Nga Olandanga Kristu una Ufwene?
‘Nze una nukangalelanga,—nunùngunukina wo vanga una ufwene.’—1 TES. 4:1.
1, 2. (a) Nkia mavangu mankuma bamona wantu ayingi muna lumbu ya Yesu? (b) Ekuma ekolo tuzinganga kinina mpe kiamfunu?
NGA wayindula kala e kiese wadi mona kele vo wakala moyo vava Yesu kakala ova ntoto? Nanga lenda yindula kiese kia wukwa kwa Yesu yo vevolwa mu mpasi za mayela. Wadi yangalala mpe mu mona yo wá e mvovo mia Yesu, longwa kwa yandi yovo kumona ekolo kavanganga masivi. (Maku 4:1, 2; Luka 5:3-9; 9:11) Elau diampwena kikilu diadi kala dia mona mavangu mankuma kavanga o Yesu. (Luka 19:37) Ka vena mbandu yakaka ko tuka kiakina yamona mambu mama. Dina kavang’o Yesu ova ntoto “muna kukèla” se kimenga, ke disinga vutikilwa diaka ko.—Ayib. 9:26; Yoa. 14:19.
2 Ekolo tuzinganga owau kiamfunu mpe. Ekuma? Kadi i kolo kiyikilwanga mu Nkand’a Nzambi vo “lumbu yambaninu.” (Dan. 12:1-4, 9; 2 Tim. 3:1) Muna kolo kiaki, Satana wayingwa kun’ezulu. Fioti fisidi, okangwa yo tubwa “muna mbilu.” (Lus. 12:7-9, 12; 20:1-3) Mu kolo kiaki mpe, tuna y’elau diampwena dia samuna “nsangu zambote za kintinu” mu nza yawonso, mu zayisa kwa wantu e vuvu kia Paradiso ikwiza. Elo, e salu kiaki ke kisinga vutukilwa diaka ko.—Mat. 24:14.
3. Una katombokele ko kun’ezulu, o Yesu adieyi kavova kw’alandi andi bafwete vanga? Adieyi i kani dia salu kiaki?
3 Una katombokele ko kun’ezulu, Yesu wavovesa alandi andi vo: “Oyeno mpe nukala mbangi zame muna Yerusaleme, yo muna Yuda ye Samaria yawonso, yo kuna nsuk’a nza.” (Mav. 1:8) E salu kabasisila i kia longa wantu. Adieyi i kani dia salu kiaki? Kitula wantu s’alongoki, i sia vo, alandi akaka a Kristu, una e mbaninu ke yayizidi ko. (Mat. 28:19, 20) Adieyi tufwete vanga avo tuzolele sala e salu katuvana Kristu una ufwene?
4. (a) E mvovo mia Petelo muna 2 Petelo 3:11, 12 nkia diambu diamfunu misonganga? (b) Mu nkia diambu tufwete kikenga?
4 Badika mvovo mia Petelo wa ntumwa: “Nkia mpil’a wantu ozevo nukal’oyeno muna nkal’avauka yo vumina Nzambi, nusiang’e vuvu yo sutilang’e ngiz’a lumbu kia Nzambi.” (2 Pet. 3:11, 12) E mvovo mia Petelo misonganga o mfunu wa kwamanana yingila mu lumbu yayi yambaninu yo songa mavangu ma vumina Nzambi muna zingu kieto. Dimosi muna mavangu mama i samuna nsangu zambote. Diakiese kikilu kwa yeto dia mona o vema besonganga mpangi zeto mu nza yawonso, ekolo besalanga e salu katuvana o Yesu kia samuna nsangu zambote. Vana ntandu, tuzeye wo vo tufwete kuyikenga kimana e mpasi za lumbu ke lumbu zitukanga mu nza ya Satana ye kwa zolela ya nitu eto zalembi kulula o vema kweto muna salu kia Nzambi. Yambula twabadika una tulenda songela vo Kristu tulandanga.
Tambulwila Kiyekwa Wavewa kwa Nzambi
5, 6. (a) Paulu nkia kuma kasanisina mpangi zandi Akristu muna Yerusaleme? Nkia fu kabavovesa bafwete venga? (b) Ekuma tufwete sila ngolo mu sala e salu twavewa kwa Nzambi?
5 Muna nkanda kasonekena Akristu muna Yerusaleme, Paulu wa ntumwa wasanisina mpangi zandi Akristu mu kuma kia luzindalalu basonga muna ntangwa lubangamu. Wavova vo: “Nubadika lumbu ya tandu kiavioka, ina vo, vava nwavwa temoka, nuzizidi muna ndwan’ayingi a mpasi.” Elo, Yave wasungamena luzindalalu lwau. (Ayib. 6:10; 10:32-34) E mvovo mia lusanisinu mia Paulu miakasakesa kikilu Akristu esi Ayibere. Kansi, muna nkanda wau, Paulu walukisa mpe mu kuma kia fu kimosi kilenda kulula etima dieto muna salu kia Nzambi, kele vo ka tukikengele ko. Wavova vo Akristu bafwete venga fu kia vakula nkalu yovo vava vakuba mu lembi lemvokela nkanikinu mia Nzambi.—Ayib. 12:25.
