LONGI DIA 11
Wanga e Nding’a Yave
“Ndioyu i Mwan’ame anzolwa . . . Nunwila.”—MAT. 17:5.
NKUNGA WA 89 Wá, Tumama, Wasambulwa
MANA TULONGOKAa
1-2. (a) Yave aweyi kemokenenanga yo wantu? (b) Nkia yuvu tuvovela mu longi diadi?
YAVE ozolanga mokena yeto. Kuna nz’ankulu, wasadilanga angunza, ambasi yo Mwan’andi Yesu Kristu muna zayisa e ngindu zandi kwa wantu. (Am. 3:7; Ngal. 3:19; Lus. 1:1) O unu, omokenanga yeto muna Nkand’a Nzambi una vo i Diambu diandi. Yave watuvana wo kimana twazaya e ngindu zandi yo bakula e nzila zandi.
2 Vava Yesu kakala ova ntoto, Yave nkumbu tatu kavova tuka kuna zulu. Nkia mambu kavova o Yave muna nkumbu tatu miami? Adieyi tulenda longoka muna mvovo miandi? Nkia nluta tulenda baka mu mana kavova? Yayi i yuvu tuvovela mu longi diadi.
“ONGEYE U MWAN’AME, ANZOLWA”
3. Mun’owu wa Maku 1:9-11, adieyi Yave kavova vava Yesu kavubwa? E mvovo miandi nkia mambu mamfunu misonganga?
3 Mana Yave kavova muna nkumbu antete tuka kuna zulu masonama muna Maku 1:9-11. (Tanga.) Wavova vo: “Ongeye u Mwan’ame anzolwa, ngeye iyangalelanga.” Se yindula e kiese kamona o Yesu vava kawanga o Se diandi wavovanga vo okunzolanga yo kunyangalela! E mvovo mia Yave mambu tatu mamfunu miasonga mu kuma kia Yesu. Diantete, Yesu i Mwan’andi. Diazole, Yave ozolanga Mwan’andi. Diatatu, Yave oyangalelanga Mwan’andi. Yambula twatoma fimpa e mambu mama dimosi dimosi.
4. Mu nkia mpila yankaka Yesu kakitukila Mwan’a Nzambi vava kavubwa?
4 “Ongeye u Mwan’ame.” Muna mvovo miami, Yave wasonga vo Yesu wa Mwan’andi anzolwa wakota mu ngwizani yampa yo yandi. Vava kakala kuna zulu, Yesu wakikadila kala Mwan’a Nzambi. Kansi vava kavubwa, wakituka diaka Mwan’a Nzambi mu mpila yankaka. Yesu wakuswa muna mwand’avelela yo vewa e vuvu kia vutuka kuna zulu yo kituka Ntinu ye Ngang’ambuta ona wasolwa kwa Nzambi. (Luka 1:31-33; Ayib. 1:8, 9; 2:17) Muna kuma kiaki, vava Yesu kavubwa, o Se diandi kuma kiasikila kakala kiau mu vova vo: “Ongeye u Mwan’ame.”—Luka 3:22.
5. Aweyi tulenda tanginina e mbandu a Yave muna diambu ditadidi songa zola yo luyangalalu?
5 “Anzolwa.” E mpila ina Yave kasongela o zola yo luyangalalu ikutusungamesanga o mfunu wa vavanga e lau muna kasakesa akaka. (Yoa. 5:20) Tuyangalalanga kikilu vava muntu kekutusonganga o zola yo kutusanisina mu kuma kia mambu mambote tuvangidi. Diau dimosi mpe, ampangi muna nkutakani ye yitu yeto zola ye lukasakeso lweto bavuidi o mfunu. Vava tusanisinanga akaka, tukumikanga lukwikilu lwau yo kubasadisa mu sadila Yave ye kwikizi kiawonso. Mase bafwete sanisinanga o wan’au. Vava mase besanisinanga wan’au yo kubasonga o zola, besadisanga wan’au kimana banungunuka.
