Ukumfwila Ifi Amalembo Alabilapo pa Fililo Iciputusha 4
Ili Mulukusangwa ku Fililo Ifitafilipo fya Bamboni
1 Koti ni fyefyo “Ifipusho Ukufuma ku Babelenga” filabilapo mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa May 15, 2002, tulyelelwe ukulangulukapo makosa pa kusangwa ku cililo ca baabo abatabalipo ni Bamboni, nangaba ati cilukutangililwa ne ba ku calici neli cili lukoso mu mushi. Ciweme ukwanuka ukweba ati kani icililo batwala mu calici ninshi ukwakubula ne kukanika kulukuya mu kuba ukusambisha neli ukucitapo ifintu fimbi ifitafilipo fya mu malembo, ifili koti kusambisha kwa kweba ati umweo wa muntu taufwapo ne kweba ati abantu bonse abaweme balaya kwiulu kani bafwa. Mu mipunda iingi kani umuntu afwa, takubapo ukulaala, kulaba ukwimba inyimbo sha ku calici, ukutembelelako abafwile akale, ukwipaye’milambu ya nama, ukukumba imfaina sha kupeela tulesa twabo, ne ntambi ishakuti ubwingi isha baabo abatabapempelapo pambi shingalukucitwa mu mushi umuli icililo.
2 Shimbi impindi, koti balabila ukweba ati aba mu cisoolo bonse lukoso balyelelwe ukucitako ifya mekalilo akupupa. Ku cakubwenako, umuKlistu umubyesu umwalalume umubele koti pambi acetekelwa ukupyungapo fimo ifya mekalilo akupupa pa cililo ifitafili fya mu malembo kuli bawishi abafwa abatabaalipo ni Bamboni. Icakubwenako cimbi, mukakushala umuKlistu angacetekelwa ukweba ati alyelelwe ukulonda ne kucita fyefyo ificita abatabasambishiwe ifya baLesa panuma ili umulume afwa. Mu mpindi sha kube’fyo, mulyelelwe ukubikako akalango pakweba ati tamubifishe kuli baLesa. Tatwelelwepo ukupembelela mpaka umo afwa mu cisoolo eli tukababuulishishe aba mu cisoolo cesu abatabalipo ni Bamboni fyefyo tusalulwilepo. Kani baishibila limo fyefyo tusalulwilepo, cilaba icipubile ukubula ukulonda ifilukucitika pakuti pa kubombomana ili umukwasu afwa.
3 Nga pano kani umuKlistu alukufwaya ukusangwako ku cililo ca muntu uubaalukupyunga nakwe, uwa mu cisoolo, neli uwikala apepi ne kuekalila uutaalipo ni Mboni? Koti caba icelelwe ukulipusha umwine ati: ‘Kani ukulukuli pa bantu abalonda ifya mu kupempela kwa bufi cingalenga nebo ukukatashiwa ukukaana ukupyungako fyefyo balukucita? Kani ukusangwako kwanji kungalengesha bacimanga ba bakwasu ba mwi kelesha ukusomeshiwa? (Mat. 18:6) Kani ukusangwako kwanji, kungalengesha kwaba ukupikishanya na baabo abatabomfwishishepo umulandu nshicitilako ifya mekalilo akupupa?’ Tatwelelwepo ne kulubako ukweba ati ili twasangwako ku cililo cimanga wesu cipale akalukutupensha. Kani ukuya mu kusangwako kungonala cimanga wesu neli uwa babyesu ninshi tatwelelwepo ne kusangwako ku cililo ca kube’fyo.—Palanyeniko 1 AbaKolinto 8:12, 13.