6 Lulukisu lwa venga fu kia ‘vakula nkalu’ yo lembi sal’e salu kia Nzambi, luvewanga mpe kw’Akristu o unu. Tuzeye wo vo tufwete sia ngolo za lungisa kiyekwa twavewa yo lembi kulula etima dieto muna salu kia Nzambi. (Ayib. 10:39) O sala e salu kiavauka diambu dia moyo yovo lufwa.—1 Tim. 4:16.
7, 8. (a) Nki kilenda kutusadisa mu lembi kulula etima dieto muna salu kia Nzambi? (b) Avo twayoya twina muna mwanda, adieyi tufwete sungamena mu kuma kia Yave yo Yesu?
7 Nki kilenda kutusadisa mu venga fu kia vava vakuba mu lembi sala e salu twavewa kwa Nzambi? Dimosi dilenda kutusadisa mu venga fu kiaki, i badikanga e nsas’a nsilu twasia vava twakiyekola. Twasila Yave nsilu vo tusia luzolo lwandi vana fulu kiantete muna zingu kieto. Tuzolele lungisa nsilu wau. (Tanga Matai 16:24.) Muna kuma kiaki, ezak’e ntangwa diambote twakiyuvulanga: ‘Etima diame dia zingila ngwizani ye kukiyekola kwame kwa Nzambi nga diakinu nze una diakala vava yavubwa? Nga vema kwame mu kuluka kwina ekolo mvu miviokanga?’
8 Avo tukifimpidi yo mona vo twayoya twina muna salu kia Nzambi, diambote twasungamena mvovo mia lukasakeso mia Sefaniya wa ngunza. Wavova vo: “Kuyambula moko maku mayovoka ko. O Yave wa Nzambi aku win’omo ngeye, nkwa ngolo on’ovuluza: oyangalal’omo ngeye ye kiese.” (Sef. 3:16, 17) Entete, e mvovo miami kw’Aneyisaele miavoveswa, ana bavutuka muna kinkole kuna Babele. Kansi, e mvovo miami miakinu ye nsasa kwa nkangu a Nzambi o unu. Wau vo e salu tusalanga kia Yave, tufwete sungamena vo Yave yo Mwan’andi bekutusadisa yo kutukumika mu sala e salu kieto una ufwene. (Mat. 28:20; Fili. 4:13) Avo tukwamanana sala salu kia Nzambi y’etima diawonso, okutusambula yo kutusadisa mu nungunuka muna mwanda.
‘Tombel’ekulu Kintinu’
9, 10. Nkia diambu diamfunu kayika Yesu muna kingana kia nlekelo ampwena? Nkia diambu tulenda longoka muna kingana kiaki?
9 Ekolo kadianga muna nzo a mfumu mosi y’Afarisi, Yesu watá kingana kia muntu walambisa nlekelo ampwena. Muna kingana kiaki, wayika elau diavewa kwa wantu a mpila mu mpila dia kota muna Kintinu ki’ezulu. Wasonga mpe e nsas’a ‘vakula nkalu.’ (Tanga Luka 14:16-21.) Muna kingana kia Yesu, awana babokelwa bavava vakuba ya lembi kwenda kuna nkinzi. Mosi wavova vo kafwete kwenda ntete tala mpatu kasumba. Wakaka vo ngombe kasumba yo zola kwenda zo fimpa. Wakaka diaka wavova vo: ‘Kilendi kwenda ko, nkento yasompele.’ E vakuba yayi ke yakala ye nsasa ko. Ndiona zolele sumba mpatu yovo twelezi, ofimpanga yo una kasumbidi yo ko. Ke dina kikilu mfunu ko mu fimpa yo diaka. Vana ntandu, nga muntu kafwete tina mboka yayina yamfunu wau vo ke kolo ko kasompele? Ka diesivi ko mu mona vo muntu walambisa nlekelo wafunga kikilu makasi.
10 Selo yawonso ya Nzambi balenda longoka diambu muna kingana kia Yesu. Adieyi tulenda longoka? Ka tufwete yambula ko vo mambu ma yeto kibeni, nze mana kayika o Yesu muna kingana, makala vana fulu kiantete, ke mu salu ko twavewa kwa Nzambi. Avo Nkristu osidi mambu ma yandi kibeni va fulu kiantete, etima diandi muna salu kia umbangi dilenda yantika kuluka. (Tanga Luka 8:14.) Muna venga diambu diadi, tufwete landa elongi dia Yesu: “Nutombel’ekulu e kintinu kiandi, ye ndungidi andi.” (Mat. 6:33) Diakiese mu mona vo selo ya Nzambi, aleke y’ambuta, belandanga elongi diadi diamfunu. Elo, ayingi bevevolanga zingu kiau kimana bayivana muna salu kia umbangi. Bemonanga e ziku vo o tombel’ekulu kintinu, nsambu ye kiese ditwasanga.
