Yambula “Nsiku a Walakazi” Walunga-lunga Lubini Lwaku

“Obatwini nua kuna ngangu, o nsiku a walakazi wina vana lubini.” —NGA. 31:26.

1, 2. (a) Asambidi a Yave bekasakeswanga mu yima nkia fu? (b) Adieyi tubadika mun’elongi diadi?

MUNA malongi mayingi mamfunu kavewa Lemuele wa ntinu kwa ngw’andi, wavoveswa mpe e fu kiamfunu kafwete kala kiau o nkento ambote. Wazayiswa vo o nkento ndioyo, “obatwini nua kuna ngangu, o nsiku a walakazi wina vana lubini [lwandi].” (Nga. 31:1, 10, 26) E fu kia wakalazi kifwete kala vana lubini lwa nkento angangu ye kw’awonso bazolele yangidika Yave wa Nzambi. (Tanga Ngana 19:22.) E fu kia walakazi kimonekanga muna mvovo mia asambidi akieleka.

² Nki i walakazi? Kwa nani tufwete songa fu kiaki? Adieyi dilenda kutusadisa mu sia “nsiku a walakazi” vana lubini lweto? E fu kiaki, aweyi kitomesenanga e mbokena vana vena esi nzo ye mpangi zeto Akristu?

Walakazi Utukanga Muna Zola

3, 4. (a) Nki i walakazi? (b) Nkia nswaswani ina vana vena walakazi ye ngemba?

³ O songa walakazi divavanga vo muntu kakala yo zola ye ngemba. O kala ye walakazi i tokanena e wete dia wantu akaka yo songela wo muna mvovo ye mavangu. Wau vo zola mfunu kwina, o songa walakazi divavanga vo twasia wete dia wantu akaka vana fulu kiantete mu kuma kia zola tuna kwau muna yau. Kansi, o mvovo wa Kiyibere wasekolwa vo walakazi, ke uyikanga kaka ngemba ko kesonganga o muntu mu kuma kia zola. O kala yo walakazi i tatidila songa ngemba kwa muntu yavana kilungana ekani disongelwanga e ngemba zazi.

⁴ Vena ye nswaswani yakaka vana vena walakazi ye ngemba. E ngemba zilenda songwa kwa wantu awonso, kana nkutu kwa nzenza. Paulu wa ntumwa ye 275 dia wantu kakala yau vava badimuka muna mbu, basongw’e ngemba kwa esi sanga kia Melìta, wantu ana ke bateka zayana ko. (Mav. 27:37–28:2) Kuna diak’esambu, o songa walakazi disongele vo tatidila e ngwizani yo muntu ona tuna yandi kala e kikundi.a Wau i mpila walakazi wasonga Anekene kwa ‘wan’a Isaele vava bakatuka kuna Engipito.’—1 Sam. 15:6.

Badika yo Samba Mfunu Kwina Muna Songa Walakazi

 5. Nki kilenda kutusadisa mu lunga-lunga lubini lweto?

⁵ O songa walakazi muna mpila ya vovela ke diambu diakete ko. Mu kuma kia lubini, Yakobo wasoneka vo: “Ke ven’on’olenda lo lemvola ko; i bi ulembi vwena, luzele yo nlongo ampondi.” (Yak. 3:8) Nki kilenda kutusadisa mu lunga-lunga yîkwa kiaki kina vo kiampasi mu lemvola kio? E mvovo mia Yesu kw’afidi a nsambila a lumbu yandi milenda kutusadisa. Wavova vo: “Muna ulolo wa ntima i uvovelang’o nua.” (Mat. 12:34) Avo tuzolele songa walakazi muna mpil’eto ya vovela, tufwete yima fu kiaki muna ntima, i sia vo, kiwuntu kieto kiakati. Yambula twazaya una badika yo samba kulenda kutusadisila mu vanga wo.

 6. Ekuma tufwete badikilanga mavangu ma Yave ma walakazi?

⁶ Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo Yave wa Nzambi “mwingi muna walakazi ye ziku.” (Luv. 34:6) Ntozi a nkunga wayimbila vo: “E Yave, e nza izele yo walakazi waku.” (Nku. 119:64) O Nkand’a Nzambi uvwidi tusansu twayingi tusonganga una Yave kasongela walakazi kwa selo yandi. O vaulang’e ntangwa mu badika ‘mavangu ma Yave’ dilenda kutusadisa mu kala y’etima dia yima fu kiaki.—Tanga Nkunga 77:12.

