“Utukùdikila Lukwikilu”
“Unsadisa muna kondwa kwame kwa lukwikilu.”—MAKU 9:24.
1. O kala ye lukwikilu ekuma dinina o mfunu? (Tala e fwaniswa ova ntandu.)
NANGA wakiyuvula kala: ‘Nga Yave okumvuluza muna kolo kia mpasi zayingi?’ Paulu wa ntumwa wavova vo lukwikilu i kimosi muna fu tuvuidi o mfunu muna vuluka. Wavova vo: ‘Avo vakondelo lukwikilu, ke dilendakana ko, edi dia yangidika Nzambi.’ (Ayibere 11:6) Ediadi dilenda moneka nze diambu diakete, kansi e ludi i kiaki: ‘Ke awonso ko bena ye lukwikilu.’ (2 Tesalonika 3:2) E sono yole yayi itusadisi mu bakula o mfunu wa kumika lukwikilu lweto.
2, 3. (a) Ekuma lukwikilu lweto lwinina o mfunu? (b) Nkia yuvu tubadika mu longi diadi?
2 Petelo wa ntumwa wayika lukwikilu ‘lwatontwa.’ (Tanga 1 Petelo 1:7.) Wau vo e mpasi zayingi zifinamene kikilu, tuzolele kala ‘akwa lukwikilu muna vuluza mioyo mieto.’ (Ayibere 10:39) Muna kuma kiaki, tufwete vanganga mawonso muna kumika lukwikilu lweto. Tuzolele kala amosi mun’awana betambula nsendo vava Yesu Kristu wa Ntinu eto kesengomoka. Nze muntu ona wadodokela Yesu vo kankudikila lukwikilu, oyeto mpe tulenda lomba vo: “Unsadisa muna kondwa kwame kwa lukwikilu.” (Maku 9:24) Tulenda mpe vova nze antumwa vo: “Utukùdikila lukwikilu.”—Luka 17:5.
3 Mu longi diadi, tubadika yuvu ilende: Aweyi tulenda kumikina lukwikilu lweto? Aweyi tulenda songela vo lukwikilu lwasikila tuna lwau? Ekuma tulenda kadila ye ziku vo Nzambi ovana mvutu za sambu yeto vava tulombanga vo katukudikila lukwikilu?
NZAMBI OYANGALALANGA VAVA TUKUMIKANGA LUKWIKILU LWETO
4. Nkia nona ilenda kutusadisa mu kumika lukwikilu lweto?
4 Wau vo lukwikilu mfunu lwina, Yave watuvana nona yayingi muna Nkand’a Nzambi ya wantu basonga lukwikilu. E nona yayi ‘yasonekwa muna longwa kweto.’ (Roma 15:4) E mbandu a Abarayama, Sara, Isaki, Yakobo, Mose, Rakabi, Ngidone, Baraki ye akaka ilenda kutusadisa mu kumika lukwikilu lweto. (Ayibere 11:32-35) Katula e nona yayi ya nz’ankulu, o unu mpe tuvuidi nona yayingi ya mpangi besonganga lukwikilu.a
O unu tuvuidi nona yayingi ya mpangi besonganga lukwikilu
5. Aweyi Eleya kasongela vo lukwikilu lwasikila kakala lwau muna Yave? Nkia kiuvu tufwete kiyuvula?
5 Eleya wa ngunza i muntu wankaka oyikwanga muna Nkand’a Nzambi. Ekolo obadikanga muna mbandu andi, omona nkumbu tanu kasongela vo lukwikilu lwasikila kakala lwau muna Yave. (1) Vava Eleya kazayisa Akabi wa ntinu vo Yave otwasa e kala, wavova kuna ziku kiawonso vo: ‘E nkal’a Yave wa Nzambi a Isaele aka, vana vena yandi ntelamene, ke vekala kana dime ko kana mvula muna mvu miami.’ (1 Ntinu 17:1) (2) Eleya wakala ye ziku vo muna nsungi a kala Yave olungisa e nsatu zandi ye z’akaka. (1 Ntinu 17:4, 5, 13, 14) (3) Eleya wakala mpe ye ziku vo Yave ofula mwan’a nkento ansona. (1 Ntinu 17:21) (4) Kakala ye lukatikisu ko vo tiya twa Yave tuyoka kimenga kiandi vana Mongo a Kamele. (1 Ntinu 18:24, 37) (5) Kana nkutu una e mvula ke yanokene ko, Eleya wavovesa Akabi ye ziku kiawonso vo: “Tomboka wadia, wanua, kadi ezu dina dia mvula zayingi.” (1 Ntinu 18:41) Wau tubadikidi e nona yayi, tulenda kiyuvula: ‘Nga ngina ye lukwikilu lwasikila nze Eleya?’