4 Nga kani umuntu asangana ukweba ati ukuya ku cililo koti kwamulengesha ukutatikako ukucita ifintu ifitafili fya buKlistu neli ukututwisha bambi neli pambi ukupikishanya lukoso ne muntu uutalipo ni Mboni? UmuKlistu koti asalululapo ukubula lukoso ukuyako ku cililo ca kube’fyo. Kani akaana ukusangwako pakuti pali cimanga wakwe, tapalipo neli umo mwi kelesha uwelelwe ukumulengulula pali fyefyo asalululapo neli uwelelwe ukumufiitilwa. Bambi balisalulwilepo ukufakashisha icisoolo icafwilwa ili tabangashiika neli panuma ili icililo cashila. Pa mpindi sha kube’fyo, abafwilwa balaba ne kutekanya kabili balafwaisha makosa ukukutika kuli fyefyo Baibolo ilabila. Ukupeela impese ishili koti ni ndalama ukwakubula bambi ukwishiba muli yeyo impindi ya kukatasha koti kwaofwako icisoolo. Ukulangulukapo pa mpindi twelelwe ukofwako ne kusangalasha abafwilwa kungatofwako ukubula ukucita ifitafili fya mu malembo kabili kungalenga ati ifi twapeela muli bucine fikalukuli ifyelelwe kabili fikatotwa.
5 Tekupufya Amakatasho Aangabako: Abantu balabona ukweba ati ifililo ni mpindi yeyo babonanapo ne bantu bambi ne kuliila pamo ifyakulya ne kunwa fyefyo ifibako pa cililo. Ukusangwa ne kubonwa pa cililo kulabonwa ukucindamishe makosa. Namulifyefyo, ukubulwa ukusangwako kulalengesha icisoolo icafwilwa ukufiitilwa uutasangilweko. Bambi nabo balabona ukweba ati kani tabalukusangwako ku fililo fya bambi, banini lukoso abakasangwako kani bakafwe! Pakuti pali fyefyo, abantu balaya ku fililo fyonse lukoso ifyacitika ku mupunda kwabo. Balaya nangaba ati tabamwishibilepo na bwino uwafwile neli pambi icisoolo ca wafwile tabacishipo na bwino. Cilisangilwe ukweba ati abaKlistu abakatashiwa ukuya mu kubungana kwa buKlistu pakuti pa milimo bapyunga, cilabapubila ukupoka ulusa kani balukufwaya ukuya ku cililo ca mukwababo wa kutotolola. Kani ukulanguluka kwa kube’fyo kungabelana bwino ne kulanguluka kwa baLesa?
6 Pakuti tuli bapempeshi ba cinenene aba baYehova, tulyelelwe ukulangulukapo makosa pali fyefyo ukusangwa lyonse ku cililo kungambukila bucibusa bwesu na baLesa. Kani cingaba icelelwe ukulukuya lyonse ku fililo pa Cibelu na pa Mulungu ica kweba ati tulukupyungako lukoso panini umulimo wa kutulisha icebo iciweme ne milimo imbi lukoso iya buKlistu? (Efes. 5:15, 16) Pakuti pa fililo fya baabo abatabapempelapo impindi ishingi palaba imibelo iitalipo ya buKlistu, iili koti kupendwa ne bucencemeshi, tulyelelwe ukulipusha ati, ‘Kani mu cinenene cingaba lukoso bwino ukusangwa ku cililo ca kube’fyo nenka neli ukuleka bamukakwesu neli uwa mu cisoolo ukuya enka lukoso ku cililo icibelele mwi tauni neli mu mushi umbi uuli ukutali?’ Fwense lukoso tulyelelwe ukwishiba ati muli ilofyo muli fyefyo ificitwa pa cililo ifitafisangalashapo baYehova, pakuti ifi koti fyatulengesha ukuleka ukupyunga bwino mu fya baLesa na mu buKlistu bwesu.—Fisu. 18:4.
7 Impindi shimbi, abaKlistu abatabacenjele balalanguluka ukweba ati ukukatashiwa ukungafumamo kunini lukoso kabili cilabalengesha ukucita imibelo iibipile. Bambi amashuko baakwete aakupyungako imilimo alishilile, bambi nabo balibatamfishe mwi kelesha lya buKlistu. Baibolo ilatubuulishisha ukweba ati: “Umuntu ucenjele alabubona bumbifi, ne kufisama.” (Ifisi. 22:3) Ukumfwisha makosa ili ilembo ne kulanguluka pali fyefyo bucibusa bwesu na baLesa ne mibelo yesu iiweme fingonalwa koti kwatulenga ukutekanya ili tulukufwaya ukuya ku cililo icitacilipo ca Bamboni.
