Adieyi Ovanga Wau Ozeye Nzambi?

 1. Ekuma anati ekumbi di’ezulu besadilanga nkanda wa zayila lekwa ifwete teka fimpwa vitila balondoka?

AWANA benatanga ekumbi di’ezulu mambu mayingi beteka fimpanga mun’ekumbi vitila balondoka. Avo ke batomene mo fimpa ko, ke dikala mpasi ko mu bwila e sumbula. Kana nkutu awana benatanga ekumbi se mvu miayingi, bekasakeswanga vo batoma fimpanga mawonso mena muna nkanda wasonama e lekwa ifwete fimpwa. Diasazu dikalanga kwa ndiona wakulukilwa nata ekumbi di’ezulu mu veza nkanikinu wa teka fimpa ekumbi.

 2. Nkia lufimpu bafwete vanganga Akristu?

² Nze anati ekumbi di’ezulu, vena ye mambu ofwete fimpanga mu kala ye ziku vo lukwikilu lwaku ke luyoya ko muna ntangw’a mpasi. Kiakala vo ke kolo ko wavubilu yovo se mvu miayingi osadilanga Nzambi, diamfunu wafimpanga ntangwa ke ntangwa lukwikilu yo vumi waku muna Yave wa Nzambi. Avo kuvangidi wo ko, olenda fwasa ngwizani aku yo Yave. Nkand’a Nzambi ukutulukisanga vo: “Ndion’obenze vo telama ketelama, mbula katoma tala kàbwa.”—1 Kor. 10:12.

 3. Adieyi diavavwanga kwa Akristu kuna Ngalatia?

³ Diavavanga vo Akristu kuna Ngalatia bafimpa tezo kia lukwikilu lwau yo yangalela luvevoko lwau lwa mwanda. Muna kimenga kiandi, Yesu waziula nzila kimana awana bekwikila muna yandi bazaya Nzambi mu mpila yakaka yampa. Owau balenda kala se wan’a Nzambi! (Ngal. 4:9) Muna kwamanana kala wan’a Nzambi, diavavanga vo esi Ngalatia babembola malongi ma Ayuda ana basiandamanga vo bafwete lemvokela Nsiku a Mose. E kuma kadi, Esi Zula ana balembi zengwa bakala muna nkutakani ke bakala kunsi a Nsiku ko. Diavavanga vo yau awonso, kiakala Esi Zula yovo Ayuda banungunuka muna mwanda yo bakula vo ke balendi sikidisa unsongi wa yau kibeni ko muna landanga Nsiku a Mose.

4, 5. O Paulu nki’elongi kavana kwa esi Ngalatia? Ekuma dinina diamfunu kwa yeto?

⁴ Paulu wa ntumwa wasonekena esi Ngalatia mu sungamesa Akristu akieleka kimana balembi bembola e ludi kia Nkand’a Nzambi yo vutukila lekwa ina basisa. Yave wavumunwina Paulu mu kasakesa asambidi andi awonso kimana basikila ye kwikizi, ke awana kaka ko bakala muna nkutakani za Ngalatia.

⁵ Yeto awonso tufwete sungamenanga una twavevolwelwa muna ubundu wa mwanda yo kituka se Mbangi za Yave. Muna wo vanga, badika yuvu yole eyi: Nga osungamenanga mana wavanga mu kuyifwanisa muna luvubu? Nga osungamenanga una wazayila Nzambi yo zayakana kwa yandi yo vevolwa muna mwanda?

 6. Nkia mambu tubadika?

⁶ Vena ye mambu vwa twavanga vava twazaya e ludi. E mambu mama mena nze lufimpu lwa mwanda, meyikwanga muna babu kina yo ntu a diambu “Mambu Mefilanga Muna Luvubu yo Kwamanana Nungunuka.” O fimpa mambu vwa mama dilenda siamisa lukwikilu lweto yo lembi vutukila lekwa ya nza yayi. Nze una anati ekumbi di’ezulu beteka fimpilanga ye sungididi kiawonso mambu mena muna nkand’a lufimpu, yeto mpe tufwete vanganga lufimpu lwa mwanda kimana twakwamanana sadila Nzambi ye kwikizi kiawonso.

