Yambula Diambu Dia Nzambi Diaminika Eyendelo Diaku
“E diambu diaku i . . . ntemo eyendelo diame.”—NKUNGA 119:105.
1, 2. E diambu dia Yave aweyi dilenda minikina eyendelo dieto?
DIAMBU dia Yave diminika eyendelo dieto kele vo tuyambwidi diavangama. Muna bak’e nluta mia ntemo wau wa mwanda, tufwete longokanga e Diambu dia Nzambi ye sungididi kiawonso yo sadila malongi mandi. Mu mpila yayi kaka tulenda vovela nze ntozi a nkunga: “E diambu diaku i mini kia tambi yame, yo ntemo eyendelo diame.”—Nkunga 119:105.
2 O wau yambula twabadika Nkunga 119:89-176. Ekwe mambu ma mfunu mena muna tini yayi, yakubikwa mu kunku 11! Mambu mama malenda kutusadisa mu sikila muna nzila yifilanga ku moyo a mvu ya mvu.—Matai 7:13, 14.
Ekuma Tufwete Yangalela e Diambu dia Nzambi?
3. O Nkunga 119:89, 90 aweyi usongelanga vo tulenda bund’e vuvu muna diambu dia Nzambi?
3 O yangalela e diambu dia Yave dikutusikidisa muna mwanda. (Nkunga 119:89-96) O ntozi a nkunga wayimbila vo: “Yakwele mvu, e Yave, e diambu diaku disikidiswa kun’ezulu. . . . Wasikidisa nza, isieme.” (Nkunga 119:89, 90) Muna diambu dia Nzambi, e ‘mîna miandi mi’ezulu’—ntangwa, ngonde, ntetembwa zizietanga ye sikididi kiawonso yo ntoto wasikidiswa yakwele mvu. (Yobi 38:31-33; Nkunga 104:5) Tulenda bund’e vuvu muna konso diambu divaikanga muna nua a Yave. Konso dina kevovanga o Nzambi ‘disikila’ muna lunganesa luzolo lwandi.—Yesaya 55:8-11.
4. O yangalela e diambu dia Nzambi aweyi kuvanganga kwa selo yandi ana bemonanga e mpasi?
4 O ntozi a nkunga nga ‘wavila muna mpasi zandi, kele vo kayangalelanga nsiku mia Nzambi ko.’ (Nkunga 119:92) O ntozi a nkunga kabangikwanga kwa nzenza ko, kansi kwa Aneyisaele akuludi a nsiku ana bansembanga. (Fuka 19:17) Kansi, ediadi ke dianyoyesa ko kadi wazolanga e nsiku mia Nzambi. Kuna Korinto, Paulu wa ntumwa wakala ‘mu vonza vana vena mpangi zaluvunu,’ nanga mpe ye “mbuta za ntumwa” zina zavavanga e mbi muna yandi. (2 Korinto 11:5, 12-14, 26) Kansi Paulu wasikila muna mwanda, kadi wayangalelanga e diambu dia Nzambi. Tuzolanga ampangi zeto kadi tuyangalelanga e Diambu dia Yave yo lemvokela mana kevovanga. (1 Yoane 3:15) Kana una vo e nza ikutumenganga, ke tuvilakananga malongi ma Nzambi ko. Tukwamanananga vanga luzolo lwandi muna kintwadi kia zola y’ampangi zeto, wau tuyindulanga e kiese kiakwele mvu tukala kiau muna salu kia Yave.—Nkunga 119:93.
5. Asa wa Ntinu aweyi katombela Yave?
5 Muna songa vumi weto kwa Yave, tufwete samba nze ntozi a nkunga: “Mono i waku, umpuluza; kadi malongi maku ntombele.” (Nkunga 119:94) Asa wa ntinu watomba Yave, wakatula umpumbulu muna Yuda. Muna mvu una wa 15 wa luyalu lwa Asa (963 vitila tandu kia Kristu), muna lukutakanu lwampwena, o nkangu a Yuda ‘bakanga ekangu dia tomba Yave.’ O Nzambi ‘wayambula kasololwa kwa yau’ yo ‘kwamanana kubavana e vundu muna ndambu zawonso.’ (2 Tusansu 15:10-15) E nona kiaki kifwete kasakesa konso muntu wayambula e nkutakani ya Akristu mu tomba diaka Nzambi. O Yave osambula yo tanina awana bevutukanga mu lungana yo nkangu andi.