8 Mu calo, abantu baliishile pamo ne kupanga amabumba akofwana, kabili amekalilo ne fyakutantaka filapalanganina bwangu mu mipunda iilekenelekene. Mu fyalo fimbi, abakwabesu ba buKlistu balaba ni bamembala ba mabumba akwanshika fyonse ifilukupengelwa pa cililo. Muli aya amabumba impindi ishingi bamembala balaba ba mu mulaka umo lukoso. Kabili balabalipilisha ne ndalama sha kwisa mu kubofwako ili membala afwa. Abali muli aya amabumba balyelelwe ukulukofwako ne kulukusangwa ku fililo fya bamembala babyabo. Kani cingaba icelelwe ukuba mu mabumba akube’fyo? Mu mushi umbi, umukwabesu umuKlistu umwanakashi aali ni membala mwi bumba lya kube’fyo ukwakubula abafyashi bakwe ukwishiba. Ili afwile, bamembala be bumbe’lyo baalishile abengi ukwakuti pa cililo mu kulishe’ngoma, ukwimba, ne kushana. Nangaba ati icisoolo calyeseshe ukwikalike’fintu bwino, pano ifintu fyalikateshe, icalengeshe abakwabesu abaKlistu abasangilweko ukumfwe’nsoni. Ukwishiba ukweba ati ukusangwa ne bacite’fibipile koti kwaonala ubuKlistu bwesu kulyelelwe ukutofwako fwebo ukubono’kweba ati tamulipo akalango mu kulukuba mu mabumba akube’fyo.—1 Kol. 15:33.
Ifi Amalembo Alabilapo Tafilipo fya Kabeya Kamo Sombi Fyumfwanikile
9 Pali 1 AbaKolinto 10:21, palatubuula ukweba ati: “Tamwishi ukwabana pe tebulu lya baShikulu na pe tebulu lya fibanda.” Abantu ba baLesa balomfwila makosa uku ukucenjesha. Findo fingacitika kani uwa mwi kelesha acitako ifintu pa cililo fyefyo ificita abantu abatabapempelapo baYehova pakuti pa kumupatikisha ku ba mu cisoolo neli abekala apepi naye abatabeshipo amafunde abaLesa? Kani umuntu wa kube’fyo aalipempelepo ifibumbwabumbwa neli ukupempelela pamo ne bakupempela kumbi, ninshi abafutukila baLesa babucine, kabili fimo filyelelwe ukucitwa pakweba ati ikelesha lyapitilisha ukuba iliswetele.—Ndute. 18:9-13; Jele. 7:16-19.
10 Pitilisheni Ukulukumfwila ifi Amalembo Alabilapo pa Mfwa: Cindo cikatofwako ukulukumfwila ifi Amalembo alabilapo pa mfwa ne fya mekalilo akupupa ifya pa cililo ifi twalabilapo? Ukufuma panshi pa mitima yesu, tulyelelwe ukutemwa baYehova ukufika ukwa kweba ati ‘twafitilwa bumbifi.’ (Amasa. 97:10) Mu fya mekalilo apa cililo muli ifingi ifi abantu basumine ukweba ati abafwile koti baofwako abalabi ifi twelelwe ukukanamina makosa. Pa mpindi intu imo, ubutemwe tukwete ku bantu bambi bulyelelwe ukutulengesha ukutalamuka ku kucita ifingatutwisha abaKlistu babyesu neli ukusomesha bacimanga babo.—1 Kol. 10:32, 33.
11 Ukumfwisha ificitika kani umuntu afwa kulatofwako ukutalamuka ku kulanguluka kwa babo abantu abali mu mfinshi. Namulifyefyo tulatalamuka kuli babo abateka ifililo ku kuteemasha ne kupeela ubuleme uwafwa neli ukulibwenesha ukweba ati bali ne buboni ubwa kucila pali bambi. Teshi tukalekepo icililo ukufulunganya umulimo wa baLesa. Tatwakulukukalipapo kani bambi tabaako ku cililo neli kani tabatubikilemo mu kwanshika kwa cililo. AbaKlistu babucine balacita ifipuseneko pakuti bo baliishi bucine bwa mu Baibolo. (Efes. 5:8) Fwebo tulalila ne kushika abakwabesu mu nshila ya buleme iibuulishisha ukweba ati tulyumfwishishe inshila ya baKlistu, inshila iyelelwe, ukwakubula ukuba ku kabeya kamo lukoso, kabili koti kwelelwe kwa bucine bwa mu Baibolo.—1 Tes. 4:13; 5:5, 8, 11.
