Simba e Ntima mia Yitu Bena vo Mindembi Kwikila
YESU KRISTU wavova vo “wenda kuna nzo aku, kuna kw’akiaku, nda kubasamunwin’o mambu manene màvangidi mfumu, ye nkenda kàmwene.” Muna kolo kiakina, Yesu nanga kuna Gadara kakala, kuna sude ya Mbu a Ngalili vava kamokenanga yo muntu mosi wazola kituka nlongoki andi. E mvovo mia Yesu misonganga vo wabakulanga e fu ya wantu, i sia vo, luzolo lwau lwa zayisa mambu mamfunu kwa yitu yau.—Maku 5:19.
O unu tumonanga mpe fu kiaki, kana una vo kitoma monekanga mu nsi zakaka. Vava muntu kekitukanga nsambidi a Yave wa Nzambi aludi, ozolanga zayisa lukwikilu lwandi lwampa kwa yitu yandi. Aweyi kalenda wo vangila? Aweyi kalenda simbila e ntima mia yitu yandi besambilanga mu dibundu diakaka yovo ke besambilanga ko? O Nkand’a Nzambi uvananga longi diamfunu.
“TUSOLWELE MASIA”
Muna tandu kiantete, Andere i mosi muna wantu antete babakula vo Yesu i Masia. Kwa nani kazayisa mana kabakula? “[Andere] otekele solol’eyandi mpangi Simone, umvovese vo, tusolwele Masia (dina diasekolwa vo, Kristu, o kuswa).” Andere wanata Petelo kwa Yesu, yo kumvana elau dia kituka se mosi mun’alongoki a Yesu.—Yoa. 1:35-42.
Vioka mvu sambanu vava Petelo kakala kuna Yafo, wavoveswa vo kenda kuna node kuna Kaisaria mu kingula e nzo ya Koneleo wa mbut’a nkama. Aki nani Petelo kawana muna nzo? “O Koneleo, ubatadidinge, [Petelo ye awana kakangalanga yau] ovwidi kutika yitu yandi y’akundi.” Koneleo wavana elau kwa yitu yandi mu wá mana Petelo kavovanga yo bak’e nzengo mu kuma kia mana bawá.—Mav. 10:22-33.
Adieyi tulenda longoka mu dina Andere yo Koneleo bavanga kwa yitu yau?
Andere yo Koneleo ke bayambula ko vo mambu masoba mau mosi. Andere yandi kibeni wasunzula Petelo kwa Yesu. O Koneleo wavanga nkubika kimana e yitu yandi bawá dina Petelo kakala diau mu kubazayisa. Kansi, Andere yo Koneleo ke bakomekena yitu yau ko ngatu kubalengola kimana bakituka alandi a Kristu. Nga omwene dina tulenda longoka? Tulenda vanga diau adimosi. Tulenda songa e ngindu kwa yitu yeto yo vava malau kimana balongoka e ludi kia Nkand’a Nzambi yo mokena ye mpangi zeto. Kansi, tuzitisanga o nsw’au wa kuyisolela yo venga e fu kia kubakomekena. Muna zaya una tulenda sadisila e yitu yeto, yambula twabadika e nona kia Jürgen yo nkaz’andi Petra, bezingilanga kuna Alemanha.
Petra walongoka Nkand’a Nzambi ye Mbangi za Yave yo vubwa. O nkaz’andi Jürgen, mfumu a makesa kakala. Kuna lubantiku, Jürgen kayangalela nzengo za nkaz’andi ko. Kansi kuna kwalanda, wabakula vo Mbangi za Yave ludi kia Nkand’a Nzambi belonganga. Yandi mpe wayekola e zingu kiandi kwa Yave, o unu osalanga se nkuluntu muna nkutakani au. Nkia longi kevananga mu kuma kia simba ntima mia yitu ina ke tuna yau lukwikilu lumosi ko?
Jürgen wavova vo: “Ke tufwete kubakomekenanga ko ye kubavovesa mambu ma mwanda ntangwa zawonso. Ediadi dilenda wokesa lukatikisu lwau. Kansi, dikala diambote avo tusadidi e ndekwa za kubalonganga malembe-malembe. Diambote mpe mu sadisa e yitu yeto bavanga kikundi ye mpangi ana bena ntela mosi yo zola mambu mamosi. Avo tuvangidi wo dilenda ziula e nzila.”
Vava Petelo wa ntumwa ye yitu ya Koneleo bawá nsangu za Nkand’a Nzambi bakwikila vana vau. Akaka muna tandu kiantete, ana bawá e ludi, ntangwa yayingi bavavanga mu baka e nzengo.
ADIEYI TUVOVA MU KUMA KIA MPANGI ZA YESU?
Vava Yesu kalonganga, ayingi muna yitu yandi bakwikila. Kasikil’owu, antumwa Yakobo yo Yoane nanga mpangi zandi bakala, wan’a Salome wa se diandi dia nkento. Salome nanga mosi muna ‘akento ayingi akaka, ana babasadila [Yesu ye antumwa] muna mbongo zau.’—Luka 8:1-3.
