Nze Yesu Fiaulwisa Awana Bafwilwa
LAZARO wa mwisi Betania, wayela kikilu. Nsanga zandi, Mareta yo Maria batwika nsangu kwa Yesu wa nkundi au vo mpangi au yele keyela. Kansi, Lazaro wafwa yo zikwa. Akundi ye mfinangani zau bakingula Maria yo Mareta mu ‘kubafiaulwisa.’ (Yoane 11:19) Vava Yesu kalwaka kuna Betania wayenda kingula akundi andi. Muna badika dina kavova yo vanga tulenda longoka e mpila ya fiaulwisa awana bafwilwa.
Okwenda Kubakingula Disonga vo Okubavwang’o Mfunu
Muna lwaka kuna Betania, diavavanga vo Yesu kakangala lumbu yole, kasauka Nkoko a Yodani yo tomboka yo kulumuka miongo mia nzil’a Yeriko. Vana vau, Mareta wele kika Yesu muna nzila. Maria mpe vava kawa vo Yesu wizidi wele wanana yandi. (Yoane 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Kieleka, e ngiz’a Yesu kuna lufwa lwaluna, yafiaulwisa ampangi wole awaya bakala bakendalala.
Diau adimosi mpe o unu, o kwenda kingulanga awana bafwidilu dilenda kubafiaulwisa kikilu. Scott yo Lydia ana bafwilwa Theo wa mwan’au wa kimbuta kia mvu sambanu mu sumbula kia kalu bavova vo: “Yitu ye akundi twavwanga o mfunu muna kutusadisa. Oyau bayiza kuna lupitalu twakala muna fuku wauna.” Adieyi bavova akundi awaya? “Muna ntangwa yayina ke twavwanga mvovo mfunu ko. E ndose au ankatu yatufiaulwisa, batuvwa kikilu o mfunu.”
Nkand’a Nzambi uvovanga vo vava Yesu kamona awana badilanga lufwa lwa Lazaro ‘o moyo andi watelama yo dila.’ (Yoane 11:33-35, 38) Kuna kwa Yesu ke diakala dia mbi ko kwa mwan’eyakala mu didila vana meso ma wantu. Wamona ntantu zau ye wabafwila e nkenda. Adieyi tulongokele muna diambu diadi? Vava tukingulanga awana bafwidilu, katufwete monanga nsoni ko za didisa awana bedilanga. (Roma 12:15) Kuna diak’e sambu, ke diansongi ko dia vava vo ndion’ofwidilu kadila vava tulwakanga. Akaka nanga bezolanga dila vana fulu kia yau mosi.
Wunikinanga Kuna Ngemba
Yesu nanga wakala ye mvovo mialukasakeso muna fiaulwisa Mareta yo Maria, kansi wabayambula vo bavova ntete. (Yoane 11:20, 21, 32) Vava kiafwana e ntangwa yamokena yo Mareta wanyuvula kiuvu yo wunikina ye sungididi kiawonso.—Yoane 11:25-27.
O toma wunikina i sinsu kisonganga vo tuvwanga akaka o mfunu. Muna fiaulwisa awana bafwidilu, tufwete wunikinanga ye sungididi kiawonso. Tulenda kala awe ambote muna vanga yuvu ilenda fila muntu mu vova dina kena diau. Kansi, keba mu lembi komekena muntu kavova avo kazolele kwandi vova ko. Nanga wayoya kena ye vunda kazolele.
Awana bafwidilu nanga e tulu vempoka tukubavempokanga, ezak’e ntangwa bevutukilanga vova diambu diau adimosi. Akaka bevovanga dina beyindulanga. Muna bong’e nona, Maria yo Mareta edi bavova kwa Yesu: ‘E Mfumu, kala vo okala vava, o mpangi ame nga kafwidi ko.’ (Yoane 11:21, 32) O Yesu adieyi kavanga? Wabawunikina ye sungididi kiawonso. Wasola e mvovo miandi, kabavovesa ko dina bafwete vanga. Ka lukatikisu ko, Yesu wazaya wo vo ndiona ofwidilu ntantu zayingi kemonanga.
Avo kuna ye diambu diavova ko vava okingulanga ndion’ofwidilu, olenda yantika moko mu vanga kiuvu eki: “Ng’ozolele kutumokesa dina diabwidi?” Sia sungididi mu mvutu kevana. Toma kuntungununa yo vava bakula e ngindu zandi.
Dilenda kala diampasi mu bakula e ngindu za ndiona ofwidilu. Lydia wavova vo: “E nsatu zeto zasobanga. Ezak’e ntangwa, ke twalendanga zizidila ko, twadilanga vana meso m’awana batukingulanga lembi butama. Twavavanga vo akaka batubakula. Akundi eto batusadisa kikilu, kadi babakulanga e mpasi zeto.”
