Yambula vo elo eno Yakala elo
“E mpov’eno, mbula yakala vo, Elo, elo; Ve, ve.”—MAT. 5:37.
NKIA MVUTU OLENDA VANA:
Yesu adieyi kavova mu kuma kia dia e ndofi?
Nkia mbandu ambote kasisa Yesu mu kuma kia lungisa o nsilu?
Mu nkia mambu ma zingu tufwete zitisilanga Elo eto?
1. Yesu adieyi kavova mu kuma kia dia e ndofi? Ekuma?
AKRISTU akieleka ke bedianga ndofi ko. Kadi nkanikinu owu wa Yesu belemvokelanga: “E mpov’eno, mbula yakala vo, Elo, Elo.” Yesu edi kazola vova vo o muntu kafwete lungisanga e nsilu miandi. Muna toma sikidisa nkanikinu wau, Yesu wavova vo: “Ke nudie nkutu ndofi ko.” Muna nkanikinu wau, Yesu watumba awana bena ye fu kia dia e ndofi muna moko yau ya lumbu ke lumbu, kansi ke belungisanga mana bevovanga ko. Muna vova kaka vo Elo yovo Ve yo lembi lungisa dina bavovele, wantu awaya besonganga vo ke bafwana bundwa vuvu ko. Besonganga mpe vo mu wisa kia ‘ndiona wa mbi bena.’—Tanga Matai 5:33-37.
2. Sasila e kuma ke dinina diambi ko mu dia e ndofi ezak’e ntangwa.
2 Nga mvovo mia Yesu misonganga vo ndofi zawonso zambi? Ve kikilu. Nze una twalongokele mun’elongi divitidi, Yave wa Nzambi yo Abarayama wa selo kiandi kia kwikizi badia ndofi muna mambu mamfunu. O Nsiku a Nzambi wakanikinanga mpe vo kele vo wantu bena ye ntantani, muna singika zo bafwete diswa e ndofi. (Luv. 22:10, 11; Nta. 5:21, 22) Muna kuma kiaki, Nkristu olenda dia e ndofi avo ludi kevova kuna mbazi a nkanu. Kana una vo ke ditoma vangamanga ko, o Nkristu olenda dia e ndofi kuna kw’akaka muna songa e ziku kia diambu. Vava kadisw’e ndofi kwa Ngang’ambuta Ayuda, Yesu wavova e ludi. (Mat. 26:63, 64) Kansi, kuna kwa Yesu ke diakala mfunu ko dia dila wantu e ndofi. Kana una vo i wau, muna songa e ziku kia nsangu zandi, Yesu nkumbu miayingi kavovanga vo: “Kieleka, kieleka, inusamunwini.” (Yoa. 1:51; 13:16, 20, 21, 38) Yambula twalongoka mbandu a Yesu, Paulu y’akaka ke bavutukanga manima ko muna Elo au.
YESU I MBANDU ISUNDIDI
3. Nkia nsilu Yesu kasila Nzambi muna sambu? S’andi ezulu aweyi kamona?
3 “Ndweke kwame; . . . Yavanga luzolo luaku, e Nzambi.” (Ayib. 10:7) Muna mvovo miami, Yesu wayisunzula kwa Nzambi muna lungisa mawonso masakulwa mu kuma kia Mbongo yasilwa nsilu kumosi yo ungunza uvovanga vo ‘obosolwa singini kiandi’ kwa Satana. (Etu. 3:15) Ka vena muntu akaka ko wadi tambulwila mbebe yayi yampwena kuna mvevo. Tuka kun’ezulu, Yave wasonga vo wabundanga Mwan’andi e vuvu, muna kuma kiaki kavava ko vo Yesu kadia e ndofi vo olungisa mbebe yayi yampwena.—Luka 3:21, 22.
4. Yamu nkia tezo Yesu kayambulwila vo e mpov’andi yakala vo Elo, Elo?
4 Yesu muna songa vo mpov’andi yakala vo Elo, Elo, ntangwa zawonso wasadilanga mana kalonganga. Yesu ka yambula konso diambu ko diamvengomona muna salu kia samuna nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi kavewa kwa S’andi yo longa awonso ana Nzambi katunta. (Yoa. 6:44) Nkand’a Nzambi utoma songanga vo Yesu nkwa ziku muna mvovo emi mitomene zayakana: “Nsilu mia Nzambi, kanele vo miayingi, muna yandi i elo.” (2 Kor. 1:20) Kieleka, Yesu i mbandu isundidi muna vova eludi, kadi walungisa mawonso kasila nsilu kwa S’andi. Yambula twabadika nona kia muntu akaka ona watoma tanginina mbandu a Yesu.