11. Nkia lusansu lwa Nkand’a Nzambi lusonganga o mfunu wa sadila Nzambi yo ntima mosi ye vema kwawonso?
11 Muna zaya mfunu wa kala yo vema muna salu kia Nzambi, badika dina diabwa muna zingu kia Yoase wa Ntinu a Isaele. Muna kuma kia wonga kakala wau vo Isaele ilenda bakwa kwa makesa ma Suria, Yoase wayenda dila kwa Elesa. Ngunza wamvovesa vo kasika nzanza vana zianela yatalanga kuna Suria, mu songa vo Yave osunda zula kiakina. Ediadi nanga diakasakesa kikilu o ntinu. I bosi, Elesa wavovesa Yoase vo kabonga e nzanza zandi, kawanda zo vana ntoto. Kansi, vana fulu kia wanda zo nkumbu miayingi, Yoase ngwanda tatu kaka kawanda. Elesa wafunga makasi, kadi o wanda e nzanza vana ntoto nkumbu ntanu yovo sambanu diadi songa vo ‘owanda Suria yavana kemanisa yo.’ Wau Yoase nkumbu ntatu kaka kesunda. Wau vo kasonga vema ko, Yoase kasunda mvimba ko. (2 Nti. 13:14-19) Adieyi tulenda longoka muna lusansu lwalu? Muna sambulwa kwa Yave, tufwete salang’e salu kiandi yo ntima mosi ye vema kwawonso.
12. (a) Nki kilenda kutusadisa mu simbinina vema kweto muna salu kia Nzambi ekolo tumonanga e mpasi za zingu? (b) Yika nluta olenda baka muna kuyivana muna salu kia umbangi.
12 E mpasi za zingu zilenda tonta vema kweto muna salu kia Nzambi. Mpangi zayingi z’akala ye z’akento bena mu usukami. Akaka bekendalalanga mu kuma kia kimbevo kiangolo kikubasimbanga mu lembi sala kwayingi e salu kia Yave. Kansi, konso muntu mu yeto olenda vanga diambu kimana vema kweto kwalembi kuluka yo kwamanana landa Kristu una ufwene. Vanga luzolo lwa tala dina lenda vanga ye sono ya Nkand’a Nzambi ina muna babu “Nki Kilenda Kusadisa mu Kwamanana Landa Kristu?” Vava una lenda sadila mana mayikilu una ufwene. Avo vangidi wo, nluta miayingi obaka. Kuyivana muna salu kia umbangi, dilenda tomesa zingu kieto yo kututwasila kiese kiayingi yo luvuvamu. (1 Kor. 15:58) Vana ntandu, o sadila Nzambi ye nsi a ntima wawonso dilenda kutusadisa mu ‘sutila ngiz’a lumbu kia Yave.’—2 Pet. 3:12.
Fimpa Zingu Kiaku
13. Aweyi tulenda zayila kana vo tusadilanga Nzambi ye nsi a ntima wawonso?
13 Diamfunu mu sungamena vo o sala ye nsi a ntima wawonso ka diambu dia ola kaka ko tukalanga muna salu kia umbangi. E zingu kia konso muntu kiaswaswana. O muntu osalanga ola mosi kaka yovo zizole muna salu kia umbangi konso ngonde, olenda yangidika Yave kele vo mu ngolo zandi zawonso kevangilanga wo. (Tezanesa ye Maku 12:41-44.) Muna kuma kiaki, muna zaya vo Nzambi tusadilanga ye nsi a ntima wawonso, tufwete fimpa una wina zingu kieto. Wau vo tu alandi a Kristu, o nyindu eto ufwete kala betela yo nyindu andi. (Tanga Roma 15:5; 1 Kor. 2:16) O Yesu adieyi kasianga va fulu kiantete muna zingu kiandi? Wavovesa kwa ndonga yatuka kuna Kafanau vo: “Muna mavata makaka mpe nkwend’asamwin’e nsangu zambote za kintinu kia Nzambi: e kuma i ntuminu diodio.” (Luka 4:43; Yoa. 18:37) Wau ozeye vema kakala kwau Yesu muna salu kia umbangi, fimpa zingu kiaku wazaya kana vo lenda wokesa salu kiaku kia umbangi.—1 Kor. 11:1.