 7. Nkia mbandu tufwete landa? Ekuma?

⁷ O nkand’a lufimpu usungamesanga anati ekumbi di’ezulu vo vena ye mambu bafwete fimpa konso ntangwa bazolele londoka. Oyeto mpe tufwete kwamanana fimpa mana tuvanganga tuka twavubilwa. Paulu wasonekena Timoteo vo: “Lund’e mbandu a mambu mavimpi, mana wangwila, muna lukwikilu yo zola kwina muna Kristu Yesu.” (2 Tim. 1:13) E “mambu mavimpi” mama mu Nkand’a Nzambi mena. (1 Tim. 6:3) Nze una fwaniswa kilenda kutusadisila mu zaya una kina lekwa, e ‘mbandu a ludi’ ikutusadisanga mu bakula yo landa mawonso kevavanga o Yave kwa yeto. Muna kuma kiaki, yambula twabadika mambu twalungisa vitila twavubwa yo fimpa kana vo tuzingilanga ngwizani ye mbandu a ludi.

8, 9. (a) Ekuma tufwete kwamanena nungunuka muna zayi ye lukwikilu? (b) Yika nona kisonganga o mfunu wa nungunuka muna mwanda ye kuma tufwete kwamanena nungunuka.

⁸ E diambu diantete twavanga i vwa zayi owu watusadisa mu kala ye lukwikilu. Kansi, tufwete kwamanana vwa zayi yo siamisa lukwikilu lweto. (2 Tes. 1:3) Muna nungunuka, divavanga vo twasoba mambu mayingi. O ‘vangama’ disongele vo wokesa yovo nungunuka. Muna kuma kiaki, avo tuvubilu, tufwete kwamanana nungunuka muna mwanda kimana ngwizani eto yo Yave yalembi kuluka.

⁹ Tulenda tezanesa lunungunuku lweto lwa mwanda ye una unungunukinanga o nti. O nti ulenda vonga yo kula kwayingi, musungula e mianzi miandi vo ngolo mina. Kasikil’owu, o lambuka kwa nti miakaka mia nsedele a Lebanone kulenda lwaka tezo kia meta 37. Evimbu dia nti wau dilenda lwaka tezo kia meta 12. (Nku-Nku. 5:15) Kuna lubantiku, o nti nzaki unungunukanga. Ekolo mianzi mivonganga yo kota muna nsi a ntoto, evimbu dia nti dikwamanananga vonga, o nti ukitukanga se wandá. Kansi, kuna kulanda diampasi dikalanga mu bakula vo nti wakinu nungunuka. Diau adimosi divangamanga muna lunungunuku lweto nze Akristu. Kuna lubantiku,vava tuyantikanga longoka Nkand’a Nzambi, tulenda nungunuka mu nzaki yo kuyifwanisa muna luvubu. Akaka muna nkutakani beyangalalanga vava bemonanga lunungunuku lweto. Tulenda kituka se aviti a nzila yovo tambula malau makaka ma salu muna nkutakani. Ekolo e mvu miviokanga, dilenda kituka se diampasi kw’akaka mu bakula kana vo twakinu nungunuka muna mwanda. Kana una vo i wau, tufwete kwamanana nungunuka muna lukwikilu yo zayi “yamuna zikuk’e kimbuta, yamuna tezo kia ntel’a luzalu lua Kristu.” (Ef. 4:13) Muna kuma kiaki, vava tunungunukanga nze Akristu, tukalanga nze ntombo eyi inungunukanga yo kituka se nti ampwena.

10. Ekuma lunungunuku lwinina o mfunu kana nkutu kw’Akristu azikuka?

¹⁰ Kansi, lunungunuku lweto ke lufwete sukila vava ko. O zayi weto wa Diambu dia Nzambi ye lukwikilu lweto luna nze mianzi mikutukumikanga yo kala nangwí. E mianzi miami mifwete kwamanana kumama. (Nga. 12:3) Muna nkutakani y’Akristu, muna ye mpangi zayingi z’akala ye z’akento bekwamanananga nungunuka. Kasikil’owu, mpangi mosi una vo nkuluntu se vioka 30 ma mvu wavova vo yamu wau wakinu nungunuka muna mwanda. Wakudikila vo: “Luyangalalu lwame muna Nkand’a Nzambi mu wokela kaka lwina. Yakinu solola malau mayingi ma sadila nkanikinu ye nsiku mia Nkand’a Nzambi mu mpila zayingi. E kiese kiame muna salu kia umbangi mu wokela kaka kina.”