PAULU WALUNGISA NSILU MIANDI
5. Nkia mbandu ambote katusisila Paulu wa ntumwa?
5 “Aweyi mpanga, e Mfumu?” (Mav. 22:10) Muna mvovo miami mia ziku, Paulu ona wayikilwanga vo Saulu, watambulwila luludiku kavewa kwa Mfumu Yesu ona wakembeswa. Yesu wamoneka kwa Paulu muna mona-meso muna kunsima kimana kayambula bangika alongoki. Muna kuma kiaki, Saulu kuna lulembamu lwawonso waviluka ntima muna masumu mandi, wavubwa yo tambulwila e salu kiamfunu kavewa kia sila esi zula umbangi wa Yesu. Tuka kolo kiakina, Paulu wakwamanana yikila Yesu vo “Mfumu” andi ye kunzitisa yakuna mbaninu a zingu kiandi ova ntoto. (Mav. 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8) Paulu kakala nze wantu akaka ko ana Yesu kavovesa vo: “Adieyi nukungikilanga vo, e Mfumu, e Mfumu, wau nulembi vang’oma mpovele?” (Luka 6:46) Dialudi, Yesu ovavanga vo awonso bekunyikilanga vo Mfumu basonganga e ziku kia diambu diadi muna zingu kiau nze una kavanga Paulu wa ntumwa.
6, 7. (a) Ekuma Paulu kasobela nkubika zandi za kingula esi Korinto? Awana bavovanga vo Paulu kafwanwa bundwa vuvu ko ekuma ke bakadila y’ekuma kiasikila ko? (b) Aweyi tufwete badikilanga awana batumbikwa mu vitang’o ntu mu nkutakani?
6 Paulu wasamuna nsangu za Kintinu yo vema kwawonso muna nsi zawonso za Ásia Menor yamuna nsi za Mputu. Waziula yo kingula nkutakani zayingi. Lumbu kimosi, wadia e ndofi mu songa ziku kia mana kasoneka. (Ngal. 1:20) Vava akaka kuna Korinto bavova vo kafwana bundwa vuvu ko, Paulu muna kuyitanina wasoneka vo: “Nzambi i nkwa kwikizi aka, e diambu dieto oko kwa yeno ke elo ye ve ko.” (2 Kor. 1:18) Vava kasoneka diambu diadi, Paulu ku Efeso katuka mu kwenda kuna Makedonia ye Korinto. Paulu wakala y’ekani dia vutuka kingula Korinto i bosi kadi kwenda kuna Makedonia. (2 Kor. 1:15, 16) Kansi, nze una divangamanga o unu muna nkingula z’akengi a zunga, ezak’e ntangwa valenda bwa diambu dilenda fila nkengi a zunga mu soba nkubika zandi. E nsobani zazi ke zivangamenanga muna mambu makete ko, kansi muna kuma kia mambu mevavwanga singikwa mu nzaki. Kansi muna ntangwa yayina, Paulu kayenda mu nzaki ko kuna Korinto muna wete diau. Mu nkia mpila?
7 Vava kakubikanga nkangalu andi ke vavioka kolo ko, Paulu watambula nsangu vo e nkutakani ya Korinto ke yakala mu ungudi ko ye mavangu ma zumba mayambulwilwanga. (1 Kor. 1:11; 5:1) Muna singika diambu diadi, wasoneka luludiku lwa nkuma muna nkand’andi wantete kwa esi Korinto. Muna kuma kiaki, vana fulu kia baka nzaza kuna Efeso mu kwenda kuna Korinto, Paulu wavana e ntangwa kwa mpangi zandi kimana basadila luludiku lwandi. I bosi, vava kadi kubakingula kuna sentu kabawana mu luvuvamu yo kubakasakesa una ufwene. Muna kubasonga e kuma kasobela e nkubika zandi, Paulu wabasonekena muna nkand’andi zole: “Vo i mono, Nzambi ngikidi i mbangi muna moyo ame, ovo muna kunuvûkisa yakinu i ndembi kwizila koko Korinto.” (2 Kor. 1:23) Ka tukadi ko nze awana bavezanga Paulu, kansi tufwete zitisanga awana batumbikwa mu vitang’o ntu mu nkutakani. Tufwete tanginina Paulu nze una katanginina Kristu.—1 Kor. 11:1; Ayib. 13:7.
AKAKA MPE BASONGA MBANDU AMBOTE
8. Nkia mbandu ambote katusisila Rebeka?
8 ‘Kwenda ikwenda.’ (Etu. 24:58) Muna mvutu zazi, Rebeka watambulwila kwenda yo nzenza kuna zunga kiakala 800 za kilometa mu kwenda kazala yo Isaki wa mwana Abarayama. (Etu. 24:50-58) Vava Rebeka kavova vo Elo, kavutuka manima ko, wayenda yo kazala yo Isaki, wakituka se nkento akwikizi ona wavuminanga Nzambi. Muna zingu kiandi kiawonso, Rebeka wakala nze nzenza muna Nsi a Nsilu yo zingila muna saba. Wasambulwa muna kuma kia kwikizi kiandi yo kituka se nkulu a Yesu Kristu wa Mbongo yasilwa o nsilu.—Ayib. 11:9, 13.