6. Nkia fu kikututanina mu vonza kia mwanda?
6 E diambu dia Yave dikutuvana ngangu zilenda kututanina muna vonza kia mwanda. (Nkunga 119:97-104) E nsiku mia Nzambi mikutuvananga ngangu zisundidi mbeni zeto. O lemvokela e nkanikinu miandi dikutuvana ngangu, o ‘lunda e nsiku miandi dikutuvana umbakuzi usundidi anunu.’ (Nkunga 119:98-100) Avo e mvovo mia Yave ‘mizenza muna matu meto nze wiki muna nua mieto,’ tuvenga e “ngyenda zawonso za luvunu.” (Nkunga 119:103, 104) Ediadi dikututanina mu vonza kia mwanda vava tuwanananga y’akwa lulendo, akwa lunzi yo wantu ambi omu lumbu yayi ya mbaninu.—2 Timoteo 3:1-5.
Mini kia Tambi Yeto
7, 8. Mun’owu wa Nkunga 119:105, adieyi tufwete vanga?
7 E diambu dia Nzambi i nto a ntemo a mwanda. (Nkunga 119:105-112) Kana vo tu Akristu akuswa yovo tu “mameme makaka,” tuvovanga vo: “E diambu diaku i mini kia tambi yame, yo ntemo eyendelo diame.” (Yoane 10:16; Nku. 119:105) E diambu dia Nzambi dina nze ntemo uminikanga e nzil’eto, kimana twalembi tá esakuba yo bwa muna mwanda. (Ngana 6:23) I dianu vo, tufwete yambula vo diambu dia Yave diakala se mini kia tambi yeto.
8 Tufwete sikila nze una wakala ntozi a nkunga 119. Wabaka e nzengo zalembi vengomoka muna nkanikinu mia Nzambi. Wavova vo: “Ndidi ndofi, nsikidisi yo, vo nlunda nzengo zaku zansongi.” (Nkunga 119:106) Yeto mpe katufwete vezanga ko o mfunu wa longoka Nkand’a Nzambi lumbu yawonso yo kalanga muna tukutakanu twa Akristu.
9, 10. Aweyi tuzayidi wo vo muntu wayiyekola kwa Yave olenda ‘tungiana muna malongi mandi’? Ediadi aweyi dilenda vengelwa?
9 O ntozi a nkunga ‘katungiana muna malongi ma Nzambi ko.’ Kansi, ediadi dilenda bwila konso muntu wakiyekola kwa Yave. (Nkunga 119:110) Solomo wa ntinu, watungiana kana una vo wakala mwisi kanda diakiyekola kwa Yave yo sadila e ngangu kavewa kwa Nzambi kuna lubantiku. “Wasumukiswa kwa akento anzenza” yo kumfila mu sambila nzambi za luvunu.—Nekemiya 13:26; 1 Ntinu 11:1-6.
10 Satana wa “mbaki a nuni,” ntambu miayingi kelekanga. (Nkunga 91:3) Kasikil’owu, o nsambidi a luvunu olenda kutuvengomona muna nzil’a ntemo a mwanda yo kutufila muna tombe ki’abendomoki. Akristu muna Tuatira, bakala yo “nkento Izebele,” nanga buka kia akento balonganga akaka mu sambila teke yo tá zumba. Yesu kayambulwila fu yayi yambi ko, yeto mpe katufwete yo yambulwila ko. (Lusengomono 2:18-22; Yuda 3, 4) Ikuma vo, yambula twalomba lusadisu lwa Yave mpasi vo twalembi vengomoka muna nsiku miandi, kansi twasikila muna ntemo utukanga kwa Nzambi.—Nkunga 119:111, 112.
Tukumikwanga kwa Diambu dia Nzambi
11. Mun’owu wa Nkunga 119:119, o Nzambi aweyi kebadikilanga yimpumbulu?
11 Avo ketuvengomoka muna nkanikinu miandi ko, o Nzambi okutukumika. (Nkunga 119:113-120) Ketuzolanga “akwa nyindu miole” ko, nze una Yesu kezolelanga ko awana bekuyikilanga vo Akristu kansi baleboka. (Nkunga 119:113; Lusengomono 3:16) Wau vo tusadilanga Yave yo ntim’eto wawonso, una ‘s’eswekameno dieto’ yo okutukumika. ‘Omwena abendomoki e ngemi’ mu kuma kia luvunginiku yo luvunu lwau. (Nkunga 119:114, 117, 118; Ngana 3:32) Obadikilanga yimpumbulu yayi nze “yi wa tadi” i sia vo, mvindu yikatulwanga muna matadi mantalu nze palata ye wolo. (Nkunga 119:119; Ngana 17:3) Yambula twasongang’o zola muna nkanikinu mia Nzambi kimana twalembi fwaswa kumosi ye yimpumbulu.