O Yesu i diau mpe kavanga. Wazaya wo vo konso muntu una ye “vuku kiandi ye mpasi.” (2 Tusansu 6:29) Vava kakingula Maria yo Mareta Yesu wakadila yau mu mpila yaswaswana. Wau vo Mareta mokena kamokenanga, Yesu wamokena yandi. Kansi, wau vo Maria dila kadilanga, Yesu kamokena yandi mayingi ko. (Yoane 11:20-28, 32-35) Adieyi tulongokele muna nona kiandi? Nanga, dilenda kala diambote mu yambula vo ndion’ofwidilu kayantika e moko. O toma wá ekolo kesonganga e ntantu zandi, dilenda kumfiaulwisa kikilu.
Mvovo Miwukanga
Vava Maria yo Mareta bavova kwa Yesu vo: ‘kala vo wakala vava,’ Yesu kabatumba ko ngatu kubafungila makasi mu kuma kia dina bavova. E mvutu za lufiaulwisu kavana kwa Mareta i zazi: ‘Mpangi aku fuluka kefuluka.’ (Yoane 11:23) Muna mvovo miami miankufi, Yesu wansadisa mu sia meso mu dina divangama ye kunsungamesa vo vena ye vuvu.
Vava omokenanga ye muntu ofwidilu, sungamena dio vo e mvovo miangemba kana nkutu vo miakete kwandi milenda vanga diambu kwa muntu. E mvovo mia lufiaulwisu milenda vovwa yovo sonekwa. Wau vo o nkanda ulenda tangwa yo tangululwa, ulenda fiaulwisa muntu mu kolo kianda. Vioka ngonde vwa tuka kafwila Bob wa nkaz’andi, Kath watangululanga e nkanda miawonso katambula. Wavova vo: “Miansadisa kikilu muna ntangwa yayina. Kadi yafiaulwiswa.”
Nkia diambu olenda sonekena ndiona ofwidilu? Olenda soneka diambu mu kuma kia ndiona ofwidi yovo diambu diabwa dina nwamona kumosi yovo yika e fu kiandi kiambote. Kath wavova vo: “E mvovo miangemba mu kuma kia Bob wa nkaz’ame miansevesanga yo kundidisa ezak’a ntangwa. E moko ya tusevo mu kuma kiandi, yansungamesanga e zingu kiakiese twakala kiau. Vena ye nkanda miayingi yatambula mina iyangalelanga mina ye sono ya Nkand’a Nzambi ikumfiaulwisanga.”
Vana Lusadisu Lwafwana
Muna sadisa yitu ya Lazaro, Yesu wavanga dina katulendi vanga ko. Wafula Lazaro. (Yoane 11:43, 44) Kansi tulenda vanga diambu dina muna wisa kieto nze, lamba, tambula nzenza zandi, sukula mvwatu, lunga-lunga o wana, sumba lekwa, futa mpaku yovo kubanata muna kalu dieto. Dialudi vo, ndion’ofwidilu oyangalela e salu yayi yakete ovanga kuna zola.
Kieleka, ezak’e ntangwa ndiona ofwidilu olenda vav’o kala va fulu kia yandi mosi. Kana una vo i wau, diambote mu vava elau dia mokena yandi. Ngudi mosi wafwilwa wavova vo: “E ntantu ke zina nsuka ko, ngatu kala ye ntangwa yasikididi muna vevola zo.” Akaka besadisanga muna sungamenanga e lumbu yamfunu nze lumbu kia lukazalu yovo lumbu kia lufwa lwa nzodi au. Muna sadisa akaka mu ntangwa yayi yampasi, okala se nkundi ambote muna ntangwa mpasi.—Ngana 17:17.
Yesu wafiaulwisa alongoki andi ye kubavana e vuvu vo: “O nkundi eto Lazaro owondokele yo tulu; kansi nkwenda yansikamesa.” (Yoane 11:11) Yesu wasikidisa alongoki andi vo vekala kikilu ye lufuluku. Wayuvula Mareta vo: “Ng’okwikila wo e?” Yandi oku vo: “Ingeta, e Mfumu.”—Yoane 11:24-27.
Nga okwikilanga vo Yesu ofula mafwa? Avo i wau, zayisa e vuvu kiaki kw’awana bafwidilu. Ubavana lusadisu bavwidi o mfunu. Muna mpila yayi, olenda kubafiaulwisa muna mvovo ye mavangu maku.—1 Yoane 3:18.
[Nenga kia Nsi muna lukaya lwa 18]
(Muna zaya una mena o mambu, tala muna nkanda)
SAMARIA
PEREIA
Yeriko
Yerusaleme
Betania
Nkoko a Yodani
Mbu a Mungwa