KAPU KIA 88
Zingu Kia Vuama Yo Lazaro Kisobele
KINGANA KIA MVUAMA YO LAZARO
Yesu malongi mayingi kavene kala kwa alongoki andi mu kuma kia umvuama. Kansi ke alongoki andi kaka ko bewanga malongi mama. Afarisi mpe bena vana, bafwete lemvokela e longi dia Yesu. Ekuma? Kadi oyau “minzodi a nzimbu.” Vava bawidi dina Yesu kavovele, ‘bayantikidi kunyidimina.’—Luka 15:2; 16:13, 14.
Kansi, e diadi ke divumisi Yesu ko. Ubavovese vo: “I yeno yana nukuyilungisanga vana vena wantu, kansi o Nzambi ozeye ntima mieno. Kadi dina ditundidikwanga kwa wantu, diangemi vana ndose a Nzambi.”—Luka 16:15.
Tuka kolo, Afarisi “besanisinwanga kwa wantu,” kansi owau o mambu masobele. O wantu basanisinwanga mu kuma kia mavua ma nza, mambu ma mbumba ye ma dibundu, owau bavezelo. E mpasi wantu ana bezolanga mambu ma Nzambi bafwene sanisinwa. Yesu otomene kiesesa e nsobani yayi vava kavovele vo:
“O Nsiku ye Ngunza zakala yamuna Yoane. Tuka muna kolo kiakina, e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi zisamunwanga, wantu a mpila zawonso besianga ngolo za kota mo. Kieleka, diasazu e zulu ye nza yavioka, ke mu fisono fimosi ko fia Nsiku fialembi lungana.” (Luka 3:18; 16:16, 17) Aweyi e mvovo mia Yesu misongele vo nsobani zivangama?
Kuna lulendo lwawonso, mfumu za mabundu ma Ayuda bevovanga vo Nsiku a Mose belemvokelanga. Ke tuvilakani ko vo vava Yesu kawuka mpofo muna Yerusaleme, Afarisi bavova kuna lulendo lwawonso vo: “Oyeto tu alongoki a Mose. Tuzeye wo vo o Nzambi wavova kwa Mose.” (Yoane 9:13, 28, 29) E kani dia Nsiku a Mose, i nata alembami kwa Masia, i sia vo, kwa Yesu. Yoane wa Mvubi wayikila Yesu vo Mwan’a meme a Nzambi. (Yoane 1:29-34) Tuka Yoane wa Mvubi kayantikila e salu kiandi, Ayuda alembami, musungula asukami, bewanga e nsangu za “Kintinu kia Nzambi.” Diakiese mu zaya vo, vena ye “nsangu zambote” mu kuma kia wantu awonso bazolele yalwa kwa Kintinu kwa Nzambi yo tambula e nsambu zayingi.
Nsiku a Mose ulunganene, unete wantu kwa Masia. Dianu vo, ke dina diaka mfunu ko mu lemvokela wo. Muna bonga e nona, o Nsiku a Mose wavananga o nswa mu vonda longo mu mambu ma mpila mu mpila. Kansi owau, Yesu ovovele vo, “konso yakala ovonda longo yo nkaz’andi yo sompa wankaka, zumba katele, konso ona osompa nkento wavonda longo yo nkaz’andi, zumba katele.” (Luka 16:18) E mvovo miami mifungisi Afarisi makasi, kadi besikidisanga nsiku mu mambu mawonso!
Yesu otele kingana kisongele e nsobani zampwena zivangamene. Oyikidi wantu wole balwakila mambu masoba e zingu kiau. Ekolo tuvovela kingana kiaki, ke tuvilakani ko vo Afarisi mpe bena vana, mu wá bena. Oyau minzodi a nzimbu ye betoma sanisinwanga kwa wantu.
Yesu ovovele vo, “Vakedi mvuama mosi, wavuatanga nlele a nduwa ye lino, wazolanga nkembo lumbu yawonso. Vakala mpe yo nlombi, nkumbu andi Lazaro, nkwa mputa zayingi, wasiwanga vana mwelo a nzo andi, wazolanga vo kadia ina yasotokanga vana meza ma mvuama. E mbwa zayiza vendanga mputa zandi.”—Luka 16:19-21.
Afarisi minzodi a nzimbu kwau. Dianu vo, ke tusiviki ko wau kina vo Yesu ubayikidi “vuama” muna kingana kiandi. Afidi a nsambila ya Kiyuda bezolanga vuata mvuatu miantalu mituntanga e sungididi kia wantu. Vana ntandu a mavua bena mau, malau mayingi mpe bena mau. Yesu ubatezanese yo muntu ovuete mvuatu a kintinu muna songa e tunda diau, vo i mvuatu a mpembe wa lino usunzulanga unsongi una yau kibeni bekuyibadikilanga.—Daniele 5:7.
E mvuama zazi, aweyi bebadikilanga asukami ye mpasi wantu? Kuna luvezo lwawonso bebadikilanga wantu a mpila yayi vo, ‛am ha·’arets, yovo esi mavata, ke bazeye Nsiku ko ye ke bafwene wo longwa ko. (Yoane 7:49) Ediadi disonganga e mpil’a zingu kia “Lazaro walombanga e lekwa,” wakalanga ye tima dia dia kana nkutu ‘madia masotokanga vana meza ma mvuama.’ Nze una Lazaro kakadila ye mputa zayingi, e mpasi wantu bevezwanga, nze vika sia vo Nzambi ke kubazolanga ko.
