Yesu Wasisa Mbandu Ambote ya Lulembamu
“Inuvene e mbandu, nwavanga konso owu inuvangidi.”—YOA. 13:15.
NKIA MVUTU OVANA?
Mwan’a Nzambi aweyi kasongela lulembamu vitila keza ova ntoto?
Yesu aweyi kasongela lulembamu vava kakala ova ntoto nze muntu?
Lulembamu lwa Yesu nkia nsambu lwatwasa?
1, 2. Muna fuku wansuka wa zingu kiandi ova ntoto, Yesu nkia diambu diamfunu kalonga kwa ntumwa zandi?
OWAU i fuku wansuka wa zingu kia Yesu ova ntoto, oviokesa fuku wau ye ntumwa zandi muna suku diantandu muna nzo imosi kuna Yerusaleme. Ekolo badianga, Yesu otelamene yo katula mvwatu andi antandu. Obongele etwaya, ozingidi dio muna luketo. I bosi, osidi e maza mun’elonga, oyantikidi sukula malu m’alongoki, yo kunguna mo mun’etwaya. I bosi, obongele o mvwatu andi. Ekuma Yesu kasadila e salu kiaki kiasakalala?—Yoa. 13:3-5.
2 Yesu yandi kibeni wavova vo: “Nuzeye wo, owu inuvangidi e? . . . Ovo omono, Mfumu yo Nlongi, nsukwidi malu meno, ng’oyeno mpe nusukuziana malu meno. Kadi inuvene e mbandu, nwavanga konso owu inuvangidi.” (Yoa. 13:12-15) Muna sala salu kiaki kiasakalala, Yesu walonga ntumwa zandi diambu diamfunu dina kabafwana vilakana ko ye diadi kubakasakesa mu kala alembami muna lumbu ilanda.
3. (a) Yesu aweyi kasongela o mfunu a lulembamu muna nkumbu miole? (b) Adieyi tubadika mun’elongi diadi?
3 Vava Yesu kasukula malu ma ntumwa, ke nkumbu antete ko kasong’o mfunu a lulembamu. Lumbu kimosi, vava akaka muna ntumwa zandi batantananga kana nani osundidi o nene vana bena, o Yesu wabonga kingyana-ngyana, unsidi vana bena yo kubavovesa vo: “Konso on’otambwila kingyanangyana kiaki muna nkumbu ame, i mono yuna ketambula: konso ona mpe okuntambula, i ndiona wantuma ketambula. Kadi ndion’osakalele vovo nwina yeno awonso, i yandi yuna wanene.” (Luka 9:46-48) Wau kabakula vo Afarisi etunda bavavanga, kuna kwalanda Yesu wavova vo: “Konso on’okukundidika, osakidikwa; konso on’okusakidika, okundidikwa.” (Luka 14:11) Kieleka, Yesu wazola vo ntumwa zandi bakala alembami, i sia vo, bakala asakaladi yo kondwa lulendo yo umvwania. Muna kuntanginina, yambula twabadika e mbandu andi a lulembamu. Tumona mpe una e fu kiaki kitwasilang’e nluta kw’awana besonganga kio ye kw’akaka.
‘KIVUTUKIDI MANIMA KO’
4. O Mwan’amosi kaka wa Nzambi aweyi kasongela lulembamu vitila keza ova ntoto?
4 O Mwan’amosi kaka a Nzambi wasonga lulembamu vitila keza ova ntoto. Una kayizidi ko ova ntoto, Yesu waviokesa mvu miayingi kumosi yo S’andi ezulu. O nkand’a Yesaya uyikanga e ngwizani bakala yau o Mwana yo S’andi vo: “O Mfumu Yave umpene lubini lu’alongoki, yazay’e nkumika nkumikina muna mvovo on’oyoyele: unsikamesa mene ke mene, osikamesa kutu kwame kwawa nze alongoki. O Mfumu Yave okakwidi kutu kwame, kikolamene ko, ngatu vutuk’o manima.” (Yes. 50:4, 5) O Mwan’a Nzambi wasonga fu kia lulembamu yo sia e sungididi muna mana o Yave kanlonganga. Wakala y’etima dia longoka mu kuma kia Nzambi aludi. Yesu wamonanga mpe lulembamu lwa Yave muna mpila kesongelanga e nkenda kwa wantu asumuka.
