELIRONGO 48
Ove kuvhura kukara nehuguvaro asi Jehova nga ku vatera momaudigu
‘Nye ntaantani, kareni nomupampi namuvenye. Ruganeni yirugana, morwa ame neni na kara.’—HAG. 2:4.
RUSUMO 118 ‘Gwederera kepuro lyetu’
ETWAROMOa
1-2. (a) Ngapi omu ukaro wetu walifana nou woVajuda ava va ka tengwire koJerusarema? (b) Faturura maudigu gamwe aga va li gwanekerere nago Vajuda. (Tara kakende “Mosiruwo saHagayi naSakaliya ntani naEsira.”)
POYIRUWO yimwe ove kukara nosinka kuhamena eyi ngayi horoka komeho ndi? Nampo wa zumbanesa yirugana ntani ono kara nosinka asi ngapi omu ngo rera epata lyoge. Ove nampo kuvhura o kare nosinka kepata lyoge morwa maudigu aga gana kara mepangero, mahepeko ndi marwaneso kombinga zosirugana setu sokuzuvhisa. Ove kuna kuligwanekera nagamwe gomaudigu ogo ndi? Nsene yimo, no ka gwanena mo mauwa pokukakonakona omu Jehova ga vaterere Vaisraeli mosiruwo sanare apa va ligwanekerere nomaudigu gokulifana.
2 Vajuda ava vatungire moBabironi eparu lyawo nalinye, va hepere kukara nepuro lyenene mokusiga eparu lyawo lyewa lyoungawo yipo va ze kosirongo esi va dilire kudiva nawa. Konyima tupu zapa va ka sikire, awo kwa ka ligwanekerere nomaudigu goyikwaeparu, gokutunda kepangero ntani marwaneso. Makura vamwe ya va digoperere kudemenena mokutungurura ntembeli zaJehova. Yipo nye, koyiha yomvhura 520 komeho Jesus a wize pevhu, Jehova kwa tumine vaporofete vavali, Hagayi ntani Sakaliya yipo va ka vatere vantu va kare noupampi kosirugana saJehova. (Hag. 1:1; Sak. 1:1) Ngomu natu ka yi mona, ekorangedo eli va geve vaporofete owo, kwa retere yitundwamo yoyiwa. Ano konyima hambara zonomvhura 50, Vajuda ava va tengwire koJerusarema, va hepere simpe ekorangedo. Esira ogu ga divire kutjangurura nawa Veta, kwa tundire koBabironi a ze koJerusarema nokukakorangeda vantu vaKarunga va ture muhowo ukareli wousili meparu lyawo.—Esir. 7:1, 6.
3. Mapuro musinke natu ka zogera? (Yisewe 22:19)
3 Mauporofete gaHagayi naSakaliya kwa vaterere vantu vaKarunga womosiruwo sanare va twikire kuhuguvara mwaJehova poyiruwo yomaudigu. Mauporofete ogo kuvhura kutuvatera nose neina yipo tu twikire kukara nehuguvaro asi Jehova ngatu vatera yikare asi maudigu musinke tuna kuligwanekera nago meparu. (Resa Yisewe 22:19.) Ngomu natu ka zogera mbudi zaKarunga ezi ga geve Hagayi naSakaliya ntani noku ka konakona sihonena saEsira, ta tu ka limburura mapuro aga gana kukwama ko. Ngapi omu maudigu gemeparu ga kundamene Vajuda ava va ka tengwire koJerusarema? Morwasinke natu twikilira kutura muhowo mpango zaJehova meparu lyetu nsene kuna kuligwanekera nomaudigu? Ntani yisinke natu rugana yipo tu huguvare mwaJehova poyiruwo yomaudigu?
OMU MAUDIGU GA KUNDAMENE VAJUDA AVA VA KA TENGWIRE
4-5. Yisinke nampo ya ninkisire Vajuda va dire kukara noupampi kosirugana sokutungurura ntembeli?
4 Apa Vajuda ava vatengwire va ka sikire moJerusarema, awo kwa kere noyirugana yoyinzi. Awo kwa tungire usimbu sizambero saJehova ntani etateko lyontembeli. (Esir. 3:1-3, 10) Nye konyima tupu zosiruwo, awo va ya zumbanesere upampi ou va kere nawo. Morwasinke? Kugusa ko yirugana yokontembeli, awo va hepere kudika mambo ganyamwawo nokutapeka moyipata ntani nokupakera mbili mapata gawo. (Esir. 2:68, 70) Mokugwederera ko, awo kwa ligwanekerere nomarwaneso gokutunda kononkore dawo ava va here kuhagekesa sirugana sokutungurura ntembeli.—Esir. 4:1-5.
