E Kwikizi Kiaku Kimwesanga Ntim’a Yave e Kiese
“Lungalala, e mwan’ame, wamwesa ntim’ame e kiese, yavana mvutu kwa ndion’okunsemba.”—NGA. 27:11.
1, 2. (a) Nkia mpaka zafidisa Satana ziyikwanga muna nkand’a Yobi? (b) Adieyi disonganga vo Satana wakinu fidisa Yave e mpaka kana una vo Yobi kolo kafwa?
YAVE wayambula vo Satana katonta kwikizi kia Yobi, wa selo kiandi kia kwikizi. Muna kuma kiaki, Yobi wavidisa twelezi yandi, wan’andi yo yela kimbevo kiampasi. Kansi Satana vava kakatikisa kwikizi kia Yobi, wantu akaka mpe kayindula ke Yobi kaka ko. Satana wavova vo: “Nkanda mu nkanda, yawonso kena yau o muntu i kevanina muna moyo andi.” Ka kwikizi kia Yobi kaka ko kiakatikiswa, kansi kia wantu awonso. I kuma vo, kana una vo Yobi wafwa, e mpaka za Satana zikwamanananga yamu wau.—Yobi 2:4.
2 Tezo kia mvu 600 miavioka tuka Yobi katontelwa, Solomo wavumunwinwa mu soneka vo: “Lungalala, e mwan’ame, wamwesa ntim’ame e kiese, yavana mvutu kwa ndion’okunsemba.” (Nga. 27:11) Elo, yamu ntangwa yayina, Satana wafidisanga Yave e mpaka. Vana ntandu, muna mona-meso kiasongwa Yoane wa ntumwa, Satana wamoneka vo wakinu funda selo ya Nzambi, kana nkutu vava kayingwa kun’ezulu, vava kiayadikwa Kintinu kia Nzambi muna mvu wa 1914. Elo, kana nkutu mu lumbu yayi yambaninu a nza yayi yambi, Satana wakinu katikisa kwikizi kia selo ya Nzambi.—Lus. 12:10.
3. Nkia mambu mamfunu tulenda longoka muna nkand’a Yobi?
3 Owau tala malongi matatu mamfunu tulenda longoka muna nkand’a Yobi. Diantete, e mpasi zamona Yobi zisonganga e mbeni antete a wantu y’etuku dia kitantu kisiwanga nkangu a Nzambi. Mbeni ndioyo i Nkadi Ampemba wa Satana. Diazole, kana nkutu nkia mpasi tulenda mweswa, avo tuna ye ngwizani ambote ye Nzambi, tulenda kweto sikila ye kwikizi. Diatatu, vava tukalanga mu mpasi yovo vava tutontwanga, Nzambi okalanga yeto nze una kakadila yo Yobi. O unu, Yave okutusadisanga muna Diambu diandi ye nkubik’andi ye muna mwand’andi avelela.
Sungamenanga Mbeni Antete
4. Nani i tuku dia mpasi zimonanga wantu mu nza yayi?
4 Ndonga ke bekwikilanga ko vo Satana una kieleka. Kana una vo betokananga mu kuma kia mpasi zimonwanga mu nza, ke bezayanga wo ko vo Nkadi Ampemba wa Satana i tuku dia mpasi zazi. Kansi, mpasi zayingi mpe bemonanga o wantu, zina vo yau mosi bekuyitwasilanga zo. E mase meto mantete, Adami yo Eva, ke bazola filwa kwa Mvangi au ko. Tuka muna ntangwa yayina, wantu bekuyisianga mu nzila zambi. Nkadi Ampemba yandi wavukumuna Eva mu kolamena Nzambi. Yandi owokesanga mambi mevanganga wantu alembi lunga ova nza yayi, eyi keyalanga. Wau vo Satana i “nzambi a tandu kiaki,” o wantu besonganga e fu yandi nze lulendo, nswangani, kimpala, eloko, luvunu ye ukolami. (2 Kor. 4:4; 1 Tim. 2:14; 3:6; tanga Yakobo 3:14, 15.) E fu yayi itwasanga ntatani za tuyalu, za mabundu, kitantu, kondwa unsongi, mavwanga yo mwesa wantu e mpasi.
5. Aweyi tufwete sadila o zayi wamfunu tuvwidi?
5 Kieleka, yeto nkangu a Yave tuvwidi zayi wamfunu kikilu. Tuzeye etuku dia mpasi zimonwanga ova nza. Nga katufwete kivana ko mu salu kia umbangi mu zayisa wantu etuku dia mpasi zazi? Nga katuna ye kiese ko kia kala kuna sambu dia Yave wa Nzambi aludi yo zayisa akaka una kefwasila Satana yo manisa e mpasi za wantu?