12. Ekuma vumi wa Yave winina o mfunu?
12 Ntozi a nkunga wavova vo: “E nitu ame ikankumukini muna wonga waku [Yave].” (Nkunga 119:120) Avo tuzolele vo Nzambi katukumika nze selo yandi, tufwete kala yo vumi wa Nzambi, usongelwanga muna venga mana kemenganga. Vumi wa Yave wafila Yobi mu kala ye zingu kia unsongi. (Yobi 1:1; 23:15) O vumi wa nzambi ukutusadisa mu zizidila muna nzila iyangidikanga Nzambi, kana nkutu nkia mpasi tunwana zau. Sambu ya lukwikilu yivavwanga muna kala yo luzindalalu.—Yakobo 5:15.
Tusamba ye Kwikizi
13-15. (a) Ekuma tulenda kadila ye vuvu vo e sambu yeto iwakana? (b) Adieyi dilenda bwa avo katuzeye dina tulomba ko muna sambu? (c) Songa una Nkunga 119:121-128 ulenda kadila betela ye ‘bumu yeto ilembi tatukana’ muna sambu.
13 Tulenda samba ye vuvu vo Nzambi ovanga edi diambote mu kuma kieto. (Nkunga 119:121-128) Nze ntozi a Nkunga, tuna ye vuvu vo e sambu yeto iwakana. Ekuma? Ekuma kadi nsiku mia Nzambi tuzolanga “ke mu wolo ko yovo wolo ya wolo.” Vana ntandu, ‘tubadikilanga malongi mawonso ma Nzambi vo mansongi.’—Nkunga 119:127, 128.
14 O Yave owanga sambu yeto kadi kuna kwikizi tusambilanga yo lungisang’e nsiku miandi. (Nkunga 65:2) Kansi, adieyi tuvanga kele vo ezak’e ntangwa, katuzeye dina tulomba ko muna sambu, mu kuma kia mpasi zasaka? Muna ntangwa yayina, “o mwanda, yandi kibeni, okutudodokelelelanga ye bumu ilembi tatukana.” (Roma 8:26, 27) Muna kolo kiakina, o Nzambi otambulwilanga e mvovo mina muna Diambu diandi nze sambu ya mpasi zeto.
15 O Nkand’a Nzambi wazala ye sambu ye mvovo milenda kala betela ye ‘bumu yeto ilembi tatukana.’ Kasikil’owu, tubadika Nkunga 119:121-128. E mambu mayikilu vava malenda fwanana ye ma zingu kieto. Avo wonga wa bangikwa tuna wau, tulenda lomba lusadisu lwa Nzambi nze un’o ntozi a nkunga kalombela lusadisu. (Tini kia 121-123) Yindula vo diambu diampwena tuzolele vanga. Tulenda lomba muna sambu vo mwand’a Yave watusadisa mu sungamena yo landa nkanikinu miandi. (Tini kia 124, 125) Kana una vo ‘tusaulanga konso ngyend’a luvunu,’ tufwete lombanga kwa Nzambi katusadisa kimana twalembi kulula e nsiku miandi. (Tini kia 126-128) Avo tutangidi o Nkand’a Nzambi lumbu yawonso, tulenda sungamena sono nze yayi vava tusambanga kwa Yave.
Nkanikinu mia Yave Mikutusadisanga
16, 17. (a) Ekuma tuvwilanga e nkanikinu mia Nzambi o mfunu ye aweyi tufwete mio badikilanga? (b) Akaka aweyi balenda kutubadikila? Kansi adieyi disundidi o mfunu?
16 Avo tuzolele vo Nzambi kawá e sambu yeto yo vwa edienga diandi, tufwete lemvokelanga e nkanikinu miandi. (Nkunga 119:129-136) Wau vo tulenda vilakana, tuvwidi mfunu wa nkanikinu mia Yave mu kutusungamesa e nsiku ye malongi mandi. Kieleka, tuyangalelanga o ntemo a mwanda utukanga muna konso umbakuzi wampa wa diambu dia Nzambi. (Nkunga 119:129, 130) Tuna mpe ye kiese wau vo Yave ‘wakiesesa ndose andi muna yeto’ kana una vo ‘meso meto mekukulanga nkukwila mia maza’ mu kuma ki’akaka bekululanga nsiku miandi.—Nkunga 119:135, 136; Ntalu 6:25.
