Kuvani Nzila ko kwa Nkadi Ampemba

‘Kuvani nzila ko kwa Nkadi Ampemba.’​—⁠EFESO 4:⁠27.

 1. Ekuma wantu ayingi balembi kwikidilanga vo Nkadi Ampemba una?

SE tuka kolo, wantu ayingi bebadikilanga Nkadi Ampemba nze bulu kina ye mpaka yovo nze muntu ovwete nlele miambwaki yo nsoma vana koko mu tuba yimpumbulu kuna bilungi bia tiya. Kansi, o Nkand’a Nzambi kelonganga malongi mama ko. Ka lukatikisu ko vo malongi mama wantu ayingi mefilanga balembi kwikila vo Nkadi Ampemba una, yo kumbadikila vo makani mambi kwandi ma ntim’a muntu.

 2. O Nkand’a Nzambi nkia ziku kesonganga mu kuma kia Nkadi Ampemba?

² O Nkand’a Nzambi usonganga e ziku vo Nkadi Ampemba una. O Yesu Kristu wakala yandi kumosi kun’ezulu ye wavovana yandi vava kakala ova ntoto. (Yobi 1:6; Matai 4:​4-​11) Kana una vo Nkand’a Nzambi keyikanga ko e nkumbu yayikilwanga e vangwa kiaki kia mwanda kun’ezulu, oyikilwanga vo Nkadi Ampemba (i sia vo ‘Nkumbi’) wau vo Nzambi kakumba. Oyikilwanga mpe vo Satana (i sia vo ‘Ntantu’) ekuma kadi Yave katelamena. O Satana wa Nkadi Ampemba oyikilwanga vo “niok’ankulu,” nanga wau vo nioka kasadila mu vukumuna Eva. (Lusengomono 12:9; 1 Timoteo 2:​14) Oyikilwanga mpe vo ‘ndiona wambi.’​—⁠Matai 6:13.a

 3. Nkia kiuvu tufimpa?

³ Wau vo tu selo ya Yave, ke tufwete tanginina fu ya Satana ko, wa ntantu a Nzambi aludi. Kansi, tufwete lemvokela luludiku lwa Paulu wa ntumwa: ‘Kuvani Nkadi Ampemba nzila ko.’ (Efeso 4:​27) Nkia fu ya Satana yina ke tufwete tanginina ko?

Ke Tutanginina Satana wa Nkumbi ko

 4. ‘Ndiona wambi’ nkia luvunu kavova mu kuma kia Nzambi?

⁴ ‘Ndiona wambi’ wafwana yikilwa vo nkumbi. Nkumbi i ndiona ovovanga luvunu mu kuma kia muntu akaka. O Nzambi wakanikina Adami vo: “Vo i nti a zayila wete yo bi, kudie wo ko: kadi muna lumbu odia wo, fw’ofwa.” (Etuku 2:​17) O Eva wazaya o nkanikinu wau. Kansi, o Nkadi Ampemba, muna nioka, wamvovesa vo: ‘Ke nufwa kweno ko: kadi o Nzambi ozeye wo vo, e lumbu nudia kio, o meso meno metemoka, nukala nze Nzambi, nwazaya wete yo bi.’ (Etuku 3:​4, 5) E mvovo miami mia luvunu kikilu mu kuma kia Yave wa Nzambi.

 5. Ekuma Dioterefe kafwana tumbilwa mu kuma kia fu kia kumba?

⁵ Aneyisaele bakanikinwa vo: “Kukwendela ntandu, wendel’eyanda, e kinati a nsangu muna nkangu aku ko.” (Fuka 19:​16) Mu kuma kia nkumbi mosi wakala muna lumbu yandi, Yoane wa ntumwa wavova vo: “Yasoneka kuna kwa dibundu: kansi Dioterefe, on’ozolele kak’e kimbuta, kekututambula ko. Dianu vo, ovo ngizidi, nsusula mavangu mandi kevanganga, okutukumbang’e nkumb’ambi.” (3 Yoane 9, 10) Dioterefe watumbwa mu kuma kia fu kiandi kia kumba Yoane. Ke vena Nkristu ko ozola fwanana yo Dioterefe yo tanginina Satana wa nkumbi.