6. Ekuma tufwete bundila e vuvu muna Yesu Kristu?
6 “Ngeye iyangalelanga.” E mvovo miami misonganga vo Yave wakala ye vuvu vo Yesu wa mwan’andi olungisa luzolo lwandi ye kwikizi kiawonso. Wau vo Yave obundanga e vuvu muna Mwan’andi, tulenda kala ye ziku vo Yesu olungisa e nsilu miawonso mia Yave. (2 Kor. 1:20) Vava tuyindulanga e mbandu a Yesu, tuwokesanga e tima dieto dia longoka yo landa e mbandu andi. Nze una Yave kabundila e vuvu muna Yesu, o unu mpe Yave una ye vuvu vo e selo yandi bekwamanana landa e mbandu a Mwan’andi.—1 Pet. 2:21.
“NUNWILA”
7. Mun’owu wa sono kia Matai 17:1-5, nkia nkumbu wanzole o Yave kavova tuka kuna zulu? Adieyi kavova?
7 Tanga Matai 17:1-5. O nkumbu wazole una Yave kavova tuka kuna zulu i vava Yesu ‘kakituka.’ Yesu wanata Petelo, Yakobo yo Yoane kuna mongo wandá. Ekolo bakala kuna mongo, basongwa e mona-meso. E ndose ye mvuatu mia Yesu miayantika kezima. Wantu wole basunzulanga Mose yo Eleya bayantika mokena yo Yesu mu kuma kia lufwa ye lufuluku lwandi. Kana una vo antumwa tatu awaya ‘tulu twangolo bakala twau,’ bamona e mona-meso kiaki vava meso mau makala makiá. (Luka 9:29-32) I bosi, e tuti diabayitalela, bawá e nding’a Nzambi yatuka muna matuti. Nze una Yave kavanga vava Yesu kavubwa, wasonga vo wayangalelanga yo zola Mwan’andi. Wavova vo: “Ndioyu i Mwan’ame anzolwa, ona iyangalelanga.” Kansi, mu nkumbu wau Yave wakudikila vo: “Nunwila.”
8. E mona-meso nkia nkituka aweyi kiasadisila Yesu ye alongoki andi?
8 E mona-meso kiakina kiasonga o nkembo ye wisa kadi tambula o Yesu nze Ntinu a Kintinu kia Nzambi. Tuna ye ziku vo e mvovo miami miakumika yo kasakesa Yesu mu kuma kia mpasi yo lufwa lwamvingilanga. E mona-meso kiaki kiasiamisa mpe lukwikilu lwa alongoki andi, kiabavana o nkuma wa zizidila e ntonta za lukwikilu yo lungisa e salu kina bavewa. Vioka tezo kia 30 ma mvu, Petelo wa ntumwa wavovela e mona-meso kiaki kia nkituka mu songa vo kavilakana kio ko.—2 Pet. 1:16-18.
9. Nkia malongi mamfunu kavana o Yesu kwa alongoki andi?
9 “Nunwila.” Yave watoma kiesesa vo tufwete wanga e nding’a Mwan’andi yo kunlemvokela. Adieyi Yesu kavova vava kakala ova ntoto? Mambu mayingi kavova mana tufwete lemvokela. Kasikil’owu, kuna zola kwawonso walonga alandi andi una balenda samunuina e nsangu zambote yo kubasungamesa o mfunu wa kwamanana yingila. (Mat. 24:42; 28:19, 20) Wabavovesa mpe vo basiamanana muna salu kiaki yo kubakasakesa balembi yoya. (Luka 13:24) Yesu wasonga kw’alandi andi o mfunu wa zolaziana, kala mu kintwadi yo lemvokela e nkanikinu miandi. (Yoa. 15:10, 12, 13) Ekwe malongi mamfunu kavana o Yesu kwa alongoki andi! E malongi mama makinu o mfunu kwa yeto o unu.
10-11. Aweyi tulenda songela vo tuwilanga Yesu?
10 Yesu wavova vo: “Konso ona wina kuna sambu dia ludi owanga nding’ame.” (Yoa. 18:37) Tusonganga vo tuwilanga e nding’a Yesu vava ‘tuvezananga mambu yo loloka muntu yo nkw’andi kuna mvevo.’ (Kol. 3:13; Luka 17:3, 4) Tusonganga mpe vo tuwilanga e nding’andi vava tukwamanananga samuna e nsangu zambote “muna ntangw’ambote ye muna ntangw’ampasi.”—2 Tim. 4:2.
