Sadila Nzambi a Luvevoko
“I yau yiyi e nzol’a Nzambi, tulunda nkanikinu miandi: e nkanikinu miandi ke miampasi ko.” —1 YOA. 5:3.
NGA OLENDA VANA E MVUTU?
Aweyi Satana kalenda kutufidila mu yindula vo nsiku mia Nzambi miampasi?
Ekuma tufwete toma kuyikengela muna sola akundi eto?
Adieyi dilenda kutusadisa mu sikila ye kwikizi muna Nzambi a luvevoko?
1. Aweyi Yave kesadilanga luvevoko lwandi? Nkia luvevoko kavana kwa Adami yo Eva?
YAVE kaka ovwidi luvevoko lwa kondwa tezo. Kansi, ke sadilanga luvevoko lwandi mu mpila yambi ko. Ka simbinina luvevoko lwalu yandi kaka ko ngatu langidila mawonso bevanganga selo yandi. Kansi, wabavana nswa a kuyisolela ukubasadisanga mu lungisa nsatu zau zawonso zambote. Kasikil’owu, Nzambi nkanikinu mosi kaka kavana kwa Adami yo Eva i sia vo, lembi dia “nti a zayila wete yo bi.” (Etu. 2:17) Ekwe luvevoko lwampwena bavewa! Ediadi disonganga vo bafwana vanga luzolo lwa Mvangi au.
2. Ekuma mase meto mantete bavidisila luvevoko lwau kabavana Nzambi?
2 Ekuma Nzambi kavanina luvevoko lwampwena kwa mase meto mantete? E kuma kadi mu mpw’andi kabavangila ye ntona zambote. Yave wakala ye vuvu vo o zola muna Mvangi au kukubafila mu mpila yambote. (Etu. 1:27; Roma 2:15) Diankenda kikilu, kadi Adami yo Eva ke bayangalala ko luvevoko kabavana o Mvani a Moyo. Basola luvevoko kabavana Satana i sia vo bayisolela edi diambote y’edi diambi. Vana fulu kia kala ye luvevoko lwakieleka, mase meto mantete bayiteka ye mbongo au muna ubundu w’esumu diatwasa mfwilu miayingi.—Roma 5:12.
3, 4. Adieyi Satana kevavanga vo twayindula mu kuma kia nkanikinu mia Yave?
3 Wau vo Satana wavukumuna wantu wole alunga ye mbasi zayingi kun’ezulu mu bembola kimfumu kia Nzambi, olenda mpe kutuvukumuna. E ntambu miandi ke misobanga ko. Ovavanga kutufila mu yindula vo nkanikinu mia Nzambi miampasi ye luvevoko lweto mikakidilanga. (1 Yoa. 5:3) Wantu a nza i wau beyindulanga, avo tuvangidi yau kikundi, yeto mpe tulenda tanginina ngindu zazi. Mpangi mosi ankento una ye kimbuta kia mvu 24 ona wata zumba, wavova vo: “Akundi ambi bamvukumuna kadi wonga yamonanga mu lembi vanga mana bavanganga.” Nanga ngeye mpe umpukumuni wa akundi aku owanananga wau.
4 Diankenda kikilu, kadi yikundi yambi ilenda kala mpe mu nkutakani. Mpangi mosi w’etoko wavova vo: “Yazaya ampangi babandanga kimakangu ye mindembi-kwikila. Ekolo yakulukiana yau yo viokesa ntangwa yayingi kumosi, mono mpe yayantika tanginina mana bavanganga. Yayantika yoya muna mwanda. Kiayangalalanga diaka madia ma mwanda ko muna nkutakani yo vaika mu salu kia umbangi. Vava yabakula diambu diadi yabaka nzengo za yambula kala yau entwadi.” Nga omwene una akundi aku balenda kuvukumunwina? Yambula twabadika nona ya Nkand’a Nzambi ilenda kutusadisa o unu.—Roma 15:4.
WAWOMBOLA NTIMA MIAU
5, 6. Aweyi Abesalome kavunginikina akaka? Nga ekani diandi dialungana?
5 Nkand’a Nzambi uyikanga wantu ayingi ana bavukumuna akaka. Mosi muna wantu awaya i Abesalome wa mwan’a Davidi wa Ntinu. Abesalome mpw’ambote kakala yau. Kansi, muna kuma ki’eloko diakala muna ntim’andi, nze Satana, wayantika lokokela kunda kia kintinu kia s’andi kina kakadila ye nswa ko.a Muna vava kutumuna kintinu, Abesalome wayantika vunginika Aneyisaele vo wete diau katokanenanga yo kubasonga vo ke ven’ona watumbwa kwa ntinu ko lenda kubawila. I bosi, nze una kavanga Satana muna mpatu a Edene, Abesalome wayisonga kwa Aneyisaele nze mvangi a mawete yo tianguna se diandi.—2 Sam. 15:1-5.