7, 8. (a) Adieyi kavang’o Yave mu kuma kia walakazi wandi kuna kwa Loti y’esi nzo andi? (b) Aweyi kamona Davidi wau kasongwa walakazi kwa Nzambi?

⁷ Kasikil’owu, badika una Yave kavuluzila Loti wa mwan’ankazi a Abarayama kumosi y’esi nzo andi vava kafwasa Sodoma, nsi ina bazingilanga. Ekolo ntangwa yafinamanga, ambasi bayiza kwa Loti bamvovesa vo kabaka esi nzo andi yo vaika muna mbanza mu nzaki zawonso. Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “Kansi ovukuziolele; [ambasi] bansimbidi muna koko, yo muna koko kwa nkaz’andi, yo muna koko kwa wan’andi wole amakento; o Yave wau kamfwidi nkenda; bamvaikisi, bansidi kuna mbazi evata.” Kieleka, tusivikanga vava tubadikanga una Yave kabavuluzila yo kutufila mu yangalela o walakazi kasonga.—Etu. 19:16, 19.

⁸ Badika mpe nona kia Davidi wa Ntinu kuna Isaele yankulu, ona wayimbila vo: ‘[Yave] oyambulwila bi waku wawonso: osasula yimbevo yaku yawonso.’ Davidi watoma vutula matondo kwa Yave wau kaloloka esumu diandi ye Bate-seba. Wakembelela Yave mu vova vo: “Konso una disundidi ezulu o ntoto, i una usuvidi walakazi wandi kw’awana bekumvumina.” (Nku. 103:3, 11) O badika tusansu twatu kumosi ye tusansu twakaka twa Nkand’a Nzambi, dilenda kutufila mu yangalela walakazi wa Yave, kunkembelela yo kumvutula matondo. Ekolo luyangalalu lweto luwokelanga, ediadi dikutufila mu toma tanginina Nzambi aludi.—Ef. 5:1.

 9. Nkia kuma kiasikila bena kiau asambidi a Yave mu songa walakazi muna zingu kiau?

⁹ E nona ya Nkand’a Nzambi isonganga vo Yave osonganga walakazi wandi, i sia vo, zola kwandi kw’awana bena ye ngwizani ambote yo yandi. Kansi, adieyi tuvova mu kuma ki’awana ke bena ye ngwizani ambote ko yo Nzambi? Nga Yave nkwa ntim’ambâdi kuna kwa wantu awaya? Ve kikilu. Muna Luka 6:35 tutanganga vo: “[Nzambi] mvevodi (yovo nkwa ngemba) kuna kwa ntokozi, yo kuna kw’akwa bi.” “Odungumunanga ntangw’andi vana vena wantu ambi yo wantu ambote, yo nokesanga mvula vana ven’asongi, y’ana balembi songa.” (Mat. 5:45) Una ke twalongokele ludi ko yo lemvokela mana twalongoka, Nzambi watusonga ngemba zina kesonganga kwa wantu awonso. Kansi, wau vo tu asambidi andi, okutusonganga o zola kwandi, i sia vo, walakazi wandi. (Tanga Yesaya 54:10.) Muna kuma kiaki, tufwete kumvutulanga matondo. Ekiaki i kuma kiasikila kifwete kutufila mu songanga walakazi muna mvovo mieto ye muna mambu makaka ma zingu kieto.

10. O samba ekuma kwinina o mfunu muna yima e fu kia walakazi muna zingu kieto?

¹⁰ O samba i diambu diamfunu dilenda kutusadisa mu yima e fu kia walakazi. Kadi, o nkwa walakazi fu kia zola ye ngemba kesonganga, ina vo, i fu ya mbongo a mwand’avelela a Yave. (Ngal. 5:22) Avo tuyambula vo mwand’avelela watufila, ediadi dikutusadisa mu yima e fu kia walakazi muna ntima. E mpila isundidi tulenda vwila mwand’avelela a Yave i lomba wo muna sambu. (Luka 11:13) Diamfunu twalombanga mwand’a Nzambi ntangwa zawonso yo yambula vo watufila. Kieleka, o badika yo samba mfunu kwina kele vo tuzolele kala ye nsiku a walakazi vana lubini lweto.