5. Nze Mikaele wa mbasi ambuta, aweyi Yesu kasongela lulembamu yo lusakalalu vava kazekana yo Nkadi ampemba?
5 Ke vangwa yawonso ko kun’ezulu yasonga e fu kia lulembamu nze kina kasonga Mwan’amosi a Nzambi. E mbasi ona wakituka Nkadi Ampemba wa Satana kazola longwa kwa Yave ko. Wakituka nkwa lulendo yo yantika kuyibadikila vo sundidi akaka o mfunu. E fu kiaki kiaswaswana ye lulembamu. Ediadi diamfila mu kolamena Yave. Kansi, Yesu kavavanga etunda ko ngatu sadila e wisa kiandi mu mpila yambi. Nze Mikaele wa mbasi ambuta, Yesu wazaya e tezo kia wisa kiandi vava ‘kazekana yo Nkadi ampemba mu kuma kia to kia Mose.’ Kansi, o Mwan’a Nzambi wasonga lulembamu yo lusakalalu. Wakala ye kiese kia vingila Yave wa Mfundisi a nsema awonso kimana kasingika e diambu diadi muna mpil’andi ye ntangw’andi.—Tanga Yuda 9.
6. Aweyi Yesu kasongela lulembamu muna tambulwila kiyekwa kia sala nze Masia?
6 Vava kakala kun’ezulu, Yesu wazaya ungunza wawonso wayikanga mana mekumbwila ova ntoto nze Masia. Wakizayila e mpasi kemweswa. Kana una vo i wau, Yesu watambulwila kiyekwa kia kwiza ova ntoto yo fwa nze Masia wasilw’o nsilu. Ekuma? Muna songa lulembamu kakala lwau Mwan’amosi kaka a Nzambi, Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “Ova kakala muna mpw’a Nzambi, kabadikila wo uma wa kafinina ko, owu wa kala kontwa kwa Nzambi, wayisisa nkatu, kabaka mpw’a ntaudi, wakituka se fwaniswa kia muntu.”—Fili. 2:6, 7.
YESU ‘WAKISAKIDIKA’ VAVA KAKALA OVA NTOTO NZE MUNTU
7, 8. Aweyi Yesu kasongela lulembamu muna kileke kiandi ye muna salu kiandi ova ntoto?
7 Paulu wasoneka vo: ‘Wau [Yesu] kawanuka muna mpw’a muntu, kakusakidika, kalemvoka yamuna fwa, musungul’e mfwa muna nti.’ (Fili. 2:8) Tuka muna kileke kiandi, Yesu watusisila mbandu ya lulembamu. Kana una vo wasanswa kwa Yosefe yo Maria bena vo mase malembi lunga, Yesu ‘wakwamanana kubatumamena.’ (Luka 2:51) Ekwe mbandu ambote kasisila aleke! Nzambi osinga kubasambula wau belemvokelanga mase mau.
8 Vava kakituka se mbuta, Yesu wasonga lulembamu muna sianga luzolo lwa Yave va fulu kiantete, ke mu zolela yandi ko. (Yoa. 4:34) Muna kolo kia uselo wandi, Yesu Kristu wasadilanga e nkumbu a Nzambi yo sadisa akwa luzolo lwambote mu vwa zayi waludi mu kuma kia fu yambote ya Yave y’ekani diandi mu kuma kia wantu. Yesu wazingilanga mpe e ngwizani ye mana kalonganga mu kuma kia Yave. Kasikil’owu, vava Yesu kalonga alongoki andi una bafwete sambilanga, e diambu diantete kayika i diadi: “E S’eto koko’zulu, yambula nkumbu aku yazitiswa.” (Mat. 6:9) Muna mpila yayi, Yesu wasonga kw’alongoki andi vo zitisa e nkumbu a Yave i diambu disundidi o mfunu. Yandi kibeni i diau kavanganga. Kuna mfoko a salu kiandi ova ntoto, Yesu wasamba kwa Yave vo: “Yabazayisa nkumbu aku, nzayisa yo mpe; o zola kuna wanzola kwakal’omu yau, omono mpe omu yau.” (Yoa. 17:26) Vana ntandu, muna salu kiandi kia umbangi, Yesu wavananga nkembo kwa Yave muna mawonso kalungisa ova ntoto.—Yoa. 5:19.