6 Nga ekani dia Abesalome dialungana? Dialungana mu fikolo, kadi Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “O Abesalome kawombola ntima mia Aneyisaele.” (2 Sam. 15:6) Kansi, muna kuma kia umvwania wandi, Abesalome wabaka mfwilu. Wafwa lufwa lwa nsoki kumosi ye ndonga ina kavukumuna.—2 Sam. 18:7, 14-17.
7. Adieyi tulenda longoka muna lusansu lwa Abesalome? (Tala fwaniswa muna lukaya lwa 14.)
7 Ekuma Aneyisaele akaka bavukumunwinwa mu sazu? Nanga bayangalala lekwa ina kabasilanga o nsilu Abesalome. Nanga mpw’andi ambote yabatunta. Kiakala nkia kuma bakala kiau, tuna ye ziku vo, ke bakala ye kwikizi ko muna Yave ye ntinu ona kasola. O unu, Satana osadilanga wantu ayingi bena nze “Abesalome” muna wombola ntima mia selo ya Yave. Nanga bevovanga vo, ‘nkanikinu mia Yave miampasi. Awonso ana ke besadilanga Yave ko bavwidi zingu kiambote.’ Nga olenda bakula vo mvovo miami mia luvunu yo kwamanana songa kwikizi muna Nzambi? Nga ozeye wo vo “nsiku aziku” a Yave ye “nsiku a Kristu” kaka ulenda kutwasila luvevoko lwakieleka? (Yak. 1:25) Avo i wau, zitisanga nsiku wau yo lembi sadila luvevoko lwa Kikristu mu mpila yambi.—Tanga 1 Petelo 2:16.
8. Nkia nona yakieleka isonganga vo olembi lemvokela nkanikinu mia Yave ke ditwasanga kiese ko?
8 Satana aleke keluta vukumunanga. Mpangi mosi eyakala una ye tezo kia mvu 30 wavova mu kuma kia kileke kiandi vo: “Yabadikilanga nsiku mia Yave nze nkaku, ke lutaninu ko.” Muna kuma kiaki, wata zumba. Kansi, ke kiantwasila kiese ko. Wavova vo: “Se mvu miayingi yikuyitumbanga ye kuyibanza.” Mpangi mosi akento vava kasungamena mvu mia kileke kiandi wavova vo: “Vava yata zumba yakendalala ye kuyibadikila nze yakondwa mfunu. Kana una vo mvu 19 miviokele kala, ngindu zazi zambi ke zifokokanga ko.” Mpangi akento wakaka wavova vo: “Ozaya vo mavangu mame mambi azolw’ame makendeleka, diangyoyesa muna mwanda yamuna nitu. Ovidisa dienga dia Yave mfwilu wayingi ditwasanga muna zingu. Satana ke zolanga ko vo wayindula mfwilu miami.
9. (a) Nkia yuvu ilenda kutusadisa mu zaya mpila tubadikilanga Yave ye nkanikinu miandi? (b) Ekuma dinina diamfunu mu toma zaya Nzambi?
9 Diankenda kikilu kadi aleke ayingi ye ambuta muna nkutakani mu mpasi bebakulwilanga mfwilu mia kulula nkanikinu mia Nzambi. (Ngal. 6:7, 8) Muna kuma kiaki, ukiyuvula vo: ‘Nga nzeye e ntambu kalenda sadila Satana muna kumpukumuna? Nga ibadikilanga Yave nze Nkundi ame ambote, ona ovovanga ludi ntangwa zawonso yo tokanena wete diame? Nga ikwikilanga vo Yave kalendi sima lekwa kiambote ko eki kilenda kuntwasila kiese?’ (Tanga Yesaya 48:17, 18.) Muna vana mvutu zasikila muna yuvu yayi, ofwete toma zaya Yave. Ofwete kumbadikilanga nze Nkundi aku yo zaya vo nsiku ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi misonganga e ziku vo otoma kuzolanga ye kalendi kakidila luvevoko lwaku ko.—Nku. 25:14.