9. Rutu aweyi kalungisila o nsilu andi?
9 “Nana, vutuka tuvutuka yaku, kuna kwa nkangu aku.” (Rutu 1:10) Rutu yo Orepa akento ansona esi Moabe, bavana mvutu zazi kwa Naomi wa ko wau vava katuka kuna Moabe yo kwenda kuna Beteleme. Vava Naomi kabadodokela bavutuka, Orepa wavutuka kuna nsi andi. Kansi, Rutu kavutuka manima ko muna Ve andi. (Tanga Rutu 1:16, 17.) Rutu watatamana Naomi ye kwikizi kiawonso yo bembola emvimba kanda diandi ye nsambil’a luvunu ya Moabe. Rutu wakwamanana sambila Yave ye kwikizi kiawonso yo tambula nsendo wakala wa ntanu muna akento beyikwanga muna luvila lwa Kristu lwasonama muna Matai.—Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Ekuma Yesaya kakadila se mbandu ambote kwa yeto?
10 “Mono oyu; untuma.” (Yes. 6:8) Yesaya wayika mvovo miami vava kamona muna mona-meso, o Yave wavwanda vana kunda Kiandi vana ntandu a tempelo a Isaele. Ekolo kavavanga bakula mona-meso kiaki kia nkembo, Yesaya wawá nding’a Yave oku vo: “Nga nani ntuma, ovo nani okutuyendela?” Yave nkunzi kavavanga kimana kasamunang’e nsangu Zandi kwa nkangu andi akolami. Yesaya watambulwila mboka yayi, kavutuka manima ko muna Elo andi. Wasala salu kia kingunza ye kwikizi kiawonso mu mvu 46, wasamuna e tumbu kadi kubavana o Nzambi yo nsilu andi wavutulwisa nsambila yakieleka.
11. (a) Olungisa nsilu mieto ekuma dinina diamfunu? (b) Nkia nona ya lulukisu y’awana ke bavova ludi ko iyikwanga?
11 Ekuma Yave kasonekesa e nona yayi muna Nkand’a Nzambi? Ovova Elo ekuma dinina se diambu diampwena? O Nkand’a Nzambi uvovanga vo nkwa “vilu-vilu” una vana vena awana “bafweno o fwa.” (Roma 1:31, 32) Faro wa Ntinu Engipito, Sedekiya wa Ntinu Ayuda, Anania yo Safira i mbandu zambi ziyikwanga mu Nkand’a Nzambi. Elo bavova wantu awaya ke yakala ya ziku ko. Awonso babaka mfwilu yo siwa se mbandu a lulukisu mu kuma kieto.—Luv. 9:27, 28, 34, 35; Yez. 17:13-15, 19, 20; Mav. 5:1-10.
12. Adieyi dilenda kutusadisa mu lungisa nsilu mieto?
12 Mu ‘lumbu yayi yambaninu’ tuzingilanga kumosi ye “mindembi-velela” y’awana “bena ye nsunsu za vumina Nzambi, kansi bakadidi wo, o nkuma.” (2 Tim. 3:1-5) Tufwete vanga wawonso muna venga yikundi yayi yambi. Kansi, tufwete kalanga y’awana besianga ngolo za lungisa o nsilu miau.—Ayib. 10:24, 25.
NSILU AKU OWU USUNDIDI O MFUNU
13. Nkia nsilu usundidi mfunu besianga alandi a Yesu Kristu?
13 Kuyiyekola kwandi kwa Nzambi i diambu disundidi o mfunu muntu kalenda sila o nsilu. Awana bekuyivaninanga nkalu mu kituka s’alongoki a Yesu, muna songa e ziku kia luzolo lwau nkumbu tatu bevovanga vo Elo. (Mat. 16:24) Vava akuluntu wole bemokenanga yo muntu ozolele kituka se nteleki walembi vubwa, bekunyuvulanga vo: “Nga ozolele kituka se Mbangi a Yave?” I bosi, vava nteleki kenungunukanga muna mwanda yo songa luzolo lwa vubwa, akuluntu bekunyuvula diaka vo: “Nga wakiyekwele kala kwa Yave muna sambu?” Muna lumbu kia luvubu, konso nteleki ovubwa, oyuvulwanga kiuvu eki: “Muna kuma kia lukwikilu lwaku muna kimenga kia Yesu Kristu, nga ovilukidi o ntima muna masumu maku yo kuyiyekola kwa Yave mu vanga luzolo lwandi? Muna songa ziku vo belungisa nsilu au wa sadila Nzambi yakwele mvu, ateleki awaya bevutulanga vana ntend’akongolo vo Elo.