ADIEYI TULENDA VANGA MU KUMIKA LUKWIKILU LWETO?
6. Adieyi tufwete vanga kimana Yave kakumika lukwikilu lweto?
6 Wau vo ke tulendi kumika lukwikilu lweto ko mu ngolo za yeto kibeni, tufwete lombanga o mwand’avelela kwa Nzambi. Ekuma? E kuma kadi lukwikilu kimosi muna fu ya mbongo a mwand’avelela. (Ngalatia 5:22) Avo tulende luludiku lwa Yesu lwa kwamanana lomba mwand’avelela muna sambu, tusonga vo tu akwa ngangu. Yesu wasia nsilu vo Yave “o van’o mwand’avelela kw’awana bekunlomba.”—Luka 11:13.
Avo tulende luludiku lwa Yesu lwa lombanga mwand’avelela muna sambu, tusonga vo tu akwa ngangu
7. Yika una tulenda kumikina lukwikilu lweto.
7 Avo lukwikilu lwasikila tuna lwau muna Nzambi, tufwete lo tatidila. Tulenda tezanesa lukwikilu ye tiya. Vava tukwikanga tiya, o nlaku wayingi ukalanga. Kansi, avo ke tukudikidi nkuni ko, o tiya malembe-malembe tuzima yo kituka ntoto a mpolo. Avo tukudikidi nkuni, o tiya tulenda kwamanana lema. Diau dimosi mpe ye lukwikilu lweto. Avo tukwamanene tanga yo longoka e Diambu dia Nzambi, o zola kweto muna Nkand’a Nzambi ye muna Yave kuwokela. Avo tuvangidi wo, tukumika lukwikilu lweto.
8. Adieyi dilenda kusadisa mu siamisa yo simbinina lukwikilu lwaku?
8 Kusukila kaka mu mambu mana walongoka ko vitila wavubwa. (Ayibere 6:1, 2) Kasikil’owu, o longoka ungunza wa Nkand’a Nzambi una walungana kala dikusadisa mu siamisa yo simbinina lukwikilu lwaku. Olenda mpe sadila Diambu dia Nzambi mu zaya kana vo lukwikilu lwasikila una lwau.—Tanga Yakobo 1:25; 2:24, 26.
9, 10. Aweyi lukwikilu lweto lukumikinwanga (a) kwa yikundi yambote? (b) muna tukutakanu? (c) muna salu kia umbangi?
9 Paulu wa ntumwa wavova vo Akristu balenda ‘fiaulwisa muntu yo nkwandi muna lukwikilu.’ (Roma 1:12) Ediadi aweyi disongele? Vava tukalanga vamosi ye mpangi zeto, tulenda kumika lukwikilu lwa muntu yo nkwandi. Ediadi dialudi kikilu, musungula vava tukalanga y’awana bena ye lukwikilu ‘lwatontwa’ kala. (Yakobo 1:3) E yikundi yambi lukwikilu ifwasanga, kansi e yikundi yambote ikumikanga lukwikilu. (1 Korinto 15:33) Ekiaki i kuma tukasakeselwanga twakalanga muna tukutakanu ntangwa zawonso. Kadi i mûna tulenda ‘kasakesela muntu yo kwandi.’ (Tanga Ayibere 10:24, 25.) Vana ntandu, e malongi tutambulanga muna tukutakanu lukwikilu lweto mekumikanga. Nkand’a Nzambi uvovanga vo “lukwikilu lutukanga muna wa.” (Roma 10:17) Ukiyuvula: ‘Nga isonganga muna zingu kiame vo kwenda muna tukutakanu diambu diamfunu kikilu kwa mono?’