6, 7. (a) Nani i tuku dia lubangamu lw’asambidi aludi? (b) Aweyi tulenda tanginina e mbandu a Eleyu?
6 Satana ke tuku dia mambu mambi kaka ko mevangamanga ova nza, kansi yandi mpe i tuku dia kitantu kisiwanga nkangu a Nzambi. Ekani diandi i tonta yeto awonso. Yesu Kristu wavovesa Petelo wa ntumwa vo: “E Simone, e Simone, o Satana unulombele, kanusesa nga masa.” (Luka 22:31) Diau adimosi, konso on’olandanga ntambi za Yesu, otontwa mu mpila zayingi. Petelo watezanesa Nkadi Ampemba ye “nkosi ankwinti ovemanga, kend’avavi ona kevempola.” Paulu wavova vo: “Awonso, ana bazolele o kala nkal’a vumina Nzambi muna Kristu Yesu, bebangikwa.”—1 Pet. 5:8; 2 Tim. 3:12.
7 Aweyi tulenda songela vo tuzeye ntantu antete kele vo mpangi muna nkutakani obwididi sumbula? Vana fulu kia vauka mpangi una mu mpasi, tukala nze Eleyu ona wavova ye Yobi nze nkundi. Tulenda sadisa mpangi eto kasunda Satana wa mbeni eto. (Nga. 3:27; 1 Tes. 5:25) Ekani dieto i sadisa mpangi zeto basikila ye kwikizi, kana nkutu diampasi mu vanga wo, kimana bamwesa ntim’a Yave e kiese.
8. Ekuma Satana kalendela fila Yobi ko mu yambula kembelela Yave?
8 E diambu diantete kavanga Satana kwa Yobi i vonda e twelezi yandi. E bulu yayi mfunu yakala, kadi mavwa mandi. Yobi wasadilanga mpe bulu yayi muna mambu ma nsambila. Vava Yobi kavaula wan’andi, “obundumukini una nswe, ofutumwini tukau muna lutangu luau: kadi o Yobi ovovele vo, nkwa kala vo wan’ame basumukini yo yambula Nzambi muna ntima miau. I wau wuwu kavangidinge o Yobi.” (Yobi 1:4, 5) Yobi wakala ye fu kia tambika yimenga ya bulu kwa Yave. Kansi vava kiayantika e mpasi, kalendanga diaka wo vanga ko. Yobi kakala diaka ye ‘mavwa’ ko mana kalenda sadila mu kembelela Yave. (Nga. 3:9) Kansi, wakembelelanga Yave muna befo yandi.
Kala ye Ngwizani Ambote yo Yave
9. Nkia lekwa kisundidi e ntalu tuna kiau?
9 Twakala mvwama yovo asukami, aleke yovo anunu, twakala ye vimpi wambote yovo mu mayela, tulenda kala ye ngwizani ambote yo Yave. Kana nkutu mu nkia mpasi tulenda kala, e ngwizani ambote yo Nzambi ilenda kutusadisa mu simbinina kwikizi kieto yo mwesa ntim’a Yave e kiese. Kana nkutu akaka mun’awana ke bena ye zayi wayingi ko wa ludi, bekalanga ye unkabu yo sikila ye kwikizi.
10, 11. (a) Aweyi mpangi eto mosi ankento kasongela kwikizi kiandi? (b) Nkia mvutu zankuma kavana mpangi ndioyo kwa Satana?
10 Badika e nona kia mpangi ankento Valentina Garnovskaya, mosi muna Mbangi za Yave kuna Rússia, wasonga kwikizi nze kia Yobi ekolo kakala mu mpasi. Muna mvu wa 1945, vava kakala ye kimbuta kia mvu 20, walongwa e ludi kwa mpangi mosi w’eyakala. Nkumbu miole kaka kankingula mu longoka Nkand’a Nzambi, i bosi kasala kumona diaka ko. Kana una vo i wau, Valentina wayantika samun’e nsangu zambote kwa mfinangani zandi. Muna kuma kiaki, wakangwa yo zengelwa mvu nana mu pelezo. Muna mvu 1953 wavaikiswa mu pelezo, wazindalala muna salu kia umbangi. Ke kolo ko wasiwa diaka mu pelezo, e nkumbu wau mvu kumi kazengelwa. Vava kaviokesa mvu miayingi mu pelezo mosi, wafilwa diaka mu pelezo yakaka. Muna pelezo yayina, wawana mo mpangi z’akento bakala ye Nkand’a Nzambi. Lumbu kimosi, mosi muna mpangi wasonga Valentina o Nkand’a Nzambi. Ekwe kiese kamona! Kadi, e nkumbu antete Valentina kamona Nkand’a Nzambi, kwa mpangi ona wansila umbangi muna mvu wa 1945.
