Solola Lusalu ‘Lwaswekama Muna Yandi’
“Muna ndiona mwaswekamena tusâlu twawonso twa ngangu yo zayi.”—KOL. 2:3.
1, 2. (a) Nkia lekwa yasololwa muna mvu wa 1922? Akweyi yasiwa? (b) O Nkand’a Nzambi adieyi kevovanga kwa wantu awonso?
O SOLOLA lusalu lwaswekama dibadikilwanga se nsangu zambote. Kasikil’owu, muna mvu wa 1922, Howard Carter wa nsatuludi a mwisi Grã-Bretanha wasolola lekwa kimosi kiamfunu. Wasolola ziami kia Faro Tutacamom, muna mwakala tezo kia 5.000 ma lekwa yantalu.
2 Kana una vo Carter lekwa yantalu kasolola, yayingi muna lekwa yayi yasiwa muna malundilu ma lekwa ya nz’ankulu. E lekwa yayi ilenda kala yamfunu, kansi ke ina kikilu mfunu ko muna zingu kieto kia lumbu ke lumbu. Kansi, Nkand’a Nzambi ukutuzayisanga vo twavava lusalu luna vo lwamfunu muna zingu kieto. E diambu diadi divoveswanga kwa wantu awonso. E nsambu ditwasa zilutidi konso lekwa kiantalu.—Tanga Ngana 2:1-6.
3. E tusalu ketumanga Yave vo asambidi andi bavava, aweyi twinina twamfunu?
3 Yindula tusalu twamfunu tuna Yave kevovesanga asambidi andi bavava. Lumosi muna tusalu twatu i “vumi wa Yave,” owu ulenda kututanina mu lumbu yayi yambi. (Nku. 19:9) O solola “zayi wa Nzambi” dilenda kutusadisa mu kala ye ngwizani ambote yo Mpungu-ngolo, ina vo i lusalu lusundidi mfunu kalenda vwa o muntu. Avo tusolola lusalu nze ngangu za Nzambi, zayi ye umbakuzi, tulenda kala twakubama mu zizidila mpasi za lumbu ke lumbu. (Nga. 9:10, 11) Aweyi tulenda sololwela lusalu lwalu lwantalu?
Ekuma Tufwete Vavila Lusalu lwa Mwanda?
4. Aweyi tulenda sololwela lusalu lwa mwanda?
4 Nswaswani y’asatuludi a lekwa yankulu ana bevavilanga yo mwawonso, oyeto tuzeye kuna tulenda sololwela lusalu lwa mwanda. Nze sinsu kisonganga fulu kiaswekamena lusalu, Nkand’a Nzambi ukutusonganga kuna tulenda sololwela lusalu lwa mwanda luna Nzambi kasila o nsilu. Paulu wa ntumwa wasoneka mu kuma kia Kristu vo: “Muna ndiona mwaswekamena tusâlu twawonso twa ngangu yo zayi.” (Kol. 2:3) Vava tutanganga mvovo miami, tufwete kiyuvula: ‘Ekuma tufwete vavila lusalu lwalu? Aweyi lusalu lwalu ‘lwaswekamena muna’ Kristu? Aweyi tulenda lo sololwela?’ Muna bak’e mvutu za yuvu yayi, yambula twatoma fimpa e mvovo mia Paulu.
5. Ekuma Paulu kasonekena esi Kolosai mu kuma kia lusalu lwa mwanda?
5 Paulu wasoneka mvovo miami kw’Akristu muna Kolosai. Wabavovesa vo wasiamanananga mu kuma kiau kimana “ntima miau miafiaulwiswa, bayikakena muna zola.” (Tanga Kolosai 2:1, 2.) Ekuma Paulu katokanena? Nanga Paulu wazaya vo ampangi muna nkutakani yayi balenda vukumunwa kw’akaka muna yau ana banungununanga undongota wa esi Kingerekia y’ana basiandamanga kala kuna nsi a Nsiku a Mose. Paulu walukisa ampangi vo: “Nutoma tala, kinkwa kal’on’okunukitula s’esanzu muna ndongot’andi, yo luvuki luamfwanti, mun’owu wa lusansu lua wantu, mun’owu wa mazuku ma nza, ke mu wau wa Kristu ko.”—Kol. 2:8.
