Yave Owanga Kazu Kieto
“O meso ma Yave mun’asongi mena, o matu mandi muna kazu kiau.”—NKU. 34:15.
1, 2. (a) Aweyi bemonanga wantu ayingi o unu? (b) Ekuma e mpasi zazi ke zisivikisilanga Akristu ko?
NGA mpasi omonanga? Avo iwau, zaya wo vo kuna ngeye mosi ko. Mu tandu kiaki kiambi, ulolo wa wantu bemonang’e mpasi. Akaka bebanzanga vo e mpasi zau zisundidi. Bemonanga nze una wamona Davidi wa ntozi a nkunga ona wasoneka vo: “Nlembangani ngina, yo fungumuka; nkungidi muna kungu kia ntim’ame. O ntim’ame udìkinga ngolo zame zinkatukidi: o ntemo a meso mame unkatukidi.”—Nku. 38:8, 10.
2 Yeto Akristu, e mpasi ke tusivikanga zo ko. Tuzeye wo vo e “nsongo” yovo mpasi, dimosi muna sinsu kia nkal’a Yesu muna Kintinu. (Maku 13:8; Mat. 24:3) E mvovo wa Kiyibere wasekolwa vo “nsongo,” mpasi za wuta uyikanga. Ediadi ditoma songanga o wokela kwa mpasi za wantu mu lumbu yayi “yambaninu.”—2 Tim. 3:1.
Yave Ozeye Mpasi Zeto
3. Nkangu a Nzambi adieyi batomene zaya?
3 Nkangu a Yave batomene wo zaya vo yau mpe bafwete mon’e mpasi, nanga nkutu ezau zisundidi. Vana ntandu a mpasi zimonanga wantu awonso, yeto selo ya Nzambi tunwananga mpe yo ‘Nkadi Ampemba wa ntantu,’ ona ovavanga fwasa lukwikilu lweto. (1 Pet. 5:8) Tulenda kala yo nyindu nze wa Davidi ona wavova vo: “O lusembo lubudidi ntim’ame, yela kikilu nyela: Mpavidi o fwilw’e nkenda, vampavala. Y’afiaulwisi, kibamwene ko.”—Nku. 69:20.
4. Adieyi dilenda kutufiaulwisa vava tukalanga mu mpasi?
4 Nga mvovo mia Davidi misonganga vo kakala ye vuvu ko? Ve. Wá edi kavova mu nkunga wau: “Yave owil’akondami, kevez’akangami andi ko.” (Nku. 69:33) Ezak’e ntangwa tulenda yindula vo twakangama tuna muna mpasi. Nanga tulenda yindula vo akaka ke bebakulanga mpasi zeto ko. Kansi nze Davidi, tulenda fiaulwiswa mu zaya vo Yave ozeye mpasi zeto.—Nku. 34:15.
5. Solomo wa Ntinu nkia vuvu kakala kiau?
5 Solomo wa mwan’a Davidi wasonga e ziku kia diambu diadi vava kasambula e tempelo muna Yerusaleme. (Tanga 2 Tusansu 6:29-31.) Walomba vo Yave ka wá e sambu kia konso ona okumfinama mu kuma kia “vuku kiandi ye mpasi.” O Nzambi aweyi kabadikila e sambu ya wantu awaya? Solomo wakala ye vuvu vo Nzambi olenda wa e sambu yau yo kubasadisa. Ekuma? E kuma kadi ozeye mana mena muna “ntima mia wan’a wantu.”
6. Aweyi tulenda sundila o ntelekw’a moyo? Ekuma?
6 Nze Solomo, tulenda finama Yave muna sambu mu kuma kia ‘vuku ye mpasi zeto.’ Dia lufiaulwisu dia zaya vo Yave ozayanga e mpasi zeto yo kutuvwa o mfunu. Petelo wa ntumwa wasonga e ziku kia diambu diadi vava kavova vo: “O nteleko eno a moyo awonso, nusia wo muna yandi, e kuma kadi, yeno kasidi o moyo.” (1 Pet. 5:7) O Yave otokananga kikilu mu kuma kia mpasi tumonanga. Yesu wasonga una Yave kekutuvwilanga o mfunu vava kavova vo: ‘Nga ntietie zole, ke zau ko, zatekwa muna mbiy’e? Kansi vava zina, ke vena imosi ibw’ova ntoto ko, kalembi wo zaya o S’eno. Vo i nsuki zeno za ntu nkutu, zavwa tangwa. Dianu vo, ke numoni wonga ko; ntietie zingi nusundidi.’—Mat. 10:29-31.
