Vana Lukau lwa nsi a Ntima kwa Yave
‘Konso kina nusala, nusala ye nsi a ntima, nze kuna kwa Yave ke kwa wantu ko.’—KOL. 3:23.
1-3. (a) Nga kimenga kia lukûlu lwa Yesu kisonganga vo Yave kevwanga diaka mfunu a tukau tweto ko? Sasila dio. (b) Nkia kiuvu kiyuvulwanga mu kuma kia tukau tuvananga o unu?
MUNA tandu kiantete, Yave wasonga kwa nkangu andi vo kimenga kia lukûlu lwa Yesu kiafokola o Nsiku a Mose. (Kol. 2:13, 14) Yimenga yawonso bavananga Ayuda tuka mvu miayingi, ke yakala diaka mfunu ko. Nze ‘nlongi eto watufila kwa Kristu,’ o Nsiku walungisa ekani diandi.—Ngal. 3:24.
2 Ediadi ke disonganga ko vo Akristu ke bafwete vana tukau ko. Dialudi, Petelo wa ntumwa wasonga o mfunu ‘watambika tukau twamwanda, tutambukakana kwa Nzambi muna Yesu Kristu.’ (1 Pet. 2:5) Vana ntandu, Paulu wa ntumwa watoma dio kiesesa vo konso Nkristu wakiyekola, to kiandi kiawonso ketambikanga se “kimenga.”—Roma 12:1.
3 Muna kuma kiaki, vava Nkristu kevananga konso lekwa kwa Yave yovo yambula mambu makaka muna kunsadila una ufwene, yimenga kevananga. Mu mana tuzeye mu kuma kia yimenga yatambikanga Aneyisaele, aweyi tulenda kadila ye ziku vo tukau tweto tutambukana kwa Yave?
MUNA ZINGU KIETO KIA LUMBU KE LUMBU
4. Adieyi tufwete sungamenanga vava tusalanga e salu yeto ya lumbu ke lumbu?
4 Dilenda kala diampasi mu bakula vo mana tuvanganga muna zingu kieto kia lumbu ke lumbu, i tukau tuvananga kwa Yave. Ezak’e ntangwa, tulenda yindula vo mana tuvanganga muna nzo, kuna sikola, kuna salu ye muna fulu yakaka, ke malendi vanga diambu ko muna ngwizani eto yo Nzambi. Avo wakiyekola kala kwa Yave yovo ozolele kiyekola kuna sentu, sungamena dio vo e salu yaku ya lumbu ke lumbu ilenda fwasa yovo wokesa ngwizani aku yo Yave. Wau vo tu Akristu lumbu yawonso, tufwete sadilanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna mawonso tuvanganga muna zingu kieto. Muna kuma kiaki, Paulu okutuwondelelanga vo: ‘Konso kina nusala, nusala ye nsi a ntima, nze kuna kwa Yave ke kwa wantu ko.’—Tanga Kolosai 3:18-24.
5, 6. Adieyi dilenda kutusadisa mu toma lunga-lunganga mvwatu ye mavangu meto?
5 Kana una vo e salu yeto ya lumbu ke lumbu, ke salu yavauka ko, tufwete kuyikenga muna mawonso tuvanganga muna zingu kieto, kadi Paulu okutuwondelelanga vo twasalanga ye “nsi a ntima, nze kuna kwa Yave.” Aweyi tulenda sadila luludiku lwalu? Nga mvwatu ye mavangu meto mesonganga vo tu Akristu? Muna salu yeto ya lumbu ke lumbu, nga nsoni tumonanga muna kuyisunzula nze Mbangi za Yave mu kuma kia mavangu ye mvwatu mieto? Ka tulendi yambula ko vo ediadi diavangama! Selo ya Yave ke beyangalelanga vanga konso diambu ko dilenda twasa luvezo muna nkumbu a Nzambi.—Yes. 43:10; 2 Kor. 6:3, 4, 9.
6 Yambula twafimpa mambu ma mpila mu mpila malenda bwa muna zingu kieto avo tuna y’ekani dia sala ye “nsi a ntima, nze kuna kwa Yave.” Ekolo tufimpa mambu mama, tusungamena edi diavavwanga kwa Aneyisaele muna kela yimenga kwa Yave.—Luv. 23:19.