12 Teshi Ukutiina Abalabi: Tatulukufwayapo ukututwisha neli umo. Nangabe’fyo, koti ni fyenka filya ukupyunga kwa baYesu ukuweme kwasomeshe abantu bambi abatabaishipo bucine bwa mu Malembo, fyenke’fyo efi ne bantu bambi bangasomeshiwa bukumo kani tulukupyunga bucine bwa mu Malembo. (Yoa. 6:60, 66) Kani twakaana ukupyungako ifya mekalilo akupupa ifya pa cililo ifi abantu abatabasambishiwe bucine bwa mu Baibolo bacita koti fyalenga abantu bambi ukutatika ukutulengulula, ukututongala, ulukansa, kabili ne kufitilwa kuli babo abatabasuminepo muli fyefyo tusumine. (1 Pet. 4:4) Bamboni sha BaYehova bambi balibapokolwele ifya bupyani, ukubaleka ukwakubula ne wakubofwako neli ukwambaala nabo pakuti pa kucita ifilungeme. (Yoa. 15:19) Bambi nabo balabakanika ukweba ati tabapyungilapo pamo ne bantu bambi kabili ati tabapapo ubuleme abafwile. Nangaba ati ifyakube’fyo tafitusangalashapo, tulacetekela ukweba ati fyakulukucitika, pakuti tuliishi ukweba ati tulipuseneko ne ba muli cicino icalo. (2 Tim. 3:12) Namulifyefyo, pa mupunda wa kulukutiina abantu, tulafwaisha makosa ukulukutangililwa ne kutiina kwa cinenene ukwakubula ukusomesha baYehova Lesa.—Ifisi. 29:25; Cit. 5:29.
13 Nga Babone Ubupusano: Bambi balalabila ati, “Bamboni sha BaYehova tabeshipo ukushika abafwile babo.” Kani ayo amashiwi alatukatasha? Kani impindi shimbi tulafwaisha ukubuulishisha bambi ati mucinenene tuliishi ukushika abafwile besu? Koti twaanuka ukweba ati ili Satana abuulile baYesu ukulangisha ati Bana ba baLesa pa kuliposa abene ukufuma peulu pe tempuli, baYesu balikeene. Tabaalukufwayapo ukucite’fibipile pakweba ati basangalashe abantu bambi. (Mat. 4:5-7) Na fwebo tulyelelwe ukutalamuka ku fyakwesha fya kutuntulula ifi abantu abatabapempelapo ukupempela kwa cine bacita pa fililo pakweba ati tubuulishishe kuli bambi ukweba ati tuliishi ukushika abafwile besu. Kani tungacita shani ifyo?
14 Imboni ya BaYehova iili yonse tekuti ilondepo neli panini ifintu ificitwa pa cililo ificita abo abatabasambishiwe ifya buLesa. Pakuti pali fyefyo, kani tatucenjele koti twatuntulula ukulanguluka kuntu kumo ukwa bufi ukwawililemo abantu ba baLesa ku mpindi sha ku kale. Koti twaanuka ukweba ati abaIsilaeli balipangile icapalene ne mwana wa ŋombe ku kucipempela kabili kabalabila ati ‘icitenje ica kuli baYehova.’ (Fum. 32:5) Balilitumpaikile abene benka ukweba ati baLesa koti basumina umulambu wa kupatankanya ukupempela kwa cinenene ne kwa bufi. Mame’fi balubile! Balisomeshe baYehova pa kupatawila ukupempela kwa cinenene ne kwa bufi, kabili calilengeshe abaIsilaeli cipale 3,000 ukufwa.—Fum. 32:28.