11. Adieyi tufwete vanganga muna toma zaya Yave

¹¹ Muna kwamanana nungunuka, divavanga vo twasiamisa ngwizani eto yo Yave wa Nkundi ye Se dieto. Yave ozolele vo twazaya wo vo okutuyangalelanga. Ozolele mpe vo twazaya wo vo zola ketoma kutuzolanga, nze una kemonanga o mwana vava kekalanga vamosi ye mase mandi yovo una tumonanga vava tukalanga vamosi yo nkundi eto anzolwa. Kansi, e kikundi yo Yave ke kikwizilanga ku kinsalukisa ko. Ntangwa divavanga muna kunzaya yo kunzola. Muna kuma kiaki, muna toma zaya Yave, ofwete vaulanga ntangwa ya tanga Diambu diandi lumbu yawonso. Ofwete tanganga mpe konso Eyingidilu yovo Despertai! divaikiswanga kumosi ye nkanda miakaka misasilanga Nkand’a Nzambi.

12. Adieyi tufwete vanga muna zayakana kwa Yave?

¹² E sambu yeto kumosi ye yikundi yambote ilenda kutusadisa mu wokesa kikundi kieto yo Nzambi. (Tanga Malaki 3:16.) Vava akundi andi besambanga kwa yandi, Yave owanga “ludodokelo luau.” (1 Pet. 3:12) Nze se dianzodi, Yave okutuwanga vava tulombanga lusadisu muna sambu. Muna kuma kiaki, tufwete ‘kwaminina muna sambu.’ (Roma 12:12) Kondwa kwa lusadisu lwa Nzambi, ke tulendi kwamanana kala Akristu azikuka ko. Wau vo e ntonta mu nza yayi zisakidi, ke tulendi zo sunda mu ngolo za yeto kibeni ko. Avo ke tukwaminini muna sambu ko, ke tukala ye nkuma wafwana ko una Nzambi kevananga. Nga oyangalelanga e mpil’a sambu yaku? Nga omonanga o mfunu wa tomesa sambu yaku?—Yer. 16:19.

13. Ekuma o kutakananga ye mpangi zeto Akristu dinina o mfunu muna nungunuka muna mwanda?

¹³ Yave oyangalelanga awonso ana ‘betininanga kwa yandi.’ Muna kuma kiaki, kana nkutu vo tuzeye kala Nzambi, tufwete kwamanana kutakana y’akaka ana banzeye. (Nak. 1:7) Wau vo nza yayi yazala ye mambu mambi, diangangu twakalanga vamosi ye mpangi zeto z’akala ye z’akento ana balenda kutukasakesa. Nkia nluta dilenda twasa? Muna nkutakani, owana mpangi zayingi balenda kukasakesa “muna zola yo mavangu mambote.” (Ayib. 10:24, 25) Muna songa zola kuna Paulu kasonekena Ayibere, divavanga vo twakala ye kintwadi kia wana-ngudi yo lungananga muna nkutakani. Divavanga vo twamokenanga ye mpangi zeto Akristu. Muna kuma kiaki, ofwete kuyifimpanga kana vo okalanga muna tukutakanu yo van’e mvutu.