Sia e Vuvu Muna Lusadisu lwa Yave
7. Nkia lusadisu tulenda sil’e vuvu?
7 Tulenda kala ye vuvu vo Yave una yo luzolo yo nkuma wa kutusadisa vava tukalanga mu mpasi. “O Nzambi i’tininu dieto yo nkuma, nsadisi anzaki muna mpasi.” (Nku. 34:15-18; 46:1) O Nzambi aweyi kesadisilanga? Tala dina diasonama muna 1 Korinto 10:13: “O Nzambi i nkwa kwikizi, ona kekunuyambula nwatontwa ntontwa iviokele ina nulenda ko; kumosi ye ntontwa, oteta nzil’a nkutiswa, kimana nwalenda yo zizidila.” O Yave olenda vanga mawonso mu katula e mpasi zeto yovo kutuvana nkuma mu zizidila zo. Kana nkutu nkia mpila, o Yave osinga kutusadisa.
8. Adieyi tufwete vanga mu baka lusadisu lwa Nzambi?
8 Adieyi tufwete vanga mu baka lusadisu lwalu? Tala dina tulombwanga mu vanga: “O nteleko eno a moyo awonso, nusia wo muna yandi.” Ediadi divavanga vo twayambula mawonso tutokanenanga vana moko ma Yave. Tusianga ngolo za lembi tokana kwayingi yo kala ye vuvu vo Nzambi olungisa e nsatu zeto. (Mat. 6:25-32) Ediadi lulembamu divavanga yo lembi bund’e vuvu muna nkuma yovo ngangu za yeto kibeni. Muna kuyisakidikanga vana “koko kwankuma kwa Nzambi,” i tusongelanga vo tuzeye o keva kweto. (Tanga 1 Petelo 5:6.) Ediadi dilenda kutusadisa mu sunda konso dina keyambulanga o Nzambi vo diatubwila. Tulenda lakukilwa luvevoko o moyo, kansi, tuna ye vuvu vo Yave ozeye ntangwa ye dina kalenda vanga muna wete dieto.—Nku. 54:7; Yes. 41:10.
9. O Davidi nkia zitu kayekeka kwa Yave?
9 Sungamena e mvovo mia Davidi mina muna Nkunga 55:22: “Yekek’ezitu diaku kwa Yave, yandi okusikina: Keyambula nsongi kanikunwa ko yakwele mvu.” Vava Davidi kasoneka e mvovo miami, mu mpasi kikilu kakala. (Nku. 55:4) Nanga wasoneka nkunga wau, vava o mwan’andi Abesalome kavava kutumuna kintinu kiandi. Akitofele wa nludiki a Davidi ona kabundanga e vuvu, wayikama awana bantelamena. Davidi watina muna Yerusaleme. (2 Sam. 15:12-14) Kana nkutu vava kakala mu mpasi zazi, Davidi wazindalala bund’e vuvu muna Nzambi. Nzambi mpe kasidi kunyambula ko.
10. Adieyi tufwete vanga vava tukalanga mu mpasi?
10 Nze Davidi, diamfunu twafinamanga Yave muna sambu muna konso mpasi tulenda kala zau. Yambula twabadika dina kekutuvovesanga Paulu wa ntumwa mu vanga. (Tanga Filipi 4:6, 7.) E sambu kia ziku, nkia nluta kilenda twasa? “O luvuvamu lua Nzambi, luna luviokele nyindu wawonso, luyingila ntima [mieto], yo makani [meto] muna Kristu Yesu.”
11. “O luvuvamu lua Nzambi” aweyi lutaninanga e ntima mieto yo nyindu eto wawonso?
11 Nga sambu kilenda soba e mpasi zeto? Elo, kilenda soba. Kansi, tufwete sungamena vo ke ntangwa zawonso ko Yave kevananga mvutu za sambu yeto muna mpila yina tuzolele. Kansi, e sambu kilenda kutusadisa mu zindalala ye ngindu zasikila yo lembi sundwa kwa mpasi. “O luvuvamu lua Nzambi” lulenda kutuvuvika ekolo tukalanga muna mpasi. Nze buka kia masoladi kisolwanga mu tanina e mbanza vana moko ma mbeni, “o luvuvamu lua Nzambi” lutanina e ntima mieto yo nyindu eto wawonso. Ediadi mpe dilenda kutusadisa mu lembi kala yo lukatikisu, yo wonga ye ngindu zalembi songa yo venga e fu kia baka nzengo zanzaki zalembi songa.—Nku. 145:18.
