Adieyi Ovanganga Muna Baka e Nzengo?
“Nuvavanga o zaya owu wina o luzolo lwa Yave.”—EFESO 5:17.
1. Yika miaka nsiku mina muna Nkand’a Nzambi ye nluta tuvuanga vava tulemvokelanga mio?
MUNA Nkand’a Nzambi, Yave watuvana nsiku mikutuzayisanga dina kazolele vo twavanga. Kasikil’owu, okutuvovesanga vo ke tufwete sambila teke ko, yiya, kolwa malavu yovo tala mavangu ma zumba. (1 Korinto 6:9, 10) Yesu wa Mwan’a Yave, wakanikina alandi andi vo: ‘Nukitula wantu a zula yawonso se alongoki, nwabavubila muna nkumbu a Se yo Mwana yo mwand’avelela, nubalonga balunda mambu mawonso inukanikini. Tala, ngina yeno e lumbu yawonso yakuna nsuk’a tandu.’ (Matai 28:19, 20) Mawonso Yave yo Yesu bekutuvovesanga vo twavanga i muna wete dieto. E nkanikinu mia Yave mikutulonganga una tulenda kuyilunga-lungila kumosi ye esi nzo eto, mikutusadisanga mpe mu kala yo vimpi wambote yo kala ye kiese. Edi disundidi o mfunu, vava tulemvokelanga nkanikinu mia Yave kumosi ye nkanikinu wa samuna nsangu zambote, Yave oyangalalanga yo kutusambula.
2, 3. (a) Ekuma Nkand’a Nzambi ke usilanga nsiku mu mambu mawonso ko ma zingu? (b) Nkia yuvu tubadika mu longi diadi? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)
2 Nkand’a Nzambi ke usikidisanga nsiku mu mambu mawonso ko ma zingu kieto. Kasikil’owu, ke vena nsiku wasikididi ko muna Nkand’a Nzambi usonganga e mpila tufwete vuatilanga. Ediadi disongele vo Yave ovuidi ngangu zayingi. Kana una vo wantu ova nza mvuatu miaswaswana bevuatanga ye bakinu soba e mpila ya vuatila, o Nkand’a Nzambi ke uviokelanga ntangwa ko. Ke muna mpe ye ulolo wa nsiku ko mu kuma kia salu yovo nsaka zina tufwete sola yovo dina tulenda vanga mu kala yo vimpi wambote. Yave oyambulanga vo konso muntu yovo mase babaka e nzengo muna mambu mama.
3 Muna kuma kiaki, avo nzengo zamfunu tuzolele baka zilenda soba e zingu kieto, kansi Nkand’a Nzambi ke uvovelanga diambu diadi ko, tufwete kiyuvula: ‘Azeyi i ngindu za Yave mu kuma kia nzengo nzolele baka? Nga oyangalela konso nzengo ibaka wau vo kikuluidi nsiku mia Nkand’a Nzambi ko? Aweyi ndenda kadila ye ziku vo oyangalela e nzengo zame?’
E NZENGO ZETO DIAMBU ZIVANGANGA KWA YETO YE KW’AKAKA
4, 5. Aweyi e nzengo zeto zilenda vangila diambu kwa yeto ye kw’akaka?
4 Akaka beyindulanga vo balenda vanga konso dina bazolele. Kansi oyeto, Yave tuzolele yangidika. Muna kuma kiaki, vitila twabaka e nzengo, tufwete teka yindulanga dina Nkand’a Nzambi uvovanga yo lemvokela dio. Kasikil’owu, Nkand’a Nzambi ukutuzayisanga una Nzambi kebadikilanga e mpila tusadilanga o menga. Muna kuma kiaki, tulandanga dina uvovanga. (Etuku 9:4; Mavangu 15:28, 29) Tulenda samba kwa Yave katusadisa mu baka e nzengo zina zikunyangidika.
5 E nzengo tubakanga diambu zivanganga muna zingu kieto. E nzengo zambote zilenda kutusadisa mu finama Yave. E nzengo zambi zilenda fwasa e ngwizani eto yo Yave. E nzengo zeto zilenda mpe vanga diambu kw’akaka. Ke tuzolele vanga diambu ko dilenda kendeleka mpangi zeto yovo yoyesa lukwikilu lwau. Ke tuzolele mpe twasa ntantani ko vana vena ampangi muna nkutakani. Muna kuma kiaki, diamfunu twabakanga e nzengo zambote.—Tanga Roma 14:19; Ngalatia 6:7.
