Tusia Satana Kitantu, Okututina
“Nusakalelela Nzambi; vo i Nkadi Ampemba, nunsi’e kitantu, okunutina.” —YAKOBO 4:7.
1, 2. (a) Nkia fu kia Nkadi Ampemba kiyikwanga muna Yesaya kapu kia 14? (b) Nkia yuvu tubadika?
ONkadi Ampemba nkwa lulendo. O lulendo lwandi luyikwanga muna mvovo mia Yesaya wa ngunz’a Nzambi. Tezo kia mvu nkama una Babele ke yakitukidi luyalu lwa ngolo lwa nza ko, o ungunza wa Yesaya wayika e mvovo miami mu kuma kia “ntinu a Babele” oku vo: “Ovovele omu ntim’aku vo, tomboka ntomboka kun’ezulu, nzangula kunda kiame vana ntandu a ntetembwa za Nzambi [atinu a luvila lwa Davidi] . . . mfwanana yo Mpungu.” (Yesaya 14:3, 4, 12-15; Ntalu 24:17) O lulendo lwa “ntinu a Babele” lwafwanana yo luna lwa Satana wa “nzambi a tandu kiaki.” (2 Korinto 4:4) Kansi, lulendo lwa Satana lusukiswa nze una wasukisilwa atinu a Babele.
2 Ekolo Satana keyalanga e nza yayi, diamfunu twazaya e mvutu za yuvu eyi: Nga tufwete mwena Satana o wonga? Ekuma kefidilanga wantu mu bangika Akristu? Aweyi tulenda vengela o sundwa kwa Nkadi Ampemba?
Nga Tufwete Mwena Nkadi Ampemba o Wonga?
3, 4. Ekuma Akristu akuswa ye mpangi zau ke bemwenanga Nkadi Ampemba wonga ko?
3 E mvovo mia Yesu Kristu kw’Akristu akuswa miabakumika kikilu. Wabavovesa vo: ‘Ke numoni wonga wa mpasi zina numona ko: o Nkadi Ampemba osia akaka vovo nwina muna pelezo, nwatontwa; numon’e mpasi za lumbu kumi. Zizila yamu lufwa, ikuvan’e kolow’a moyo.’ (Lusengomono 2:10) Akristu akuswa ye mpangi zau ana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto, ke bemwenanga Nkadi Ampemba wonga ko. Ke mu kuma kia unkabu bawutuka wau ko. Bena yo unkabu kadi Nzambi bevuminanga yo ‘tinina muna kini kia mave mandi.’—Nkunga 34:9; 36:7.
4 Kana una vo bamon’e mpasi, alongoki a Yesu Kristu muna tandu kiantete bazindalala yamu lufwa. O Cipriano wa nlongoki a oma ma Nzambi, (teólogo) wavova mu kuma kia Akristu a tandu kietatu vo: “Akristu ke bemonanga wonga wa mpasi yo lubangamu ko, kadi o nkum’a Mfumu usundidi una wa Nkadi Ampemba.” Kana una vo i wau, Paulu wa ntumwa wasoneka vo Nkadi Ampemba olenda vonda o muntu. Nga diadi kadifwete kutumwesa wonga ko?
5. Adieyi tulongokele muna Ayibere 2:14, 15?
5 Paulu wavova vo Yesu wayiza muna nitu kimana ‘muna lufwa lwandi kafwasa ndiona wina yo nkum’a fwa, i sia vo, Nkadi Ampemba, kakôl’awana babundunwa kwa wonga wa fwa e zingu kiau mvimba.’ (Ayibere 2:14, 15) Nze “ndiona wina yo nkum’a fwa,” Satana wakota muna Yuda wa mwisi Kereote, i bosi wasadila mfumu z’Ayuda ye za Roma mu vonda Yesu. (Luka 22:3; Yoane 13:26, 27) Kansi, o Yesu muna fwa se kimenga, i katukûdila muna wisa kia Satana yo kutuvana elau dia vwa moyo a mvu ya mvu.—Yoane 3:16.