6, 7. Ekuma tufwete vengela e fu kia vunina muntu e mambu?

⁶ Nkumbu miayingi, e selo ya Yave bevuninwanga mambu. Tutanganga vo: ‘Ambuta za nganga y’asoneki batelamene, basiamisi o funda Yesu.’ (Luka 23:​10) Paulu wavuninwa mambu kwa Anania wa Ngang’ambuta ye kw’akaka. (Mavangu 24:​1-8) O Nkand’a Nzambi uyikilanga Satana vo ‘mfundi ampangi zeto . . . , on’okubafundilanga vana ndose a Nzambi yo fuku yo mwini.’ (Lusengomono 12:​10) Ampangi awaya befundwanga, i Akristu akuswa omu lumbu yayi yambaninu.

⁷ Ke vena Nkristu ko ozola vunina muntu e mambu. Kansi, ediadi dilenda vangama kele vo tusidi kimbangi lembi zaya e ziku kia diambu. Muna Nsiku a Mose, ndiona wasianga kimbangi kia luvunu, vondwa kavondwanga. (Luvaiku 20:16; Nsiku 19:​15-​19) Vana ntandu, muna lekwa kemenganga o Yave, vena mpe yo ‘mbangi aluvunu ovovanga luvunu.’ (Ngana 6:​16-​19) Muna kuma kiaki, ke tufwete tanginina Satana wa nkumbi yo mfundi ko.

Venga e Nzila za Mvondi Antete

 8. O Nkadi Ampemba aweyi kakadila “mumponda-muntu tuka kuna lubantiku”?

⁸ O Nkadi Ampemba, mvondi. Yesu wavova vo: “Oyandi, mumponda-muntu tuka kuna lubantiku.” (Yoane 8:​44) Satana wakituka mumponda-muntu tuka kavengomwena Adami yo Eva muna nzil’a Nzambi. Satana watwasa lufwa kwa yakala yo nkento antete ye kwa wan’au. (Roma 5:​12) Tumwene vo evangu diadi kwa muntu kaka dilenda yikilwa, ke makani mambi ko mana kebadikanga o muntu.

 9. Nze una tutanganga muna 1 Yoane 3:​15, aweyi tulenda kitukila se avondi?

⁹ Umosi muna nsiku kumi miavewa kwa Isaele uyikanga vo: “Kuvondi ko.” (Nsiku 5:​17) Petelo wa ntumwa wasonekena Akristu vo: “Ke vakadi muntu vovo nwin’omona mpasi nze mvondi ko.” (1 Petelo 4:​15) Wau vo tu selo ya Yave ka tufwete vonda muntu ko. Avo tumengene o Nkristu wa nkw’eto yo kunzolela o lufwa, o Nzambi okututumba. Yoane wa ntumwa wasoneka vo: “Konso on’osaula mbunzi andi, mumponda-muntu kwandi: nuzeye wo vo amimponda-wantu ke bena ya moyo a mvu ya mvu ukalanga mu yau ko.” (1 Yoane 3:​15) Aneyisaele bakanikinwa vo: “Kusawila mpangi aku omo ntima ko.” (Fuka 19:​17) Tufwete kala ye nzaki za singika konso diambu tuna diau yo mpangi eto, kimana Satana kalembi fwasa kintwadi kieto kia Kikristu.​—⁠Luka 17:​3, 4. 

Tusia Nkadi Ampemba wa Mvuni e Kitantu

10, 11. Adieyi tufwete vanga muna sia Satana wa mvuni e kitantu?

