Ana Bafilwa kwa Mwand’a Nzambi—muna Tandu Kiantete ye mu Lumbu Yeto
“[Tukau] twatu twawonso tuvangwanga kwa mwanda wau aumosi.”—1 KOR. 12:11.
1. Nkia mambu tubadika mun’elongi diadi?
MAMBU mayingi mesivi mavangama muna lumbu kia Pentikosti. (Mav. 2:1-4) E mbunguk’a mwand’avelela muna lumbu kiaki yasoba e mpila ina Nzambi kafidilanga nkangu andi. Mun’elongi diaviokele, twabadikidi una mwand’a Nzambi wasadisila selo yakwikizi kuna nz’ankulu mu lungisa yiyekwa yampasi batambula. Kansi, nkia nswaswani ina muna mpila mwand’a Nzambi wasadisila selo ya Nzambi kuna nz’ankulu ye mpila wasadisila Akristu a tandu kiantete? Nkia nluta bebakanga Akristu muna mfil’a mwand’avelela o unu? Yambula twazaya.
“Tala Ntaudi a Yave”
2. Maria adieyi kazaya mu kuma kia mwand’a Nzambi?
2 Vava kiabungulwa mwand’avelela mun’esuku diantandu kuna Yerusaleme, Maria mpe muna kakala. (Mav. 1:13, 14) Kansi, kana nkutu vitila lumbu kiaki, Maria wazaya wo vo Yave olenda sadila mwand’andi mu mpil’esivi. Tuka kun’ezulu, Yave wafila moyo a Mwan’andi ova ntoto. Yave wasadila mwand’avelela kimana Maria kayimita kana una vo mwenze kakala.—Mat. 1:20.
3, 4. Maria nkia fu kasonga? Aweyi tulenda kuntanginina?
3 Ekuma Yave kasolela Maria? Vava mbasi kavovesa Maria vo owuta mwan’a Nzambi, wavutula vo: “Tala ntaudi a Yave; e diambu diaku dialungan’omu mono.” (Luka 1:38) Muna mpila yayi, Maria wasonga kiwuntu kiandi kiakati kina Nzambi kamona. E mvutu zandi zasonga vo wakubama kakala mu tambulwila dina Yave kazola muna yandi. Kayuvula kana kiuvu kimosi ko mu kuma kia una wantu muna zunga kiandi badi kumbadikila vava bemona vo oyimiti ngatu una diambu diadi divanga muna nzol’au yo nzitikil’andi. Muna kiyikila vo ntaudi a Yave, Maria wasonga vo wabundang’e vuvu kiandi kiawonso kwa Yave nze Mfumu andi.
4 Nga ezak’e ntangwa omonanga vo diampasi mu lungisa kiyekwa kiaku muna salu kia Nzambi? Diambote konso muntu mu yeto kakiyuvula: ‘Nga ibundanga e vuvu muna Yave kimana yavangila mambu mun’owu wa luzolo lwandi? Nga iyangalelanga vanga mana Yave kezolanga vo yavanga?’ Kala ye ziku vo Nzambi ovananga mwand’andi kw’awana bekumbundang’e vuvu ye nsi a ntima wawonso yo kunlemvokela nze Mfumu.—Mav. 5:32.
Mwand’avelela Wasadisa Petelo
5. Petelo aweyi kamwena o nkum’a mwand’avelela vitila Pentikosti ya mvu wa 33?
5 Nze Maria, Petelo wa ntumwa mpe wamona nkum’a mwand’avelel’a Nzambi vitila lumbu kia Pentikosti ya mvu wa 33. Yesu wamvana kumosi ye ntumwa zakaka e wisa kia vaikisa nkwiya. (Maku 3:14-16) Kana una vo Nkand’a Nzambi ke uyikanga mayingi ko mu kuma kia diambu diadi, nanga Petelo wasadila wisa kiaki. Nkum’a Nzambi wamoneka mpe vava Yesu kabokela Petelo vo kadiatila vana ntandu a maza ma Mbu a Ngalili, o Petelo mpe wavanga wo. (Tanga Matai 14:25-29.) Dialudi vo, Petelo wabund’e vuvu muna lusadisu lwa mwand’avelela muna vanga mavangu mankuma. Ke kolo ko mwanda wau usadisa Petelo y’alongoki akaka mu vanga mambu mayingi.