6. Nki kikutusadisa mu baka e nzengo zambote?
6 Vava Nkand’a Nzambi ke uvovanga ko dina tufwete vanga, aweyi tulenda bakila nzengo zambote? Vana fulu kia vanga kaka mana tumwene vo mambote, tufwete toma yindula dina dilenda kutubwila yo baka e nzengo zina ziyangidika Yave. Muna mpila yayi, tukala ye ziku vo Yave okutusadisa mu baka e nzengo zambote.—Tanga Nkunga 37:5.
ADIEYI YAVE KAZOLELE VO YAVANGA?
7. Avo ke vena ye nsiku wasikididi ko muna Nkand’a Nzambi, aweyi tulenda zayila dina Yave kazolele vo twavanga muna konso diambu?
7 Kansi, aweyi tulenda zayila dina diyangidika Yave? E sono kia Efeso 5:17 kikutuzayisanga vo: “Nuvavanga o zaya owu wina o luzolo lwa Yave.” Avo ke vena ye nsiku wasikididi ko muna Nkand’a Nzambi, tufwete vava bakula dina Yave kazolele vo twavanga muna diambu tunuananga diau. Aweyi tulenda wo vangila? Tufwete samba kwa Yave yo yambula vo mwand’andi avelela watufila.
8. Aweyi Yesu kazayila dina Yave kazola vo kavanga? Yika e nona.
8 Yesu wabakulanga dina Yave kazola vo kavanga. Kasikil’owu, nkumbu miole vava ndong’ayingi bamona nzala, Yesu wasamba yo kubadikila mu mpil’a sivi. (Matai 14:17-20; 15:34-37) Kansi, vava Yesu kamona e nzala muna makanga, Nkadi ampemba wazola vo Yesu kakitula matadi se mbolo, kansi kavanga wo ko. (Tanga Matai 4:2-4.) Yesu watoma zaya kikilu Se diandi. Muna kuma kiaki, wazaya wo vo Yave kadi zola ko vo kasadila mwand’avelela muna lungisa nsatu zandi. Wakala ye ziku vo Se diandi okunsadisa yo kumvana madia vava kadi mo vua o mfunu.
9, 10. Adieyi dikutusadisa mu baka nzengo zambote? Yika e nona.
9 Nze Yesu, tulenda baka nzengo zambote avo tubundidi vuvu muna Yave yo yambula vo katufila. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Bunda Yave e vuvu yo ntim’aku wawonso, Kuyekamena waku umbakuzi ko: Muna ngyenda zaku zawonso untadila, Oyandi osingika nzila zaku. Kwiyibadikila vo nkwa ngangu ko; Vumina Yave, wavenga muna mbi.” (Ngana 3:5-7) Avo tulongokele Nkand’a Nzambi yo zaya e mpila Yave kebadikilanga mambu, tubakula dina kazolele vo twavanga muna konso diambu. Avo tutomene longoka e mpila Yave kebadikilanga mambu, diasazu dikala mu baka e nzengo zikunyangidika. Muna mpila yayi, tukala yo “ntim’a nitu,” i sia vo, ntim’anlemvo.—Yezekele 11:19.
10 Yindula vo nkento wasompa omwene nsampatu zambote-mbote kuna zandu. Kansi, ntalu kikilu zina. Kana una vo kena yo nkaz’andi ko, ozeye dina nkaz’andi kevova avo ofwasidi nzimbu zazina zawonso. Aweyi kazayidi wo? Se kolo basompana, muna kuma kiaki, otomene zaya e ngindu za nkaz’andi muna diambu ditadidi sadila e nzimbu. Diau dimosi mpe, avo tulongokele mpila ina Yave kebadikilanga mambu ye dina kavanga kuna nz’ankulu, tuzaya dina kazolele vo twavanga muna konso diambu.
AWEYI TULENDA ZAYILA NGINDU ZA YAVE?
11. Nkia yuvu tulenda kiyuvula vava tutanganga yovo longoka Nkand’a Nzambi? (Tala e babu “Vava Olongokanga Nkand’a Nzambi Ukiyuvulanga.”)