11 Yesu wavova vo: “O mameme mame mewanga nding’ame.” (Yoa. 10:27) Mayingi mevavuanga muna wila e nding’a Yesu, ke mpasi wá kaka ko. Tufwete mpe lemvokelanga e mvovo miandi. Alandi a Kristu ke bevukumukinanga “mambu ma zingu” ko. (Luka 21:34) Edi disundidi o mfunu kwa yau i lemvokela e nkanikinu mia Yesu, kana nkutu vava dikalanga diampasi. Ayingi muna mpangi zeto bezizidilanga mpasi za mpila mu mpila nze lubangamu, usukami ye sumbula. Kana una vo benuananga ye mambu mama mampasi, besikilanga ye kwikizi muna Yave. Yesu kwa yau kavana o nsilu owu: “Konso ona una ye nkanikinu miame yo lunda mio, i yandi unzolele. Konso ona unzolele, o Se diame mpe okunzola.”—Yoa. 14:21.
12. Nkia mpila yankaka tulenda songela vo tuwilanga Yesu?
12 E mpila yankaka tulenda songela vo tuwilanga Yesu i lemvokelanga awana bevitang’o ntu. (Ayib. 13:7, 17) Nsobani zayingi zavangamene mu nkubik’a Yave mu mvu miviokele, nze mpila ya sadila e salanganu ye ndekwa zampa muna salu kia umbangi, lukutakanu lwa kati kwa lumingu, tuludiku mu kuma kia tunga, vangulula yo velelesa Maseka ma Kintinu. Tuyangalelanga kikilu o tuludiku tuvewanga kuna zola kwawonso. Tuna ye ziku vo Yave osambula e ngolo tuvanganga muna landa tuludiku tuvewanga kwa nkubik’andi.
13. Nkia nluta tuvuanga vava tuwilanga Yesu?
13 Nluta miayingi tuvuanga vava tuwilanga mawonso mana Yesu kekutulonganga. Yesu wasia nsilu kwa alongoki andi vo malongi mandi mekubavuvika. Wavova vo: “Nusolola vundu kia mioyo mieno. Kadi vangu kiame kiambote, e natu diame diavevoka.” (Mat. 11:28-30) E Diambu dia Nzambi kumosi ye lusansu lwa zingu ye salu kia Yesu, dikumikanga lukwikilu lweto yo kutuvana e ngangu. (Nku. 19:7; 23:3) Yesu wavova vo: “Akwa nsambu ana bewanga e diambu dia Nzambi yo lunda dio!”—Luka 11:28.
‘IKEMBESA E NKUMBU AME’
14-15. (a) Mun’owu wa Yoane 12:27, 28, nkia nkumbu watatu kavova o Yave tuka kuna zulu? (b) Aweyi e mvovo mia Yave miakumikina Yesu?
14 Tanga Yoane 12:27, 28. O nkand’a Yoane uyikanga dina diavangama muna nkumbu watatu una Yave kavova tuka kuna zulu. Muna lumbu yavitila o lufwa lwandi, Yesu wayenda kuna Yerusaleme muna lambu diandi diansuka dia Nduta. Wavova vo: “O moyo ame utelamene.” I bosi, wasamba vo: “E Tata, kembesa nkumbu aku.” Yesu wawá e mvutu za Se diandi vava kavova tuka kuna zulu vo: “Nkembese yo kala, nkembesa yo diaka.”
15 Yesu watelama o moyo mu kuma kia mbebe yampwena kakala yau ya sikila ye kwikizi muna Yave. Yesu wazaya wo vo mpasi kemweswa yo vondwa. (Mat. 26:38) Kansi, e diambu diasunda o mfunu kwa Yesu i kembesa e nkumbu a Se diandi. Yesu wayikilwa vo ntianguni. Watokana kwayingi kadi kazola ko vo lufwa lwandi lwatwasa luvezo muna Nzambi. Ka lukatikisu ko vo e mvovo mia Yave miakumika kikilu Yesu. Wakala ye ziku vo e nkumbu a Yave ikembeswa. E mvovo mia Se diandi ke mia fiaulwisa kaka Yesu ko, kansi miankumika mpe mu kuma kia mpasi kadi wanana zau. Muna kolo kiakina, nanga Yesu kaka wabakula dina Yave kavova. Kansi, Yave wasonekesa e mvovo miami muna Diambu diandi kimana miatukumika yeto awonso.—Yoa. 12:29, 30.
