LONGI DIA 43
Sambila Kaka Yave
“Yave wa Nzambi . . . ovavanga vo wantu basambila kaka yandi.”—NAK. 1:2.
NKUNGA WA 51 Tukiyekwele kwa Nzambi!
MANA TULONGOKAa
1. Ekuma tufwete sambidila kaka Yave?
TUFWETE sambila kaka Yave, kadi yandi i Mvangi eto ye Mvani a Moyo. (Lus. 4:11) Kansi, yeto awonso tunuananga ye mpasi. Kana una vo tuzolanga Yave yo kunzitisa, e mambu mankaka malenda kituka se mamfunu muna zingu kieto yo kutukakidila muna zola yo sambila kaka Yave nze una tuzolele. Diamfunu mu bakula una e diambu diadi dilenda vangamena. Entete, tubadika dina divavuanga muna kuyivana emvimba kwa Yave.
2. Mun’owu wa Luvaiku 34:14, adieyi tufwete vanga avo tuzolele sambila kaka Yave?
2 Muna Nkand’a Nzambi, o kala yo zola kwasikila muna Yave ngwizani dina yo sambila kaka yandi. Ke tuyambula ko vo konso muntu yovo konso diambu diavinga vana fulu kiandi muna ntima mieto.—Tanga Luvaiku 34:14.
3. O zola kweto muna Yave ke mpasi zola kaka ko. Ekuma?
3 O zola kweto muna Yave ke mpasi zola kaka ko. Ekuma? Kadi o zola kweto muna yandi kutukanga mu mana tulongokanga mu kuma kiandi. Tusivikanga e fu yandi yambote. Tuzayanga mambu mana Yave kezolanga ye mana kemenganga ye tubadikilanga e mambu nze una Yave kebadikilanga mo. Tubakulanga yo yikama e kani diandi mu kuma kia wantu. Tuyangalalanga kikilu wau vo Yave okutuvananga e lau dia kituka akundi andi. (Nku. 25:14) Konso diambu tulongokanga mu kuma kia Mvangi eto dikutufinamesanga yo yandi.—Yak. 4:8.
4. (a) Adieyi Nkadi ampemba kevanganga mu kutufila twakulula zola kweto muna Yave? (b) Adieyi tubadika mu longi diadi?
4 O Nkadi ampemba oyalanga e nza yayi, osadilanga yo mu kitula e lekwa ina o wantu beyangalelanga vo isundidi o mfunu muna zingu kieto yo kitula e zolela yeto yambi se yampasi mu zizidila. (Ef. 2:1-3; 1 Yoa. 5:19) Ozolele mpe vo twazola e lekwa yankaka vana fulu kia zola kaka Yave. Yambula twabadika mpila zole o Nkadi ampemba kalenda wo vangila. Yantete, ovavanga kutuvukumuna mu kala ye tima dia vuama. Yazole, ovavanga kutufila mu sola e nsaka zambi.
NUYIKENGA NUALEMBI YIMA E FU KIA ZOLA NZIMBU
5. Ekuma tufwete kuyikengela twalembi yima e fu kia zola nzimbu?
5 Yeto awonso tuzolele kala ye madia, mvuatu ye fulu kia zingila. Kansi, tufwete kuyikenga twalembi yima e fu kia zola nzimbu. Wantu ayingi mu nza ya Satana, “minzol’a nzimbu” ye bezolanga mpe lekwa ina nzimbu ilenda sumba. (2 Tim. 3:2) Yesu wazaya wo vo alandi andi badi vukumunua mu yima o zola kwaku. I dianu kavovela vo: “Ke vena ntaudi ko olenda sadila mfumu zole; kadi omenga mosi yo zola wankaka, yovo otatidila mosi yo bembola wankaka. Ke nulendi kala ntaudi za Nzambi ye Kimvuama ko.” (Mat. 6:24) O muntu ona osambilanga Yave kansi oviokesanga mpe ntangwa yayingi mu vava mavua, mfumu zole kesadilanga. Ke kuyivananga emvimba ko kwa Yave.
