KAPU KIA 86
Mwana Wavila Ovutukidi
KINGANA KIA MWANA WAVILA
Wau kena muna Pereia, kuna este ya Nkoko a Yodani, Yesu otele yingana yole, kingana kia meme diavila ye kia nkento wavidisa nzimbu. E yingana yayi itulongele vo tufwete yangalalanga vava nsumuki kevilukanga o ntima yo vutuka kwa Nzambi. Afarisi ye asoneki bakumbidi Yesu wau ketambulanga asumuki. Nga balongokele diambu muna yingana yole ya Yesu? Nga babakwidi una o Se dieto kuna zulu kemonanga vava asumuki bevilukanga o ntima? Yesu otele kingana kisonganga o mfunu a longi diadi.
Kingana kiaki kiyikanga se dimosi wakala yo wana wole amakala, o nleke yandi otoma yikwanga muna kingana kiaki. Afarisi ye asoneki yo wantu bawidi kingana kia Yesu, bafwete longoka diambu muna dina Yesu kavovele mu kuma kia mwana wa nleke. Kansi ke tufwete veza ko mana Yesu kavovele mu kuma kia se yo mwana wa mbuta, kadi e fu basongele ilenda kutulonga diambu. Dianu vo, yindula yau ntatu ekolo Yesu keta e kingana kiandi:
Yesu ovovele vo: “Muntu mosi wakala yo wana wole amakala. Oyu wanleke ovovese se diandi vo, e Tata, umpana e kiame kunku kina mfwete tambula muna mavua maku.” (Luka 15:11, 12) Zaya dio vo, o mwana wanleke kalombele vua kwandi ko vika sia vo se diandi ofwidi. O se diandi un’o moyo. Kansi, yandi mwana olombele e kunku kia vua kwandi kimana kavanga mawonso kazolele muna ntim’andi. Adieyi kevanga?
Yesu ovovele diaka vo, “Ke vavioka lumbu yayingi ko, oyu wanleke okutikidi lekwa yandi yawonso, wele kuna nsi yandá, kuna kafwasidi mavua mandi muna zingu kia umpumbulu.” (Luka 15:13) Vana fulu kakala kwandi muna nzo au kalungwa-lungwa kwa se diandi, mwana ndioyo wele kwandi ku nsi yankaka. Ofwasidi o vua kwandi kwawonso muna zumba. Kuna kwalanda, e mpasi zinlwakidi, Yesu ovovele vo:
“Vava kamene fwasa yawonso, mulueke mvengele ampasi muna nsi yayina, osukamene. Wele laminina musi nsi yayina, ona wantuma muna mpatu andi, kenda vungula kambi dia ngulu. Ozolele nkutu dia madia ma ngulu, kadi ke muntu ko wankayilanga.”—Luka 15:14-16.
Muna Nsiku a Nzambi, e ngulu zisiwanga muna buka kia bulu yafunzuka. Kansi o mwana ndioyo oyantikidi twela e ngulu. Nzala zayingi ke mona, ozolele nkutu dia madia mangulu ketwelanga. E mpasi vava zisakidi, ‘uyibenze, ovovele vo, ‘Asadi a se diame bena ye ulolo wa madia, ekolo mono mfwang’e nzala! Mfwete telama, ngienda kwa se diame, yamvovesa vo: “E Tata, nsumukini Nzambi kuna zulu, y’oku ndose aku. Kifweno yikilwa diaka mwan’aku ko. Unkitula mosi muna asadi aku.’’ Otelamene, wele kwa se diandi.—Luka 15:17-20.
Adieyi o se diandi kevanga? Nga ofunga makasi yo tumba mwan’andi wau kavaika muna nzo? Yovo ketambula mwan’andi ko? Avo ngeye u se dia mwana ndioyo, adieyi ovanga? Avo mwan’aku ayakala yovo wankento ovangidi wo, adieyi ovanga?
MWANA WAVILA OVUTUKIDI
Yesu ovovele una o se kamwene ye dina kavangidi: [O mwana] “otelamene, wele kwa se diandi. Wau kakedi kuna vala, o se diandi umwene, umfwididi e nkenda, olundumukini, umbimbakene, umfibidi.” (Luka 15:20) Kana una vo o Se kawá e nsangu za zingu kiambi kia mwan’andi, kansi untambwidi diaka muna nzo andi. Nga e kingana kiaki kisadisa Afidi a nsambila ya esi Yuda, ana bekuyisananga vo bazeye Yave yo kunsambila? Nga bemona una Yave wa se dieto kuna zulu kemonanga vava asumuki bevilukanga o ntima? Nga bebakula mpe vo Yesu diau adimosi kevanganga?