15 Abantu ba baLesa tabeshapo “ukuswesha” ifya mekalilo akupupa ificita abantu abatabeshi ukupempela kwa cinenene, ifili koti kubula ukulala utulo pa cililo pakuti pa kulonde’mfwa ne fintu fimbi ifitafiswetele, pa kufumyamo fimbi ifya mekalilo akupupa ne kupatamo ifilukuboneka ati fya mu kupempela kwa cinenene. Ifi koti “fyaboneka ifyakusangalasha” kuli babo abatabacetekele, pano koti fyalenga abantu ukulanguluka ukweba ati Bamboni sha BaYehova bali ne nshila shabo abene ishi bacitilamo ifintu ififumine ku bantu abatabeshipo baLesa. (Gal. 6:12; Ndute. 12:30) Pano fwebo tuliishi ukweba ati ifi ifya mekalilo akupupa filasomesha baLesa, fya kupempela kwa bufi, kabili tekuti fyumfwanepo ne kupempela kwa cinenene. (1 Kol. 10:20) Kani twapitilisha ukulukubwena ifintu muli yeyo inshila, tulalenga abantu ‘ukubona ukupusana pakati pali woyo ulungeme na woyo uwakubifya, na pakati pali woyo ulukubapyunjila baLesa na woyo utaalukubapyunjilapo.’—Mal. 3:18.
16 Bukumo lukoso takukabapo ukufwa. Iminsoshi yesu, ukubombomana, ukusomenwa kwa ku mutima kukafumapo ili baYehova bakabuusha abafwile. (Fisu. 21:4) Kani tulukufwaya ukubona abakwabesu abafwile ili bakabuuka, tulyelelwe ukuba aba bucine ino mpindi. Ili tulukupembelela ukweba ati uku ukulaya ukuweme kukese, baYehova nga bakatusangane abakubula akakubifya neli kamo, abakubula icisemba, kabili abafuminiineko lukoso kuli cicino icalo icibipile na fyefyo ificitwa ifitafisangalashapo baLesa!—2 Pet. 3:14.
[Ifyakwipusha fya Kusambililamo]
1. Ni findo twelelwe ukulangulukapo makosa ili tatungasalululapo ukusangwa ku cililo?
2. Kani nindo cicindamine ukubuulishisha aba mu cisoolo cesu fyefyo tusumiinemo ili caisa ku kulonda ifya mekalilo akupupa pa cililo?
3. Kani tulukufwaya ukusangwako ku cililo ica woyo utalipo ni Mboni, ni fiisa fyakwipusha twelelwe ukulipusha?
4. Niisa mpindi iingawama ukufakashisha abafwililwe ku kubasangalasha?
5. Tungalangisha shani ati tuli baKlistu abakulile mu fya baLesa ili tulukusalululapo kani tungasangwako ku cililo?
6. Kani ukusangwa ku fililo fimbi koti kwalengesha ubuKlistu bwesu ukuba muli kwisa kukatashiwa?
7. Mba nindo twelelwe ukutekanishisha ili tulukulanguluka ukuya mu kusangwako ku cililo ca muntu uutalipo ni Mboni?
8. Ni fiisa ifyakukatasha ificitikiilepo bambi pakuti pa kulibikamo mu mabumba akofwanako ili kwaba ifililo?
9. Mba nindo twelelwe ukulangulukapo makosa pa mibelo yesu ukulosha ku mfwa, ukulila, na ku mekalilo akupupa pa cililo?
10, 11. Cindo cikatofwako ukulukumfwila ifi Amalembo alabilapo pa mfwa ne fya mekalilo akupupa ifya pa cililo?
12. Ukufwaisha kwesu “ukumfwa baLesa ukwakucila na pa kumfwa abantu” koti kwalenga mwafume’ndo?
13, 14. Kani ifya mekalilo akupupa kwa pa cililo koti kwalengesha shani Satana ukutulufya?
15. Koti twapeela shani baYehova ubuleme ne kofwako abantu bambi ukwishiba ukupempela kwa cinenene?
16. Kani intulo ya kusangalasha tukwete niisa?