6. Mwand’a Nzambi wasadisa Petelo mu vanga nkia mambu muna Pentikosti ya mvu wa 33 ye vava lumbu kiaki kiavioka?
6 Muna Nkinzi wa Pentikosti ya mvu wa 33, mwand’avelela wavana Petelo ye akaka e ngangu za vova ndinga zavovwanga kw’anzenza ana bayiza muna Yerusaleme. I bosi, Petelo watelama yo vova kwa nkangu. (Mav. 2:14-36) Ezak’e ntangwa Petelo wakalanga yo wonga yo wavanga mambu lembi yindula. Kansi, vava katambula mwand’avelela, wasila umbangi kuna unkabu kana nkutu vava kavumiswanga yo bangikwa. (Mav. 4:18-20, 31) Muna mwand’andi, Nzambi wasengomwena Petelo diambu diampasi mu zaya. (Mav. 5:8, 9) Mwanda wau wamvana mpe nkuma wafula mafwa.—Mav. 9:40.
7. Nkia malongi ma Yesu mana Petelo kabakulanga ko vitila kakuswa muna mwanda?
7 Vitila lumbu kia Pentikosti, Petelo mambu mayingi kabakulanga mana kalonga Yesu. (Mat. 16:16, 17; Yoa. 6:68) Kansi, vena ye malongi makaka ma Yesu mana Petelo kabakulanga ko vitila Pentikosti. Kasikil’owu, Petelo kabakulanga ko vo muna lumbu kietatu Kristu ofuluka mu nitu a kimwanda ngatu bakula vo Kintinu kun’ezulu kikala. (Yoa. 20:6-10; Mav. 1:6) E ngindu za sia vo wantu bekituka se vangwa ya mianda yo kwenda yala muna Kintinu ki’ezulu dianzenza diakala kwa Petelo. Vava kaka kakuswa muna mwand’avelela yo vewa e vuvu kia kwenda kun’ezulu, i kabakula malongi mama ma Yesu.
8. Akuswa ye “mameme makaka” nkia zayi balenda vwa?
8 Vava alongoki a Yesu batambula mwand’avelela, bayantika bakula malongi mana ke babakulanga ko. Muna lusadisu lwa mwand’avelela, awana basoneka Sono ya Kingerekia ya Kikristu basasila mambu mamfunu mu kuma ki’ekani dia Yave. (Ef. 3:8-11, 18) O unu, akuswa ye “mameme makaka” balenda longoka yo bakula malongi mama. (Yoa. 10:16) Nga oyangalelanga o zayi yo umbakuzi wa Diambu dia Nzambi ovwanga muna lusadisu lwa mwand’a Nzambi?
Paulu “Wazala yo Mwand’avelela”
9. Nkia mambu kavanga Paulu muna lusadisu lwa mwand’avelela?
9 Muna mvu walandila Pentikosti ya 33, vena ye muntu akaka watambula lukau lwa mwand’avelela a Nzambi. Muntu ndioyu i Saulu, ona wayiza zayakana muna nkumbu a Paulu. Mwand’a Nzambi wasadisa Paulu mu vanga mambu mekututwasilanga nluta o unu. Paulu wa ntumwa wavumunwinwa mu soneka nkanda 14 muna Nkand’a Nzambi. Nze una diavangama kwa Petelo, mwand’a Nzambi wasadisa Paulu mu bakula yo soneka mu kuma kia vuvu kia moyo ulembi fwa yo lembi wola kun’ezulu. Muna mwand’avelela, Paulu wawuka e mbevo, vaikisa nkwiya yo fula mafwa. Kansi, Paulu watambula nkum’a mwand’avelela mu vanga diambu diakaka diamfunu. Selo ya Nzambi mpe betambulanga nkuma mu vanga diau adimosi o unu, kana una vo ke betambulanga mwanda mu mpil’esivi ko.
10. Mwand’avelela aweyi wasadisila Paulu mu vova kuna unkabu?
10 Paulu, ona “wazala yo mwand’avelela” wavovana yo ngang’a mpandu kuna unkabu. Ediadi diavanga diambu kwa nyadi a Kupero, ona wawá moko kiawonso. O nyadi ndioyu watambulwila e ludi ‘wau kayizengenekène mun’elongi dia Yave.’ (Mav. 13:8-12) Kieleka, Paulu watoma zaya o mfunu a mwand’avelel’a Nzambi mu diambu ditadidi vova e ludi. (Mat. 10:20) I bosi, walomba kwa mpangi muna nkutakani a Efeso vo bakwamanana samba mu kuma kiandi kimana kavanwa ‘unkabu wa vova.’—Ef. 6:18-20.