O se omwene lukendalalu lwa mwan’andi yo bakula vo ovilukidi kikilu o ntima. O se wau kambimbakene, ediadi disadisi o mwana kafunguna masumu mandi. Yesu ovovele vo: “O mwana umvovese vo, ‘E Tata, nsumukini Nzambi kuna zulu, y’oku ndose aku. Kifweno yikilwa diaka mwan’aku ko.’”—Luka 15:21.
O se ovovese ntaudi zandi vo: “‘Nuzabuzioka! Nutwasa mvuatu una usundidi, numvuika, nunsia mpeto muna nlembo, ye nsampatu muna malu mandi. Nutwasa mpe mwan’a ngombe amazi, nwamvonda, twadia yo kemba, kadi o mwan’ame ona wafwa, kansi wina diaka yo moyo; ona wavila, osolokele.’ Bayantikidi kemba.”—Luka 15:22-24.
Wau kivangamanga o mambu mama, o mwana wambuta kuna mpatu kena. Yesu ovovele mu kuma kiandi vo: “Una kezidi finam’e nzo, owidi nkunga yo makinu. Obokele mosi muna asadi, oyuvuidi kana nkia diambu divangamanga. Umvovese vo, ‘O nleke aku wizidi, o se diaku ovondele mwan’a ngombe amazi, kadi untambwidi yo vimpi wambote.’ Ofungidi makasi, kazolele mo kota ko. I bosi, o se diandi ovaikidi, oyantikidi kundodokela. Ovutwidi kwa se diandi vo, ‘Tala e mbidi a mvu yakusadila, kiakolamene nkutu nkanikinu aku ko, kansi mono kuvani kana nkutu mwan’a nkombo yakembela y’akundi ame. Kansi, wau kezidi o mwan’aku ndioyo, ona wafwasa mavua maku ye minta-zumba, umvondèle o mwan’a ngombe amazi.’”—Luka 15:25-30.
Nze una kavanga o mwana wambuta, aki nani bakumbidi Yesu mu kuma kia nkenda zandi ye sungididi kesianga kwa mpasi wantu ye kwa asumuki? Asoneki ye Afarisi. Yesu ubatelele kingana kiaki kadi yandi bekumbanga wau ketambulanga asumuki. Konso muntu oyidimanga mu kuma kia nkenda za Nzambi kafwete longoka diambu muna kingana kiaki.
Muna fokola e kingana kiandi, Yesu oyikidi e moko kia se yo mwan’andi wambuta. O se ovovele vo: “E mwana, ongeye okalanga yame ntangwa zawonso, o vua kwame kwawonso i kwaku. Dianu vo diambote twakemba kweto, twamon’e kiese, kadi o nleke aku ona wafwa, kansi wina diaka yo moyo; ona wavila, osolokele.”—Luka 15:31, 32.
Yesu kavovele ko dina o mwan’a wambuta kavangidi. Kansi, vava Yesu kafwa yo futumuka, “nganga zayingi za Nzambi ziyantikidi lemvokela lukwikilu.” (Mavangu 6:7) Nanga awana mpe bawá e kingana kia Yesu kia mwana wavila bakala muna buka kiaki. Kieleka, bavutukila e ngindu zau, baviluka o ntima yo vutuka kwa Nzambi.
Tuka muna lumbu kiakina, alongoki a Yesu babakula malongi mamfunu o Yesu kalonga muna kingana kiaki kiambote. E longi diantete i diadi: tufwete sikila muna lutaninu lwa nkangu a Nzambi, kuna nsi a wisa kia Se dieto dia nzodi, vana fulu kia kwenda yungani mu kwenda vavi o mawete muna “nsi yandá.”
E longi dianzole i diadi: avo tuvengomokene muna nzil’a Nzambi, tufwete vutuka kwa Se dieto kuna lulembamu lwawonso kimana katutambula diaka.
O se otomene tambula o mwan’andi yo kunloloka. Kansi o mwana wambuta ofungidi makasi yo lembi loloka nleke andi. Adieyi tulongokele? Selo ya Nzambi bafwete lolokanga yo tambula awana bevilukanga kieleka o ntima yo vutuka muna ‘nzo a Se.’ Yambula twayangalala wau kina vo mpangi eto ona ‘wafwa un’o moyo, wavila owau ovutukidi.’