¹⁰ O Nkadi Ampemba mvuni. Yesu wavova: “Ovo luvunu kavovele, una wa yandi kibeni i kavovele: kadi nkwa luvunu kwandi, ese mpe dia luvunu.” (Yoane 8:​44) Satana wavuna Eva, kansi Yesu wayiza ova ntoto mu sila ludi o umbangi. (Yoane 18:​37) Avo tuzolele sia Nkadi Ampemba e kitantu, tufwete venga fu kia vuna. Tufwete ‘vovanga e ludi.’ (Zakariya 8:16; Efeso 4:​25) O “Yave wa Nzambi aludi ” osambulanga kaka Mbangi zandi ana bevovanga e ludi. Kimpumbulu kalendi kala mbangi andi ko.​—⁠Nkunga 31:5; 50:16; Yesaya 43:10.

¹¹ Avo tuyangalelanga luvevoko lweto muna luvunu lwa Satana, tulanda “e nzil’a ludi.” (2 Petelo 2:2; Yoane 8:​32) E malongi mawonso m’Akristu i “ludi kia nsangu zambote.” (Ngalatia 2:​5, 14) Avo tusia e “se dia luvunu” e kitantu yo “kangalela muna ludi,” tuvuluka.​—⁠3 Yoane 3, 4, 8. 

Tuvenga Nkadi Ampemba wa Mvengomoki Antete

12, 13. Aweyi tufwete badikilanga abendomoki?

¹² E vangwa kiaki kia mwanda kiakituka se Nkadi Ampemba, mu ludi kateka kala. Kansi Yesu wavova vo: “Katelamena muna ludi ko, e kuma kadi, muna yandi ke muna ludi ko.” (Yoane 8:​44) O mvengomoki ndioyo wakinu telamena ‘Nzambi aludi.’ Akristu akaka a tandu kiantete babwa “mun’esokolo dia Satana,” kadi bayambula vo bavunginikwa yo vengomonwa muna ludi. Muna kuma kiaki, Paulu wavovesa Timoteo vo, kabalonga kuna malembe kimana bavungukwa o zayi yo katuka mun’esokolo dia Satana. (2 Timoteo 2:​23-​26) Kieleka, disundidi o mfunu dia landa e nzil’a ludi ke mu vunginikwa ko kwa ngindu z’abendomoki.

¹³ O yakala yo nkento antete babendomoka, kadi bawila Nkadi Ampemba yo lembi venga luvunu lwandi. Nga diadi disongele vo tufwete wila abendomoki, yovo tanga e nkanda miau yovo tala e nzila zau muna Internet? Avo tuzolanga Nzambi aludi, ke tuvanga wo ko. Ke tufwete yambula ko vo abendomoki bakota muna nzo zeto yovo kubavana mbote, evangu diadi dilenda ‘kutusia entwadi ye mavangu mau mambi.’ (2 Yoane 9-​11) Ke tufwete vukumunwa kwa luvunu lwa Nkadi Ampemba ko mu yambula e “nzil’a ludi” yo landa alongi aluvunu ana bevavanga o ‘kotesa nyindu mia lufwasu’ kimana ‘batuvukika muna mambu ma kuvùnina.’​—⁠2 Petelo 2:​1-3.

14, 15. Nkia lulukisu kavana o Paulu kw’akuluntu a esi Efeso yo Timoteo wa nkundi andi a salu?

¹⁴ Paulu wavovesa akuluntu a esi Efeso vo: ‘Nutoma kulunga-lunga kweno, y’ekambi diawonso, dina nwasilw’o ukengi kwa mwand’avelela, nwadikila dibundu dia Nzambi, dina kasumbila muna menga ma Mwan’andi. Nzeye wo vo, ovo nkatukidi, mevwa mansita mekota vovo nwina, mana ke mevûkis’ekambi ko; vovo nwina yeno kibeni mpe, vetelama wantu, ana bevova mambu mabendomoka, bavol’alongoki bend’abalandi.” (Mavangu 20:​28-​30) O kusentu, abendomoki bavayika yo ‘vova mambu mabendomoka.’