12. Yika e nona kisonganga una o muntu kalenda kadila yo luvuvamu lwa ntima.
12 Aweyi tulenda kadila ye luvuvamu lwa ntima ekolo tuzizidilanga e mpasi? Badika nona kimosi kilenda fwanana ye mpasi zeto. Nsadi osalanga yo mfidi a salu una vo ke zitisanga wantu ko. O nsadi una y’elau dia songa e ngindu zandi kwa mfumu a kompani, una vo muntu ambote ye nkwa unleka. Mfumu a kompani ovovese nsadi vo ozeye diambu diadi yo kunzayisa vo ke kolo ko okatula mfidi a salu ndioyo vana fulu kiandi. Nsadi aweyi kemona? O zaya vo, o mfidi a salu katulwa kekatulwa, dilenda kunsadisa mu zindalala muna salu, kana una vo olenda mona e mpasi mu fikolo yavana kekatulwa. Diau adimosi, tuzeye wo vo Yave omonanga e mpasi zeto yo kutusila nsilu vo, ‘o nyadi a nza yayi se kevaikiswa kuna mbazi.’ (Yoa. 12:31) Ekwe lufiaulwisu dilenda kutuvana!
13. Vana ntandu a sambu, adieyi diaka tufwete vanga?
13 Mayingi mevavwanga ke yekeka kaka mpasi zeto ko kwa Yave muna sambu. Divavanga mpe vo twazingil’e ngwizani ye sambu yeto. Vava Saulu wa Ntinu katuma makesa mu kwenda vonda Davidi kuna nzo andi, Davidi wasamba vo: “E Nzambi ame: Unzangika mun’awana bantelamene. Unkôla muna mimpanga-mayi, umpuluza mun’abungudi a menga.” (Nku. 59:1, 2) Davidi kasamba kaka ko, kansi wavanga dina kavoveswa kwa nkaz’andi yo tina. (1 Sam. 19:11, 12) Diau adimosi mpe, tulenda lomba e ngangu kwa Nzambi zikutusadisa mu zizila yovo kutuvevola muna mpasi.—Yak. 1:5.
Aweyi Tulenda Vwila o Nkuma wa Zizidila e Mpasi?
14. Adieyi dilenda kutusadisa mu zizidil’e mpasi?
14 E mpasi zeto nanga ke zifokoka vana vau ko. Zilenda kwamanana mu fikolo. Kele vo i wau, adieyi dilenda kutusadisa mu zizidila e mpasi? Entete, tufwete sungamena vo vava tuzindalalanga sadila Yave ye kwikizi kiawonso kanele vo ye mpasi, tusonganga zola kweto muna yandi. (Mav. 14:22) Tufwete sungamena mpe dina kavova o Satana mu kuma kia Yobi: “O Yobi e nkatu kevuminanga Nzambi e? Oyandi ye nzo andi ye lekwa yawonso kena yau, kuzietese yo lumbu ko e? Osambwidi salu kia moko mandi, o vwa kwandi kuwokele muna nsi. Lambul’ak’o koko, waviakana yawonso kena yau, ozevo okuyambula vana ndose aku.” (Yobi 1:9-11) Muna kuma kia kwikizi kiandi, Yobi wasonga vo e mvovo mia Satana mialuvunu kikilu. Oyeto mpe vava tuzizidilanga mpasi, tusonganga vo Satana nkwa luvunu. Vana ntandu, luzindalalu lweto lukumikanga e vuvu kieto.—Yak. 1:4.
15. Nkia mbandu zilenda kutukasakesa?
15 Ediazole, nufwete sungamena vo “e mpasi zau azimosi zilunganinini muna wana-ngudi eno ben’ova nza.” (1 Pet. 5:9) Elo, “ke nutontwa ntontwa iviokele o uwuntu ko.” (1 Kor. 10:13) Muna kuma kiaki, vana fulu kia sianga sungididi muna mpasi zaku, olenda vwa nkuma yo unkabu muna badikanga e mbandu ya wantu akaka. (1 Tes. 1:5-7; Ayib. 12:1) Vaulanga e ntangwa ya badika e mbandu y’awana ozeye vo bazizidila e mpasi ye kwikizi kiawonso. Nga otanganga muna nkanda mieto o tusansu tw’awana bemonanga e mpasi nze zina onwananga zau? Tusansu twatu tulenda kukasakesa.