10 Tukumikanga mpe lukwikilu lweto vava tusamunanga kw’akaka e nsangu zambote zina mu Nkand’a Nzambi. Nze Akristu a tandu kiantete, tulongokanga bund’e vuvu muna Yave yo sila umbangi kuna unkabu wawonso.—Mavangu 4:17-20; 13:46.
11. Adieyi diasadisa Kalebe yo Yosua mu kala yo lukwikilu lwasikila? Aweyi tulenda tanginina e mbandu au?
11 Lukwikilu lweto muna Yave lukumamanga vava tumonanga una kekutusadisilanga ye una kevaninanga e mvutu za sambu yeto. I diau diabwila Kalebe yo Yosua. Basonga lukwikilu muna Yave vava bayenda langa Nsi a Nsilu. Ekolo mvu miaviokanga, lukwikilu lwau lwakumamanga konso ntangwa bamonanga una Yave kabasadisilanga. Yosua wavova ye ziku kiawonso kwa Aneyisaele vo: “Ke vakulukidi diambu ko muna mawonso mambote kavova Yave wa Nzambi muna diambu dieno.” I bosi wavova vo: “Nuvumina Yave yo kunsadila kuna ziku ye ludi.” Wakudikila vo: “Vo i mono y’esi nzo ame, Yave tusadila.” (Yosua 23:14; 24:14, 15) Vava tubundang’e vuvu muna Yave yo mona una kekutusadisilanga, lukwikilu lweto lukumamanga.—Nkunga 34:8.
AWEYI TULENDA SONGELA LUKWIKILU?
12. Aweyi tusongelanga vo lukwikilu lwasikila tuna lwau?
12 Aweyi tulenda songela vo lukwikilu lwasikila tuna lwau? Yakobo wavova vo: “Ikusongela muna mavangu mame o lukwikilu luame.” (Yakobo 2:18) Mavangu meto i mesonganga vo lukwikilu lwasikila tuna lwau. Yambula twazaya mu nkia mpila.
13. Aweyi tusongelanga lukwikilu vava tusamunanga e nsangu zambote?
13 O samuna e nsangu zambote i mpila yambote tulenda songela lukwikilu. Ekuma? E kuma kadi vava tusamunanga e nsangu zambote, tusonganga vo tukwikilanga vo e mbaninu ifinamene ye ke ‘ivekama ko.’ (Kabakuke 2:3) Muna zaya kana vo lukwikilu lwasikila tuna lwau, tufwete kiyuvula: ‘Nga isianga e salu kia samuna nsangu zambote va fulu kiantete muna zingu kiame? Nga ivanganga mawonso ndenda muna zayisa akaka oma ma Nzambi? Nga ivavanga e mpila ndenda kuyivanina muna salu kia Yave?’ (2 Korinto 13:5) Yambula twasonga vo lukwikilu lwasikila tuna lwau muna ‘tambulwilanga ntambulwil’a luvuluku,’ i sia vo, muna samunanga nsangu zambote.—Tanga Roma 10:10.
14, 15. (a) Aweyi tulenda songela lukwikilu muna zingu kieto kia lumbu ke lumbu? (b) Yika e nona kia mpangi basonga lukwikilu muna mavangu.
14 Tusonganga mpe lukwikilu lweto muna Yave vava tuzizidilanga e mpasi za zingu mu nza yayi. Vava tunuananga ye mayela, lukendalalu, usukami yovo mpasi zankaka, tufwete kala ye lukwikilu vo Yave yo Yesu ‘bekutusadisa muna ntangwa ifwene.’ (Ayibere 4:16) Tusonganga lukwikilu muna Yave vava tukunlombanga lusadisu. Yesu wavova vo tulenda lomba kwa Yave katuvana ‘dia kweto kwa lumbu ke lumbu.’ (Luka 11:3) Tusansu twa Nkand’a Nzambi tusonganga e ziku vo Yave olenda kutuvana konso lekwa tuvuidi o mfunu. Kasikil’owu, muna ntangw’a kala kuna Isaele, Yave wavana Eleya madia ye maza. Nkand’a Nzambi uvovanga vo “ngono zakuntwasila mbolo ye mbizi yo mene yo masika, o maza ma nkoko i kanua.” (1 Ntinu 17:3-6) Tuna yo lukwikilu vo Yave olenda mpe kutuvana ina tuvuidi o mfunu.