9. Adieyi Zakariya kasakula mu kuma kia Masia? Aweyi ungunza wau walunganena muna Yesu?
9 Muna kuma kia Masia, Zakariya wasakula vo: “Mona kiese kiayingi, e mwan’ankento a Zione; yengoloka, e mwan’ankento a Yerusaleme: o Ntinu aku s’ekwiz’oko wina: wansongi, wina yo luvuluzu; mumbona mpasi kwandi (yovo nkwa lulembamu), yo kwendela van’ebuluku, van’eswela di’ebuluku.” (Zak. 9:9) O ungunza wau walungana vava Yesu kakota muna Yerusaleme vitila Nkinzi a Nduta muna mvu wa 33 wa Tandu Kieto. Ndonga bayalumuna mvwatu miau ye tayi ya nti muna nzila. Elo, awonso muna mbanza bazakama vava kakota. Kana nkutu vava wantu bansanisinanga vo Ntinu, Yesu wakwamanana songa lulembamu.—Mat. 21:4-11.
10. Adieyi Yesu kasonga muna lemvo wandi yamuna lufwa?
10 Ekolo kakala ova ntoto, Yesu wasonga lulembamu yo lemvo yavana kafwa vana nti ampasi. Muna mpila yayi, wasonga vo wantu balenda sikila ye kwikizi muna Yave kana nkutu muna ntangw’ampasi. Yesu wasonga mpe vo Satana nkwa luvunu vava kavova vo wantu besadilanga Yave mu kuma kia nluta mina balenda tambula kwa yandi. (Yobi 1:9-11; 2:4) Muna lemvokela S’andi, Kristu watanina wisa kia Yave kia yala yo songa vo wabundang’e vuvu muna mpila yambote ina Yave keyadilanga. Yave wayangalala kikilu vava kamona kwikizi kia mwan’andi.—Tanga Ngana 27:11.
11. Lufwa lwa Yesu nkia vuvu lwatwasa kw’akwa kwikizi?
11 Lufwa lwa Yesu vana nti ampasi lwaziula nzila kimana wantu bavevolwa muna mpasi ye lufwa. (Mat. 20:28) Muna kuma kia lufwa lwa Yesu, Yave olenda loloka masumu meto mun’owu wa nsiku miandi miansongi yo vana wantu elau dia zinga yakwele mvu. Paulu wasoneka vo: “Mun’evangu dimosi dia ndungidi wantu awonso bafwete lungiswa yamu moyo.” (Roma 5:18) Lufwa lwa Yesu lwaziula nzil’a moyo ulembi fwanga kun’ezulu mu kuma ki’Akristu akuswa ye moyo a mvu ya mvu ova ntoto mu kuma kia “mameme makaka.”—Yoa. 10:16; Roma 8:16, 17.
I NKWA “NTIM’ANLEKA”
12. Aweyi Yesu kasongelanga lulembamu yo ntim’anleka mu mpila kakadilanga yo wantu alembi lunga?
12 Yesu wabokela awonso ana ‘bafuntukanga yo bimuka yo mazitu’ kimana beza kwa yandi. Wavova vo: “Nuvwata vangu kiame, nwalongwa kwa mono; kadi i nlembami yo ntim’anleka: nwasolola vundu kia mioyo mieno.” (Mat. 11:28, 29) Lulembamu yo ntim’anleka wafila Yesu mu songa nkenda kwa wantu alembi lunga yo zaya tezo kiau. Kalombanga alongoki andi ko bavanga dina ke balendi vanga ko. Yesu wabasanisinanga yo kubakasakesa. Ka bafusulwisanga nsoni ko ngatu kubavovesa diambu dilenda kubafila mu kuyimwena vo ke bena mfunu ko. Yesu kakala nkwa ntim’ambadi ko ngatu mbangiki. Kansi, Yesu wavovesa alandi andi vo kele vo bamfinamene yo lemvokela malongi mandi okubavevola, kadi e vangu kiandi kiambote, enatu diandi diampevo. Muna kuma kiaki, kiakala akento yovo akala, ambuta yovo aleke bazolanga kumfinama.—Mat. 11:30.
13. Aweyi Yesu kasongelanga nkenda kw’awana bamonanga e mpasi?
13 Yesu wafwilanga Aneyisaele e nkenda, ana bamonanga e mpasi yo vanga mawonso kalenda mu kubasadisa. Vava kakala lukufi ye mbanza Yeriko, wawanana ye mpofo zole, Batimai yo nkundi andi. Bayantika lomba lusadisu kwa Yesu, kansi e ndonga yakala yo Yesu yabasima vo babutama. Yesu wafwana veza e kazu kia mpofo zazi. Kansi, Yesu walomba vo batwaswa vana kakala. Muna kuma kia nkenda, wabatemona meso. Elo, Yesu watangininanga Yave wa S’andi muna songanga lulembamu ye nkenda kw’asumuki.—Mat. 20:29-34; Maku 10:46-52.