6. Ekuma tufwete lemvokela luludiku lwa Paulu?
6 O unu, yeto mpe tulenda vukumunwa kwa Satana ye nza eyi keyalanga. E ngangu za nza kumosi y’elongi dia sia vo wantu balenda kala ye kiese, kana nkutu ke besambilanga ko, y’elongi dia lunungunuku edi disobanga e ngindu za wantu ye fu yau, ye makani ye mpila zingu kiau. Nsambila zaluvunu zinungununanga nkinzi miayingi. E nsaka zayingi ye mambu makaka mesongwanga muna televizau mefilanga wantu mu vava zolela ya nitu. Mayingi mpe mesongwanga mesianga aleke ye ambuta mu vonza. Kuyivana mu nsaka za nza yayi dilenda fwasa ngindu ye mpila tubadikilanga elongi dia Yave yo kutufila mu yoyesa etima dieto dia simbinina moyo una vo moyo kikilu. (Tanga 1 Timoteo 6:17-19.) Kieleka, muna lembi vukumunwa kwa ntambu mia Satana, diamfunu twatoma bakula mvovo mia Paulu kwa esi Kolosai yo lemvokela luludiku lwandi.
7. Nkia mambu mole kayika Paulu malenda sadisa esi Kolosai?
7 Kele vo tutomene badika diaka mvovo mia Paulu kwa esi Kolosai, tumona vo vava kayika dina diantokanesanga, mambu mole kavova malenda kubasadisa mu sikila yo kubayikakesa muna zola. Ediantete, wayika “lusikidisu lua zayi.” Diavavanga vo bakala ye sikididi vo umbakuzi wau wa Nkand’a Nzambi wakieleka, kimana lukwikilu lwau lwakala mu nkubilwa yasikila. (Ayib. 11:1) I bosi, wayika ‘zayi wa mfundu a Nzambi.’ Diavavanga vo esi Kolosai banungunuka muna zayi wa ludi yo toma bakula mambu masina ma Nzambi. (Ayib. 5:13, 14) Kieleka, ediadi longi diamfunu kikilu kwa esi Kolosai ye kwa yeto mpe o unu. Kansi, aweyi tulenda vwila lusikidisu yo zayi wa ludi? Paulu wayika e nsabi muna mvovo miandi mu kuma kia Yesu Kristu oku vo: “Muna [yandi] mwaswekamena tusâlu twawonso twa ngangu yo zayi.”
Tusalu ‘Twaswekama Muna’ Kristu
8. E mvovo ‘swekamena muna’ Kristu adieyi usonganga?
8 O vova vo tusalu twawonso twa ngangu yo zayi twaswekama muna Kristu, ka disongele ko vo ke vena muntu ko lenda to solola. Kansi, disongele vo muna solola tusalu twatu, tufwete sia ngolo yo sia sungididi muna Yesu Kristu. Ediadi ngwizani dina ye dina kavova o Yesu mu kuma kia yandi kibeni vo: “Mono kwame i nzila, i ludi, i moyo mpe: ke ven’on’okwiza kwa Se ko, ovo ke mu mono ko.” (Yoa. 14:6) Elo, muna lenda solola zayi wa Nzambi, tufwete vava lusadisu ye luludiku lwa Yesu.
9. O Yesu aweyi keyikilwanga?
9 Vana ntandu a kiyikila vo “nzila,” Yesu wavova diaka vo yandi i ‘ludi ye moyo.’ Ediadi disonganga vo, Yesu ke nzila kaka ko ikutufilanga kwa Se, kansi mpe muna yandi kaka tulenda vwila umbakuzi wa Nkand’a Nzambi yo moyo a mvu ya mvu. Kieleka, lusalu lwayingi lwa mwanda lwaswekama muna Yesu, luna lulenda sololwa kaka kw’awana bena ye luzolo lwa longoka Nkand’a Nzambi. Yambula twafimpa lwaka lusalu lulenda kutuvana vuvu kia kusentu yo kala ye ngwizani ambote ye Nzambi.
10. Adieyi tulenda longoka mu kuma kia Yesu muna Kolosai 1:19 ye 2:9?
10 “Muna yandi i mukalang’o luzalu luawonso lua unzambi, muna uto.” (Kol. 1:19; 2:9) Wau vo wakala yo S’andi ezulu mu kolo kilembi tangakana, Yesu tomene zaya o Se ye luzolo lwandi, lutila wantu awonso. Ekolo kasalanga ova ntoto, Yesu walonga akaka mana kalongwa kwa S’andi yo tanginina fu yandi. Ekiaki i kuma Yesu kavovela vo: “Ona wambona, wamona Se.” (Yoa. 14:9) Muna Kristu i mwaswekama ngangu ye zayi wawonso wa Nzambi. Ke vena mpila yakaka ko tulenda longokela oma ma Yave avo ke mu longoka yo zaya Yesu ko.
