Zola Awana Kezolanga o Nzambi

1-3. (a) Nkia ludi kevovanga o Nkand’a Nzambi? (b) Aweyi tulenda solela akundi ana balenda kutufila mu vanga edi diambote?

NZE evusu; wantu besambukilanga mawonso mevanganga awana babazungidi. Diasazu mu tanginina fu, mpova ye mavangu m’akundi eto.

² Nkand’a Nzambi usonganga e ludi kia diambu diadi vava uvovanga vo: “On’okangala y’akwa ngangu, okal’e ngangu: O makangu ma mazowa, mpasi kemona.” (Ngana 13:20) E kingana kiaki ke kiyikanga wantu ko ana tuwanananga yau mu nzila. E mvovo “kangala,” kikundi kiasikila uyikanga.a Muna kiesesa e sono kiaki, nkanda mosi usasilanga Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Muna kangala yo muntu divavanga vo twakulukiana yandi yo kunzola.” Nga kukwikidi ko vo tuvwidi e fu kia tanginina awana tuzolanga? Elo, wau vo tuyangalelanga awana tuzolanga, tulenda tanginina e fu yau—yambote yovo yambi.

³ Muna sikila muna zola kwa Nzambi, tufwete vanga kikundi ye awana balenda kutufila mu vanga edi diambote. Aweyi tulenda wo vangila? Tulenda wo vanga muna zola awana kezolanga o Nzambi yo vanga kikundi ye akundi andi. Yindul’edi: Nkia mpila akundi ambote tulenda sola avo ke awana ko bena ye fu ina kevavanga o Yave kw’akundi andi? Yambula twafimpa mpil’a wantu ana kezolanga o Nzambi. Muna zaya e fu ina kevavanga o Yave kw’akundi andi, dilenda kutusadisa mu sola akundi ambote.

 4. Ekuma Yave kenena nkundi on’osundidi awonso? Ekuma Yave kayikila Abarayama vo “nzodi ame”?

⁴ Muna diambu dia kikundi, o Yave i nkundi akieleka. Nga ke wau ko? Elo, yandi i Mfumu a nsema wawonso, okala nkundi andi i lau disundidi o mfunu. Akinani kesolanga se akundi andi? Yave ofinamanga awana bekumbundanga e vuvu yo kwikila muna yandi. Kasikil’owu, yindula Abarayama wa nkulu ona ozayakene mu kuma kia lukwikilu lwandi. Ka vena ntota za lukwikilu ko zilutidi mpasi kwa konso se, avo ke kunlomba ko vo kavana mwan’andi se kimenga.b Kansi, Abarayama ‘watambika Isaki,’ ekuma kadi wakala ye vuvu kiasikila vo o ‘Nzambi olenda nkutu kumfula muna mafwa.’ (Ayibere 11:17-19) Wau vo Abarayama wasonga kwikizi yo lemvo, Yave wanyikila vo “nzodi ame.”—Yesaya 41:8; Yakobo 2:21-23.

 5. O Yave aweyi kebadikilanga awana bekunlemvokelanga ye kwikizi kiawonso?

⁵ Yave lemvo wa nsi a ntima kevavanga. Ozolanga awana bekunlemvokelanga muna mambu mawonso. (Tanga 2 Samuele 22:26.) Nze una tulongokele muna Kapu kia 1 kia nkanda wau, Yave oyangalelanga awana bekulemvokelanga muna zola kwawonso. Muna Ngana 3:32 tutanganga vo, “o nsongi i wina ye mfulu andi.” Awana belemvokelanga nkanikinu mia Nzambi ye kwikizi kiawonso, Yave okubabokelanga bakala muna “saba” kiandi. Otondanga e nsambil’au yo wá e sambu yau.—Nkunga 15:1-5.

 6. Aweyi tulenda songela vo Yesu tuzolanga? O Yave aweyi kemonanga mu kuma ki’awana bezolanga Mwan’andi?

⁶ Yave ozolanga awana bezolanga Yesu wa Mwan’andi amosi kaka. Yesu wavova vo: “Ovo muntu unzolele e diambu diame olunda dio: o S’ame okunzola, kwiza tukwiza vana kena, twakalang’aka yandi.” (Yoane 14:23) Aweyi tulenda songela o zola kweto muna Yesu? Muna lemvokelanga nkanikinu miandi, kumosi yo nkanikinu wa samuna e nsangu zambote yo kitula wantu se alongoki. (Matai 28:19, 20; Yoane 14:15, 21) Kana una vo tu wantu alembi lunga, tusonganga zola kweto muna Yesu vava ‘tulandanga muna ntambi zandi,’ yo kuntanginina muna mvovo ye mavangu. (1 Petelo 2:21) O ntima Yave uyangalelanga e ngolo bevanganga awana betangininanga Mwan’andi.