Una Akazi Balenda Songela Walakazi Vava Bemokenanga

11. (a) Aweyi tuzayidi wo vo Yave ovavanga vo akala basonga walakazi kw’akazi au? (b) O nsiku a walakazi aweyi ulenda sadisila yakala mu lunga-lunga lubini lwandi?

¹¹ Paulu wa ntumwa wavovesa akala vo: “Nuzolang’akazi eno, waun’o Kristu wazola dibundu, yo kuyekwela dio.” (Ef. 5:25) Paulu wabasungamesa mpe dina Yave kavovesa Adami yo Eva. Wasoneka vo: “O’yakala i keyambwila s’andi yo ngw’andi, katatidila nkaz’andi; yau ewole bekala nitu mosi.” (Ef. 5:31) Kieleka, Yave ovavanga vo akala basikila ye kwikizi kw’akazi au muna kubasonganga walakazi ntangwa zawonso. O yakala una yo lubini lufilwanga kwa zola, ke senzekanga mpilakanu za nkaz’andi ko vana vena wantu yovo kumveza muna mvovo. Okalanga ye kiese kia kunsanisina. (Nga. 31:28) Kele vo vabwidi diambu muna longo, e fu kia walakazi kisadisa yakala mu lembi fusulwisa nkaz’andi e nsoni muna mpila kemokenena yandi.

12. E mvovo mia nkento aweyi milenda songela vo nsiku a walakazi ufilanga lubini lwandi?

¹² O nsiku a walakazi ufwete fila mpe lubini lwa nkento. E mpov’andi ke ifwete filwa kwa mwand’a nza ko. Kafwete ‘vuminanga nkaz’andi’ muna vovanga oma mambote mu kuma kiandi vana vena wantu yo wokesa wo vanga muna mpila zakaka. (Ef. 5:33) Muna lembi kulula o vumi wa wana kwa s’au, o nkento kafwete venga e fu kia tantana yovo katikisa ngindu zandi vana meso mau. Kafwete vova mambu mama vana va yau awole kaka. Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “O nkento angangu otunga nzo andi.” (Nga. 14:1) E nzo andi i fulu kiakiese ye luvuvamu kw’esi nzo andi awonso.

13. Ekuma akazi bafwete fidilwa kwa nsiku a walakazi vava bekalanga va yau kaka? Aweyi balenda wo vangila?

¹³ Kana nkutu vana va yau kaka muna nzo au, akazi bafwete kwamanana sadila lubini lwau muna mpila isonganga vo bezitisanga muntu yo nkw’andi. Paulu wasoneka vo: “Nutengola mpe mama mawonsono; ekudi, makasi, efwenka, lutiangu kwa Nzambi, mpov’ansoni omo nua mieno.” Wakudikila vo: ‘Nuvwata, . . . ntim’a nkenda, walakazi, lusakalalu lua ntima, lembama, nlandu a lutantu. . . . Nuvwata zola, kwina vo i kangwa kia zikuka.’ (Kol. 3:8, 12-14) Vava wana bekulukilanga wá e mvovo mia zola ye ngemba muna nzo, ediadi ke dikubasadisa kaka mu zikuka ko kansi betanginina mpe e mpila mase mau bemokenenanga.

14. Mu nkia mpila amase balenda sadila lubini lwau mu fiaulwisa awana bena kunsi a wisa kiau?

¹⁴ Ntozi a nkunga wasoneka mu kuma kia Yave vo: “Yambula walakazi waku wamfiaulwisa.” (Nku. 119:76) E mpila isundidi ina Yave kefiaulwisilanga nkangu andi i muna kubavana luludiku. (Nku. 119:105) Mase aweyi balenda vwila nluta mia landa mbandu a S’eto ezulu yo sadila lubini lwau mu fiaulwisa awana bena ku nsi a wisa kiau? Balenda wo vanga muna vananga luludiku lwamfunu ye lukasakeso kwa wan’au. E Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo uvanang’elau dia solola tusalu twa mwanda.—Nga. 24:4.