5 Vajuda ava va ka tengwire koJerusarema kwa ligwanekerere hena noudigu woyikwaeparu ntani nomaudigu gokutunda kepangero. Posiruwo sina, epangero lyaPeresiya yilyo ngali pangere sirongo sawo. Konyima zapa hompa Koresi goVaperesiya ga fire mo-530 komeho Jesus a wize pevhu, hompa gokukwama ko Cambyses, kwa here kufunda po sirongo saEgipite. Monzira zawo zokuza koEgipite nampo vakwayita vendi va pulire nondya nomema nomararo koVaisraeli. Ano eyi nampo ya ninkisire Vaisraeli va ligwanekere nomaudigu gomanzi. Apa hompa gokukwama ko Daliusi gokuhova ga tamekere kupangera, pwa kere simpe maudigu gomanzi, pasihonena urwanesi wemepangero ntani yirwanangana. Yininke nayinye eyi kwa ninkisire Vajuda wovanzi ava va ka tengwire koJerusarema va kare nosinka kuhamena omu nava pakera mbili mapata gawo. Maudigu nagenye ogo va li gwanekerere nago kwa ninkisire Vajuda vamwe va lizuvhe asi aso kapi sa kere siruwo sokuwapera mokutungurura ntembeli zaJehova.—Hag. 1:2.
6. Kuliza naSakaliya 4:6, 7, maudigu musinke gamwe va li gwanekerere nago Vajuda ntani yisinke ga va tanterere Sakaliya mokuvahuguvaresa?
6 Resa Sakaliya 4:6, 7. Kugusa ko maudigu goyikwaeparu ntani gokutunda kepangero, Vajuda kwa ligwanekerere hena nomahepeko. Momvhura 522 komeho Jesus a wize pevhu, nonkore dawo kwa kondjesere epangero lyaPeresiya yipo lihagekese po sirugana sokutungurura ntembeli. Nye Sakaliya kwa hengagwidire Vajuda asi Jehova na ruganesa mpepo zendi zokupongoka yipo zi va vatere va twikire yi kare asi udigu musinke vana kuligwanekera nawo. Momvhura 520 komeho Jesus a wize pevhu, hompa Daliusi kwa pulisilire Vajuda va twikire kutungurura ntembeli ntani gava pere yimaliwa va ruganese ko. Age hena kwa geve mpangera asi vanguuru va vatere mosirugana oso.—Esir. 6:1, 6-10.
7. Ngapi omu Jehova ga tungikire Vajuda ava va ka tengwire koJerusarema apa va tulire sirugana sendi muhowo meparu lyawo?
7 Kupitira mwaHagayi ntani mwaSakaliya, Jehova kwa tumbwidilire vantu vendi asi nga va kwatesa ko nsene tupu va tura muhowo sirugana sokutungurura ntembeli. (Hag. 1:8, 13, 14; Sak. 1:3, 16) Ekorangedo eli va geve vaporofete kwa vaterere Vajuda va tameke kutungurura ntembeli mo-520 komeho Jesus a wize pevhu ntani azo kwa pwire kuzitungurura monomvhura tupu dononsesu da hana kupitakana pwantano. Mokumona asi awo kwa tulire sirugana saJehova muhowo nampili ngomu va li gwanekerere nomaudigu, Jehova kwava vaterere pokuvapa yihepwa yawo yopanyama ntani nokuvavatera va kare pepi nendi. Ngoyitundwamo, awo kwa karerere Jehova noruhafo.—Esir. 6:14-16, 22.
TWIKIRA KUDEMENENA MOKURUGANA MPANGO ZAKARUNGA
8. Ngapi omu nonkango edi da kara mwaHagayi 2:4 nadi tu vatera tu twikire kudemenena mokurugana mpango zaKarunga?
8 Ngomu udigu wounene una kuhedera pepi, ayo mulyo unene tu diworoke asi twa hepa kulimburukwa mpangera zokuzuvhisa mbudi zongwa. (Mar. 13:10) Nye nampili ngoso nampo kuvhura yi tu digopere kudemenena kosirugana sokuzuvhisa nsene kuna kuligwanekera noudigu woyikwaeparu ndi nomarwaneso kombinga zosirugana sokuzuvhisa. Yisinke nayi tu vatera tu ture sirugana soUhompa muhowo? Twa hepa kukara nehuguvaro asi Jehova nose ga kara. Age nga tu vatera tu twikire kutura Uhompa muhowo meparu lyetu. Yipo nye, kapisi hepero tu tjire nkenye eyi.—Resa Hagayi 2:4.