11 Muna mvu 1967, Valentina wavaikiswa, i bosi wakiyekola kwa Yave muna luvubu. Wasadila ntangwa yayi y’etima diawonso mu samun’e nsangu zambote yamuna mvu wa 1969. Muna mvu wau, wasiwa diaka mu pelezo yo zengelwa mvu ntatu. Kana una vo i wau, Valentina kayambula salu kia umbangi ko. Yavana kafwa muna mvu wa 2001, wantu 44 kasadisa mu zay’e ludi. Mvu 21 kakala mu pelezo. Watambulwila vidisa yawonso kakala yau, kumosi ye luvevoko, mu lembi kulula kwikizi kiandi. Una kiafinama lufwa lwandi, Valentina wavova vo: “Kisidi vwa nzo ya mono kibeni ko. Eki kaka yakala kiau i nkutu ame ya natina lekwa. Kana una vo i wau, kiese kiayingi yamona mu sadila Yave.” Ekwe mvutu zankuma kavana Valentina kwa Satana, ona wavova vo wantu ke besikila ye kwikizi ko muna Nzambi avo bamweseso e mpasi! (Yobi 1:9-11) Tuna ye vuvu vo, Valentina wamwesa ntim’a Yave e kiese. Tuvingilanga e ntangwa ina kefula Valentina ye awonso ana bafwa ye kwikizi.—Yobi 14:15.
12. O zola nkia mfunu kwina muna kala ye ngwizani ambote yo Yave?
12 Kikundi kieto yo Yave mu zola kweto muna yandi kitukanga. Tuyangalelanga e fu ya Nzambi yo vanga wawonso tulenda mu zingila ngwizani y’ekani diandi. Nswaswani ye dina kavova Nkadi Ampemba, katuzolanga Yave mu kuma ki’eloko ko, kansi mu luzolo lwa yeto kibeni. E nzola yayi ya nsi a ntima ikutukumikanga mu sikila ye kwikizi vava tutontwanga. Yave ‘olunga-lunga nzil’a minkwikizi miandi.’—Nga. 2:8; Nku. 97:10.
13. O Yave aweyi kebadikilanga dina tuvanganga mu kuma kiandi?
13 Zola kukutufilanga mu kembelela nkumbu a Yave, kana nkutu vava dikalanga diampasi. Yave omonanga makani meto mambote, ke kutufundisanga ko vava ke tulendanga vanga ko dina tuzolele. Edi disundidi o mfunu ke dina tuvanganga ko, kansi e kuma tuvangilanga dio. Kana una vo Yobi wakendalala yo zizidila mpasi zayingi, wasonga o zola kw’andi muna nzila zansongi za Yave kw’akundi andi ana bansokela e mbi. (Tanga Yobi 10:12; 28:28.) Muna kapu kiansuka kia nkand’a Yobi, Nzambi wafungila Elefaze, Biledade ye Sofa makasi, wau vo ke bavova ludi ko. Yave wasonga mpe luyangalalu lwandi muna Yobi yo kunyikila tezo kia nkumbu ntatu vo “ntaudi ame” yo kumvovesa vo kasamba mu kuma kia afiaulwisi ambi. (Yobi 42:7-9) Yambula twatanginina mbandu andi kimana yeto mpe twayangalelwa kwa Yave.
Yave Osadisanga Selo Yandi Yakwikizi
14. O Yave aweyi kasadisila Yobi mu singika ngindu zandi?
14 Kana una vo muntu alembi lunga, Yobi wasikila ye kwikizi. Muna kuma kia lubangamu lwasaka, vakala ye ntangwa ina Yobi kakala ye ngindu zalembi sikila. Kasikil’owu, wavova kwa Yave vo: “Ikazidi, kukumputula ko . . . Muna nkum’a koko kwaku umbangikidi.” Vana ntandu, Yobi wavava kilungisa vava kavova vo: “Ki kimpumbulu kwame ko.” Wavova diaka vo: “Kina ya ngungula ko muna moko, e sambu kiame mpe kiavelela.” (Yobi 10:7; 16:17; 30:20, 21) Kana una vo i wau, Yave wasadisa Yobi ye zola kwawonso mu kunyuvula yuvu yayingi muna kunsadisa kalembi sia sungididi kiasaka muna yandi kibeni. E yuvu yayi yasadisa mpe Yobi mu bakula nene wa Nzambi yo keva kwa muntu. Yobi watambulwila lusadisu yo singika ngindu zandi.—Tanga Yobi 40:8; 42:2, 6.