Songa Zola kwa Mpangi Zaku Akristu

15. Akuluntu Akristu ye mpangi zakaka zazikuka aweyi balenda sadila tubini twau mu tanina akaka muna nkutakani?

¹⁵ Davidi wa Ntinu wasamba vo: “O walakazi ye ziku kiandunga-lungang’aka.” (Nku. 40:11) Aweyi akuluntu Akristu ye mpangi zakaka zazikuka muna nkutakani balenda tanginina Yave muna diambu diadi? Avo tusadila lubini lweto muna sadisa akaka mu sadila nkanikinu mia Nkand’a Nzambi, tusonga vo tu akwa walakazi.—Nga. 17:17.

16, 17. Nkia mpila zakaka tulenda songela vo e mvovo mieto mifilwanga kwa nsiku a walakazi?

¹⁶ Adieyi tufwete vanga kele vo tumwene mpangi una vo Nkristu oyantikidi vanga mambu ke mena ngwizani ko ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi? Nga o walakazi ka ufwete kutufila ko mu sadila lubini lweto mu vava kunsingika? (Nku. 141:5) Avo tuzeye esumu divangidi o mpangi, o zola kukutufila mu kasakesa o nsumuki mu ‘bokela mbuta za dibundu’ kimana “bansambila, yo kunkusil’o mazi muna nkumbu a [Yave].” (Yak. 5:14) Avo nsumuki kavovele kw’akuluntu ko, o walakazi ukutufila mu vova dina kavangidi. Akaka muna yeto balenda kendalala, mona kinsona yovo kuyimwena vo ke bena mfunu ko. E mpila yambote tulenda songela vo nsiku a walakazi una vana lubini lweto i ‘kasakesanga akwa ntima mia nkenda.’—1 Tes. 5:14.

¹⁷ Adieyi tufwete vanga kele vo atantu a Nzambi bevovanga nsangu zaluvunu mu kuma kia mpangi zeto Akristu? Vana fulu kia katikisa e kwikizi kia mpangi zeto, tufwete venga vova konso diambu yovo kuna ndekwa zawonso tulenda yuvula muntu ndioyo katuzayisa kana vo una ye ziku kia diambu kevovanga. Avo atantu eto bazolele zaya e fulu ki’ampangi zeto y’ekani dia kubavanga e mbi, o zola muna mpangi zeto kukutufila mu lembi kubazayisa.—Nga. 18:24.

O Nkwa “Walakazi Osolola Moyo”

18, 19. Ekuma katufwete katulwila ko o nsiku a walakazi vana lubini lweto muna nkal’eto ye mpangi zeto Akristu?

¹⁸ O zola kufwete monekanga muna nkal’eto ye mpangi zeto Akristu. Kana nkutu muna ntangw’ampasi, o nsiku a walakazi ke ufwete katuka muna lubini lweto ko. Vava walakazi wa wan’a Isaele wakituka “nze dimè divika kubuka,” Yave wakendalala. (Os. 6:4, 6) Kuna diak’esambu, Yave oyangalelanga awana besonganga walakazi. Badika una kesambulwila awana betatidilanga e fu kiaki.

¹⁹ Muna Ngana 21:21 tutanganga vo: “On’olanda unsongi ye nkenda (yovo walakazi), osolola moyo yo unsongi ye zitu.” Zimosi muna nsambu betambula wantu awaya, besolola moyo, ke wa kolo kiandwelo ko kansi wakwele mvu. Yave okubasadisa mu “simb’o moyo wina vo moyo kikilu.” (1 Tim. 6:12, 19) Muna kuma kiaki, yambula ‘twasongan’e ngemba (yovo walakazi) . . . konso muntu yo mpangi andi.’—Zak. 7:9.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

Nga Olenda Sasila?

• Aweyi olenda sasila mvovo walakazi?

• Nki kilenda kutusadisa mu kala ye nsiku a walakazi vana lubini lweto?

• Akazi aweyi balenda songela zola muna mvovo miau?

• Aweyi tulenda songela vo nsiku a walakazi una vana lubini lweto muna nkal’eto ye mpangi zeto Akristu?

[Foto ina muna lukaya lwa 23]

Davidi wakembelela walakazi wa Yave

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 24]

Nga nukalanga ye Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo ntangwa zawonso?