6. Adieyi tulenda longoka muna mvovo mia Yesu kwa nkutakani ya Laodikia?
6 Kuna mfoko a tandu kiantete, mpangi zankaka muna nkutakani a Laodikia bakisananga vo: “I mvuama, mvuidi kimvuama, kikondelo nkutu lekwa ko.” Kansi vana meso ma Yave yo Yesu, ‘mu mpasi ye lukendalalu, asukami, mpofo ye nkonga’ bakala. Yesu kabalukisa mu kuma kia umvuama wau ko, kansi mu kuma kia sia vo o zola kwau muna nzimbu kwasianga e ngwizani au yo Yave mu vonza. (Lus. 3:14-17) Avo tumwene vo tuyantikidi yima e tima dia kala ye mavua mayingi muna ntima mieto, tufwete vanga e ngolo za singika e ngindu zazi vana vau. (1 Tim. 6:7, 8) Avo ke tuvangidi wo ko, e ntima mieto mikala miavambana. Yave ke tonda nsambil’eto ko. Yave “ovavanga vo wantu basambila kaka yandi.” (Nsi. 4:24) Aweyi tulenda viokesela e tezo muna mpila tubadikilanga e nzimbu?
7-9. Adieyi olongokele mu mana mabwila mpangi David una vo nkuluntu?
7 Badika e nona kia mpangi David una vo nkuluntu ye nsadi ambote ona ozingilanga kuna Estados Unidos. Wavova vo wakivananga kwayingi muna salu. Wakudikilwa e mbebe ye nzimbu kuna kompani kasadilanga ye wabadikilwanga vo mosi muna asadi ambote muna nsi yayina. Mpangi David wavova vo: “Ezak’e ntangwa yabanzanga vo e mambu mama mawonso i nsambu za Yave.” Nga i wau kikilu?
8 Mpangi David wayantika mona vo e salu kiandi, ngwizani andi yo Yave kiasianga mu vonza. Wavova vo: “Muna tukutakanu ye muna salu kia umbangi, mambu ma salu kaka yayindulanga. Nzimbu zayingi yakala zau, kansi e ntokani zame zayantika wokela. O longo lwame mpe mu vonza lwakala.”
9 Mpangi David wabakula vo kafwete soba mana kasianga vana fulu kiantete. Wavova vo: “Yabaka e nzengo za singika e diambu diadi.” Mpangi David wavanga e nsobani muna salu kiandi. I bosi, wazayisa e nsobani zazi kwa mfumu andi a salu. Adieyi diavangama? Mpangi David wakatulwa muna salu. Adieyi kavanga? Wavova vo: “Muna lumbu yalanda, yasoneka e ndomba mu sala se mviti a nzila a nsadisi mu ngonde zayingi.” Muna kuyilunga-lunga, mpangi David yo nkaz’andi bayantika sala e salu kia luveleleso. Kuna kwalanda, wayantika sala se mviti a nzila a ngonde ke ngonde. I bosi, o nkaz’andi wanyikama muna salu kiaki. Akazi awaya basola e salu kina o wantu ayingi ke bezolanga ko, kansi e mpil’a salu besalanga ke kiau ko kisundidi o mfunu kwa yau. Kana una vo ke befutwanga nzimbu zayingi ko nze zina bafutwanga kuna kompani, konso ngonde bekalanga ye nzimbu bevuanga o mfunu mu lungisa e nsatu zau. Besianga Yave va fulu kiantete yo mona una Yave kelunga-lungilanga awana besianga oma ma Kintinu va fulu kiantete.—Mat. 6:31-33.
10. Aweyi tulenda lunga-lungila e ntima mieto?
10 Kiakala vo mavua mayingi tuna mau yovo ve, tufwete lunga-lunga e ntima mieto. Mu nkia mpila? Muna lembi yima e fu kia zola nzimbu. Kuyambula ko vo e salu kiaku kiasunda o mfunu ke mu salu kia Yave ko. Aweyi olenda zayila kana vo e diambu diadi mu vangama dina kwa ngeye? Olenda kukiyuvula: ‘Nga iyindulanga mambu ma salu kiame vava ikalanga muna tukutakanu yovo muna salu kia umbangi? Nga itokananga kana vo ikala ye nzimbu zafwana kuna ntwala? Nga e nzimbu ye lekwa ngina yau, itwasanga e ntantani muna longo lwame? Nga ikalanga ye luzolo lwa sala e salu kina wantu akaka bevezanga avo kikumpananga e ntangwa yafwana mu sadila Yave?’ (1 Tim. 6:9-12) Vava tubadikanga e yuvu yayi, tufwete sungamenanga vo Yave okutuzolanga ye wasia o nsilu kwa awana bekuyivananga kwa yandi vo: “Kikuyambula nkutu ko, ngatu kubembola.” Ekiaki i kuma Paulu wa ntumwa kasonekena vo: “Yambula e zingu kieno kiakondwa zola muna nzimbu.”—Ayib. 13:5, 6.
