Kwamanana Nwana Kimana Wavua Nsambu za Yave

1, 2. Nkia vita benwananga selo ya Yave?

SELO yawonso yakwikizi ya Nzambi vita benwananga, tuka muna lumbu ya Abele wa nkwa kwikizi yamu lumbu yeto. Paulu wa ntumwa wavovesa Akristu Ayibere vo ‘bazizidila e ndwan’a ngolo kumosi ye mpasi’ ekolo bavavanga tondakana kwa Yave yo vua nsambu zandi. (Ayibere 10:32-34) Paulu watezanesa e ndwan’a Akristu ye awana bavanganga e nsaka za nkula, za nwana ye nsaka zankaka. (Ayibere 12:1, 4) O unu, mu nkul’a moyo twina. Tuna ye mbeni zayingi ana bazolele kutufwisa e diya yo kutufila mu vidisa e kiese kieto owau ye nsendo tuvua kuna sentu.

² Vita yangolo tunwananga yo Satana ye nz’andi. (Efeso 6:12) Diamfunu kikilu twasianga e ngolo kimana twalembi vukumunwa kwa malongi ma nza, ndongota za wantu ye mavangu mambi, nze zumba, nua mfomo yovo kolwa malavu. Tufwete mpe kwamanana nwana kimana twalembi sundwa kwa lukendalalu yo lutuvoko.—2 Korinto 10:3-6; Kolosai 3:5-9.

 3. Aweyi Nzambi kekutulongelanga kimana twanwana ye mbeni zeto?

³ Nga tulenda sunda mbeni zazi za nkuma? Elo, tulenda kweto. Kansi ke diambu diakete ko. Paulu wakitezanesa yo muntu ovanganga e nsaka za nwana vava kavova vo: “Kiwandanga nkome nkatu-nkatu ko nze muntu owanda tembwa.” (1 Korinto 9:26) Nze awana bevanganga e nsaka za nwana, yeto mpe tufwete nwananga ye mbeni zeto. Yave osadilanga Nkand’a Nzambi mu kutusadisa yo kutulonga una tulenda wo vangila. Okutusadisanga mpe muna nzil’a nkanda mieto, tukutakanu tweto twakete ye twampwena. Nga olemvokelanga malongi mawonso otambulanga? Avo ve, nanga kutoma nwananga ye mbeni zaku ko, okala nze muntu owandanga e tembwa.

 4. Adieyi tufwete vanga muna lembi sundwa kwa bi?

⁴ Tufwete yingilanga ntangwa zawonso. Ekuma? E kuma kadi mbeni zeto balenda kutunwanisa kuna kinsalukisa yovo vava tukalanga twatovoka. Nkand’a Nzambi ukutuvananga lulukisu ye lukasakeso vo: “Kusundwa kwa bi ko, kansi sunda kaka o bi muna wete.” (Roma 12:21) Avo tukwamanene nwana ye mambu mambi, tulenda sunda. Kansi, avo tuyambwidi yingila yo yambula nwana, tulenda sundwa kwa Satana ye nz’andi yovo kwa lutovoko. Muna kuma kiaki, ke tufwete yoya ko. Kukendalala ko ngatu yambula vo moko maku mayoya.—1 Petelo 5:9.

 5. (a) Adieyi tufwete sungamena kimana twatondakana kwa Nzambi yo vua nsambu? (b) Nkia wantu beyikwanga mu Nkand’a Nzambi tuvovela?

⁵ Muna sunda e vita, tufwete sungamena e kuma tunwaninanga. E kani dieto i tondakana kwa Nzambi yo vua nsambu zandi. E sono kia Ayibere 11:6 kivovanga vo: “Konso ona ofinama Nzambi kafwete kwikila vo una, yo kala nsendi a awana bekumvavanga ye ziku kiawonso.” O vava Yave ye ziku kiawonso disongele vo tufwete vanga mawonso tulenda kimana twatondakana kwa yandi. (Mavangu 15:17) Muna Nkand’a Nzambi muna ye nona yayingi yambote ya akento ye akala ana bavanga wo. Yakobo, Rakele, Yosefe yo Paulu bawanana ye mambu mabamwesa mpasi muna ngindu ye muna nitu. Kansi, balenda zizidila. E mbandu au isonganga vo avo tuvangidi mawonso tulenda, yeto mpe tulenda vua nsambu za Yave. Yambula twazaya mu nkia mpila.