¹⁵ Muna mvu wa 65 wa tandu kieto, Paulu wa ntumwa wavovesa Timoteo vo ‘katoma sansang’e diambu dia ludi.’ Kansi Paulu wakudikila vo: “Wiyikenka muna mawaza-waza manzengenga: kadi benungunuka muna luvezo, e diambu diau mpe diyandangana nga mbadi: o Imènai yo Fileto bena yau; awana batikumukìni mun’owu wa ludi, bevovanga vo o lufuluku luviokele kala, yo bangalakesa lukwikilu lua wantu akaka.” E mpengomoka yayantika. ‘Kansi o nkubilw’ansiami a Nzambi wasikila.’​—⁠2 Timoteo 2:​15-19.

16. Ekuma twinina ye kwikizi muna Nzambi ye Diambu diandi?

¹⁶ Nkumbu miayingi, Satana osadilanga abendomoki mu vava fwasa e nsambil’aludi. Kansi, kelendanga yo fwasa ko. Muna mvu wa 1868, Charles Taze Russel wayantika fimpa malongi ma mabundu ma Kikristu kia Kimpangila yo mona vo ke “makala betela ko yo Nkand’a Nzambi.” Russel y’azodi akaka a ludi bavanga buka ki’alongoki a Nkand’a Nzambi kuna mbanza Pittsburgh, Pennsylvania, Estados Unidos. O wau se mvu 140 miviokele kala tuka ntangwa yayina, e selo ya Yave banungunuka muna zayi yo zola kwa Nzambi ye Diambu diandi. Kanele vo mvengomoki antete osadilanga ndekwa zayingi mu vava kutuvengomona, kansi ntaudi akwikizi yo lulungalalu okutusadisanga mu kala ye kwikizi muna Yave ye muna Diambu diandi.​—⁠Matai 24:45.

Kuvukumunwa kwa Mfumu a Nza Yayi ko

17-19. Nkia nza ina muna wisa kia Nkadi Ampemba? Ekuma ke tufwete yo zolela ko?

¹⁷ E mpila yakaka o Satana kevavilanga kutuvukumuna i kutufila mu zola e nza yayi yavambana yo Nzambi. Yesu wayikila Nkadi Ampemba vo ‘nyadi a nza yayi’ yo vova vo: ‘Oyandi kena ye wisa ko omu mono.’ (Yoane 14:​30) Ke tuyambudi ko vo Satana kakala ye wisa mu yeto. Kansi, tuzeye wo vo ‘e nza yawonso muna wisa kia ndiona wambi ilele.’ (1 Yoane 5:​19) Ekiaki i kuma o Nkadi Ampemba kazola vanina Yesu e “yintinu yawonso ya nza” kele vo kamfukamena. Kansi, o Mwan’a Nzambi katambula lukau lwalu ko. (Matai 4:​8-​10) Alandi a Yesu bemengwanga kwa nza yayi iyalwanga kwa Satana. (Yoane 15:​18-​21) Muna kuma kiaki, Yoane wa ntumwa okutulukisanga twalembi zola e nza.

¹⁸ Yoane wasoneka vo: “Ke nuzodi nza ko, ngatu eyi in’omu nza. Ovo muntu ozol’e nza, o zola kw’Ese ke kwina mu yandi ko. Kadi yawonso in’omu nza, eketo dia nitu, y’eketo dia meso, yo lusanu luavela lua zingu, ke lutukidi kw’Ese ko, mu nza kaka i lutukidi. E nza mpe vempoka ivempoka, y’eketo diandi: vo i ndion’ovangang’o luzolo lua Nzambi, zing’aka kezinganga yakwele mvu.” (1 Yoane 2:​15-​17) Ke tufwete zola nza ko, kadi e mpila zingu kia nza yayi, fu ki’eloko kinungununanga ye ke kina ngwizani ko ye nsiku mia Yave wa Nzambi.

¹⁹ Adieyi tufwete vanga kele vo luzolo lwa nza yayi luna muna ntima mieto? Tufwete lomba lusadisu kwa Nzambi muna sambu kimana twavenga o zola ye makani m’eloko ma nza yayi. (Ngalatia 5:​16-​21) Kieleka, ‘tukuyivaula muna mambu ma nza’ avo tusungamene vo ‘mianda miambi’ ‘miyalanga e nza’ yayi yakondwa unsongi.​—⁠Yakobo 1:27; Efeso 6:​11, 12; 2 Korinto 4:⁠4.