11. Paulu aweyi kafidilwanga kwa mwand’a Nzambi?
11 Mwand’avelela ke wasadisanga kaka Paulu mu vova ko, kansi ezak’e ntangwa ke wanyambulanga ko vo kavova muna fulu yakaka. Mwand’avelela wafilanga Paulu muna nkangalu miandi mia salu kia kimisionario. (Mav. 13:2; tanga Mavangu 16:6-10.) Yave wakinu sadila mwand’andi mu fila salu kia umbangi o unu. Nze Paulu, e selo yawonso ya Yave besianga ngolo za long’e ludi kuna unkabu yo vema. Kana una vo e mpila kesadilanga mwand’andi mu kutufila yaswaswana ye mpila kafidilanga Paulu, tulenda kala ye ziku vo Yave osadilanga mwand’andi kimana akwa luzolo lwambote bawa e ludi.—Yoa. 6:44.
Vena ye “Mpanga mu Mpanga”
12-14. Nga o mwand’a Nzambi mpila imosi usadilanga muna selo yandi yawonso? Sasila.
12 O tusansu tusonganga una Yave kasambulwila e nkutakani y’Akristu akuswa muna tandu kiantete, nga tulenda kasakesa selo ya Nzambi o unu? Elo. Sungamena e mvovo kasoneka o Paulu kwa nkutakani ya Korinto mu kuma kia tukau twa mwanda. Wavova vo: “Vena yo tukau mu tukau, kansi o mwanda wau aumosi. Vena mpe ye nsala mu nsala, vo Mfumu yandi amosi. Vena mpe ye mpanga mu mpanga, kansi o Nzambi yandi amosi, on’ovanganga mawonso mun’awonso.” (1 Kor. 12:4-6, 11) Kieleka, o mwand’avelela ulenda sala mu mpila zayingi muna selo yaswaswana ya Nzambi muna lungisa dina kazolele. Mwand’avelela ufilanga “finkambi-kambi” kumosi ye “mameme makaka.” (Luka 12:32; Yoa. 10:16) Kansi, ediadi ke disongele ko vo mu mpila imosi usadilanga muna konso mpangi muna nkutakani.
13 Kasikil’owu, akuluntu mu lusadisu lwa mwand’avelela besolelwanga. (Mav. 20:28) Kansi, ke Akristu akuswa awonso ko besalanga nze akuluntu muna nkutakani. Ekuma tuvovele wo? E kuma kadi o mwand’a Nzambi mu mpila zayingi usadilanga muna konso mpangi muna nkutakani.
14 O mwanda una usadisanga akuswa mu kala ye ziku vo “mwand’a kimwana” batambula, wau umosi yo una kasadila o Yave mu fula mwan’andi amosi yo kumvana moyo ulembi fwa kun’ezulu. (Tanga Roma 8:11, 15.) Yave mwanda wau kasadila muna vanga nsema wawonso. (Etu. 1:1-3) Mwanda wau mpe kasadila o Yave mu vana Besalele e ngangu za vanga salanganu ya saba, mu kumika Samesone mu vanga mambu mavavanga ngolo zayingi yo sadisa Petelo mu diatila vana ntandu a maza. Muna kuma kiaki, o filwa kwa mwand’a Nzambi ke diau adimosi ko yo kuswa muna mwand’a Nzambi. O kuswa muna mwanda i mosi muna mpila o mwand’a Nzambi usadilanga. Nzambi yandi osolanga awana kekusanga muna mwand’andi.
15. O kusa wantu muna mwanda, nga kukwamanana yakwele mvu? Sasila.
15 O mwand’a Nzambi usalanga muna selo yandi yakwikizi mu mpila zayingi se vioka mazunda ye mazunda ma mvu, vitila nkutu kayantika kusa wantu muna mwanda. O wantu bayantika kuswa muna mwanda kina kia Pentikosti ya mvu wa 33, kansi ke dikwamanana yakwele mvu ko. O kuswa muna mwanda suka kusuka, kansi mwand’avelela ukwamanana sala muna nkangu a Nzambi mu kubasadisa bavanga luzolo lwandi yakwele mvu.