 6. Adieyi diasadisa Yakobo mu zindalala? Nkia nsendo katambula? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)

⁶ Yakobo wa nkwa kwikizi wanwana yo zindalala kadi wazolanga Yave yo yangalela e ngwizani kakala yau yo yandi. Wabundanga kikilu e vuvu muna nsilu kasia o Yave wa sambula e mbongo andi. (Etuku 28:3, 4) Vava Yakobo kakala ye tezo kia 100 mvu, wanwana nkutu yo mbasi kimana kasambulwa kwa Nzambi. (Tanga Etuku 32:24-28.) Nga Yakobo ngolo zafwana kakala zau mu nwana yo mbasi ndioyo wa nkuma? Ve. Kansi kayambula nwana ko, wavanga mawonso kimana katambula e nsambu. Yave wasambula Yakobo wau kazindalala, wamvana e nkumbu a Isaele ina ye nsasa vo “Ona wanwana yo Nzambi.” Yakobo watambula o nsendo una yeto mpe tuvavanga, i sia vo, tondakana kwa Yave yo vua nsambu zandi.

 7. (a) Nkia diambu diampasi kanwananga diau o Rakele? (b) Adieyi kavanga o Rakele ye nkia nsambu katambula?

⁷ Rakele wa nkaz’a Yakobo, wavingilanga mpe kamona una Yave kadi lungisila o nsilu kasia kwa nkaz’andi. Kansi, vakala ye diambu dimosi diampasi kanwananga diau. Rakele kawutanga ko. Kuna nz’ankulu, e diambu diadi mpasi zayingi diavanganga kwa akento. Aweyi Rakele kakwamanena nwana kana una vo wawanana ye diambu diadi diampasi? Kadimbula vuvu ko. Kansi, wakwamanana zindalala yo samba kwa Yave ntangwa zawonso. Yave wawá sambu ya Rakele ya nsi a ntima yawonso. Vava Rakele kawuta wana, i ntangwa kamona vo Nzambi wansambula. Kiaki i kuma kavovela vo: ‘Ndwan’angolo ndwene . . . insundidi.’—Etuku 30:8, 20-24.

 8. Nkia mpasi kawanana zau o Yosefe? Aweyi kenena se mbandu ambote kwa yeto?

⁸ E mbandu a lukwikilu ya Yakobo ye Rakele nanga diambu yavanga muna mwan’au Yosefe yo kunsadisa vava kawanana ye mpasi muna zingu kiandi. Vava Yosefe kakala ye kimbuta kia mvu 17, e zingu kiandi kiasoba emvimba. E mpangi zandi ana bamwenanga kimpala, banteka muna ubundu. Kuna kwalanda, wasiwa mu pelezo mvu miayingi kuna Engipito kondwa kuma. (Etuku 37:23-28; 39:7-9, 20, 21) Kansi, Yosefe kayoya ko ngatu funga makasi. Kavava mpe landa kunda ko. Ekuma? E kuma kadi Yosefe wayangalelanga e ngwizani andi yo Yave yo vanga mawonso muna tatidila e ngwizani yayi. (Fuka 19:18; Roma 12:17-21) E mbandu a Yosefe ilenda kutusadisa. Kana nkutu vo e nsansuk’eto ke yakala yambote ko yovo e zingu kieto owau kiampasi kikilu, tufwete kwamanana nwana yo zindalala. Avo tuvangidi wo, tulenda kala ye ziku vo Yave okutusambula.—Tanga Etuku 39:21-23.