14. Ekuma o viluk’o ntima yo vanga e nsobani ke kufokokelanga ko?

¹⁴ Muna kituka Akristu, entete diavava vo twaviluk’o ntima muna masumu meto yo yambula nzila zambi. Kansi, o viluk’o ntima ke kufokokanga ko muna zingu. Wau vo tu wantu alembi lunga, esumu diakinu muna yeto nze nioka ivavanga kututatika. (Roma 3:9, 10; 6:12-14) Muna kuma kiaki, tufwete kwamanana yingila yo lembi vezanga lutovoko lweto. Diakiese vo Yave osonganga luzindalalu muna yeto ekolo tusianga ngolo za zizidila lutovoko lweto yo vanga konso nsobani ivwilu o mfunu. (Fili. 2:12; 2 Pet. 3:9) Dimosi dilenda kutusadisa i toma sadila ntangwa ye ngolo zeto muna salu kia Yave, vana fulu kia kuyivana muna zolela ya yeto kibeni. Mpangi mosi ankento wasoneka vo: “Mu ludi yasansukila, kansi ngindu zaswaswana yakala zau mu kuma kia Yave. Yabanzanga vo mfwete mwena Yave o wonga. Yayindulanga mpe vo kilendi kunyangidika ko.” Kuna kwalanda, mpangi ankento ndioyu wayoya kikilu muna mwanda mu kuma kia vilwa wayingi kavanganga. Wakudikila vo: “Ke mu kuma kia sia ko vo kiazolanga Yave ko, kansi mu kuma kia lembi toma kunzaya. Vava yalomba lusadisu kwa Nzambi muna sambu, yayantika soba fu yame.” Wavova diaka vo: “Yabakula vo Yave wamfilanga nze kingyana-ngyana, wansadisanga mu sunda nkaku umosi mosi yo kunsonga kuna ngemba zawonso dina mfwete vanga.”

15. Adieyi Yesu yo S’andi bazeye?

¹⁵ ‘Kwamanana vova kwa nkangu’ mu kuma kia nsangu zambote. Mbasi a Yave wavova mvovo miami kwa Petelo ye kwa ntumwa zakaka vava bavaikiswa muna pelezo mu mpil’esivi. (Mav. 5:19-21) Elo, o kuyivana muna salu kia umbangi konso lumingu i diambu diakaka tufwete fimpanga muna kumika lukwikilu lweto. Yesu yo S’andi bazeye tezo kia lukwikilu lweto ye ngolo tuvanganga muna salu kia umbangi. (Lus. 2:19) O nkuluntu ona tuyikidi kala wavova vo: “E salu kia umbangi i salu kisundidi o mfunu muna zingu kieto.”

16. Ekuma tufwete sungamenanga kuyiyekola kweto kwa Yave?

¹⁶ Sungamenanga kuyiyekola kwaku. E lekwa kisundidi e ntalu tuna kiau i ngwi-zani eto yo Yave. Ozeye awonso ana bavwilu kwa yandi. (Tanga Yesaya 44:5.) Fimpanga e tezo kia ngwizani aku yo Yave yo samba kimana yakwamanana wokela. Sungamenanga mpe e lumbu kiamfunu kia luvubu lwaku. Ediadi dikusadisa mu zaya vo luvubu lwaku i nzengo zisundidi o mfunu wabaka muna zingu kiaku.

17. Ekuma lunzindalalu lwinina o mfunu muna toma finama Yave?

¹⁷ Vava kasonekena esi Ngalatia, Paulu wasonga o mfunu a luzindalalu. (Ngal. 6:9) Luzindalalu mfunu mpe lwina kwa konso Nkristu o unu. Osinga wanana ye mambu mampasi, kansi o Yave okusadisa. Kwamanana lomba mwand’avelela muna sambu, omona una Yave kekuvevolwela vava kevingisa kiese vana fulu kia ntantu, o luvuvamu vana fulu kia lubangamu. (Mat. 7:7-11) Badika diambu edi: Avo Yave olunga-lunganga e nuni, zaya dio vo olutidi kulunga-lunga, kadi okunzolanga yo kuyiyekola kwa yandi. (Mat. 10:29-31) Kana nkutu nkia ntonta olenda wanana zau, kuyoyi ko ngatu vutuka manima. Ekwe ulolo wa nsambu tuvwanga wau tuzayakene kwa Yave!

18. Adieyi ofwete vanga wau ‘ozeye Nzambi’?

¹⁸ Avo ke kolo ko wazeye Nzambi yo vubwa, adieyi ofwete vanga owau? Kwamanana sia ngolo za toma zaya Yave yo nungunuka muna mwanda. Adieyi tuvova kele vo se mvu miayingi miviokele tuka wavubilwa? Ngeye mpe ofwete kwamanana wokesa zayi waku muna Yave. Kuyindula ko vo e ngwizani una yau yo Yave yafwana kwandi. Yeto awonso tufwete fimpanga ntangwa ke ntangwa mambu tubadikidi mu kala ye ziku vo twakinu siamisa ngwizani eto yo Yave wa Nzambi eto, Nkundi ye Se dieto dianzodi.—Tanga 2 Korinto 13:5, 6.