 7. Ekuma dinina diangangu mu kala nkundi akundi a Yave?

⁷ Lukwikilu, ziku, lemvo yo zola muna Yesu ye nkanikinu miandi i mambu kevavanga o Yave kw’akundi Andi. Konso muntu mu yeto kafwete kiyuvula: ‘Nga akundi ame besonganga e fu yayi? Nga i nkundi akundi a Yave?’ Diangangu dia vanga wo. Awana bevuminanga Nzambi yo samuna e nsangu zambote za Kintinu y’etima diawonso balenda kutusadisa yo kutufila mu kala ye fu ilenda yangidika Nzambi.—Tala e babu, “Nani i Nkundi Ambote?” muna lukaya lwa 29.

 8. Adieyi disivikisi muna kikundi kia (a) Naomi ye Rutu? (b) matoko matatu ma Ayibere? (c) Paulu ye Timoteo?

⁸ O Nkand’a Nzambi wantu ayingi uyikanga babaka e nluta muna sola yikundi yambote. Lenda tanga e ngwizani ambote bakala yau Naomi ye Rutu wa mwan’andi a longo, ye matoko matatu ma Ayibere kuna Babele, Paulu ye Timoteo. (Rutu 1:16; Daniele 3:17, 18; 1 Korinto 4:17; Filipi 2:20-22) Kansi, yambula twafimpa e nona kiakaka kiambote: Kikundi kia Davidi ye Yonatane.

9, 10. Adieyi diafila Davidi yo Yonatane mu vanga kikundi?

⁹ Nkand’a Nzambi uvovanga vo, vava Davidi kavonda Ngoleyate, “o moyo a Yonatane ubakanini yo moyo a Davidi, o Yonatane unzolele nze wandi moyo.” (1 Samuele 18:1) Kana una vo ke bakala ntela mosi ko, bavanga kikundi kiasikila. E kikundi kiaki kiakala yavana Yonatane kafwa kuna vita.c (2 Samuele 1:26) Adieyi diabafila mu kanga ekangu dia kikundi kiau?

¹⁰ O zola y’etima dia zindalala ye kwikizi muna Nzambi diafila Davidi ye Yonatane mu vanga kikundi kiasikila. Luzolo lwa yangidika Nzambi lwayikakesa wantu awaya. Konso muntu muna yau wasonganga e fu yayangidikanga nkw’andi. Ka lukatikisu ko vo Yonatane wasivika mu kuma ki’etima ye unkabu wa nleke ona watatidila nkumbu a Yave. O Davidi mpe wazitisanga e mbuta ona wayikama e nkubik’a Yave ye kwikizi kiawonso yo sia nsatu za Davidi va fulu kiantete. Kasikil’owu, badika dina diabwa vava Davidi kakala mu mpasi muna makanga. Watina mu kuma kia nsita za Saulu wa Ntinu, ese dia Yonatane. Muna songa e kwikizi kiandi, Yonatane ‘wayenda kwa Davidi . . . unkumikini muna Yave.’ (1 Samuele 23:16) Yindula una kamona o Davidi vava nkundi andi anzolwa kalwaka mu kunkumika!d

11. Adieyi olongokele muna kikundi kia Yonatane ye Davidi?

¹¹ Adieyi tulongokele muna nona kia Yonatane ye Davidi? Tulongokele vo vana ven’akundi, e diambu dilutidi o mfunu i kala ye ngwizani ambote yo Nzambi. Avo tufinamene mpangi zeto za mwanda ana besonganga e fu yambote ye kwikizi muna Nzambi nze yeto, tukala ye makani mambote, ngindu ye mbokena za lukasakeso. (Tanga Roma 1:11, 12.) Tulenda solola akundi awaya vana vena mpangi zeto asambidi. Nga awonso bekalanga muna lukutakanu mun’Eseka dia Kintinu akundi ambote? Ve, ke yau awonso ko.

12, 13. (a) Ekuma tufwete solelanga awana tufwete vanga yau kikundi, kana nkutu vana vena Akristu? (b) Nkia mambu makala muna nkutakani za tandu kiantete? O Paulu nki’elongi kabavana?