20. Ekuma tulenda vovela vo ke tu “a nza ko”?

²⁰ Muna kuma ki’alongoki andi, Yesu wavova vo: “Ke ba nza ko, nze mono kia nza ko.” (Yoane 17:​16) Akristu akuswa y’ampangi zau ana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto, besianga ngolo za kuyivambula ye nza yo kuyivelelesa muna ngindu yo muna mwanda. (Yoane 15:19; 17:14; Yakobo 4:⁠4) E nza yayi yambi ikutusianga kitantu wau vo twayivambula yo kala se ‘ateleki a ndungidi.’ (2 Petelo 2:⁠5) Dialudi vo tuzinganga yo wantu bena vo minta-zumba, mindia-nzimbu, asambidi a teke, mivi, avuni ye akolwa malavu. (1 Korinto 5:​9-11; 6:​9-11; Lusengomono 21:⁠8) Kansi, ke tusambukilanga “mwand’a nza” ko kadi ketufilwanga kwa makani m’esumu ma mwanda wau ko.​—⁠1 Korinto 2:⁠12.

Ketuvani Nzila ko kwa Nkadi Ampemba

21, 22. Aweyi olenda sadila elongi dia Paulu dina muna Efeso 4:​26, 27?

²¹ Vana fulu kia filwa kwa “mwand’a nza,” tufilwanga kwa mwand’a Nzambi una ukutusadisanga mu kala ye fu nze zola ye volo. (Ngalatia 5:​22, 23) E fu yayi itaninanga lukwikilu lweto muna lembi fwaswa kwa Nkadi Ampemba. Ozolele vo ‘twavanga kaka oma mambi,’ kansi o mwand’a Nzambi ukutusadisanga ‘twalembwa makasi yo yambula nsita.’ (Nkunga 37:⁠8) Kieleka, ezak’e ntangwa tulenda kala ye kuma kia funga makasi, kansi elongi dia Paulu kwa yeto i diadi: “Numona makasi, kansi ke nusumuka ko: ke nuyambul’o ntangwa kanudimukina y’ekudi dieno ko: musungula sila Nkadi Ampemb’e nzila.”​—⁠Efeso 4:​26, 27.

²² O lunda makasi kulenda kutufila mu vangu di’esumu. Avo tusundisi makasi, tulenda van’e nzila kwa Nkadi Ampemba on’ovavanga kotesa ntantani muna nkutakani yovo kutufila mu vangu diambi. Muna kuma kiaki, tufwete singikanga e ntantani mu nzaki y’akaka muna mpila yina iyangidikanga Nzambi. (Fuka 19:​17, 18; Matai 5:​23, 24; 18:​15, 16) I kuma vo, yambula twafilwa kwa mwand’a Nzambi muna kalanga ye volo yo lembi yambula vo makasi matufila mu menga akaka.

23. Nkia yuvu tubadika mun’elongi dilanda?

²³ Tulongokele eyaka fu ya Nkadi Ampemba yina ke tufwete tanginina ko. Kansi, akaka balenda yuvula vo: Nga tufwete mwena Satana o wonga? Ekuma kebangikilanga Akristu? Aweyi tulenda vengela o sundwa kwa Nkadi Ampemba?

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

Nkia Mvutu Ovana?

• Ekuma katufwete kumbila muntu ko?

• Nze una tutanganga muna 1 Yoane 3:​15, aweyi tulenda vengela kala avondi?

• Aweyi tufwete badikilanga avengomoki? Ekuma?

• Ekuma katufwete zolela nza ko?

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 5]

Ketuyambula ko vo Nkadi Ampemba kafwasa kintwadi kieto kia Kikristu

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 7]

Ekuma Yoane katulukisila twalembi zola e nza?