TOMA SOLANGA E NSAKA ZAKU
11. E nsaka, adieyi zilenda vanga kwa muntu?
11 Yave ozolele vo twakala ye kiese muna zingu kieto, e nsaka zilenda kutusadisa mu vanga wo. Kieleka, Diambu dia Nzambi divovanga vo “ke vena diambu disundidi wete ko kwa muntu avo ke dia yo nua ko yo mona e kiese muna salu kiandi kiangolo.” (Kim. 2:24) Kansi, nsaka zayingi za nza yayi zilenda kututwasila mfwilu. Zikululanga nkanikinu miansongi, zikasakesanga wantu mu yambulwila yovo zola e mambu mana mesimwanga muna Diambu dia Nzambi.
12. Mun’owu wa 1 Korinto 10:21, 22, ekuma tufwete toma solelanga e nsaka zeto?
12 Tuzolele kuyivana emvimba kwa Yave, muna kuma kiaki, ke tulendi dila “vana meza ma Yave” ko ye “vana meza ma nkuya.” (Tanga 1 Korinto 10:21, 22.) O dila vamosi yo muntu mu nkumbu miayingi sinsu kia kikundi. Avo tusolele nsaka zinungununanga umpumbulu, mambu ma mpandu, mavangu ma zumba yovo zolela yankaka ya nitu, madia malambwa kwa mbeni za Nzambi tudia. Ediadi ke dikututwasila kaka mpasi ko, kansi difwasa mpe ngwizani eto yo Yave.
13-14. Mun’owu wa Yakobo 1:14, 15, ekuma tufwete kebelanga mu kuma kia nsaka tusolanga? Yika e nona.
13 Badika una e nsaka zilenda tezanesenua ye madia. Vava tudianga tulenda sola mana tusia muna nua mieto. Kansi, avo tufokwele o dia, ke tulendi sola ko dina o madia mevanga muna nitu eto. O dia madia mambote dilenda kutusadisa muna kala yo vimpi wambote, kansi o dia madia mambi dilenda kututwasila mayela. E nluta yovo mfwilu nanga ke mimonekanga vana vau ko, kansi kuna kulanda mimonekanga.
14 Diau dimosi mpe vava tusolanga e nsaka, tulenda sola mana tukotesa muna nyindu mieto. Kansi, kuna kulanda e nsaka tusolele zilenda fila e ngindu ye ntima mieto. E nsaka zambote zilenda kutukumika, kansi e nsaka zambi zilenda kututwasila e mfwilu. (Tanga Yakobo 1:14, 15.) E mfwilu mia nsaka zambi nanga ke mimonekanga vana vau ko, kansi kuna kulanda mimonekanga. Ekiaki i kuma o Nkand’a Nzambi ukutulukisilanga vo: “Ke nuyivuni ko: o Nzambi ke tianginikinuanga nzunu ko. Kadi o muntu konso kina kekuna i kiau mpe kekutika; kadi ndiona okunina muna nitu, muna nitu kekutikila lufwasu.” (Ngal. 6:7, 8) Diamfunu kwa yeto mu venganga e nsaka zawonso zinungununanga mambu mana Yave kemenganga.—Nku. 97:10.
15. Nkia lukau Yave katuvana lutoma kutuyangidikanga?
15 Ayingi muna nkangu a Yave betoma yangalelanga tala e JW Broadcasting®, televizau eto ina muna Internete. Mpangi ankento una ye nkumbu Marilyn wavova vo: “E televizau eto ikunsadisanga mu kala ye kiese, kadi mawonso mesongwanga mambote. Vava imonanga kinsona yovo lukendalalu, iwanga e longi dia lukasakeso yovo Nsambil’a Mene. Ediadi dikunsadisanga mu finama Yave ye nkubik’andi. E nkubika ya televizau yayi yasoba kikilu e zingu kiame.” Nga obakanga e nluta muna lukau lwalu lwa Yave? Vana ntandu a programa yampa ya konso ngonde, muna televizau yayi tulenda mo solola áudio, video ye nkunga mialukasakeso mina tulenda wá yo tala konso ntangwa.