DINA LENDA VANGA MUNA ZINGU KIAKU
7. Adieyi divavwanga muna kuyiyekola kweto kwa Nzambi?
7 Vava wakiyekola kwa Yave, nzengo zambote wabaka. Wasia nsilu vo Yave okala va fulu kiantete muna mawonso ovanga muna zingu kiaku. (Tanga Ayibere 10:7.) Nanga omonanga vo vava ovavanga zaya owu wina luzolo lwa Yave muna konso diambu yo sadila luludiku lwandi, nluta miayingi ditwasanga. (Yes. 48:17, 18) Wau vo tutangininanga Yave ona okutulonganga, tu nkangu avelela ye kiese.—Fuka 11:44; 1 Tim. 1:11.
8. Ekuma dinina o mfunu mu zaya vo Yave wabadikilanga yimenga batambikanga Aneyisaele vo yavauka?
8 E yimenga bakelanga Aneyisaele kwa Yave yabadikilwanga vo yavauka. (Fuka 6:25; 7:1) Mvovo wa Kiyibere wasekolwa vo “vauka” usonganga vo vaula, velela yovo kiaveleleswa kwa Nzambi. Avo tuzolele vo tukau tweto twatambukana kwa Yave, tufwete venga konso má kia nza kilenda kutufunzula. Ka tufwete zola ko yawonso kemenganga o Yave. (Tanga 1 Yoane 2:15-17.) Ediadi divavanga vo twavenga yikundi yovo lekwa yawonso ilenda kutufunzula vana meso ma Nzambi. (Yes. 2:4; Lus. 18:4) Disonganga mpe vo twavengomona meso muna lekwa yafunzuka yo lembi zadisa ngindu zeto yo mavangu ma zumba.—Kol. 3:5, 6.
9. E mpila Nkristu kekadilanga y’akaka, ekuma inina o mfunu?
9 Paulu walukisa akw’andi akwikizi vo: “Vo i vanga mawete yo kaya, ke nuvilakanwa ko ko: kadi muna tutambiku tuna wau, o Nzambi i keyangalela.” (Ayib. 13:16) Elo, konso ntangwa tuvanganga edi diambote nze sadisa akaka, Yave obadikilanga dio nze kimenga tumvene. O zola akaka, i fu kiswaswanesanga Akristu akieleka.—Yoa. 13:34, 35; Kol. 1:10.
TUKAU MUNA NSAMBILA
10, 11. Aweyi Yave kebadikilanga salu kia umbangi ye nsambil’eto? Adieyi tufwete vanganga?
10 Nze Akristu, osamuna oma ma ‘vuvu kieto’ i mpila isundidi tulenda vangila o wete kw’akaka. Nga osadilanga konso elau owanananga diau muna sila umbangi kw’akaka? Paulu wayikila salu kiaki kia Kikristu vo: “Lutambiku lua lusanisinu kwa Nzambi, i sia vo, e mbongo a nua mieto mitambulwilang’e nkumbu andi.” (Ayib. 10:23; 13:15; Os. 14:2) Obadika ntangwa tuviokesanga muna samuna nsangu zambote ye una tulenda tomesena mpila tusadilanga e salu kia umbangi, dilenda kutusadisa kikilu. Muna Lukutakanu lwa Salu mu kalanga ye malongi mayingi malenda kutusadisa muna sala e salu kiaki una ufwene. Tufwete sungamena vo mawonso tusalanga muna salu kieto kia umbangi i “lutambiku lua lusanisinu” muna nsambil’eto. Muna kuma kiaki, tufwete vananga eyi isundidi o wete muna tukau tweto. Kana una vo e zingu kia konso Nkristu kiaswaswana, e ntangwa tuviokesanga muna samuna nsangu zambote, isonganga vo tuyangalelanga mambu ma mwanda.
11 Lumbu yawonso tuvaulanga ntangwa muna sambila Yave muna nzo zeto yovo muna nkutakani. O Yave i diau kevavanga oku kwa yeto. Dialudi vo, ke tulundanga Lumbu kia Vundu ko ngatu kwenda ku nkinzi kuna Yerusaleme. Kansi, vena ye mambu mayingi muna zingu kia Akristu mena betela ye nkinzi mia nz’ankulu. Kana una vo salu yayingi tukalanga yau, Nzambi ovavanga vo twavaulanga e ntangwa muna longoka Nkand’a Nzambi, samba yo kwenda muna tukutakanu. Awana bena vo ntu muna nzo, bavwidi kiyekwa kia kubika nsambila y’esi nzo zau. (1 Tes. 5:17; Ayib. 10:24, 25) Muna kuma kiaki, diambote twakiyuvulanga: ‘Nga vena ye diambu mfwete singika mu mpila isambidilanga Nzambi?