LOMBA NTIM’A NGANGU YE LEMVO
10. Ekuma tufwete sila ngolo mu tanginina Solomo w’etoko dia Ntinu?
10 Vava kakala nleke, Solomo yo lusakalalu lwawonso walomba muna sambu vo: “Vo i mono kimwana-mwana ngina; owu wa vaika yo kota kizeye wo ko.” I bosi, walomba ntim’a ngangu ye lemvo. (1 Nti. 3:7-9, 12) Yave wavana mvutu za sambu kiaki kia ziku, diau adimosi mpe kesinga vanga kwa ngeye, wakala nleke yovo mbuta. Dialudi, Yave kesinga kuvana ngangu ye umbakuzi ko mu mpil’esivi. Kansi, muna kuvana ngangu ofwete sia ngolo za longoka Diambu diandi, lomba mwand’avelela muna sambu yo sianga sungididi muna nkubika za mwanda muna nkutakani ya Kikristu. (Yak. 1:5) Muna nkubika zazi zawonso, Yave ovananga ngangu kwa selo yandi kumosi y’aleke. Kansi, ke vananga ngangu zazi ko kw’awana bebembolanga luludiku lwandi ngatu ana beyikilwanga vo “akwa ngangu” mu nza yayi.—Luka 10:21; tanga Nkunga 119:98-100.
11-13. (a) Nkia diambu diamfunu tulenda longoka muna Nkunga 26:4, Ngana 13:20 ye 1 Korinto 15:33? (b) Aweyi olenda sadila sono yayi ya Nkand’a Nzambi?
11 Yambula twabadika yaka sono ya Nkand’a Nzambi ilenda kutusadisa mu zaya mfunu wa longoka Nkand’a Nzambi yo badika mana tutanganga yo toma zaya Yave. Konso sono kisonga diambu diamfunu mu kuma kia sola akundi eto. “Kivwende ya fwafwala ya wantu ko; Kikwenda kumosi ye mpuki ko.” (Nku. 26:4) “On’okangala y’akwa ngangu, okal’e ngangu: O makangu ma mazowa, mpasi kemona.” (Nga. 13:20) “E yikundi yambi ifwasa fu yambote.”—1 Kor. 15:33.
12 Nkia diambu diamfunu tulenda longoka muna sono yayi? (1) Yave ozolele vo twakala ye ngangu muna sola akundi eto. Ozolele kututanina muna mambu malenda kututwasila vonza yo fwasa ngwizani eto yo yandi. (2) Akundi eto balenda kutufila mu vanga edi diambote yovo edi diambi. Tumonanga e ziku kia diambu diadi lumbu yawonso. E sono yayi itoma songanga vo Yave ozolele simba ntima mieto. Mu kia mpila? E sono yayi ke yasonama ko nze nsiku. Ke ivovanga ko vo, “kufwete vanga ko . . . ” Kansi, yasonama nze lulukisu lwa ziku. Dialudi, Yave okutuvovesanga vo: ‘Tala lulukisu lwalu lwa ziku. Nga osinga lo lemvokela? Adieyi dina muna ntim’aku?’
13 Wau vo e sono yayi yau tatu yasonama nze lulukisu lwa ziku, yamfunu kikilu, ilenda sadilwa muna mambu ma mpila mu mpila. Muna bong’e nona, ukiyuvula vo: Aweyi ndenda vengela yikundi ‘y’ampuki’? Nkia mpila ndenda vangila kikundi ye wantu awaya? (Nga. 3:32; 6:12) Aki nani “y’akwa ngangu” ana Yave kazolele vo yavanga yau kikundi? Aki nani i “mazowa” mfwete venga? (Nku. 111:10; 112:1; Nga. 1:7) Nkia “fu yambote” ndenda fwasa kele vo nsolele yikundi yambi? Nga mu nza kaka ndenda sololwela akundi ambi? (2 Pet. 2:1-3) Nkia mvutu lenda vana muna yuvu yayi?
14. Aweyi lenda tomesena fuku wa Nsambila y’Esi Nzo aku?
14 Avo otomene badika e sono yayi, fimpa sono yakaka ya Nkand’a Nzambi eyi isonganga nyindu a Nzambi muna diambu dikutokanesanga y’esi nzo aku.b Amase nulenda badika diambu diadi muna fuku wa Nsambil’eno ya Esi Nzo. Muna Nsambila ya Esi Nzo, nukala y’ekani dia sadisa konso muntu muna nzo katoma zaya e nzol’ampwena kekutuzolang’o Nzambi nze una usonganga nsiku ye nkanikinu miandi. (Nku. 119:72) Elo, elongi diadi difwete sadisa awonso muna nzo kimana batoma finama Yave ye muntu ye nkw’andi.
15. Aweyi lenda zayila vo ovwidi ntim’a ngangu ye lemvo?
15 Aweyi lenda zayila vo ovwidi ntim’a ngangu ye lemvo? Olenda zaya diambu diadi muna tezanesa ngindu zaku ye ngindu za selo ya Nzambi yakwikizi kuna nz’ankulu nze Davidi ona wasoneka vo: “Ovanga luzolo luaku, e Nzambi ame, kwau nyangalelele; O nsiku aku wina muna nsi ame a ntima.” (Nku. 40:8) Diau adimosi mpe, nsoneki a Nkunga 119 wavova vo: “Kuna kwa nzola nzolele nsiku aku! I mpimpit’ame e lumbu mvimba.” (Nku. 119:97) O zola kwaku ke kunungunukinanga mu mpil’esivi ko. Kansi, divavanga vo walongokanga Nkand’a Nzambi, samba, badika mana olongokanga ye nsambu ovwanga muna lemvokela nkanikinu mia Yave.—Nku. 34:8.