17 Tuna ye vuvu vo tuvwa edienga dia Nzambi avo tulemvokela e nkanikinu miandi miansongi. (Nkunga 119:137-144) Wau vo tu selo ya Yave, tuzeye wo vo una yo nswa wa kutuvana nkanikinu miandi miansongi yo vava vo twalemvokela mio. (Nkunga 119:138) Wau vo ntozi a nkunga walemvokelang’e nsiku mia Nzambi, ekuma kavovela vo: “I nkè kwame yo vezwa”? (Nkunga 119:141) Nanga, wayika e mpila yina kabadikilwanga kw’atantu andi. Avo tuzindalele muna nzila unsongi, akaka nanga balenda kutuveza. Kansi, edi disundidi o mfunu i zaya vo Yave okutuzolanga, kadi tuzingilanga ngwizani ye nkanikinu miandi miansongi.
Muna Ngemba yo Luvuvamu
18, 19. O lemvokela e nkanikinu mia Nzambi nkia nluta ditwasanga?
18 O lunda e nkanikinu mia Nzambi dikutufinamesanga yo yandi. (Nkunga 119:145-152) Wau vo tusianga e sungididi muna nkanikinu mia Yave, tuzeye wo vo tulenda samba kwa yandi muna nsi a ntim’eto yawonso yo kala ye vuvu vo okutuwa. Nanga tulenda sikama ‘muna mene-mene’ yo lomba lusadisu. Ekwe ntangw’ambote muna samba! (Nkunga 119:145-147) O Nzambi una mpe lukufi yo yeto kadi tuvenganga evangu diasafu yo badikila diambu diandi vo dialudi nze una Yesu kavanga. (Nkunga 119:150, 151; Yoane 17:17) E ngwizani eto yo Yave ikututaninanga mu nza yayi ya mpasi, ikututanina mpe muna vita ya Armangedo.—Lusengomono 7:9, 14; 16:13-16.
19 Tuna yo luvuvamu lwakieleka wau vo tuzitisanga e diambu dia Nzambi. (Nkunga 119:153-160) Nswaswani ye yimpumbulu, ‘ke tuvengomokanga nkanikinu mia Yave ko.’ Wau vo tuzolanga e nsiku mia Nzambi, tuna yo luvuvamu muna walakazi wandi. (Nkunga 119:157-159) E nkanikinu mia Yave mikutusadisa twasungamena dina kevavanga kwa yeto muna konso diambu. Kuna diak’esambu, e nsiku mia Nzambi mikutusingikanga, tuzeye o nswa wa Mvangi eto wa kutusingika. Wau tuzeye vo ‘e kimbangumuna kia diambu dia Nzambi i ziku’ ye katulendi singika ntambi zeto ko yeto kibeni, tutambudilanga luludiku lwa Nzambi kuna mvevo awonso.—Nkunga 119:160; Yeremiya 10:23.
20. Ekuma twinina yo “luvuvamu luayingi”?
20 O zola kweto muna nsiku mia Yave kukututwasilanga luvuvamu. (Nkunga 119:161-168) O lubangamu kalulendi katula “luvuvamu lua Nzambi” ko. (Filipi 4:6, 7) Avo tutoma yangalela e nzengo za Yave, tutoma kunkembelela kana nkutu—“nkumbu nsambwadi muna lumbu.” (Nkunga 119:161-164) O ntozi a nkunga wayimbila vo: “Azodi a nsiku aku bena yo luvuvamu luayingi; ke beteswa sakuba ko.” (Nkunga 119:165) Avo tuzola yo lunda nsiku mia Yave, ke tutá sakuba ko muna kimwanda mu kuma kia diambu divangidi o muntu yovo mu diambu diakaka.
21. Nkia nona ya Nkand’a Nzambi isonganga vo ke tufwete tá sakuba ko avo ntantani zikotele muna nkutakani?
21 Wantu ayingi beyikwanga muna Nkand’a Nzambi ke bayambula konso diambu ko diabatesa sakuba. Kasikil’owu, kanele vo Dioterefe fu yambi kakala yau, Kayu wa Nkristu katá sakuba ko, kansi ‘wakangadilanga muna ludi’. (3 Yoane 1-3, 9, 10) Nanga mu kuma kia ntantani bakala zau, Paulu wakasakesa akento Akristu, Ewodia yo Suntuki, “bakala yo nyindu mosi muna Mfumu.” Basadiswa mu singika e diambu yo kwamanana sadila Yave ye kwikizi kiawonso. (Filipi 4:2, 3) Idianu vo, ke tufwete tá sakuba ko avo ntantani za konso mpila zikotele muna nkutakani. Yambula twakwamanana sia sungididi kia lund’e nsiku mia Yave yo sungamena vo e ‘nzila zeto zawonso zin’oku kena.’ (Nkunga 119:168; Ngana 15:3) Muna mpila yayi, ke vena lekwa ko kikatula o “luvuvamu luayingi” tuna lwau.