9-10. Ngapi omu valikwali vamwe va limonena usili wononkango daJesus edi da kara mwaMateusa 6:33?
9 Tu tareni sihonena saOleg naIrina,b valikwali ava ava rugana uzuvhisi wokukarerera. Konyima zapa va dirukire yipo va ka vatere kombungakriste ezi za kere komukunda gwapeke, awo kwa zumbanesere yirugana yawo morwa udigu woyikwaeparu ou wa kere mosirongo sawo. Nampili ngomu va dilire kukara noyirugana yokuvakutilira ure womvhura, awo nkenye apa ngava lizuvhu asi Jehova kuvavatera ntani vanavazinyetu ngava va vatere poyiruwo yimwe. Yisinke ya va vaterere apa va pitire momaudigu? Oleg ogu ga guvire pomuhowo kwa tanta asi: “Kulitura mo unene mokuzuvhisa kwa tu vaterere tu demenene kweyi yomulyo po unene meparu lyetu.” Apa ga twikilire kupapara yirugana namukadendi, awo kwa twikilire kulitura mo mosirugana sokuzuvhisa.
10 Ezuva limwe apa va ka tengwire kembo va tunde mokuzuvhisa, awo kwa dimbwilire asi kaume gwawo gumwe gomugara kwa gendere nokilometa 160 ava retere nondjato mbali donondya. Oleg kwa tanta asi: “Ezuva olyo, ose kwa dimbwilire hena asi Jehova ga kara nosinka kwetu ntani twa dimbwilire hena asi mbungakriste kutupakera mbili.”—Mat. 6:33.
11. Yisinke ngatu gwana nsene tu twikira kudemenena kurugana mpango zaKarunga?
11 Jehova kuna tu harere tu demenene kosirugana sokutulisa po varongwa esi ngasi ka parura vantu. Ngomu vana yi tumbura moparagarafu 7, Hagayi kwa korangedere vantu vaJehova va tameke hena sirugana sokontembeli. Jehova kwava tumbwidilire asi nsene va yi rugana ‘nga va tungika.’ (Hag. 2:18, 19) Nose kuvhura kukara nehuguvaro asi Jehova nga tungika elituromo lyetu nsene tu tura muhowo meparu lyetu sirugana esi va tu pa.
OMU NO HUGUVARA UNENE MWAJEHOVA
12. Morwasinke Esira ntani novakwawo ava va tundire mounkwate va heperere kukara nepuro lyenene?
12 Momvhura 468 komeho Jesus a wize pevhu, Esira kwa gendere kumwe nombunga zauvali zoVajuda va tunde koBabironi va ze koJerusarema. Esira ntani noVajuda ava ga gendere nawo va hepere upuro lyenene ngomu va gendere morugendo oro. Awo va hepere kugenda moyitaura yosiponga unene nokusimba ngorodo nosisiliveli eyi vantu va geve kontembeli. Eyi ngano ya ninkisire vanamahaka va va homokere. (Esir. 7:12-16; 8:31) Ntani konyima tupu zosiruwo, awo va ya dimbwilire asi Jerusarema kapi za kere hena sitata sepopero. Mositata kapi mwa tungire vantu wovanzi ntani makuma nomarungavero va hepere kugawapukurura. Yisinke natu lirongera ko kwaEsira kuhamena kuhuguvara unene mwaJehova?
13. Yisinke ga rugene Esira yipo a huguvare unene mwaJehova? (Tara hena nonkango dokonhi.)
13 Esira ga mwene omu Jehova ga vaterere vantu vendi moyiruwo yomaudigu. Nomvhura dokonyima, pasihonena momvhura 484 komeho Jesus a wize pevhu, ayo kumoneka asi Esira kwa tungire moBabironi apa hompa Serekesesi ga geve mpangera asi Vajuda navenye ava va kere mepangero lyaPeresiya va va dipage. (Esit. 3:7, 13-15) Esira ntani noVajuda navenye kwa kere mosiponga. Apa va zuvhire mpangera ozo, awo kwa guvire unene makura tava hageke kulya ntani kwa lilire ngomu va kanderere kwaJehova a va vatere. (Esit. 4:3) Gazara tupu omu Esira ntani noVajuda vakwawo va lizuvhire apa va fire vantu ava va here kuvadipaga. (Esit. 9:1, 2) Eyi ya horokere posiruwo sina, kwa wapaikilire Esira maudigu aga ga kere komeho ntani kwa mu vaterere a huguvare unene mwaJehova asi age nga popera vantu vendi.c
14. Sirongwa musinke ga lirongere munazinyetu gumwe gomukadi apa ga gwene evatero lyokutunda kwaJehova posiruwo somaudigu?