14. Aweyi tulenda wokesela salu kieto kia umbangi?
14 O toma fimpa e zingu kieto dilenda kutufila mu bakula kana vo tulenda wokesa ntangwa tusalanga muna salu kia umbangi. (Mat. 9:37, 38) Kasikil’owu, mpangi zayingi z’aleke ana bamanisi tanga sikola bewokesanga salu kiau kia umbangi. Owau kiese kiayingi bemonanga mu sala se aviti a nzila. Nga ngeye mpe ozolele mona kiese kiaki? Mpangi zayingi z’akala ye z’akento befimpanga zingu kiau yo bak’e nzengo za kwenda sadila mu fulu yakaka muna nsi au, yovo mu nsi zivavanga ateleki ayingi a Kintinu. Akaka belongokanga ndinga zakaka mu sadisa awana betukanga mu nsi zakaka. Kana una vo wokesa salu kieto kia umbangi dilenda kala diampasi, nsambu zayingi ditwasanga. Tulenda sadisa ayingi mu “luaka muna visa kia zay’e ludi.”—1 Tim. 2:3, 4; 2 Kor. 9:6.
Mbandu Zambote za Tanginina
15, 16. Muna kala yo vema nze alandi a Kristu, nkia mbandu tulenda tanginina?
15 Aweyi akaka ana bakituka se antumwa bavanga vava babokelwa kwa Kristu mu kala alandi andi? Muna kuma kia Matai, muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “Osisidi yawonso, unlende.” (Luka 5:27, 28) Muna kuma kia Petelo yo Andere, ana balowanga, tutanganga vo: “Vana vau basisidi o makonde, banlende.” I bosi, Yesu wamona Yakobo yo Yoane ana batunganga makonde kumosi yo s’au. Adieyi bavanga vava Yesu kababokela? “Vana vau basisidi e nzaza yo s’au, banlende.”—Mat. 4:18-22.
16 Mbandu yakaka tulenda tanginina i Saulu, ona wakituka se Paulu wa ntumwa. Kana una vo alandi a Kristu kabangikanga, wasoba zingu kiandi yo kituka se “natinwa kiansola” muna nata e nkumbu a Kristu. ‘Vana vau Paulu wayantika teleka muna masambilu oma ma Yesu, ovo yandi i Mwan’a Nzambi.’ (Mav. 9:3-22) Kana una vo wamweswa mpasi zayingi ye lubangamu, Paulu kakulula vema kwandi ko.—2 Kor. 11:23-29; 12:15.
17. (a) Muna kuma kia landa Kristu, adieyi i kani diaku? (b) Nkia nsambu tuvwanga wau vo luzolo lwa Yave tuvanganga muna ntima ye ngolo zeto zawonso?
17 Ka lukatikisu ko vo, tuzolele tanginina e mbandu y’alongoki awaya yo tambulwila vana vau e mbok’a Kristu. (Ayib. 6:11, 12) Nkia nsambu tuvwanga vava tusianga ngolo za landa Kristu una ufwete? Tukalanga ye kiese kia vanga luzolo lwa Nzambi yo mona nluta mitukanga muna tambulwila malau makaka ma salu muna nkutakani. (Nku. 40:8; tanga 1 Tesalonika 4:1.) Elo, wau vo tusianga ngolo za landa Kristu, tuvwanga nsambu zayingi nze kala ye luvuvamu lwa ntima, kiese, yangalela ina tuvwidi, yangalelwa kwa Nzambi ye kala ye vuvu kia moyo a mvu ya mvu.—1 Tim. 4:10.
Nga Osungamenanga?
• Nkia salu kiamfunu twavewa? Aweyi tufwete kio badikila?
• Nkia fu bekalanga kiau o wantu kina tufwete venga? Ekuma?
• Nkia lufimpu tufwete vanga?
• Nki kilenda kutusadisa mu kwamanana landa Kristu?
[Foto ina muna lukaya lwa 27]
Nki Kilenda Kusadisa mu Kwamanana Landa Kristu?
[Babu/Foto ina muna lukaya lwa 27]
▪ Tanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso yo badika mana otanganga.—Nku. 1:1-3; 1 Tim. 4:15.
▪ Sambanga mu lomba lusadisu yo luludiku lwa mwand’a Nzambi.—Zak. 4:6; Luka 11:9, 13.
▪ Kutakananga y’awana besonganga vema muna salu kia umbangi.—Nga. 13:20; Ayib. 10:24, 25.
▪ Zaya o mfunu wa sumba ntangwa mu lumbu yayi yambaninu tuzinganga.—Ef. 5:15, 16.
▪ Zaya e vonza kia ‘vava vakuba.’—Luka 9:59-62.
▪ Yindulanga nsilu wasia vava wakiyekola ye nsambu ovwa wau osadilanga Yave yo landa Kristu ye nsi a ntima wawonso.—Nku. 116:12-14; 133:3; Nga. 10:22.