16. O unu, nkia salu besalanga selo ya Nzambi muna lusadisu lwa mwand’avelela?
16 Nkia diambu divangamanga o unu ova ntoto muna lusadisu lwa mwand’avelela? Muna Lusengomono 22:17 tutanganga vo: “O mwanda ye ndumba ivovanga vo, Wiza. Ndion’owa, mbula kavova vo, Wiza. O nkw’evwina mpe keza: on’ozolele, mbula kabonga maza ma moyo e ngovo.” O unu, muna lusadisu lwa mwand’a Nzambi, Akristu bebokelanga konso “on’ozelele” keza nua maza ma moyo. Akristu akuswa bevitang’o ntu muna salu kiaki. Mameme makaka bekubayikamanga muna sayanesa mboka yayi. Mwanda wau umosi ufilanga e buka yole yayi mu sala salu kiaki. Awana bena muna buka yole yayi bayekola zingu kiau kwa Yave yo vubwa “muna nkumbu a Se, yo Mwana, yo mwand’avelela.” (Mat. 28:19) Yau awonso beyambulanga vo mwand’a Nzambi wabafila muna zingu kiau yo yima mbongo a mwanda wau. (Ngal. 5:22, 23) Nze Akristu akuswa, mameme makaka beyambulanga mwand’a Nzambi wabasadisa mu vanga wawonso balenda mu kala ye zingu kiavelela eki kiyangidikanga Yave.—2 Kor. 7:1; Lus. 7:9, 14.
Kwamanana Lomba Mwand’avelela
17. Aweyi tulenda songela vo mwand’a Nzambi tuna wau?
17 Kiakala vo vuvu kia zingila yakwele mvu kun’ezulu yovo ova ntoto una kiau, Yave olenda kuvana “ulolo wa nkuma” kimana wasikila ye kwikizi yo tambula o nsendo aku. (2 Kor. 4:7) Wantu balenda kuveza mu kuma kia salu kia samuna nsangu zambote za Kintinu. Kansi, sungamena vo “ovo nusembelwa muna nkumbu a Kristu, nu akwa nsambu; e kuma kadi, o mwand’a nkembo yo mwand’a Nzambi win’omo yeno.”—1 Pet. 4:14.
18, 19. O Yave aweyi kesadila mwand’avelela muna kusadisa? Adieyi okwamanana vanga?
18 Mwand’avelela i lukau Nzambi kevananga kw’awana benkulombanga kuna ziku kiawonso. Ke uwokesa kaka ngangu zaku ko kansi y’etima diaku mpe dia vanga mawonso olenda muna salu kiandi. “Kadi, i Nzambi yun’osalang’omo yeno, o zola yo sala, muna luzolo luandi.” Lukau lwa mwand’avelela kumosi ye ngolo zeto za ‘simbinina mambu mamoyo,’ zikutusadisa mu ‘kwamanana fûla olueto luvuluku, yo wonga y’ezakamu.’—Fili. 2:12, 13, 16.
19 Muna kuma kiaki, ye vuvu muna mwand’a Nzambi, siang’e ngolo za toma lungisa konso salu bavene, longoka kio sala una ufwene yo lomba lusadisu kwa Yave. (Yak. 1:5) Okusadisa mu bakula Diambu diandi, mu zizidila mpasi za zingu yo samuna nsangu zambote. Yesu wasia nsilu vo: “Nulomba, ozevo nuvewa; nuvava, ozevo nusolola; nudoda, ozevo nuziulwilwa.” Ediadi divavanga mpe vo twakwamanana lomba mwand’avelela. (Luka 11:9, 13) Muna kuma kiaki, kwamanana lomba kwa Yave kimana wakala nze akwa kwikizi ana bafilwa kwa mwand’avelel’a Nzambi.
Nga Olenda Sasila?
• Nze Maria, nkia fu tulenda songa kimana twasambulwa?
• Paulu aweyi kafidilwa kwa mwand’a Nzambi?
• O unu, selo ya Nzambi aweyi befidilwanga kwa mwand’a Nzambi?
[Foto ina muna lukaya lwa 24]
Mwand’a Nzambi wasadisa Paulu mu sunda mianda mia nkwiya
[Foto ina muna lukaya lwa 26]
O unu, mwand’avelela ulenda sadisa Akristu awonso, kiakala nkia vuvu bena kiau