11. Nkia ngwizani ina muna Yesu ye ungunza wa Nkand’a Nzambi?
11 “Umbangi wa Yesu i mwand’a ungunza.” (Lus. 19:10) E mvovo miami misonganga vo, muna Yesu i mwalunganena ungunza wayingi wasonama mu Nkand’a Nzambi. Muna toma bakula ungunza wa Nkand’a Nzambi, tuka ungunza wantete wa Yave wasonama mun’Etuku 3:15 yakuna mona-meso yasonama muna nkand’a Lusengomono, tufwete zaya fulu kia Yesu muna Kintinu kia Masia. Ekiaki i kuma ungunza wayingi una muna Sono ya Kiyibere ke ubakulwilwanga ko kw’awana ke bekwikilanga ko vo Yesu i Masia wasilwa nsilu. Disonganga mpe e kuma awana balembi kwikilanga muna Sono ya Kiyibere, muna mwasonama ungunza wayingi mu kuma kia Masia bebadikilanga Yesu vo mpasi muntu anene kaka. O zaya Yesu disadisanga nkangu a Nzambi mu toma bakula ungunza wa Nkand’a Nzambi ekolo nkutu ka ulunganene ko.—2 Kor. 1:20.
12, 13. (a) Yesu aweyi kenena se “ntemo a nza”? (b) Adieyi bafwete vanga Akristu wau vo bavevolwa muna tombe kia mwanda?
12 “Mono i ntemo a nza.” (Tanga Yoane 8:12; 9:5.) Una Yesu kawutukidi ko ova ntoto, Yesaya wa ngunza wasakula vo: “Ankangu ana badiatidi muna tombe bamwene ntemo ayingi: awana bakedi mu nsi a kini kia fwa batemenw’o ntemo.” (Yes. 9:2) Matai wa ntumwa wasoneka vo, Yesu walungisa ungunza wau vava kayantika samun’e nsangu zambote yo vova vo: “Nuvilukw’e ntima; kadi e kintinu ki’ezulu se kin’omu ngenga.” (Mat. 4:16, 17) Yesu watwasa ntemo a mwanda kwa wantu yo kubavevola muna malongi ma nsambil’aluvunu. Yesu wavova vo: “Omono ntemo ngizìdi ova nza, kimana konso on’okwikilang’omu mono, kàkala mu tombe.”—Yoa. 1:3-5; 12:46.
13 Una vavioka mvu miayingi, Paulu wa ntumwa wavovesa mpangi zandi Akristu vo: “Nwadi tombe, kansi owau nu ntemo muna Mfumu: se nukangala nze wan’a ntemo.” (Ef. 5:8) Wau vo bavevolwa muna tombe kia mwanda, Akristu bafwete kangalanga nze wan’a ntemo. Ediadi ngwizani dina ye mvovo mia Yesu kw’alandi andi mun’Elongi diandi vana Mongo vo: “Nutemesa ntemo eno vana vena wantu, bamona mavangu meno mambote, bakembela S’eno wina kun’ezulu.” (Mat. 5:16) Nga oyangalelanga lusalu lwa mwanda osololanga muna Yesu yo zayisa lo kw’akaka yo songa fu yambote ya Kikristu?
14, 15. (a) Kuna nz’ankulu, mameme ye bulu yakaka nkia mfunu yakala muna nsambil’aludi? (b) Ekuma Yesu kenena se lusalu lwantalu nze “Ememe dia Nzambi”?
14 Yesu i “Mwan’ememe a Nzambi.” (Yoa. 1:29, 36) O Nkand’a Nzambi usonganga vo kuna nz’ankulu mameme mfunu makala muna lolokwa masumu yo finama Nzambi. Kasikil’owu, vava Abarayama kasonga luzolo lwa vana mwan’andi Isaki se lukau, Yave wavova vo kayambula Isaki yo kumvana ememe vana fulu kia mwan’andi. (Etu. 22:12, 13) Vava Aneyisaele bakulwa muna Engipito, mameme mfunu makala muna lumbu kina badia “ndut’a Yave.” (Luv. 12:1-13) Vana ntandu, muna bulu yakelwanga kimenga yasikidiswa muna Nsiku a Mose, mwakala mpe ye mameme ye nkombo.—Luv. 29:38-42; Fuka 5:6, 7.