14 Apa a tu mono omu Jehova a tu pakere mbili moyiruwo yomaudigu, ayo kutupa ehuguvaro asi nga ka tu pakera hena mbili komeho. Tu tareni sihonena saAnastasia ogu ga tunga moEastern Europe. Age kwa hagekere yirugana yendi apa varugani vakwawo va mu sininikire a kwatese ko upolitika. Age kwa tanta asi: “Esi kwa kere sikando sange sokuhova meparu nadilire kukara noyimaliwa.” Age kwa uyunga hena asi: “Ame kwa kanderere kwaJehova ntani namwene omu ga pakerere nge mbili. Nsene ngani zumbanesa hena yirugana yange, ame kapi ngani kara noutjirwe. Nsene asi Guhyetu gemeguru kupakera nge mbili ngesi, age nga pakera nge hena mbili komeho.”
15. Yisinke ya vaterere Esira a twikire kuhuguvara mwaJehova? (Esira 7:27, 28)
15 Esira ga dimbwilire omu Jehova ga mu vaterere meparu lyendi. Apa Esira ga gazadarere ko yiruwo yoyinzi omu Jehova ga mu pakerere mbili, eyi kwa mu vaterere a huguvare mwaJehova. Koneka nonkango edi asi ‘Jehova Karunga kwa vatera nge.’ (Resa Esira 7:27, 28.) Esira kwa ruganesa hambara nonkango dokulifana mobuke zaEsira ezi ga tjanga.—Esir. 7:6, 9; 8:18, 22, 31.
Mononkedi musinke omu natu dimburura nawa-nawa asi Karunga kuna kutuvatera meparu? (Tara paragarafu 16)d
16. Siruwo musinke natu yi diva nawa-nawa asi Jehova kuna kutuvatera? (Tara hena efano.)
16 Jehova kuvhura kutuvatera nsene kuna kuligwanekera noudigu. Pasihonena, nsene kuna kupura muhona gwetu a tu pe ko siruwo ngatu ka kare posigongi ndi kuna kumupura yipo tu tjindje siruwo nomazuva aga atu rugana yipo tu ponge mapongo nagenye, ose kuvhura kuyadimburura omu Jehova a tu vatere. Yitundwamo kuvhura kuyakara yoyiwa kupitakana omu twa yi ndindira. Ngoyitundwamo, ose kuyahuguvara unene mwaJehova.
Esira kuna kulira ntani kuna kukanderera age opo kuna kara pontembeli ntani ana guwu morwa nonzo dovantu. Mbunga zovantu nazo kuna kulira. Sekaniya kuna kuhengagwida Esira pokumuhuguvaresa asi ‘Twa kara nehuguvaro asi Vaisraeli ngava litjindja. Nove tuna kara.’—Esir. 10:2, 4. (Tara paragarafu 17)
17. Ngapi omu Esira ga likidire elinunupiko poyiruwo yomaudigu? (Tara efano lyopontunda.)
17 Esira kwa kanderere kwaJehova yipo a mu vatere. Esira nga kanderere kwaJehova nkenye apa ga kere nosinka kuhamena eyi ga hepere kurugana. (Esir. 8:21-23; 9:3-5) Mokumona asi Esira kwa huguvarere mwaJehova, vantu wopeke nawo va kere neharo mokumukwatesa ko ntani nokuhonena epuro lyendi. (Esir. 10:1-4) Nsene tuna kara nosinka kuhamena yihepwa yetu yopanyama ndi kuhamena epopero lyava vemepata lyetu, twa hepa kukara nehuguvaro nokukanderera kwaJehova.
18. Yisinke nayi tu vatera yipo tu huguvare unene mwaJehova?
18 Nsene tu pura evatero kwaJehova nokutambura evatero eli ali tundu kovanavazinyetu, ose ngatu huguvara unene mwaKarunga. Erika zinya govana vatatu kwa twikilire kuhuguvara mwaJehova nampili apa ga li gwanekerere noyininke yokuguvisa meparu lyendi. Mosiruwo tupu sosisupi, age kwa fisire munendi mezimo ntani kwa fisire mugara gwendi. Kwanayinye eyi ya horokere, age kwa uyungire asi: “Kapi to vhuru kudiva komeho zosiruwo kuhamena omu Jehova nga vhura kukuvatera. Age kuvhura a ku vatere mononkedi dokutetukisa. Ame kwa dimbwilire asi Jehova kwa ruganesere vakaume vange yipo a limburure makanderero gange gomanzi kupitira mweyi ngava uyunga ndi eyi ngava rugana. Nsene ni tantera vakaume vange eyi yina kuhorokera nge meparu, awo kuvhura kuvatera nge usimbu-usimbu.”