6, 7. O Satana nkia tezo kenena yo nkum’a lufwa?
6 O Nkadi Ampemba nkia tezo kenena yo nkum’a fwa? Tuka kayantikila mavangu mandi mambi, luvunu lwa Satana ye wisa kiandi kitwasanga lufwa kwa wantu. Ediadi divangamanga kadi Adami wasumuka yo sambukisa esumu yo lufwa kwa wantu awonso. (Roma 5:12) Vana ntandu, e selo ya Satana ova ntoto bebangikanga e selo ya Yave, ezak’e ntangwa kubavonda, nze una bavanga Yesu Kristu.
7 Kana una vo i wau, ke tufwete yindula ko vo Nkadi Ampemba olenda vonda konso ona kazolele. O Nzambi otaninanga e selo Yandi. Kalendi yambula ko vo Satana kavonda asambidi aludi awonso ova ntoto. (Roma 14:8) Dialudi vo Yave oyambulanga vo selo yandi babangikwa. Oyambulanga mpe vo selo yandi yakaka bafwa mu kuma kia lubangamu lwa Nkadi Ampemba. Kansi, o Nkand’a Nzambi uvananga e vuvu kia lufuluku kw’awana bena muna “nkand’a luyindwilu” a Nzambi. O Nkadi Ampemba kalendi vunzanesa vuvu kiaki ko.—Malaki 3:16; Yoane 5:28, 29; Mavangu 24:15.
O Satana Nkia Kuma Kekutubangikilanga?
8. O Nkadi Ampemba nkia kuma kebangikilanga e selo ya Nzambi?
8 O Nkadi Ampemba okutubangikanga wau vo tu selo ya kwikizi ya Nzambi. Ekani diandi i fwasa lukwikilu lweto. O Satana ovavanga fwasa e ngwizani ambote tuna yau yo S’eto ezulu. Ediadi ke difwete kutusivikisa ko. Muna mpatu a Edene, Yave wavova vo vekala ye kimbeni vana vena o “nkento” yo “nioka” ye vana vena “mbongo” au. (Etuku 3:14, 15) O Nkand’a Nzambi uyikilanga Nkadi Ampemba vo “niok’ankulu” yo songa vo kolo kiandwelo kaka kasidi kiau. Usonganga mpe vo makasi mayingi kena mau. (Lusengomono 12:9, 12) Ekolo e kimbeni vana vena “mbongo” zole ke kikatwilu ko, awana besadilanga Yave ye kwikizi kiawonso bafwete vingila lubangamu. (2 Timoteo 3:12) Nga ozey’e kuma kiantete o Satana kekutubangikilanga?
9, 10. O Nkadi Ampemba nkia mpaka kafidisa?
9 O Nkadi Ampemba wafidisa kimfumu kia Nzambi e mpaka. Wakatikisa mpe e kwikizi kia wantu kuna kwa Mvangi au. O Satana wabangika Yobi wa nkwa kwikizi. Ekuma? Mu vava fwasa e kwikizi kia Yobi muna Yave. O Nkadi Ampemba wasadila nkaz’a Yobi ye “afiaulwisi” andi atatu mu fwasa e kwikizi kia Yobi. Nze una usonganga o Nkand’a Yobi, o Nkadi Ampemba wafidisa Nzambi e mpaka wau kavova vo ke vena muntu ko olenda kala ye kwikizi kwa Nzambi, kele vo unyambwidi katonta o muntu ndiona. Kansi, o Yobi wasimbinina kwikizi kiandi muna Nzambi yo songa vo Satana nkwa luvunu. (Yobi 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6) O unu, Nkadi Ampemba obangikanga Mbangi za Yave mu vava fwasa kwikizi kiau yo songa vo e mpaka kafila zakieleka.