‘KONSO ON’OKUYISAKIDIKA, OTUNDIDIKWA’
14. Lulembamu lwa Yesu nkia nsambu lwatwasa?
14 Lulembamu kasonga o Yesu Kristu lwatwasa kiese ye nsambu kwa wantu ayingi. Yave wayangalala wau kamona Mwan’andi anzolwa ona wasakalela luzolo lwandi. Antumwa y’alandi a Yesu bafiaulwiswanga yo kasakeswa wau kakadilanga yau kuna lembama yo ntim’anleka. E mbandu andi, malongi ye mpila kabasanisinanga yabakasakesa mu siamisa ngwizani au yo Nzambi. Yesu wasadisa mpe wantu ayingi muna kubalonganga, kubakasakesa yo kubavana ina bavwanga mfunu. Elo, muna kuma kia kimenga kia Yesu, awonso ana bena ye lukwikilu besinga vwa nsambu zakwele mvu.
15. Lulembamu lwa Yesu nkia nluta lwantwasila?
15 Adieyi tuvova mu kuma kia Yesu? Nga lulembamu lwandi nluta lwantwasila? Elo, kadi Yesu wavovesa alandi andi vo: “Konso on’okusakidika, okundidikwa.” (Mat. 23:12) E mvovo miami mialungana muna yandi. Paulu wavova vo: “O Nzambi, kankundidikila kikilu, kakumvana nkumbu ina iviokele nkumbu zawonso; ovo muna nkumbu a Yesu mwafokokela makungunu mawonso, mana m’ezulu, yo mana ma ntoto, yo mana mansi a ntoto, o tubini twawonso mpe twatambulwila wo vo Yesu Kristu i Mfumu, muna nkembo a Nzambi w’Ese.” Muna kuma kia lulembamu ye kwikizi kasonga o Yesu ova ntoto, Yave wa Nzambi wakundidika Mwan’andi yo kumvana wisa muna vangwa yawonso ina kun’ezulu yo va ntoto.—Fili. 2:9-11.
YESU ‘ONWANA MUNA DIAMBU DIA ZIKU YO LEMBAMA’
16. Adieyi disonganga vo Mwan’a Nzambi okwamanana songa lulembamu kuna sentu?
16 Mwan’a Nzambi okwamanana songa lulembamu kuna sentu. Muna songa dina Yesu kevanga kwa mbeni zandi nze Ntinu kun’ezulu, ntozi a nkunga wayimbila vo: “Muna zitu waku wendela kuna miolola (yovo sunda), muna diambu dia ziku yo lembama yo unsongi [wenda nwana].” (Nku. 45:4) Muna Armangedo, Yesu Kristu onwana mu tanina akwa lulembamu ye unsongi ana bezolanga ludi. Adieyi divangama kuna mfoko a Luyalu Lw’ezunda dia Mvu, vava Masia wa Ntinu “kevwa tumbula kuluntu wawonso, ye wisa yawonso, ye nkuma”? Nga okwamanana songa lulembamu? Elo, kadi ovutula Kintinu kwa Nzambi wa Se diandi.—Tanga 1 Korinto 15:24-28.
17, 18. (a) Ekuma selo ya Yave bafwete tanginina e mbandu a Yesu ya songa lulembamu? (b) Adieyi tubadika mun’elongi dilanda?
17 Adieyi tuvova mu kuma kieto? Nga tutanginina e mbandu a Yesu yo songa lulembamu? Muna vita ya Armangedo Yesu ovuluza kaka awana besonganga lulembamu yo unsongi. Muna kuma kiaki, avo tuzolele vuluzwa, tufwete songanga lulembamu. Vana ntandu, nze una lulembamu lwa Yesu lwatwasila nsambu zayingi kwa yandi kibeni ye kw’akaka, o lulembamu lweto lusinga kututwasila mpe nsambu zayingi ye kw’akaka.
18 Adieyi dilenda kutusadisa mu landa mbandu a Yesu ya songa lulembamu? Adieyi dilenda kutusadisa mu songa lulembamu kana nkutu nkia mpasi tulenda wanana zau? Elongi dilanda divana mvutu za yuvu yayi.
[Foto ina muna lukaya lwa 12]
Adieyi tulenda longoka muna mbandu a Yesu ya lulembamu?
[Foto ina muna lukaya lwa 13]
Tufwete tanginina una Yesu kasongelanga e nkenda