11 Aweyi tulenda zayila ngindu za Yave? E diambu disundidi o mfunu tulenda vanga i tanganga yo longokanga Nkand’a Nzambi. Ekolo tuvanganga wo, tufwete kiyuvulanga: ‘Adieyi ndongokele mu kuma kia Yave? Ekuma kavangila e diambu diadi? Nze Davidi, yeto mpe tufwete lombanga kwa Yave kimana katusadisa twatoma kunzaya. Davidi wasoneka vo: “E Yave, unzayisa nzila zaku; Undonga ngyendelo zaku. Undiatisila muna ludi kiaku, wandonga; Kadi nge u Nzambi a luvuluku luame; Nge ntadila lumbu ke lumbu.” (Nkunga 25:4, 5) Avo tulongokele diambu mu kuma kia Yave, tufwete yindulanga una tulenda dio sadila. Nga tulenda dio sadila kuna nzo, kuna salu, kuna sikola yovo muna salu kia umbangi? Vava tuyindulanga e diambu tuzolele vanga, diasazu dikala mu zaya una Yave kazolele twasadila dina tulongokele.
Muna zaya ngindu za Yave tufwete tanganga yo longokanga Nkand’a Nzambi
12. Aweyi nkanda mieto ye tukutakanu tukutusadisilanga mu zaya e ngindu za Yave muna konso diambu?
12 E mpila yankaka tulenda zayila ngindu za Yave i sianga e sungididi mu dina nkubik’andi kekutulonganga muna Nkand’a Nzambi. Kasikil’owu, avo nzengo tuzolele baka, e Índice das Publicações da Torre de Vigia ye Nkanda wa Vavulwila wa Mbangi za Yave milenda kutusadisa mu zaya ngindu za Yave. Tulenda mpe vua nluta muna tukutakanu tweto vava tusianga e sungididi yo vana e mvutu ye vava tubadikanga mana melongwanga. Ediadi dikutusadisa mu badikilanga mambu nze una Yave kebadikilanga mo. Avo tuvangidi wo, tubaka e nzengo zina zikunyangidika. Yave okutusambula.
VAVANGA NTETE ZAYA E NGINDU ZA YAVE VITILA WABAKA E NZENGO
13. Yika e nona kisonganga una tulenda bakila nzengo zambote vava tubadikanga e ngindu za Yave.
13 Yambula twabadika nona kikutusadisa mu zaya una tulenda bakila nzengo zambote vava tulongokanga una Yave kebadikilanga konso diambu. Nanga tima dia sala se mviti a nzila una diau. Oyambuidi maka mambu muna zingu kiaku kimana wasalanga ola zayingi muna salu kia umbangi. Kansi kuna ye ziku ko kana vo okala kikilu ye kiese kia zingila ye nzimbu ye lekwa yakete. Dialudi vo Nkand’a Nzambi ke uvovanga ko vo muna sadila Yave tufwete kala aviti a nzila. Tulenda kwamanana kunsadila ye kwikizi kiawonso nze ateleki. Kansi kuna diak’esambu, Yesu wavova vo Yave osambulanga awana bekuyivananga kuna mvevo muna mambu ma Kintinu. (Tanga Luka 18:29, 30.) Nkand’a Nzambi uvovanga mpe vo Yave oyangalalanga vava tuvanganga mana tulenda mu kunkembelela yo kunsadila ye kiese. (Nkunga 119:108; 2 Korinto 9:7) Avo tusambidi mu kuma kia mambu mama yo badika mo, tubaka e nzengo zina ngwizani ye diambu tunuananga diau yo vua nsambu za Yave.