TATIDILA LUVEVOKO LWAKU LWA KIKRISTU
16. Adieyi tufwete sungamenanga muna tatidila luvevoko lwakieleka?
16 Tuka kuna nz’ankulu, wantu muna zula yawonso benwananga e vita mu kuma kia luvevoko. Diau adimosi mpe, ngeye ofwete kala wakubama mu nwana vita a kimwanda muna tatidila luvevoko lwaku lwa Kikristu. Sungamena dio vo mbeni zaku ke Satana kaka ko ye umpukumuni wa nz’andi. Usumuki waku ye ntima usundidi mawonso o tekama, mbeni zaku mpe. (Yer. 17:9; Ef. 2:3) Kansi, muna lusadisu lwa Yave olenda sunda vita yayi. Konso ntangwa osunda vita yayi kana nkutu muna mambu makete, nluta miole ovwa. Wantete, omwesa ntim’a Yave kiese. (Nga. 27:11) Wazole, konso ntangwa ovwa nluta mia lemvokela “nsiku aziku a vevoka,” ekani diaku dia kangalela muna ‘nzila mbatakani’ ifilanga ku moyo a mvu ya mvu disikila. Kuna sentu, osinga vwa luvevoko lwakieleka luna Yave kasila nsilu kwawonso besikila ye kwikizi muna yandi.—Yak. 1:25; Mat. 7:13, 14.
17. Ekuma ka tufwete yoyela ko mu kuma kia usumuki weto? Nkia lusadisu kevananga Yave kele vo tusumukini?
17 Ezak’e ntangwa, yeto awonso tusumukanga. (Kim. 7:20) Avo diadi dibwididi, kuyoyi ko ngatu yindula vo kuna mfunu ko. Vanga mawonso muna singika konso vilwa vangidi. Kele vo divwilu mfunu, lomba lusadisu kw’akuluntu muna nkutakani. Yakobo wasoneka vo: ‘E sambu kia lukwikilu kivuluz’on’oyela, o Yave okuntelamesa; ovo sumuka kasumukini, oyambulwilwa mo.’ (Yak. 5:15) Vana ntandu, kuvilakani ko vo Nzambi nkwa nkenda, diambu diambote kamona muna ngeye vava katunta mu nkutakani. (Tanga Nkunga 103:8, 9.) Ekolo ovanganga ngolo za sadila Yave ye ntim’asikila, kesinga kuyambula ko.—1 Tus. 28:9.
18. Adieyi tulenda vanga kimana twavwa nluta mia sambu kia Yesu kiasonama muna Yoane 17:15?
18 Muna fuku wansuka kakala ova ntoto, Yesu wasamba muna wete dia ntumwa zandi zakwikizi 11 vo: “Wabakenges’aka muna ndiona wambi.” (Yoa. 17:15) Yesu ke ntumwa zandi kaka ko katokanenanga, kansi alandi andi awonso. Muna kuma kiaki, tulenda kala ye ziku vo muna vana mvutu za sambu kia Yesu, Yave osinga kututanina muna ntangw’ampasi. “[Yave] ngubu kw’awana bediatilanga muna ziku; Kalangidila ngyenda za unsongi.” (Nga. 2:7, 8) Kieleka, ezak’e ntangwa diampasi dikalanga mu diatila muna nzil’a ziku, kansi mu nzila yayi kaka tuvwila moyo a mvu ya mvu yo luvevoko lwakieleka. (Roma 8:21) Ka tuyambula konso muntu ko katuvukumuna muna nzila yayi.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
a Vava Nzambi kasia nsilu a “mbongo” yivinga vana kunda kia kintinu kia Davidi, Abesalome wawutuka kala. Muna kuma kiaki, Abesalome wazaya wo vo Yave kansola ko mu vinga vana kunda kia Davidi.—2 Sam. 3:3; 7:12.
b Nulenda sadila sono kia 1 Korinto 13:4-8. Muna sono kiaki Paulu wayika e nsas’a zola ye sono kia Nkunga 19:7-11 isonganga nsambu tulenda vwa muna lemvokela nsiku mia Yave.
[Mafoto zina muna lukaya lwa 14]
Aweyi tulenda zayila awana bena nze Abesalome o unu yo kubavenga?