16. O Nzambi aweyi kekutukumikinanga muna ntangw’a mpasi?
16 Ediatatu, sungamena vo Yave ‘Ese dia nkenda, wa Nzambi a fiauzi wawonso; on’okutufiaulwisilanga muna mpasi zeto zawonso, kimana twalenda fiaulwisil’awana bena muna konso mpasi, muna mfiaulwiswa tufiaulwisu kwa Nzambi, yeto kibeni.’ (2 Kor. 1:3, 4) Dina nze vika sia vo Nzambi otelamene vana twina mu kutukumika yo kutukasakesa, ke mu mpasi za unu kaka ko, kansi muna ‘mpasi zeto zawonso.’ Ediadi dikutusadisa mu fiaulwisa akaka “muna konso mpasi.” O Paulu mpe wamona e ziku kia mvovo miami.—2 Kor. 4:8, 9; 11:23-27.
17. O Nkand’a Nzambi aweyi ulenda kutusadisila mu zizidila mpasi za zingu?
17 Ediayá, tuvwidi Diambu dia Nzambi, dina yo ‘mfunu mpe muna longa, muna tumba, muna ludika, yo muna nsansa ina ya nsongi: o muntu a Nzambi kakala walunga yo toma kubama muna salu yawonso yambote.’ (2 Tim. 3:16, 17) E Diambu dia Nzambi ke dikutukitulanga kaka ‘twalunga’ ko yo ‘toma kubamena muna salu yawonso yambote,’ kansi dikutusadisanga mpe mu sunda e mpasi za zingu. O mvovo wasekolwa vo ‘toma kubama’ una ye nsasa ya ‘kala wafwana.’ Kuna nz’ankulu, o mvovo wau wasadilwanga mu yika nlungu wafwana nata e lekwa yawonso yavuwanga mfunu muna nkangalu. Diau adimosi mpe, Yave muna Diambu diandi okutuvananga mawonso tuvwidi o mfunu mu sunda konso mpasi zilenda kutubwila. Muna kuma kiaki, tulenda vova ye ziku kiawonso vo: “Konso dina o Nzambi kayambwidi vo diatubwila, tulenda dio zizidila muna lusadisu lwandi.”
Luvevoko Muna Mpasi Zeto Zawonso
18. Adieyi diaka dilenda kutusadisa mu zizidila e mpasi ye kwikizi kiawonso?
18 Diatanu, tufwete sungamenanga vo ke kolo ko Yave ovevola wantu muna mpasi zau zawonso. (Nku. 34:19; 37:9-11; 2 Pet. 2:9) Kuna mfoko, o Nzambi kekutuvevola kaka mu mpasi ko, kansi okutuvana mpe elau dia zinga yakwele mvu, kana mu kwenda yala kumosi yo Yesu kun’ezulu yovo zingila muna paradiso ova ntoto.
19. Ekuma tulenda zizidila e mpasi ye kwikizi kiawonso?
19 Ekolo e ntangwa yayi ke yalweke ko, tukwamanana zizidila e mpasi mu nza yayi yambi. Ekw’e nsutila tusutilang’e ntangwa ifokoka e mpasi zawonso! (Nku. 55:6-8) Yambula twasungamena wo vo, vava tuzizidilanga e mpasi ye kwikizi kiawonso, tusonganga vo Nkadi Ampemba nkwa luvunu. Yambula twalombanga o nkuma muna sambu yeto ye kwa mpangi zeto z’Akristu, yo sungamena vo e mpangi zeto mpe mpasi zau azimosi benwananga zau. Kwamanana kala wafwana yo toma kubama muna toma sadilanga e Diambu dia Nzambi. Ke tuyambudi ko vo e vuvu kieto muna lusadisu lwa “Nzambi a fiauzi wawonso” kiakuluka. Tusungamena vo “o meso ma Yave mun’asongi mena, o matu mandi muna kazu kiau.”—Nku. 34:15.
Nga Olenda Vana e Mvutu?
• O Davidi aweyi kamona vava kakala muna mpasi?
• O Solomo wa Ntinu nkia vuvu kakala kiau?
• Adieyi dilenda kutusadisa mu zizidila mpasi keyambulanga o Yave vo zatubwila?
[Foto ina muna lukaya lwa 13]
Solomo wakala ye vuvu vo Yave osadisa nkangu Andi muna mpasi
[Foto ina muna lukaya lwa 15]
Davidi wayekeka ezitu diandi kwa Yave muna sambu yo zingila e ngwizani ye sambu kiandi