12. (a) O unu nki kilenda tezaneswa ye ndumbu yatambikwanga muna Isaele yankulu? (b) E sambu yeto aweyi ilenda kadila nze ndumbu?
12 Davidi wa Ntinu wayimbidila Yave vo: “Mbula sambu kiame kiakala yaku nze ndumbu.” (Nku. 141:2) Tufwete sianga sungididi kia sambanga ntangwa zawonso yo toma fimpa una wina e sambu yeto. O nkanda Lusengomono uyikilanga “sambu y’aveledi” nze má yansunga ye ndumbu keyangalalanga o Yave. (Lus. 5:8) Muna Isaele yankulu, e ndumbu yatambikwanga vana eziku dia Yave yatoma kubikwanga. O Yave muna tonda konso lukau diavavwanga vo lwa tambikilwa mun’owu wa nkanikinu miandi. (Luv. 30:34-37; Fuka 10:1, 2) Diau adimosi mpe, avo tusambanga ye nsi a ntima, tulenda kala ye ziku vo Yave o wá e sambu yeto.
VANANGA YO TAMBULA
13, 14. (a) Epaferodito ye mpangi muna nkutakani a Filipi, nkia lusadisu bavana kwa Paulu? Paulu aweyi kabadikila lusadisu lwaluna? (b) Aweyi tulenda tanginina mbandu a Epaferodito y’ampangi kuna Filipi?
13 O tukau tuvananga mu yikama salu kia umbangi mu nza yawonso, twakala twakete yovo twayingi, tulenda tezaneswa ye yimenga. (Maku 12:41-44) Muna tandu kiantete, ampangi muna nkutakani ya Filipi batuma Epaferodito mu kwenda sadisa Paulu kuna Roma. Epaferodito wanatina Paulu lukau lwa nzimbu lwatuka kwa mpangi muna nkutakani. Eyayi ke nkumbu antete ko ampangi kuna Filipi basadisa Paulu. Ampangi batwika lukau lwalu kimana Paulu kalembi vava nzimbu yo sala e salu kia umbangi una ufwene. Paulu aweyi kabadikila lukau lwalu? Wayikila lo vo “mvumban’a nsunga zambote, e kimenga kiedienga, kia luyangalalu kuna kwa Nzambi.” (Tanga Filipi 4:15-19.) Yave yo Paulu batoma yangalala mu kuma kia ntim’amvevo basonga ampangi kuna Filipi.
14 O unu mpe, Yave otoma yangalelanga tukau tuvananga mu yikama salu kia samuna nsangu zambote mu nza yawonso. Vana ntandu, osianga nsilu vo avo tukwamanana sia salu kia Kintinu va fulu kiantete muna zingu kieto, osinga lungisa nsatu zeto za mwanda ye za nitu.—Mat. 6:33; Luka 6:38.
VUTULANGA MATONDO
15. Nkia kuma tufwete vutulwilanga matondo kwa Yave?
15 Tuvwidi kuma yayingi muna vutula matondo kwa Yave. Konso lumbu tufwete kumvutulanga matondo mu kuma kia lukau lwandi lwa moyo. Okutuvananga mpe mawonso tuvwidi o mfunu muna zingu, nze madia, mvwatu, nzo ye fulumwinu. Vana ntandu, o zayi wa ludi kia Nkand’a Nzambi yo lukwikilu lukutuvananga e vuvu kia kusentu. Muna kuma kia nkal’andi ye mana kevanganga muna wete dieto, tufwete sambilanga Yave yo kumvana lukau lwa lusanisinu.—Tanga Lusengomono 4:11.