14. Aweyi olenda zayila kana vo Yave oyangalela e mpil’a mvuatu ozolele?
14 Yambula twavovela diaka nona kiankaka: Nanga vena ye mpil’a mvuatu otoma yangalelanga, kansi, ozeye wo vo mpangi zankaka muna nkutakani balenda tá sakuba avo ovuete mvuatu miami. Nkand’a Nzambi ke uvovanga diambu ko mu kuma kia mpil’a mvuatu tufwete vuata. Muna kuma kiaki, aweyi olenda zayila ngindu za Yave? Nkand’a Nzambi ukutuvovesanga vo: “Akento bafwete kuyiviengesela muna mvuat’ambote, kuna zitu yo lulungalalu, ke mu nkangilu a nsuki ko yovo wolo yovo pelola ngatu mvuatu miantalu, kansi wauna ufwanukini kwa akento ana bevuminanga Nzambi, muna mavangu mambote.” (1 Timoteo 2:9, 10) Selo yawonso ya Yave kumosi ye mpangi z’akala, balenda longoka diambu muna mvovo miami. Avo tuzitisanga akaka, tuyindula una bemona mu kuma kia mvuatu tusola. Wau vo tuzolanga mpangi zeto, tuvenganga vanga konso diambu dilenda kubatesa e sakuba yovo kubakendeleka. (1 Korinto 10:23, 24; Filipi 3:17) Avo tubadikidi dina Nkand’a Nzambi uvovanga yo zaya e ngindu za Yave, tulenda baka e nzengo zina zikunyangidika.
15, 16. (a) Aweyi Yave kemona avo tukwamanene yindula mavangu ma zumba (b) Vava tusolanga e nsaka, aweyi tulenda zayila dina diyangidika Yave? (c) Adieyi tufwete vanga avo nzengo tuzolele baka mu mambu mampasi?
15 Muna Nkand’a Nzambi, tulongokanga vo Yave mpasi kikilu kemonanga muna ntima yo kendalala vava wantu bevanganga yo yindula mambu mambi. (Tanga Etuku 6:5, 6.) Yave kazolele ko vo twazadisanga e ngindu zeto ye mavangu ma zumba. Kadi, avo tukwamanene yindula mavangu mama, malenda kutufila mu tá zumba. Muna kuma kiaki, Yave ozolele vo twayindulanga mambu mavelela ye mambote. Yakobo wasoneka vo e ngangu za Yave “entete za velela, za luvuvamu, za ntim’anleka, nzaki muna lemvoka, zizele ye nkenda ye mbongo ambote, ke zisianga mpambula ko, ke za disu kunsi a lukaya ko.” (Yakobo 3:17) Muna kuma kiaki, Nkand’a Nzambi ukutulonganga vo tufwete venganga konso nsaka zilenda kutufila mu yindula yovo yangalela mambu ma usafu. Avo tubakwidi mana Yave kezolanga ye mana kemenganga, diasazu dikala kwa yeto mu zaya nkia mpil’a nkanda tutanga ye mpila filme yovo nsaka tusola. Ke divava ko vo twayuvula muntu ankaka mu zaya dina tufwete vanga.
16 Avo nzengo tuzolele baka, vena ye mambu mayingi tulenda sola meyangidika Yave. Kansi, avo nzengo tuzolele baka mu mambu mena vo mampasi, diambote twalomba lusadisu kwa nkuluntu yovo kwa mpangi wazikuka. (Tito 2:3-5; Yakobo 5:13-15) Kansi, ke tufwete lomba kwa muntu ndioyo ko vo katubakila e nzengo. Tufwete toma yindula mu kuma kia mana tuzeye muna Nkand’a Nzambi yo baka e nzengo yeto kibeni. (Ayibere 5:14) Paulu wa ntumwa wavova vo: “Konso muntu onata e diandi zitu.”—Ngalatia 6:5. sinsu vana yanda.
17. Nkia nluta tuvuanga vava tubakanga e nzengo ziyangidikanga Yave?
17 Vava tubakanga e nzengo ziyangidikanga Yave, tukumfinamanga yo tondakana kwa yandi yo vua e nsambu zandi. (Yakobo 4:8) O lukwikilu lweto mpe muna Yave lusikilanga. Muna kuma kiaki, yambula twabadikanga mana tutanganga muna Nkand’a Nzambi kimana twazaya e ngindu za Yave. Ke vekondwa diambu diampa ko tulongoka mu kuma kia Yave. (Yobi 26:14) Kansi, avo tusidi ngolo za longoka mu kuma kiandi owau, tukala ye ngangu yo baka e nzengo zambote. (Ngana 2:1-5) E ngindu ye zolela ya wantu soba isobanga, kansi Yave kesobanga ko. Ntozi a nkunga wavova vo: “O luludiku lua Yave lusikila yakwele mvu; o tukanu twa ntim’andi, tandu ke tandu.” (Nkunga 33:11) Kieleka, tulenda baka nzengo zambote vava tulongokanga badikila mambu nze una Yave kebadikilanga mo yo vanga mana mekunyangidikanga.