TWIKIRA KUHUGUVARA MWAJEHOVA DOGORO KOUHURA
19-20. Yisinke natu lirongera ko koVajuda ava va dilire kutengura koJerusarema?
19 Ose kuvhura tu lirongere ko sirongwa somulyo koVajuda ava va dilire kutengura koJerusarema. Vamwe kapi va vhulire kuza koJerusarema morwa awo kwa kere vakurupe ndi ngava vere ndi ukaro wemepata lyawo kapi wa va pulisilire. Nye nampili ngoso, awo kwa geve yininke yoyinzi yopanyama koVajuda vakwawo ava va tengwire koJerusarema. (Esir. 1:5, 6)Ayo kumoneka asi Konyima zonomvhura 19, kutunda apa mbunga zokuhova zatengwire koJerusarema, Vajuda ava va kere moBabironi ngava tumu simpe mauhwi koJerusarema.—Sak. 6:10.
20 Nampili yi kare asi ose kapi tuna kuvhura kurugana nayinye eyi twa hara kurugana mosirugana saJehova, kuvhura tu kare nehuguvaro asi Jehova ga kara norupandu kelituromo lyetu yipo tu mu hafese. Ngapi omu twa yi diva? Momazuva gaSakaliya, Jehova kwa pulire muporofete gwendi yipo a ninke nkata zosisiliveli nongorodo eyi va tumine Vajuda ava va kere mounkwate moBabironi. (Sak. 6:11) “Nkata” ezi kwa kere ngwendi ‘ediworokeso’ konkareso zawo zougavi. (Sak. 6:14) Kuvhura tu kare nehuguvaro asi Jehova kapi nga divara elituromo lyetu lyokumukarera poyiruwo yomaudigu.—Heb. 6:10.
21. Yisinke nayi tu vatera tu huguvare mwaJehova yikare asi yisinke ngatu ligwanekera nayo komeho?
21 Twa sihuguvara asi ngatu twikira kuligwanekera nomaudigu pomazuva aga gopouhura ntani maukaro nampo ngaga donapa unene komeho. (2 Tim. 3:1, 13) Nye nampili ngoso, kapi twa hepa kukara nosinka sosinene. Diworoka nonkango daJehova edi ga tanterere vantu womosiruwo saHagayi asi: ‘Simpe neni na kara. mwa ha tjira.’ (Hag. 2:4, 5) Nose kuvhura tu kare nehuguvaro asi Jehova nga kara kumwe nose nsene tupu tu litura mo paapa twa hulira tu rugane mpango zendi. Nsene tu tura pasirugana yirongwa eyi tuna lirongere ko komauporofete gaHagayi naSakaliya ntani kosihonena saEsira, ose ngatu twikira kuhuguvara mwaJehova yikare asi maudigu musinke nga tu ligwanekera nago komeho.
RUSUMO 122 Likorerereni!
a Sirongwa esi kwa si wapaika yipo si tu vatere tu huguvare unene mwaJehova nsene kuna kuligwanekera noudigu woyikwaeparu nomaudigu gokutunda kepangero ndi kuna kuligwanekera nomahepeko morwa sirugana setu sokuzuvhisa.
b Madina gamwe kwa ga tjindja.
c Esira kwa kere mutjanguruli goVeta ogu ga kere noudivi, ngoyitundwamo age ga kere nehuguvaro momauporofete aga Jehova ga geve komeho a tengure koJerusarema.—2 Hist. 36:22, 23; Esir. 7:6, 9, 10; Jer. 29:14.
d EFATURURO LYEFANO PEPENUNO 18: Munazinyetu gomugara kuna kulihundira koyirugana komuhona gwendi yipo nga ka kare posigongi somazuva gatatu, nye muhona gwendi ta nyoka. Munazinyetu ogo kwa ku kanderera nokupapara mavyukiso ngomu ana kuliwapaikira kuza hena komuhona gwendi. Munazinyetu ogo kuna kulikida muhona gwendi simbapira sezigido lyosigongi somazuva gatatu ntani nokumufatwilira asi Bibeli kutuvatera tu kare vantu wovawa. Muhona ta yi mu tetura makura ta tjindji etokoro lyendi.