15 Tuna ye ziku vo avo tulemvokele nkanikinu mia Nkand’a Nzambi, tulenda lungisa e nsatu za esi nzo zeto. Rebecca, mpangi ankento kuna Ásia, wasonga una yandi ye esi nzo andi basadila nkanikinu mina muna Matai 6:33 ye Ngana 10:4. Wavova vo nkaz’andi wamona vo salu kasalanga ngwizani andi yo Yave kiasianga mu vonza. Muna kuma kiaki, wayambula salu kiakina. Wau vo wana yá basansanga, bayantika lamba madia ma teka. Muna kuma kia fululu kiau muna salu, bakalanga ye nzimbu zafwana muna lungisa e nsatu za esi nzo au. Wavova vo: “Twamona vo Yave katuyambula ko. Ke twakondwanga madia ko.” Nga wawanana kala ye diambu diakumika lukwikilu lwaku?
Tuna ye ziku vo avo tulemvokele nkanikinu mia Nkand’a Nzambi, tulenda lungisa e nsatu za esi nzo zeto
16. Nkia nluta tuvua avo tubundidi e vuvu muna Nzambi?
16 Ke tufwete kalanga ye lukatikisu ko vo Yave okutusadisa avo tulemvokele luludiku lwandi. Paulu wayika mvovo mia Kabakuke vava kavova vo: “O nsongi muna lukwikilu i kekadil’o moyo.” (Ngalatia 3:11; Kabakuke 2:4) Kiaki i kuma tufwete kadila yo lukwikilu lwasikila muna Ndiona olenda kutusadisa. Paulu okutusungamesanga vo Nzambi ‘mun’owu wa nkum’andi una usalanga omu yeto, olenda vanga mayingi lutila nkutu mawonso tulombanga yovo yindula.’ (Efeso 3:20) Selo ya Yave bevanganga mawonso balenda muna vanga luzolo lwa Nzambi, kansi besungamenanga vo ke balendi vanga mawonso ko bazolele. Tuvutulanga matondo wau vo Nzambi una yeto, osambulanga e ngolo tuvanganga.
MVUTU ZA SAMBU YA LUKWIKILU
17. (a) Aweyi Yesu kavanina e mvutu za sambu kia ntumwa zandi? (b) Ekuma tulenda kadila ye vuvu vo Yave okutuvana e mvutu avo tulombele vo katukudikila lukwikilu?
17 Muna mawonso tubadikidi, tulenda mona nze una bamona antumwa vava balomba kwa Yesu vo: “Utukùdikila lukwikilu.” (Luka 17:5) Yesu wavana e mvutu za sambu kia ntumwa zandi muna lumbu kia Pentikosti wa mvu a 33, vava batambula mwand’avelela yo bakula mambu masina ma kani dia Nzambi. Ediadi diakumika lukwikilu lwau. Nkia nluta diatwasa? Tuka muna kolo kiakina, bayantika e salu kia samuna nsangu zambote. (Kolosai 1:23) Nga oyeto mpe tulenda vingila e mvutu avo tulombele vo Nzambi katukudikila lukwikilu? Yave okutusianga nsilu vo tulenda tambula e mvutu za sambu yeto avo ‘tulombela mun’owu wa luzolo luandi.’—1 Yoane 5:14.
18. Aweyi Yave kesambulwilanga awana bekumikanga lukwikilu lwau?
18 Yave okutuyangalela avo tubundidi e vuvu kieto kiawonso muna yandi. Owá e sambu yeto avo tulombele vo katukudikila lukwikilu. Lukwikilu lweto mpe lukumama, tukala ‘twafwana mu kota muna Kintinu kia Nzambi.’—2 Tesalonika 1:3, 5.
a Kasikil’owu, tala lusansu lwa mpangi Lillian Gobitas Klose (muna Despertai! ya 22 Yuli, 1993), Feliks Borys (muna Despertai! ya 22 Fevelelo, 1994), ye mpangi Josephine Elias (muna Despertai! ya Setemba 2009).