14. Nkia yuvu tufwete kukiyuvulanga muna kuyifimpa?
14 Diakala vo ke kolo ko wavubilu yovo mvu miayingi osadilanga Nzambi, ezak’e ntangwa fwete kuyifimpanga yo kukiyuvula yuvu eyi: ‘Wau vo Yesu Kristu itangininanga, nga ilungisanga nsilu ame owu usundidi o mfunu? Nga ikwamanananga lemvokela Yesu yo sia salu kia umbangi yo longa wantu va fulu kiantete muna zingu kiame?’—Tanga 2 Korinto 13:5.
15. Mu nkia mambu mamfunu ma zingu tufwete lungisilanga nsilu mieto?
15 Muna songa ziku kia nsilu wa kuyiyekola kweto tufwete songanga mpe kwikizi mu mambu makaka mamfunu. Kasikil’owu: Nga wakazala? Avo i wau, kwamanana zitisa o nsilu wasia wazola yo toma lunga-lunga nkaz’aku. Nga nsilu wa salu wasia yovo ndomba za salu kia ntangwa ke tangwa wasoneka? Vanga mawonso muna lungisa o nsilu wasia. Nga mboka ya kwenda dila kuna nzo ya nsukami watambulwila? Kuyambula kwenda ko kele vo muntu akaka una yo mavwa mayingi ubokele. Nga nsilu wavutukila kingula muntu osidi muna salu kia nzo ye nzo? Avo i wau lungisa nsilu aku, o Yave osambula e salu kiaku.—Tanga Luka 16:10.
NLUTA TUVWA KWA NGANG’AMBUTA WA NTINU ETO
16. Adieyi tufwete vanga kele vo ka tulenda lungisa nsilu eto ko?
16 Wau vo tu asumuki, Nkand’a Nzambi uvovanga vo ‘yeto awonso masakuba tutanga muna mambu mayingi,’ musungula muna mpov’eto. (Yak. 3:2) Adieyi tufwete vanga kele vo ka tulungisi nsilu mieto ko? Muna nsiku kavana kwa Isaele o Nzambi, mwakala ye nkubika ya fwila e nkenda konso muntu ‘walembi lungisa e ndofi andi.’ (Fuka 5:4-7, 11) O unu vena mpe ye nkubika za zola mu kuma ki’Akristu ana bebwanga mun’esumu diadi. Avo tufunguni esumu dieto kwa Yave, okutuloloka muna Yesu Kristu wa ngang’ambuta. (1 Yoa. 2:1, 2) Kansi, muna vwa edienga dia Nzambi, tufwete songa muna mavangu vo tuvilukidi kieleka o ntima i sia vo, yambula emvimba esumu diodio yo lomba e ndoloki kwa muntu tukendelekele muna mvovo mieto. (Nga. 6:2, 3) Muna kuma kiaki, avo nsilu tuzolele sia, diambote twateka badika mu zaya kana vo tusinga wo lungisa.—Tanga Kimpovi 5:2.
17, 18. Nkia zingu kia kiese bevwa kuna sentu awonso besianga ngolo mu lembi vutuka manima muna Elo au?
17 Ekwe zingu kiakiese bevwa kuna sentu asambidi awonso a Yave ana beyambulanga vo Elo au yakala Elo! Kuna kwa 144.000 m’akuswa disongele vo bevwa moyo ulembi fwa kun’ezulu yo yala kumosi yo Yesu muna Kintinu kiandi “mun’ezunda dia mvu.” (Lus. 20:6) Kuna kwa ndong’ayingi, bevwa nsambu za Kintinu kia Kristu eki kiyala paradiso ova ntoto. Besinga sadiswa mu kituka alunga muna nitu ye mu ngindu.—Lus. 21:3-5
18 Avo tuzizididi ye kwikizi muna lutonto lwansuka yakuna mbaninu a Luyalu lwa Yesu lwa Funda dia Mvu, ke vekala diaka muntu ko o sia nsilu lembi wo lungisa. (Lus. 20:7-10) Muna kolo kiakina, e mpova zawonso zikala vo Elo, Elo, Ve, Ve. Awonso betanginina mu mpila yalunga o Yave “wa Nzambi a ziku” w’Es’eto anzolwa kun’ezulu.—Nku. 31:5.
[Foto ina muna lukaya lwa 28]
Tuka muna luvubu yamuna lufwa, Yesu walungisa mawonso kasila nsilu kwa S’andi
[Foto ina muna lukaya lwa 30]
Nga ozingilanga ngwizani ye nsilu aku usundidi o mfunu wasia?