 9. Aweyi tulenda tanginina Yakobo, Rakele yo Yosefe?

⁹ O unu, divavanga vo yeto mpe twazizidila mambu mampasi. Dilenda kala vo mpasi omonanga mu kuma kia kondwa kwa unsongi, luvezo lwa wantu yovo mu kuma kia muntu mosi okumwenanga kimpala. Vana fulu kia kendalala, sungamena dina diasadisa Yakobo, Rakele ye Yosefe mu kwamanana sadila Yave ye kiese. Nzambi wabakumika yo kubasambula kadi bayangalelanga e ngwizani au yo yandi. Bakwamanana zindalala yo zingila e ngwizani ye sambu yau. Wau vo mu lumbu yambaninu tuzingilanga, diamfunu twakwamanana kumika e vuvu kieto kia kusentu. Nga onwananga, i sia vo, vanga mawonso olenda kimana wa tondakana kwa Yave?

10, 11. (a) Ekuma tufwete silanga ngolo muna vua nsambu za Nzambi? (b) Adieyi dikutusadisa mu baka nzengo zambote?

¹⁰ Ekuma tufwete silanga e ngolo mu vua nsambu za Nzambi? Wau vo tu wantu alembi lunga, dilenda kala vo zolela yambi tunwananga yau. Ngolo divavanga kw’akaka mu kala ye ngindu zasikila mu kuma kia salu kia umbangi. Akaka bezizidilanga mpasi za mayela yovo kinsona. Kuna kw’akaka, diampasi dikalanga mu loloka muntu ubavangidi e mbi. Kiakala vo se kolo tusadilanga Yave yovo ve, yeto awonso tufwete sianga ngolo za venga mambu mekutukakidilanga mu sadila Nzambi, ona osendanga akwa kwikizi.

¹¹ Kieleka, dilenda kala diampasi mu kala Nkristu yo baka e nzengo zambote, musungula vava tunwananga ye zolela yambi. (Yeremiya 17:9) Avo i wau omonanga, sambanga kwa Yave yo lomba mwand’andi avelela. E sambu ye mwand’avelela ulenda kusadisa mu vua nkuma wa vanga oma mambote yo vua nsambu za Nzambi. Kala ye kani dia zingila e ngwizani ye sambu yaku. Tanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso yo vaulanga e ntangwa ya kala ye longi dia ngeye kibeni ye nsambila ya esi nzo.—Tanga Nkunga 119:32.

12, 13. Aweyi mpangi zole basadisilwa mu sunda e zolela yambi?

¹² Vena ye nona yayingi isonganga una Diambu dia Nzambi, mwand’andi avelela ye nkanda mieto misadisilanga mpangi zeto mu sunda zolela yambi. Nleke mosi watanga longi dina ye ntu a dimbu vo: “Como vencer desejos errados?” diavaikiswa muna Despertai! ya 8 Desemba 2003. Aweyi kamona? Wavova vo: “Diampasi dikalanga kwa mono mu venga e ngindu zambi. Vava yatanga muna longi diadi vo ‘kuna kw’akaka, e vita ya sunda e zolela yambi ngolo kikilu ikalanga,’ Yamona vo mu kintwadi kia wana-ngudi ngina. Kina mono mosi ko.” O nleke ndioyo wabaka mpe nluta muna longi dina yo ntu a diambu vo: “Deus aprova estilos de vida alternativos?” diavaikiswa muna Despertai! ya 8 Okutoba 2003. Muna longi diadi, wamona vo kuna kw’akaka, e vita yayi ke ifokokanga ko, ina nze “lusende muna nitu.” (2 Korinto 12:7) Wau vo ngolo bevanganga za kwamanana kala ye mavangu mambote, bena ye vuvu kiasikila kia kusentu. Wavova vo: “Muna kuma kiaki, imonanga vo konso lumbu, ndenda kwame sikila ye kwikizi muna Yave. Ivutulanga matondo kwa Yave wau kesadilanga nkubik’andi mu kutusadisa mu sunda e vita ya lumbu ke lumbu mu nza yayi yambi.”