¹² Kana nkutu muna nkutakani, tufwete solanga akundi ana balenda kutukumika muna mwanda. Nga diadi difwete kutusivikisa? Ve kikilu. Wauna e bundu yakaka muna nti ka ibwakanga nzaki ko, Akristu akaka muna nkutakani ke bezikukanga nzaki ko muna mwanda. Muna kuma kiaki, muna nkutakani zawonso tumonanga Akristu azikuka ye awana balembi zikuka. (Ayibere 5:12–6:3) Ikuma vo, tufwete songanga zola yo luzindalalu kwa wantu ampa ye atovoki muna kubasadisa banungunuka muna mwanda.—Roma 14:1; 15:1.

¹³ Ezak’e ntangwa, valenda bwa diambu muna nkutakani divava vo twafimpa yikundi yeto. Akaka balenda yantika kuyivana muna mavangu masafu. Akaka balenda kala ye fu kia lunda makasi yovo yidima. Mambu mama makala mpe muna nkutakani ya tandu kiantete. Kana una vo ndonga bakala ye kwikizi, akaka ke basonganga fu yambote ko. Wau vo akaka muna nkutakani ya Korinto ke balemvokelanga maka malongi ma Kikristu ko, Paulu wa ntumwa wabalukisa vo: “Ke nuvukikwa ko: E yikundi yambi ifwasa fu yambote.” (1 Korinto 15:12, 33) Paulu walukisa Timoteo vo kana nkutu vana vena Akristu, akaka balenda kala ye fu yambi. Timoteo wakasakeswa kalembi kala entwadi ye wantu awaya yo lembi vanga yau kikundi.—Tanga 2 Timoteo 2:20-22.

14. Aweyi tulenda sadila elongi dia Paulu mu kuma kia yikundi?

¹⁴ Aweyi tulenda sadila elongi dia Paulu? Muna lembi kalang’e ntwadi ye konso muntu una ye fu yambi, kana muna nkutakani yovo kuna mbazi a nkutakani. (2 Tesalonika 3:6, 7, 14) Tufwete tatidilanga e kimwanda kieto. Sungamena dio vo, yeto awonso tuna nze evusu, tusambukilanga e fu ye zolela y’awana tukalanga yau. Nze una evusu diyondekelo mu maza, ka dilendi kondwa maza ko, diau adimosi mpe, katulendi kala ye fu yambote ko kele vo akundi ambi tukalanga yau.—1 Korinto 5:6.

15. Adieyi lenda vanga muna solola akundi azikuka muna nkutakani?

¹⁵ Dia matondo vo tulenda solola akundi ambote vana vena akw’eto asambidi. (Nkunga 133:1) Aweyi lenda solela akundi azikuka muna mwanda? Avo osongele e fu ina keyangalelanga o Nzambi, ka lukatikisu ko, awana bena ye fu yambote bekufinama. Vana ntandu, muna vanga yikundi yampa fwete yantika songa e zola kw’akaka. (Tala e babu kina yo ntu a diambu, “Aweyi Tulenda Vangila Yikundi Yambote,” muna lukaya lwa 30.) Vavanga awana bena ye fu ina ozolele tanginina. Sadila elongi dia Nkand’a Nzambi dia songa zola kw’akaka yo vavila akundi vana vena akw’eto akwikidi, lembi sola kanda, nsi yovo fu ya kisi nsi. (2 Korinto 6:13; tanga 1 Petelo 2:17.) Kuvangi kaka kikundi y’awana luna ntela mosi ko. Sungamena vo Yonatane walutila Davidi muna kimbuta. O vanga kikundi ye ambuta nluta miayingi ditwasanga.

16, 17. Ekuma ka tufwete vaikila mu nkutakani ko avo mpangi eto wa nkwikidi ovangidi diambu ditukendelekele?

¹⁶ Wau vo mu nkutakani muna ye wantu a mpila mu mpila, ezak’e ntangwa ntatani zilenda bwa. Mpangi eto wa nkwikidi lenda vova yovo vanga diambu dilenda kutukendeleka. (Ngana 12:18) Ezak’e ntangwa ntatani zilenda bwa mu kuma kia kiwuntu ye ngindu zaswaswana. Nga tuyambula vo e ntatani zazi zatutesesa e sakuba yo vaika mu nkutakani? Avo tuzolanga kieleka Yave y’awana kezolanga, ediadi ke dilendi vangama ko.