Kansi, e yitu yakaka ya Yesu ke basonga lukwikilu vana vau ko. Kasikil’owu, vava vavioka mvu mosi tuka Yesu kavubilwa, lumbu kimosi e ndonga yakutakana muna nzo mu kunwá. Kansi, ‘e yitu yandi vava bawidi wo, bavaikidi, bambaka: kadi bavovele vo, ozengomokene.’ Kuna kwalanda, vava abunzi a Yesu bavava zaya e nkubika za nkangalu andi, Yesu kabavana mvutu vana vau ko. Ekuma? “Kadi abunzi andi nkutu, ke bakwikidi muna yandi ko.”—Maku 3:21; Yoa. 7:5.
Adieyi tulenda longoka muna mpila ina Yesu kakadilanga ye yitu yandi? Kafunga makasi ko vava akaka bavova vo ozengomokene. Kana nkutu vava kavondwa yo fuluka, Yesu wakasakesa yitu yandi vava kamoneka kwa Yakobo wa mbunzi andi. E mboneka yayi ke yasadisa kaka Yakobo ko, kansi yasadisa mpe abunzi andi akaka mu kwikila kikilu vo yandi i Masia. Kumosi bakala y’antumwa ye akaka muna suku dia ntandu kuna Yerusaleme yo tambula mwand’avelela. Kuna kwalanda, nzole muna abunzi a Yesu, Yakobo yo Yuda, bavewa kiyekwa kia mpwena muna nkutakani.—Mav. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kor. 15:7.
AKAKA NTANGWA YAYINGI BEVAVANGA
Nze muna tandu kiantete, o unu e yitu yakaka ntangwa yayingi bevavanga mu kota muna nzil’a ludi. Badika e nona kia Roswitha ona wakala munkwikizi a dibundu dia Katolika Romana vava nkaz’andi kavubwa se mbangi a Yave muna mvu wa 1978. Muna tatidila dibundu diandi, kuna lubantiku Roswitha wasianga nkaz’andi kitantu. Kansi muna mvu mialanda, kitantu kiandi kiayantika kuluka ye wabakula vo Mbangi za Yave ludi belonganga. Muna mvu wa 2003 wavubwa. Adieyi diasadisa Roswitha mu soba? Vana fulu kia funga makasi vava kansianga kitantu, o nkaz’andi wamvana elau dia soba ngindu zandi. Nkia luludiku kevananga? “Kuna luzindalalu, olenda lungisa mambu mayingi mambote.”
Monika wavubwa muna mvu wa 1974. Vava vavioka mvu kumi, o wan’andi wole mpe bakituka Mbangi za Yave. Kana una vo i wau, o nkaz’andi Hans kasidi telamena lukwikilu lwau ko yamuna mvu wa 2006 vava yandi mpe kavubwa. Muna kuma kia dina diavangama, nkia luludiku bavana esi nzo awaya? “Sikila ye kwikizi muna Yave, kukulula lukwikilu lwaku ko.” Kansi, diamfunu diakala mu kwamanana songa zola kwa Hans. Ke badimbula vuvu ko vo osinga tambulwila mana bekwikilanga.
BAFIAULWISWA KWA MAZA MA LUDI
Lumbu kimosi, Yesu wayikila e nsangu za ludi vo maza mevananga moyo a mvu ya mvu. (Yoa. 4:13, 14) Tuzolele vo e yitu yeto yafiaulwiswa muna nuanga e maza ma ludi mena vo manzizi ye makiá. Dialudi vo ke tuzolele kubakomekena ko muna kubanuikanga maza mayingi mu kingolo. E mpila tukubasamunwinanga oma ma lukwikilu lweto yau isonga kana vo fiaulwisa tukubafiaulwisanga yovo komekena. O Nkand’a Nzambi uvovanga vo “o ntim’a nsongi ubadika mvutwilu” ye “o ntim’a nkwa ngangu uludika nua; yo wokesa befo yandi o zayi.” Aweyi tulenda sadila luludiku lwalu?—Nga. 15:28; 16:23.
O nkento nanga olenda kala yo luzolo lwa sasila oma ma lukwikilu lwandi kwa nkaz’andi. Avo ‘otekele badika vitila kavana e mvutu,’ otoma sola e mvovo miandi ye ke vova mu nzaki zawonso ko. Kafwete venga fu kia kuyibadikila vo nkwa unsongi yovo yandi osundidi. E mpov’andi angangu ilenda fiaulwisa yo siamisa luvuvamu. Nkia ntangwa nkaz’andi kekalanga wavuvama yo yambula vo wantu bamfinama? Nkia mambu keyangalelanga mokena yovo tanga? Nga mambu ma ngangu za nza, ma tuyalu yovo ma nsaka? Aweyi kalenda tuntila e sungididi kiandi muna Nkand’a Nzambi yo zitisa e ngindu zandi? O badika mama mawonso dikunsadisa mu vova yo vangila mambu kuna ngangu.