¹³ Badika nona kia mpangi mosi ankento ozingilanga kuna Estados Unidos. Wasoneka vo: “Nzolele kunuvutula matondo wau nukutuvananga madia mana tuvuanga kikilu o mfunu ye muna ntangwa tuvuanga mo mfunu. Imonanga vo malongi mama mevaikiswanga mu kuma kiame. Se mvu miayingi inwananga ye ngindu za vanga diambu dimosi kemenganga o Yave. Ezak’e ntangwa iyoyanga yo zola vo yayambula nwana e vita yayi. Nzeye wo vo Yave nkwa nkenda ye nloloki. Kansi wau vo zolela yayi ngolo kikilu ina, muna nsi a ntima kimenganga yo ko, ikuyimwenanga vo kiafwana ko mu tambula lusadisu lwandi. E vita yayi ilembi fokokanga, mpasi zayingi ikuntwasilanga muna zingu kiame . . . Vava yatanga longi dina yo ntu a diambu “Nga Una yo Ntima Uzeye Yave?” diavaikiswa muna Eyingidilu dia 15 Malusu 2013, yamona vo Yave ozolele kikilu kunsadisa.”

14. (a) Aweyi Paulu kamona mu kuma kia vita kanwananga? (b) Aweyi tulenda sundila lutovoko?

¹⁴ Tanga Roma 7:21-25. Paulu wazaya wo vo diampasi kikilu dikalanga mu sunda zolela yambi ye lutovoko. Kansi, wakala ye ziku vo olenda sunda e vita avo osambidi kwa Yave, kumbunda e vuvu yo kwikila muna kimenga kia Yesu. Adieyi tuvova mu kuma kieto? Nga tulenda sunda lutovoko lweto? Elo, avo tutanginini e mbandu a Paulu yo bunda e vuvu kieto kiawonso muna Yave, ke mu ngolo za yeto kibeni ko, yo kwikila muna kimenga kia lukûlu.

15. Aweyi Yave kalenda kutusadisila mu sikila ye kwikizi yo zizidila e mpasi?

¹⁵ Ezak’e ntangwa, Nzambi olenda yambula vo twasonga kana yamu nkia tezo tutokanenanga e diambu tunwananga diau. Kasikil’owu, avo yeto yovo yitu kieto obakamene kimbevo kiangolo yovo ovangilu diambu diambi, adieyi tuvanga? Avo tubundidi kikilu e vuvu muna Yave, tukundodokela kimana katuvana o nkuma tuvuidi o mfunu mu sikila ye kwikizi yo kwamanana wokesa kiese kieto yo kumika e ngwizani eto yo yandi. (Filipi 4:13) E nona yayingi ya Akristu kiakala kuna nza nkulu yovo mu lumbu yeto, isonganga vo e sambu kilenda kutukumika yo kutuvana unkabu tuvuidi o mfunu muna kwamanana zizidila e mpasi.

16, 17. Nkia kani una diau?

¹⁶ Nkadi ampemba ozolele vo wakendalala, wadimbula e vuvu yo yoyesa moko maku. Muna kuma kiaki, kala ye kani dia ‘tatidila oma mambote.’ (1 Tesalonika 5:21) Olenda sunda e vita onwananga yo Satana, ye nz’andi ye zolela yambi. Olenda yo sunda avo okedi kikilu ye vuvu vo Nzambi olenda kukumika yo kusadisa.—2 Korinto 4:7-9; Ngalatia 6:9.

¹⁷ Muna kuma kiaki, kwamanana nwana. Kwamanana sia ngolo. Kwamanana zindalala. Kwamanana kala ngingi. Kala ye ziku vo Yave okuvana e “nsambu, yavana ke vekal’ova vafwana zo ko.”—Malaki 3:10.