E diambu diadi dia nkenda kolo diayantika, kansi Yesu ozeye wo vo e nsobani se zivangama muna zingu kia buka yole ya wantu. Awana bena nze mvuama ye awana bena nze Lazaro.
NSOBANI MUNA ZINGU KIA VUAMA YO LAZARO
Yesu osasidi e nsobani zazi zampwena. Ovovele vo: “Kuna kwalanda, o nlombi ofwidi, oneto kwa ambasi vana ndambu a Abarayama. “I bosi, o mvuama mpe ofwidi, ozikilu. Wau kakedi muna lubangamu muna Ziami, osengwele o meso omwene Abarayama kuna vala yo Lazaro vana ndambu andi.”—Luka 16:22, 23.
O wantu bewanga Yesu bazeye wo vo Abarayama kolo kafwa, waziama. E sono isonganga vo ke muntu ko waziama olenda vova yo mona, kana nkutu Abarayama. (Kimpovi 9:5, 10) Ozevo, adieyi afidi a nsambila babakwidi muna kingana kia Yesu? O Yesu adieyi kazolele vova mu kuma kia mpasi wantu ye afidi a nsambila bazola e nzimbu?
Yesu osongele kala e nsobani yayi vava kavovelenge vo, ‘o Nsiku ye Angunza yamuna Yoane wa Mvubi bavovela, kansi tuka muna kolo kiakina yamu wau, e Kintinu kia Nzambi i nsangu zambote zisamunwanga.’ Ozevo, muna lusadisu lwa nsangu zambote zasamunwa kwa Yoane yo Yesu Kristu, o mvuama ye Lazaro bafwa muna mpila zingu kiau kiankulu, owau bena ye zingu kiambote vana ndose a Nzambi.
Alembami ye asukami mambu ma Nzambi bezininanga o moyo. Kansi mu vewa bena lusadisu yo tambulwila e nsangu za Kintinu zina zatekwa samunwa kwa Yoane wa Mvubi ye kwa Yesu. Kuna lubantiku badianga ‘madia masotokanga vana meza ma mwanda’ ma mfumu za mabundu. Kansi owau, bazeye malongi ma ludi kia Nkand’a Nzambi, musungula o mambu mamfunu belongwanga kwa Yesu. Dina nze yau batundidikilu vana ndose a Yave wa Nzambi.
Vo i mfumu za mabundu bena nze amvuama ye akwa tunda, kadi ke bazola tambula nsangu za Kintinu ko zasamunwa kwa Yoane wa Mvubi ye zina Yesu kesamunanga mu zunga yawonso. (Matai 3:1, 2; 4:17) Muna kuma kiaki, bafungisu makasi yo bangikwa kwa nsangu zazi, kadi ziyikanga e ngiz’a lumbu kia mfundis’a Nzambi. (Matai 3:7-12) Avo Yesu ye alongoki andi bayambwidi samuna e nsangu zambote, ediadi diyangidika mfumu za mabundu bena vo minzola nzimbu. Mfumu zazi za mabundu bena nze mvuama oyikwanga muna kingana kia Yesu, ona wakaza oku vo: “E Tata Abarayama, umfwa nkenda, tuma Lazaro kenda vunga nsuk’a nlembo andi muna maza, kavolesa lubini luame, kadi mbangamene mu nlaku a tiya twatu.”—Luka 16:24.
Kansi ke diau ko divangama. Kadi ndonga muna mfumu za mabundu ke besoba ko. Ke bazolele “wila Mose ko ye Angunza,” ana basoneka mambu mafwete kubafila mu tambulwila Yesu, una vo i Masia ye Ntinu. (Luka 16:29, 31; Ngalatia 3:24) Ke bazolele kuyikulula ko ye ke bazolele mpe kwikidiswa kwa asukami ko ana bakwikidi muna Yesu yo tondwa kwa Nzambi. Vo i alongoki a Yesu ke balendi bembola ludi ko muna yangidika mfumu za mabundu ngatu kubavuvika o ntima. Muna kingana kiandi, Yesu okiesese e diambu diadi muna mvovo mina “Abarayama” kavovesa mvuama:
“E mwana, sungamena vo una wakala yo moyo má yambote wakala yau, kansi Lazaro má yambi katambulanga. Owau mu fiaulwiswa kena okwaku, kansi ongeye obangamene. Vana ntandu, mbilu ampwena yasiwa ova kati kwa yeto yo yeno, kimana ana bena vava bazolele kwiza koko nwina, ke balendi wo ko, ngatu ana bena koko, beza kwa yeto.”—Luka 16:25, 26.
Diambote wau kina vo mambu masobele kikilu. Nsobani zikotele vana vena mfumu za mabundu bena vo akwa lulendo ye alembami ana batambwidi vangu kia Yesu, bevuvikwanga yo longwa mambu ma Nzambi. (Matai 11:28-30) Ngonde zakete kaka zivioka, e nsobani zazi zitoma moneka vava e kangu diampa divinga vana fulu kia kangu dia Nsiku. (Yeremiya 31:31-33; Kolosai 2:14; Ayibere 8:7-13) Vava Nzambi kepongola mwand’avelela muna lumbu kia Pentekosti ya mvu wa 33 wa tandu kieto, dizayakana vo alongoki a Yesu yau bena ye dienga dia Nzambi, ke Afarisi ko ngatu mfumu za mabundu.