Danyele
2 Mu mwaka wa bubidi wa bulopwe bwandi, Nebukaneza walotele bilotwa bivule, penepo wavutakanibwa ñeni*+ bininge wakomenwa’nka ne kulāla. 2 Ebiya mulopwe wasoñanya betyije babitobo ba maleñanya, bampaki ba manga, ba majende, ne bene Kaladea* basapwile mulopwe bilotwa byandi. Penepo batwela, baimana ku meso a mulopwe.+ 3 Penepo mulopwe webanena’mba: “Nadi nalota kilotwa, kadi navutakanibwa ñeni* mwanda nsaka kuyuka byonalotanga.” 4 Bene Kaladea balondolola mulopwe mu ludimi lwa Kialamia*+ amba: “A mulopwe, ikala’ko nyeke. Lombola bengidi bobe kilotwa, netu tusa kukushintulwila’kyo.”
5 Mulopwe walondolola bene Kaladea amba: “Kyami kya mfulo i kino: Shi kemunombwelepo kilotwa ne kunshintulwila’kyo, nabya mukaketwa bisesobiseso, kadi mobo enu akekala ke misalani* ya bantu bonso. 6 Ino shi munombole kilotwa ne nshintulwilo yakyo, nkemupa byabuntu ne mpalo ne bulēme bukatampe.+ Shi ke pano, nombolei kilotwa kyami ne nshintulwilo yakyo.”
7 Bamulondolola musunsa wa bubidi amba: “Mulopwe alombole bengidi bandi kilotwa, netu tukashintulula’kyo.”
8 Mulopwe watentulula’mba: “Ndyukile biyampe amba mukimbanga’tu kupityija kitatyi, mwanda muyukile kala kyami kya mfulo. 9 Shi kemunombwelepo kilotwa, kudi mfuto imo’tu kete ya kwimupa banwe bonso. Ino mubeivwanika kunombola bya bubela ne kuñongola kufika ne bishinta bintu. Shi ke pano, nombolei kilotwa, penepa ndyuke amba mubwanya kushintulula’kyo.”
10 Bene Kaladea balondolola mulopwe amba: “Kekudipo muntu pano pa ntanda* ubwanya kulonga byalomba mulopwe, mwanda kekwaikele mulopwe mukatampe nansha mbikavu ke mulombe kino kintu ku babitobo ba maleñanya nansha bampaki ba manga nansha bene Kaladea. 11 Byalomba mulopwe i bikomo, kadi kekwaikele muntu ubwanya kulombola’byo mulopwe poso’nka baleza kebekalangapo mu bukata mwa bantu ba kufwa.”*
12 Ponkapo mulopwe wakalabala bininge, wasoñanya bonakanye bantu bonso ba tunangu ba Babiloni.+ 13 Musoñanya pa kuletwa ne bantu ba tunangu pobadi kebasake kwipaibwa, bakakimba ne Danyele ne balunda nandi amba bebepaye.
14 Mu kine kitatyi’kya, Danyele wesamba na budyumuku kadi bya bukosoke na Adioka mukata wa basola balami ba mulopwe, mwine waendele kukepaya bantu ba tunangu ba Babiloni. 15 Waipangula Adioka mwimaniji wa mulopwe amba: “Mwanda waka mulopwe waleta uno musoñanya mubi nenki?” Penepo Adioka walombola Danyele mwanda’wa.+ 16 Ebiya Danyele watwela, walomba mulopwe amupe’ko kitatyi kya kulombola mulopwe nshintulwilo.
17 Ebiya Danyele waenda ku njibo yandi, walombola mwanda’wa balunda nandi ba Hanania, Mishaele, ne Azadia. 18 Webanena balombele kudi Leza wa mūlu ebafwile lusa pa mwanda wa kino kifibwe, kutyina’mba Danyele ne balunda nandi bakonakanibwa pamo na bantu bakwabo ba tunangu ba Babiloni.
19 Penepo kifibwe’kya kyasokwelwa Danyele mu kimonwa kya bufuku.+ Ebiya Danyele watendela Leza wa mūlu. 20 Danyele wanena’mba:
21 Aye ushintanga bitatyi ne byaba,+
Ubikulanga balopwe ne kubikika balopwe,+
Upānanga tunangu ku bantu ba tunangu, ne buyuki ku boba badi na kusansanya.+
22 Usokolanga bintu bya mushike ne bintu bifyame,+
Uyukanga byobya bidi mu fukutu,+
Kadi kitōkeji kikalanga kwadi.+
23 A Leza wa bakulutuba bami, nakufwija’ko ne kukutendela,
Mwanda ubampe tunangu ne bukomo.
Kadi pano ubandyukija kyotwakulombele;
Ubetuyukija mwanda ukambakanya mulopwe.”+
24 Penepo Danyele watwela mudi Adioka, mwine watongelwe na mulopwe konakanya bantu ba tunangu ba Babiloni, wamunena’mba: “Kokyonakanya muntu wa tunangu nansha umo wa Babiloni.+ Nselele ku meso a mulopwe, nsa kulombola mulopwe nshintulwilo.”