16. Aweyi tulenda songela vo tuvutulanga matondo muna kimenga kia lukûlu lwa Kristu?
16 Mun’elongi diviokele, tumwene vo e kimenga kia lukûlu lwa Kristu i lukau lusundidi kavana kwa wantu o Nzambi. Lukau lwalu lusonganga nzol’ampwen’a Nzambi oku kwa yeto. (1 Yoa. 4:10) Aweyi tulenda songela luyangalalu muna zola kwaku? Paulu wavova vo: ‘O zola kwa Kristu kukutufilanga; i mbadika tubadika, ovo mosi wafwila mun’awonso, . . . Mun’awonso kafwila, kiman’awana bekal’o moyo, ke bakukadila diaka, bakadila kaka ndiona wabafwila yo fuluka.’ (2 Kor. 5:14, 15) Dialudi, Paulu wayika vo, avo tubakwidi yo yangalela lukau luangovo katuvana Nzambi, tulenda kunkembelela yo Mwan’Andi muna zingu kieto kiawonso. O luyangalalu yo zola kweto muna Nzambi yo Kristu, lulenda moneka muna lemvo y’etima tusonganga muna salu kia umbangi yo kitula wantu s’alongoki.—1 Tim. 2:3, 4; 1 Yoa. 5:3.
17, 18. Aweyi akaka bewokeselanga lukau lwau lwa lusanisinu kwa Yave? Yika nona.
17 Nga olenda vana lukau lwa lusanisinu lusundidi kwa Nzambi? Ndonga vava beyindulanga mawonso kevanganga Yave muna wete diau, bevevolanga zingu kiau yo kuyivana emvimba muna samuna nsangu za Kintinu yovo muna salu yakaka ya mwanda. Akaka besalanga se aviti a nzila a nsadisi mu ngonde mosi yovo mu ngonde zayingi muna konso mvu, akaka bekotanga mu salu kia kimviti a nzila a ngonde ke ngonde. Akaka bekuyivananga mu salu kia tunga maseka ma Kintinu. Nga yayi ke mpila yambote ko tulenda songela luyangalalu lweto? Avo tusalanga y’ekani dia songa luyangalalu yo vutula matondo, e salu yayi yavauka itambukana kwa Nzambi.
18 Akristu ayingi vava bebakulanga vo mfuka bena yau kuna kwa Yave, dikubafilanga mu songa luyangalalu yo kumvutula matondo. O Morena mosi muna wantu awaya. Kana una vo mu dibundu dia Katolika kasansukila, wavavanga zaya mvutu za yuvu yayingi mu kuma kia Nzambi ye nsas’a zingu. Wavavanga e mvutu za yuvu yayi muna malongi ma Katolika ye ndongota za esi Ásia. Kansi, kasolola mvutu zambote ko. Vava kayantika longoka Nkand’a Nzambi ye Mbangi za Yave, wasolola mvutu za kiá muna yuvu yandi yawonso. Muna vutula matondo kwa Yave, Morena wakivana emvimba muna salu kiandi. Vava kavubwa, vana vau wakota mu salu kia mviti a nzila a nsadisi, i bosi wasingika mambu ma zingu kiandi yo kota mu salu kia mviti a nzila a ngonde ke ngonde. Kana una vo mvu 30 miviokele kala, Morena wakinu mu salu kia ntangwa ke ntangwa.
19. Aweyi olenda wokesela lukau lwaku kwa Yave?
19 Dialudi, muna kuma kia nkakalakani za zingu, selo yayingi ya kwikizi ya Yave ke belendanga sala salu kia mviti a nzila ko. Kansi, konso kina tusala muna salu kia Yave, yeto awonso tulenda vana lukau lwa mwanda lutondakana kwa Yave. Tufwete lemvokelanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna nkal’eto yawonso yo sungamena vo Yave tusunzulanga. Muna kuma kia lukwikilu lweto tubundanga kikilu e vuvu muna ndungana ekani dia Nzambi. Muna mavangu meto mambote tulenda sadisa kimana nsangu zambote za lwaka mwawonso. Muna kuma kia mawonso kevanganga Yave muna wete dieto, yambula twakwamanana songa luyangalalu yo kumvana tukau twa nsi a ntima.
TALA KANA VO OLENDA VUTULA:
․․․․․
Aweyi tulenda zitisila Yave muna salu yeto ya lumbu ke lumbu?
․․․․․
Nkia tukau tuvananga vava tusambilanga Nzambi?
․․․․․
Nkia lekwa tulenda vana kwa Yave?
[Babu muna lukaya lwa 25]
Nga o wete wa Yave ukufilanga mu wokesa lukau lwaku lwa lusanisinu?
[Foto ina muna lukaya lwa 23]
Nga osadilanga konso elau muna sia umbangi?