15 Yimenga yayi ke yavevolanga mvimba wantu ko muna masumu ye lufwa. (Ayib. 10:1-4) Kansi, o Yesu i “Mwan’ememe a Nzambi, on’okatul’esumu dia nza.” Ediadi dikitulanga Yesu se lusalu lwantalu olu lulutidi konso lusalu kalenda solola o muntu. Muna kuma kiaki, diambote twavaulanga ntangwa ya toma longoka e diambu dia lukulu yo songa lukwikilu muna nkubika yayi. Avo tuvanga wo, nsambu zayingi tuvwa. Kuna kwa “finkambi-kambi” bevwa elau dia yala kumosi yo Kristu kun’ezulu. Avo i “mameme makaka,” bezinga yakwele mvu muna Paradiso vava ntoto.—Luka 12:32; Yoa. 6:40, 47; 10:16.
16, 17. O bakula fulu kia Yesu nze ‘Tuku ye Nzikudi a lukwikilu lweto,’ ekuma dinin’o mfunu?
16 Yesu i ‘Tuku yo Nzikudi a lukwikilu lueto.’ (Tanga Ayibere 12:1, 2.) Muna Ayibere kapu kia 11, tutanganga mvovo mia Paulu mu kuma kia lukwikilu, mivanang’e nsas’a lukwikilu yo yika nkumbu z’akwa kwikizi, akala ye akento nze Noa, Abarayama, Sara ye Rakabi. I bosi, Paulu wavovesa mpangi zandi Akristu mu ‘si’ak’o meso muna Yesu w’etuku yo nzikudi a lukwikilu lueto.’ Ekuma?
17 Kana una vo akala ye akento akwa kwikizi beyikwanga muna Ayibere kapu kia 11, lukwikilu lwasikila bakala lwau muna nsilu mia Nzambi, ke bazaya mawonso ko mu mpila ina Nzambi kesadila Masia ye Kintinu mu lungisa nsilu andi. Muna mpila yayi, lukwikilu lwau ke lwakala lwalunga ko. Kieleka, kana nkutu ana kasadila o Yave mu soneka ungunza mu kuma kia Masia, ke babakula mawonso ko mana basoneka. (1 Pet. 1:10-12) Lukwikilu mu Yesu kaka lulenda zikukila yovo kala lwalunga. Muna kuma kiaki, diamfunu twatoma bakula yo zaya fulu kia Yesu nze ‘tuku ye nzikudi a lukwikilu lweto.’
Kwamanan’o Vava
18, 19. (a) Yika tusalu twakaka twa mwanda twaswekama muna Kristu. (b) Ekuma tufwete vavila tusalu twa mwanda muna Yesu?
18 Makete kaka tufimpidi mu kuma kia fulu kia Yesu mun’ekani dia Nzambi, mu diambu dia luvuluzu lwa wantu. Vena ye tusalu twakaka twa mwanda twaswekama muna Kristu. Avo tusolola to, tulenda kututwasila nsambu zayingi. Kasikil’owu, Petelo wa ntumwa wayikila Yesu vo “Etuku dia moyo” ye “ntetembw’ankielelo” ikezimanga. (Mav. 3:15; 5:31; 2 Pet. 1:19) O Nkand’a Nzambi uyikilanga mpe Yesu vo “Amen.” (Lus. 3:14) Nga ozeye nsas’a mazina mama? Vanga dina Yesu kavova: “Nuvava, ozevo nusolola.”—Mat. 7:7.
19 Ke vena muntu akaka ko muna lusansu lwawonso, wakala ye zingu kiazala ye nsasa, ona lenda kututwasila nsambu zakwele mvu avo ka Yesu ko. Muna yandi i mwaswekama lusalu lwa mwanda luna lulenda sololwa kw’awana bevavanga lo y’etima diawonso. Yambula vo ngeye mpe wakala ye kiese kia solola lusalu ‘lwaswekama muna yandi.’
Nga Osungamenanga?
• Nkia lusalu bevoveswanga Akristu bafwete vava?
• Ekuma elongi dia Paulu kwa esi Kolosai dinina diamfunu kwa yeto o unu?
• Yika yo sasila lwaka lusalu lwa mwanda ‘lwaswekama muna’ Kristu.
[Mafoto zina lukaya lwa 5]
O Nkand’a Nzambi una nze sinsu kilenda kutusonga kuna tulenda sololwela lusalu ‘lwaswekama muna’ Kristu