O simba e ntima mia yitu yeto ana bena vo ke Mbangi za Yave ko, ke divavanga kaka ko vo twabasasila oma ma lukwikilu lweto. Tufwete mpe zingilanga e ngwizani ye mana tuvovanga.
SONGANGA FU YAMBOTE
Jürgen ona tuyikidi kala wavova vo: “Kwamanana sadila e nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna zingu kiaku kia lumbu ke lumbu. Eyayi i mpila yambote ya sadisila e yitu yeto mu mona nswaswani muna yeto yo vava zaya e kuma, kana nkutu vo ke bavovele wo ko.” Hans, okwikilanga diambu diadi. Vava nkaz’andi kavubwa, mvu 30 miavioka yandi mpe wavubwa. Hans wavova vo: “E nkal’ambote ya Nkristu mfunu ina, isadisanga e yitu mu mona e nluta tuvwanga muna zingu kieto mu kuma kia ludi.” E yitu yeto bafwete mona vo lukwikilu lweto lukutuswaswanesanga y’akaka mu mpila yambote, ke mu mpila yambi ko.
Petelo wa ntumwa wavana elongi kw’akento bena ye akala bena vo mindembi kwikila. Wavova vo: “Diau adimosi, yeno akento, nusakalel’akazi eno; kimana, ovo vena y’ana balembele lemvokel’e diambu, babakilwa muna nkal’akazi au, ke mu diambu ko; wau bemonanga nkal’eno aziku yo vumi. E mpieng’eno, ke yambazi ko, e mpand’a nsuki, ye nsi’a nkembo zawolo, ye mpw’ata mvwatu; ya wuntu waswekama wa ntima kaka, muna mvwatu ulembi wolakana wa ntim’anleka, yo lembama, wina vo, muna meso ma Nzambi, wantalu kikilu.”—1 Pe. 3:1-4.
Petelo wasoneka vo yakala olenda tambulwila e ludi mu kuma kia nkal’ambote ya nkaz’andi. E sono kiaki kiafila mpangi Christa mu vava simba ntim’a nkaz’andi muna nkal’andi ambote tuka kavubilwa muna mvu wa 1972. Kana una vo vakala ye ntangwa ina yakala diandi kalongokanga ye Mbangi za Yave, kakitula ludi se mpila zingu kiandi ko. Ezak’e ntangwa wayendanga muna tukutakanu tw’Akristu yo toma tambulwa kw’ampangi muna nkutakani. Ampangi bezitisanga o nsw’andi wa kuyisolela. Adieyi Christa kevanganga mu vava simba ntim’andi?
Wavova vo: “Yabaka nzengo za kangalela mun’owu wa luzolo lwa Yave. Kansi, ivavanga mpe baka nkaz’ame ‘ke mu diambu ko,’ kansi muna nkal’ame ambote. Avo ke dikulula nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ko, ivanganga mawonso ndenda mu lungisa zolela yandi. Izitisanga nsw’andi wa kuyisolela yo yambula mawonso vana moko ma Yave.”
E nzengo za mpangi Christa zisonganga o mfunu wa kala ye tezo. Okalanga ye nkubika yambote muna mambu ma mwanda nze lungana muna tukutakanu yo kuyivana muna salu kia umbangi. Kansi, okalanga mpe yo umbakuzi, ozeye wo vo nkaz’andi zola, ntangwa ye sungididi kiandi kevwanga o mfunu. O kala ye tezo ye umbakuzi, mfunu kikilu kwina kwa konso muntu mu yeto una ye yitu ina vo mindembi kwikila. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “E ma yawonso ivwidi nsungi andi.” Ediadi disongele vo ye ntangwa ina tuviokesanga vamosi ye yitu yeto, musungula akazi ana ke tuna yau lukwikilu lumosi ko. E ntangwa tuviokesanga vamosi ikutusadisanga mu kala ye mbokena. Lusansu lusonganga vo e mbokena zambote zisadisanga mundembi kwikila mu lembi mona kinsona, kuyimwena vo wabembolwa yovo mona kimpala.—Kim. 3:1.
KUDIMBULA VUVU KO
Vava akaka muna yitu ya Holger bavubwa, vavioka mvu 20 o se diandi mpe wavubwa. Holger wavova vo: “Diamfunu mu songa kwa yitu kieto vo zola tukunzolanga ye tusambanga mu kuma kiandi.” Christa wakudikila vo ‘ke dimbulanga vuvu ko vo nkaz’andi osinga kuyisia kuna sambu dia Yave yo tambulwila e ludi.’ Tufwete kalanga yo nyindu asikila ye vuvu mu kuma kia yitu yeto ana ke tuna yau lukwikilu lumosi ko.
Ekani dieto i kwamanana kala ye ngwizani ambote yo yau, twabavana elau dia zaya e ludi yo simba e ntima miau muna kubazayisanga e nsangu za Nkand’a Nzambi. Kansi, muna mambu mawonso tufwete kala yo ‘lulembamu yo vumi.’—1 Pe. 3:15.