10 O zaya vo Nkadi Ampemba okutubangikanga mu fwasa kwikizi kieto, dilenda kutusadisa mu kala yo unkabu yo nkuma. (Nsiku 31:6) O Nzambi eto i Mfumu a nz’amvimba, okutusadisa mu simbinina kwikizi kieto. Yambula twakwamanana yangidika Yave muna kala akwa kwikizi yo vana mvutu kwa Nkadi Ampemba wa Satana.—Ngana 27:11.
‘Utuvuluza kwa Ndiona Wambi’
11. E mvovo “kutufidi ko muna umpukumuni” aweyi misonganga?
11 O kala nkwa kwikizi ke diambu diakete ko. Divavanga vo twasambanga ye kwikizi kiawonso. E mvovo mina muna sambu kalonga o Yesu kw’alongoki andi miamfunu kikilu. Muna sambu kiaki, Yesu wavova vo: ‘Kutufidi ko muna umpukumuni, kansi utuvuluza kwa ndiona wambi.’ (Matai 6:13) O Yave ke kututontanga ko kimana twasumuka. (Yakobo 1:13) Kansi, ezak’e ntangwa o Nkand’a Nzambi uyikanga vo Nzambi wavanga yovo watwasa e mpasi kwa wantu vana fulu kia vova vo Nzambi wayambula vo bamona e mpasi. (Rutu 1:20, 21) I kuma vo, vava tusambanga nze una Yesu kalonga, tulombanga kwa Yave kimana katuyambudi ko twabwa muna ntonta. O Nzambi ke kutuyambula ko, kadi o Nkand’a Nzambi ukutuvananga e vuvu eki: “Nzambi i nkwa kwikizi, ona kekunuyambula nwatontwa ntontwa iviokele ina nulenda ko; kumosi ye ntontwa, oteta nzil’a nkutiswa, kimana nwalenda yo zizidila.”—1 Korinto 10:13.
12. Ekuma tusambilanga vo: ‘Utuvuluza kwa ndiona wambi’?
12 Vava kayika e ntonta muna sambu ki’Es’eto, Yesu wavova diaka vo: ‘Utuvuluza kwa ndiona wambi.’ Muna Nkand’a Nzambi o mvovo wau usekolwanga vo: “Utuvuluza muna mbi.” Kansi, o mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo ‘utuvuluza kwa,’ usadilwanga kaka mu kuma kia wantu. O nkand’a Matai, Nkadi Ampemba kaka keyikilanga vo “Mpukumuni.” (Matai 4:3, 11) Muna kuma kiaki, diamfunu twasambanga kimana twavuluzwa kwa ‘ndiona wambi,’ i sia vo Nkadi Ampemba wa Satana. Ovavanga kutuvukumuna twasumukina Nzambi. (1 Tesalonika 3:5) Vava tusambanga vo ‘utuvuluza kwa ndiona wambi,’ tulombanga kw’Es’eto ezulu vo katufila yo kutusadisa twalembi vukumunwa kwa Nkadi Ampemba.
Ka Tuvukumunwa ko kwa Nkadi Ampemba
13, 14. Ekuma esi Korinto bafwana yambulwila o muntu ona wakala munta-zumba muna nkutakani?
13 Vava Paulo kasonekena Akristu kuna Korinto vo bayambulwilanga akaka, wavova vo: ‘Konso ndiona nuyambulwila diambu, omono mpe ikunyambulwila: kadi dina mpe ngyambulwidi, ovo ngyambulwidi diambu, i muna diambu dieno vana ndose a Kristu; ke twasundwa kwa Satana: kadi oyeto ke tulembele zaya makani mandi ko.’ (2 Korinto 2:10, 11) O Nkadi Ampemba olenda kutuvukumuna mu mpila zayingi. Kansi, ekuma Paulu kasonekena e mvovo miami?