16. Nkia mambu malenda kutufila mu tokanena e nkumbu a Yave?
16 Nze Yesu, yeto mpe ke tuzolele ko vo e nkumbu a Yave yavezwa. Nze dina diabwila Yesu, nanga yeto mpe tuvuninuanga e mambu. Nanga tutokananga mu kuma kia nsangu zaluvunu zina atantu bemwanganesanga mu kuma kieto. Tukendalalanga kadi e nsangu zazi zilenda yivisa e nkumbu a Yave ye nkubik’andi. Muna ntangwa yayi, e mvovo mia Yave milenda kutufiaulwisa. Ke dina mfunu ko mu tokananga kwayingi. Tuna ye ziku vo ‘o luvuvamu lwa Nzambi luna luviokele umbakuzi wawonso luyingila ntima mieto ye makani meto muna Kristu Yesu.’ (Fili. 4:6, 7) Yave okwamanana kembesa e nkumbu andi. Muna Kintinu kiandi, Yave osukisa e mpasi zina Satana ye nz’andi bemwesanga selo yandi yakwikizi.—Nku. 94:22, 23; Yes. 65:17.
NLUTA MIA WÁ E NDING’A YAVE O UNU
17. Mun’owu wa Yesaya 30:21, aweyi Yave kemokenenanga yeto o unu?
17 O unu, Yave wakinu mokena yeto. (Tanga Yesaya 30:21.) Dialudi vo ke tuwanga nding’a Yave ko tuka kuna zulu. Kansi, wasonekesa e Diambu diandi muna kutuvana tuludiku. Vana ntandu, o mwand’a Yave ufilanga e “selo kiakwikizi” muna kwamanana vana madia kwa selo yandi. (Luka 12:42) Madia mayingi ma mwanda tutambulanga muna nkanda mieto, video ye áudio.
18. Aweyi e mvovo mia Yave mikumikinanga lukwikilu lweto yo kutuvana unkabu?
18 Yambula twakwamanana sungamena mana Yave kavova vava Mwan’andi kakala ova ntoto. E mvovo mia Yave mina muna Nkand’a Nzambi mikutukwikidisanga vo Yave una ye wisa muna mambu mawonso ye osinga sukisa e mpasi zina Satana ye nz’andi bekutumwesanga. Tukala ye kani dia kwamanana wila Yave. Avo tuvangidi wo, tuzizidila e mpasi tuwanananga zau o unu ye zina tuwanana zau kuna sentu. O Nkand’a Nzambi ukutusungamesanga vo: “Luzindalalu nuvuidi o mfunu, kimana vava numana vanga luzolo lwa Nzambi, nwatambula dina kasila o nsilu.”—Ayib. 10:36.
NKUNGA WA 4 “Yave i Mvungudi Ame”
a Vava Yesu kakala ova ntoto, Yave nkumbu tatu kavova tuka kuna zulu. Umosi muna nkumbu miami, i vava Yave kavovesa alandi a Kristu vo bawila Mwan’andi. O unu, Yave okutuvoveselanga muna Diambu diandi kumosi ye malongi ma Yesu ye muna nzil’a nkubik’andi. E longi diadi divovela e nluta tuvuanga vava tuwilanga Yave yo Yesu.
b FWANISWA: Nkuluntu mosi otalanga selo kia salu ekolo kevelelesanga Seka dia Kintinu yo sadila kuna lundilu dia nkanda. Nkuluntu unsanisini.
c FWANISWA: Akazi kuna Serra Leoa bevananga e mboka ya lukutakanu kwa mbaki a mbizi za maza.
d FWANISWA: Lukutakanu muna kati kwa nzo ku nsi mosi isimanga e salu kieto. Ke bavuete mvuatu ko milenda tunta e sungididi kia wantu.