15, 16. O Yave aweyi kesadisilanga selo yandi o unu?
15 O unu, Yave ovananga mpe luludiku lwasikila kwa selo yandi, olu lutwasanga nluta miayingi. Kasikil’owu, Yesu Kristu wavana kimenga kia lukulu yo ziula nzila ya luloloko lwa masumu meto. Muna kuma kia kimenga kiaki, tulenda kala ye ngwizani ambote yo Nzambi, kana una vo tu wantu alembi lunga. (Yak. 4:8; 1 Yoa. 2:1) Vava tukalanga mu mpasi, tulombanga mwand’avelela a Nzambi kimana watusadisa yo kutukumika. Vana ntandu, tuvwidi Nkand’a Nzambi, avo tutangidi wo yo badika mana tutangidi, tulenda kala twakubama mu zizidila ntonta za lukwikilu. Longoka kulenda kutusadisa mu bakula diambu dia kimfumu kia Nzambi kia nz’amvimba ye kwikizi kia wantu.
16 Nluta miayingi mpe tubakanga mu kala muna kintwadi kia wan’a ngudi ova nza, kina o Yave kevananga madia ma mwanda muna “ntaudi akwikizi yo lulungalalu.” (Mat. 24:45-47) Muna tezo kia 100.000 ma nkutakani za Mbangi za Yave, tuwanga malongi mekutusadisanga yo kutukumika mu zizidila ntonta za lukwikilu. Tulenda mona ziku kia diambu diadi muna nona kia Sheila, dumbelele una vo Mbangi a Yave kuna Alemanha.
17. Yika nona kisonganga o mfunu wa kalanga mu tukutakanu tw’Akristu.
17 Lumbu kimosi vava kakala kuna sikola, muna kalasi kia Sheila ke mwakala nlongi ko. Akundi andi a kalasi bayantika sakanena lekwa kia mpandu (prancheta Ouija). Vana vau, Sheila wavaika muna kalasi. Vava kawa dina diabwila akw’andi, wayangalala wau vo wakikatukila mo. Vava basadila prancheta Ouija, alongoki akaka bamona nkwiya, bamona wonga yo tina. Nki kiasadisa Sheila mu bak’e nzengo za vaika muna kalasi? Sheila wavova vo: “Una diambu diadi kediavangamene ko, elongi twawá kuna lukutakanu mun’Eseka dia Kintinu diasonga e vonza kia sadila prancheta Ouija. Muna kuma kiaki, yazaya dina mfwete vanga. Yazola mwesa Yave e kiese, nze una wasonama muna Ngana 27:11.” Ekwe kiese kamona Sheila wau vo wakala muna lukutakanu yo tamb’o matu muna malongi!
18. Adieyi ozindalala vanga?
18 Yambula konso muntu mu yeto kawilanga malongi tuvewanga kwa nkubik’a Nzambi. Tulenda wá yo tambula luludiku yo lusadisu tuvwanga mfunu vava tukalanga muna tukutakanu, tanganga Nkand’a Nzambi, yovo longoka nkanda mibakulwisanga Nkand’a Nzambi, samba yo vanga kikundi y’Akristu azikuka. Yave zolele vo twasimbinina kwikizi kieto, una ye vuvu vo tukwamanana wo vanga. Ekwe elau diampwena tuvwidi dia tundidika nkumbu a Yave, dia sikila ye kwikizi yo mwesa ntim’a Yave e kiese!
Nga Osungamenanga?
• Satana nkia mambu mampasi ketwasanga?
• Nkia lekwa kisundidi e ntalu tuna kiau?
• Kikundi kieto yo Yave mu nki kitukanga?
• O Yave aweyi kesadisilanga selo yandi o unu?
[Foto ina muna lukaya lwa 8]
Nga okalanga y’etima dia zayisa o zayi una wau kw’akaka?
[Foto ina muna lukaya lwa 9]
Tulenda sadisa mpangi zeto mu simbinina kwikizi kiau
[Foto ina muna lukaya lwa 10]
Valentina watambulwila vidisa yawonso kakala yau mu lembi kulula kwikizi kiandi