14 Paulu watumba esi Korinto kadi bayambula vo munta-zumba kakala muna nkutakani. Ediadi diayangidika Satana wau vo e nkutakani yatumbwa mu kuma kia ‘zumba kina ke kiakala nkutu ko muna zula.’ O munta-zumba ndiona wavaikiswa muna nkutakani. (1 Korinto 5:1-5, 11-13) Kuna kwalanda, o muntu ndiona waviluka o ntima. Kele vo esi Korinto kebanyambulwila ko yo kumvutula muna nkutakani, o Nkadi Ampemba wadi kubavukumuna diaka mu mpila yakaka. Mu nkia mpila? Badi kituka akwa ntima mia mbadi ana bakondelo e nkenda nze Satana. Avo nsumuki ona ovilukidi o ntima ‘ovotomokeno kwa ulolo wa ntantu’ yo yambula emvimba sadila Nzambi, yau awonso, musungula akuluntu, ngyelele badi kala yau vana meso ma Yave wa Nzambi a nkenda. (2 Korinto 2:7; Yakobo 2:13; 3:1) Dia ludi vo, ke vena Nkristu akieleka ko ozola tanginina Satana mu kala nkwa nsoki, nkwa ntim’ambadi yo kondwa nkenda.
Tutaninwanga kwa Nwaninwa ya Nzambi
15. Nkia vita tunwananga? Adieyi tufwete vanga mu sunda yo?
15 Kele vo tuzolele vuluzwa vana moko ma Nkadi Ampemba, tufwete nwana vita ye vu ya umwanda ya bi. Muna sunda e vita yayi, tufwete vwata “nwaninwa yawonso ya Nzambi.” (Efeso 6:11-18) E “nkikw’a tulu a ndungidi,” kimosi muna nwaninwa yayi. (Efeso 6:14) Saulu wa ntinu a Isaele ankulu wakolamena Nzambi yo vidisa mwand’avelela. (1 Samuele 15:22, 23) Kansi avo tuvangidi oma mansongi yo vwata e nwaninwa ya mwanda, tukala yo mwand’avelela a Nzambi yo taninwa vana moko ma Nkadi Ampemba ye mbasi zandi zambi ana beyikilwanga vo nkwiya.—Ngana 18:10.
16. Aweyi tulenda kwamanena o taninwa vana moko ma mbasi zambi?
16 Muna kwamanana o taninwa vana moko ma mbasi zambi, tufwete tanganga yo longoka e Diambu dia Nzambi yo toma sadila e nkanda mivayikiswanga kwa “selo kiakwikizi.” (Luka 12:42) Muna mpila yayi tuzadisa ntima mieto ye mambu ma mwanda, nze una Paulu kavova: “Abunzi, konso oma men’eludi, konso oma mazitu, konso oma mansongi, konso oma mavelela, konso oma mabiza, konso oma men’e nsangu zambote; ovo vena yo konso fu kiambote, ovo vena mpe yo konso lusanisinu, nubadika mo.”—Filipi 4:8.
17. Nki kikutusadisa mu toma samun’e nsangu zambote?
17 Yave okutusadisanga mu kala ye ‘malu mavwikw’e nsampatu za nkubam’a nsangu zambote za ungudi.’ (Efeso 6:15) O kalanga muna tukutakanu tw’Akristu dikutusadisa mu samun’e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi. O sadisa akaka bazaya e ludi kia Nzambi yo vevolwa muna mwanda, kiese kiayingi dikututwasilanga. (Yoane 8:32) O “nsosolo a mwanda, una vo i Diambu dia Nzambi,” ukututaninanga muna malongi ma luvunu yo “bangula tumbu twangolo.” (Efeso 6:17; 2 Korinto 10:4, 5) O toma sadila Nkand’a Nzambi, dikutusadisa mu longa ludi yo kututanina mu lembi vunwa kwa Nkadi Ampemba.