¹⁷ Wau vo Mvangi ye Ntanini a mioyo mieto, Yave ofweno vumi yo zola kweto. (Lusengomono 4:11) Vana ntandu, tufwete yikamanga e nkutakani andi eyi kesadilanga ye kwikizi kiawonso. (Ayibere 13:17) I dianu vo, kele vo mpangi eto utuvangidi e diambu ditukendelekele, ka tufwete vaika mu nkutakani ko mu kuma kia lukendalalu. Ekuma? Kadi ke Yave ko utukendelekele. Muna kuma kia zola kweto muna Yave, ka tulendi kunyambula ko yovo yambula nkangu andi.—Tanga Nkunga 119:165.

18. (a) Adieyi tulenda vanga mu siamisa luvuvamu muna nkutakani? (b) Nkia nluta tutambula muna lolokanga mpangi zeto z’akwikidi?

¹⁸ O zola muna mpangi zeto z’akwikidi kufwete kutufila mu siamisa luvuvamu muna nkutakani. Yave kevavanga nkala ya lunga ko kw’awana kezolanga, yeto mpe ka tufwete wo vavanga ko kw’ampangi zeto. O zola kufwete kutufila mu yambulwila akaka e mpilakanu zau yo sungamena vo yeto awonso tu asumuki. (Ngana 17:9; 1 Petelo 4:8) O zola kufwete kutusadisa mu ‘yambuziananga.’ (Kolosai 3:13) Kansi, ke diasazu ko mu sadila elongi diadi. Avo tukwamanene lunda makasi, tulenda yima e fu kia landila akaka e kunda yo yindula vo eyayi i mpila ya tumbila ndiona utuvangidi e mbi. Kieleka, o lunda makasi dilenda kututwasila mpasi. Loloka mpangi zeto avo dilendakana, nsambu zayingi ditwasanga. (Luka 17:3, 4) Dilenda kutusadisa mu kala ye luvuvamu lwa ntima ye muna nkutakani yo siamisa e ngwizani eto yo Yave.—Matai 6:14, 15; Roma 14:19.

19. Nkia diambu dilenda kutufila mu vonda kikundi yo mpangi eto wa nkwikidi mu nkutakani?

¹⁹ Ezak’e ntangwa, divavanga vo twavonda kikundi yo mpangi eto wa nkwikidi muna nkutakani. Ediadi divangamanga y’awana bevaikiswanga mu nkutakani, mu kuma kia kulula e nsiku mia Nzambi yo lembi viluka o ntima yovo awana beyambulanga lukwikilu mu kuma kia malongi ma luvunu, y’awana bevaikanga mu nkutakani kuna lukanu. Nkand’a Nzambi ukutuwondelelanga vo “ke nusangalakana ko” yo wantu awaya.e (Tanga 1 Korinto 5:11-13; 2 Yoane 9-11) Dilenda kala diampasi mu yambula kala e ntwadi yo nkundi eto yovo yitu kieto ovaikisu mu nkutakani. Nga tukala yo unkabu wa songa vo kwikizi kieto muna Yave ye nsiku miandi miansongi tusianga va fulu kiantete? Sungamena dio vo Yave oyangalelanga e kwikizi yo lemvo weto.

20, 21. (a) O vaikisa nsumuki mu nkutakani, ekuma dinina se vangu dia zola? (b) Ekuma dinina mfunu vo twakala ye ngangu mu sola akundi eto?

²⁰ E diambu dia vaikisa wantu mu nkutakani, zola kwa Yave disonganga. Mu nkia mpila? O vaikisa nsumuki on’olembi viluka ntima muna nkutakani, zola disonganga muna nkubika yavauka ya Yave ye nkanikinu miandi. (1 Petelo 1:15, 16) Vaikisa nsumuki ditaninanga nkutakani. Ampangi muna nkutakani balenda taninwa muna umpukumuni wa nsumuki. Balenda kwenda muna nkutakani ye vuvu vo e nsambil’au ke ina ngwizani ko ye umpukumuni wa nza yayi. (1 Korinto 5:7; Ayibere 12:15, 16) O tumba nsumuki sinsu kia zola. E tumbu kilenda kunsadisa mu soba e zingu kiandi yo vanga mana mevavwanga mu vutuka kwa Yave.—Ayibere 12:11.

²¹ Ka tulendi katikisa e ziku kiaki ko vo e fu y’akundi eto ivwidi nkuma, yilenda kutusambukila. Muna kuma kiaki, diamfunu twakala ye ngangu muna sola akundi eto. Muna kitula akundi a Yave se akundi eto yo zola awana kezolang’o Nzambi, tukala y’akundi ambote. Mawonso tutanginina muna zingu kiau, malenda kutusadisa mu kwamanana yangidika Yave.