25 Adioka waselela Danyele bukidibukidi ku meso a mulopwe kamunena’mba: “Natana muntu umo mu misungi ya Yuda+ ubwanya kuyukija mulopwe nshintulwilo.” 26 Mulopwe waipangula Danyele, wa dijina dya bu Beleteshazale+ amba: “Le bine ubwanya kunombola kilotwa kyonamwene ne nshintulwilo yakyo?”+ 27 Danyele walondolola mulopwe amba: “I kutupu muntu wa tunangu, nansha mpaki wa manga, nansha kitobo wa maleñanya, nansha ubuka na ñenyenye ubwanya kusapwila mulopwe kifibwe kyawaipangula.+ 28 Inoko mūlu mudi Leza Mwine usokolanga bifibwe,+ kadi wayukija Mulopwe Nebukaneza byobya bisa kulongeka ku mfulo ya mafuku. Kilotwa kyobe i kino, kadi bimonwa byobe bya ku kamitwe powadi ulēle pa butanda bobe i bino:
29 “Ino abe, a mulopwe, powadi pa butanda milangwe yobe yaalamukīle ku byobya bisa kulongeka mafuku a kumeso, kadi Mwine usokolanga bifibwe wakuyukija byobya bisa kulongeka. 30 Ami nami, kino kifibwe kekinsokwedilwepo mwanda ndi mupite bantu bonso bōmi tunangu; ino i mwanda wa kuyukija mulopwe nshintulwilo amba uyuke milangwe ya mu mutyima obe.+
31 “A mulopwe, abe wadi utala, ebiya wamona nkishi* mukatampe bininge. Nkishi’wa, mupuñame kadi weñenya bininge, wadi wimene ku meso obe, kadi mumwekelo wandi wadi ulenga moyo. 32 Mutwe wa nkishi’wa wadi wa olo* milumbuluke,+ kyandi kyadi ne maboko byadi bya ndalama,+ difu dyandi ne matangatanga andi byadi bya mukuba,+ 33 maulu andi adi a kyuma,+ binyantyilo byandi byadi kipindi kimo kya kyuma, kipindi kikwabo kya dilongo.*+ 34 Watadile kufika ne byalamwinwe dibwe, ke na mabokopo, dyakupila nkishi ku binyantyilo byandi bya kyuma ne dilongo dyebivingakanya.+ 35 Mu kine kitatyi’kya, kyuma, ne dilongo, ne mukuba, ne ndalama, ne olo, byonso byavingakanibwa pamo byaikala bwa mfumba ya pa kipūdilo kya mu bushipo, kadi luvula lwebipepula kufika ne byobyajimine jimejime. Ino dibwe dyakupile nkishi’dya dyaikala ke lūlu lukatampe, dyayula pa ntanda yonso.
36 “Kino kyo kilotwa, pano ketulombola mulopwe nshintulwilo yakyo. 37 Abewa mulopwe—mulopwe wa balopwe obapele kudi Leza wa mūlu bulopwe,+ ne bukomokomo, ne buninge, ne ntumbo, 38 mwine wapele mu kuboko bantu konso kobashikete, ne banyema ba mu ntanda ne byoni bya mūlu, kadi wabikikile pa abyo byonso+—abe o mutwe wa olo.+
39 “Ino kupwa abe, bulopwe bukwabo bukemananga, butyetye kukupita; kupwa bulopwe bukwabo,+ bwa busatu, bwa mukuba, bukabikala ntanda yonso.+
40 “Ino bulopwe bwa buná, bukekala bukomo pamo bwa kyuma.+ Mwanda monka muvingakenyanga kyuma ne kutūtakanya bintu byonso, bine, bukavingakanya ne kusonsakanya ano onso pamo bwa kyuma kisonsakanya.+
41 “Kadi enka mowamwenanga binyantyilo ne maná adi kipindi kimo kya dilongo dya umbumbi ne kipindi kikwabo kya kyuma, bulopwe’bwa bukelala, inoko bukomo bumo bwa kyuma bukekala’mo, monka mowamwenanga kyuma kisobakane na dilongo dinekena. 42 Kadi monka mwadi mwikadile maná a ku binyantyilo kipindi kimo kya kyuma, kipindi kikwabo kya dilongo, bulopwe’bwa nabo bukekala kipindi kimo kikomo, kipindi kikwabo nakyo kyampikwa bukomo. 43 Monka mowamwenanga kyuma kisobakane na dilongo dinekena, nabyo bikasobakana na bantu;* ino kebikelamatapo kyoki ne kyoki, monka kemusobakenangapo kyuma na dilongo.
44 “Mu mafuku a boba balopwe, Leza wa mūlu ukemika bulopwe+ kebukonakanibwapo+ nansha dimo. Kadi buno bulopwe kebukapebwapo bantu bakwabo, mhm.+ Bukavingakanya ne kufudija ano malopwe onso,+ kadi abo kete bukemananga nyeke,+ 45 monka mowamwenanga dibwe dilamunwa ku lūlu, ke na mabokopo, kadi dibavingakanya kyuma, ne mukuba, ne dilongo, ne ndalama, ne olo.+ Leza Mukatakata wayukija mulopwe bintu bikalongeka mafuku a kumeso.+ Kilotwa’kyo i kya bine, kadi nshintulwilo yakyo i ikulupilwa.”
46 Penepo Mulopwe Nebukaneza wapona mpala yandi pa nshi ku meso a Danyele, kaevukwila kwadi. Kupwa wasoñanya bamulambule kyabuntu ne ensense. 47 Mulopwe wanena Danyele amba: “Bine, Leza obe i Leza wa baleza ne Mfumu wa balopwe ne Mwine usokolanga bifibwe, mwanda ubabwanya kusokola kino kifibwe.”+ 48 Ebiya mulopwe wazunzula Danyele, wamupa ne byabuntu bivule bilumbuluke, kadi wamubikika pa ntanda yonso ya bubikavu* ya Babiloni,+ wamutūla ne bu mukata wa bansenga utala bantu bonso ba tunangu ba Babiloni. 49 Kadi mungya kulomba kwa Danyele, mulopwe watonga Shadelake, Meshake, ne Abedenengo+ bendeje ntanda ya bubikavu* ya Babiloni, ino Danyele wadi wingila mu kipango kya mulopwe.