18. Aweyi tulenda “telamena tumpeso twa Nkadi Ampemba”?
18 O Paulu wayantika elongi diandi mu kuma kia nwaninwa yeto ya mwanda mu mvovo emi: “Nukumamena kaka muna Mfumu, yo muna nkum’efuka diandi. Nuvwata nwaninwa yawonso ya Nzambi, nwavw’owu nutelamena tumpeso twa Nkadi Ampemba.” (Efeso 6:10, 11) O mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo ‘telamena,’ usadilwanga mu yika soladi osikilanga vana fulu kiandi. Tuzindalalanga muna vita ya kimwanda kana una vo Satana osadilanga mpila zayingi mu vava fwasa kintwadi kieto, yivisa malongi meto yovo fwasa kwikizi kieto kwa Nzambi. O Nkadi Ampemba kesunda ko muna ngolo kevanganga za fwasa kwikizi kieto.a
Tusia Nkadi Ampemba e Kitantu, Okututina
19. Nkia mpila tulenda sila Nkadi Ampemba e kitantu?
19 Tulenda sunda e vita yo Nkadi Ampemba ye mbasi zandi zambi. Ke vena kuma ko tufwete mwena Satana o wonga, kadi Yakobo wa nlongoki wasoneka vo: “Nusakalelela Nzambi; vo i Nkadi Ampemba, nunsi’e kitantu, okunutina.” (Yakobo 4:7) E mpila yimosi tulenda sila Satana ye mbasi zandi zambi e kitantu, i lembi kuyisia muna mavangu ma mpandu. O Nkand’a Nzambi usonganga vo e selo ya Yave bafwete venga mavangu ma kindoki, nkisi ye ma mpandu yovo ma tadisa ngombo. Avo tuyivene muna salu kia Nzambi yo sikila muna mwanda, ke tukala yo wonga wa lokwa kwa muntu ko.—Ntalu 23:23; Nsiku 18:10-12; Yesaya 47:12-15; Mavangu 19:18-20.
20. Aweyi tulenda sila Nkadi Ampemba e kitantu?
20 ‘Tusianga Nkadi Ampemba e kitantu’ muna lemvokela e nsiku mia Nkand’a Nzambi. Wau vo Satana i nyadi a nza, o wantu bevavanga tanginina e fu yandi. (2 Korinto 4:4) Muna kuma kiaki, tufwete venga e fu ya nza nze lulendo, eloko, zumba, nsoki yo zola mavwa mayingi. Tuzeye wo vo Nkadi Ampemba watina Yesu vava kantonta vana makanga, kadi Yesu wazizidila ntonta muna sadila e sono ya Nkand’a Nzambi. (Matai 4:4, 7, 10, 11) Diau adimosi mpe, o Satana ‘okututina’ kele vo tulemvokele Yave yo kumbund’e vuvu muna sambu. (Efeso 6:18) Muna lusadisu lwa Yave wa Nzambi yo Mwan’andi anzolwa, ke vena muntu ko olenda kwamanana kutuvanga e mpasi, kana nkutu Nkadi Ampemba.—Nkunga 91:9-11.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
a Muna zaya mambu makaka ma nwaninwa ya kimwanda ya Nzambi, tala mun’Eyingidilu dia 15 dia ngonde ya Mayu, 1992, lukaya lwa 21-23 mu Kimputu.
Nkia Mvutu Ovana?
• Nga tufwete mwena Nkadi Ampemba wa Satana o wonga?
• O Satana ekuma kebangikilanga Akristu?
• Ekuma tusambilanga vo twavuluzwa vana moko ma ‘ndiona wambi’?
• Aweyi tulenda sundila e vita ya kimwanda?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 8]
Alongoki antete a Kristu bazizidila yamuna lufwa kondwa wonga
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 9]
O Nkadi Ampemba kalendi vunzanesa e vuvu kia lufuluku ko ki’awana bena muna nyindu a Yave
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 10]
Nga osambanga vo wavuluzwa vana moko ma ‘ndiona wambi’?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 11]
Nga ovwatanga e “nwaninwa yawonso ya Nzambi”?