16-17. Ekuma ofwete kuyikebela muna ntangwa oviokesanga muna nsaka? Aweyi olenda wo vangila?
16 Ke tufwete kebanga kaka e mpila nsaka tusolanga ko, kansi mpe tufwete kebanga e ntangwa tuviokesanga muna nsaka. Avo ke tuvangidi wo ko, tulenda viokesa ntangwa yayingi muna nsaka zeto lutila e ntangwa tuviokesanga muna salu kia Yave. Kuna kwa wantu ayingi, diampasi dikalanga muna zaya e tezo kia ntangwa beviokesanga muna nsaka. Mpangi Abigail una ye mvu 18, wavova vo: “O tala e televizau dikunsadisanga mu vuvika e ngindu kuna mfoko a lumbu. Kansi avo kiyikebele ko, ndenda viokesa ola zayingi mu tala televizau.” Mpangi Samuel una vo nleke wavova vo: “Ezak’e ntangwa italanga video zayingi zankufi muna Internete. Iyantikanga tala video imosi kaka, i bosi vava isusumukanga se ola tatu yovo ziyá ziviokele kala.”
17 Aweyi olenda kuyikebela muna ntangwa oviokesanga muna nsaka? E diambu diantete olenda vanga i yindula kana ola kwa oviokesanga muna nsaka. Ekuma olembi sonekena ola oviokesanga muna lumingu? Soneka muna manaka e ola oviokesanga mu tala televizau, vavulula muna Internete ye nsaka za video game muna telefone yovo tablet. Avo omwene vo ntangwa yayingi oviokesanga muna mambu mama, vanga e nkubika yambote. Entete, vanga e nkubika ya mambu masundidi o mfunu yo sadila ntangwa yankaka muna nsaka. I bosi, lomba lusadisu kwa Yave muna tatidila e nkubik’aku. Muna mpila yayi, okala ye ntangwa ye ngolo zayingi muna kala ye longi dia Nkand’a Nzambi dia ngeye kibeni, nsambila ya esi nzo, kwenda muna tukutakanu yo vaika muna salu kia umbangi. Avo ovangidi wo, kukuyitumba ko muna ntangwa oviokesa muna nsaka.
KWAMANANA KUYIVANA EMVIMBA KWA YAVE
18-19. Aweyi tulenda songela vo tukukivananga emvimba kwa Yave?
18 Vava kasoneka mu kuma kia mfoko a nza ya Satana ye ngiz’a nz’ampa, Petelo wa ntumwa wavova vo: “Azolwa, wau nuvingilanga mambu mama, nuvanga mawonso kimana kanuwana kuna luvuvamu, nuakondwa e tona ye twangu.” (2 Pet. 3:14) Vava tulemvokelanga luludiku lwalu yo vanga mawonso tulenda mu zingila yo sambila Yave mu mpila ina ketondanga, tusonganga vo twakivana emvimba kwa yandi.
19 Satana ye nz’andi ikwamanana kutuvukumuna twayambula sia e mambu ma Yave vana fulu kiantete muna zingu kieto. (Luka 4:13) Kiakala nkia mpasi tulenda wanana zau, ke tuyambula ko vo konso muntu yovo konso diambu diakala vana fulu kiantete muna ntima mieto ke mu Yave ko. E kani dieto i vana kwa Yave kina kimfwanukini, i sia vo, sambila kaka yandi.
NKUNGA WA 30 Se Diame, Nzambi Ame ye Nkundi Ame
a Yeto awonso tuzolele sadila Yave muna zingu kieto. Kansi, nga tukukivananga emvimba kwa yandi? E mvutu zina muna nzengo tubakanga. Yambula twabadika mambu mole ma zingu kieto malenda kutusadisa mu zaya yamu nkia tezo tukukivaninanga kwa Yave.
b FWANISWA: Ke tufwete dia madia malambwa mu kuku kia mvindu ko. Ke tufwete kuyivana mu nsaka zina ngwizani ye umpumbulu ko, mambu ma mpandu yovo mavangu ma zumba.