22. (a) Nki’elau tuvwa avo tulemvokela Nzambi? (b) Aweyi tufwete badikilanga awana bavaika mu nkutakani ya Akristu?
22 Avo tulemvokele Yave ntangwa zawonso, tuvwa elau dia kwamanana kunkembela. (Nkunga 119:169-176) Muna zingila e ngwizani ye nsiku mia Nzambi ke tuvwa kaka luvuvamu lwa mwanda ko, kansi mpe, ‘e befo yeto ikwamanana kembela Yave.’ (Nkunga 119:169-171, 174) Ediadi i lau diampwena tulenda vwa mu lumbu yayi yambaninu. O ntozi a nkunga wazola zinga yo kembela Yave, kansi muna kuma kilembi zayakana, ‘wazungana nze ememe diavila.’ (Nkunga 119:175, 176) Akaka bavaika mu nkutakani ya Akristu nanga bakinu zola Nzambi yo luzolo lwa kunkembela. Yambula twavanga mawonso tulenda muna kubasadisa kimana basolola diaka luvuvamu lwa mwanda ye kiese kia kembela Yave kumosi yo nkangu andi.—Ayibere 13:15; 1 Petelo 5:6, 7.
Ntemo Wakwele mvu Mun’eyendelo Dieto
23, 24. Nkia nluta obakidi muna longoka Nkunga 119?
23 O Nkunga 119 ulenda kutusadisa mu mpila zayingi. Kasikil’owu, ulenda wokesa vuvu kieto muna Nzambi kadi usonganga vo e nsambu zasikila mu ‘kangadila muna nsiku a Yave’ zitukanga. (Nkunga 119:1) O ntozi a Nkunga okutusungamesanga vo e ‘kimbangumuna kia diambu dia Nzambi i ziku.’ (Nkunga 119:160) Ka lukatikisu ko vo ediadi diwokesa luyangalalu lweto muna Diambu diasonama dia Nzambi. O badik’o Nkunga 119 dikutufila mu longoka o Nkand’a Nzambi ye sungididi kiawonso. Nkumbu miayingi, o ntozi a nkunga walombanga kwa Nzambi vo: “Undonga mîna miaku.” (Nkunga 119:12, 68, 135) Walomba diaka vo: “Undonga ntona zambote yo zayi kadi nkanikinu miaku nkwikila.” (Nkunga 119:66) Yeto mpe i wau tufwete sambilanga.
24 Malongi ma Nzambi mesadisanga mu kala ye ngwizani ambote yo Yave. O ntozi a nkunga, nkumbu miayingi kakiyikilanga vo selo kia Nzambi. Kieleka, wavova kwa Yave mu mvovo emi: “Mono i waku.” (Nkunga 119:17, 65, 94, 122, 125; Roma 14:8) Ekw’elau diampwena tuvwidi dia sadila yo kembela Yave nze mosi muna Mbangi zandi! (Nkunga 119:7) Nga osadilanga Nzambi ye kiese kiawonso nze nteleki a Kintinu? Avo i wau, kala ye vuvu vo Yave okwamanana kusadisa yo kusambula muna salu kiaki avo okwamanana bund’e vuvu muna diambu diandi yo yambula vo diaminika eyendelo diaku.
Nkia Mvutu Ovana?
• Ekuma tufwete yangalela e diambu dia Nzambi?
• Aweyi tukumikinwanga kwa diambu dia Nzambi?
• Aweyi tusadisilwanga kwa nkanikinu mia Yave?
• Ekuma o nkangu a Yave winina mu ngemba yo luvuvamu?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 9]
E diambu dia Nzambi i nto a ntemo a mwanda
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 10]
Avo tuzolele e nkanikinu mia Yave, ke kutubadikila ko nze “yi wa tadi”
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 11]
Avo tutangidi o Nkand’a Nzambi lumbu yawonso, tulenda sungamena sono ikutusadisa vava tusambanga