Kusapula myanda miyampe “ku mizo yonso”
“Kadi ino myanda-miyampe ya buno bulopwe ikasapwila panopantanda ponso, ke kiyūkeno kya kuyūkila pa kusapwila’yo ku mizo yonso. Penepo nankyo po pakafikidila ne pamfulo pene.”—MATEO 24:14.
BINO binenwa bya Yesu bidi kungala’bi byāikele kubezemuna bininge bandi bana-babwanga Bayuda! Mulangwe wa’mba Bayuda bantu bakola bende bakasapule ku bantu ‘babitupu’ Bajentaila, ‘bantu ba mizo, NW,’ wādi mwanda umpya kadi kyādi kyamunyanji ku Bayuda.a Muyuda wabinebine kādipo ukokeja nansha dimo kutwela mu njibo ya Mujentaila! Boba bana-babwanga Bayuda bākidi na myanda mivule ya kwifunda itala padi Yesu, buswe bwandi, ne mwingilo wandi. Ne bākidi monka na bivule byakwifunda bitala pa kubulwa kusañuna kwa Yehova.—Bilongwa 10:28, 34, 35, 45.
[Kunshi kwa dyani]
a Shi usaka kuyuka bivule bitala pa Bajentaila, tala ku ñanjilo kwa mutwe wa mwanda unenena’mba “Nations” (mizo), mu dibuku Auxilliaire Pour une Meilleure Intelligence de la Bible paje 1062-1063 dyalupwilwe na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
2 Ba Tumoni twa Yehova bāsapwile myanda miyampe ku mizo, ne ku bene Isalela ba mu kino kyetu kitatyi, ne beisapulanga ne dyalelo ku mizo mivule kupita mokyādi kikadile pakala. Mu 1994 ba Tumoni kupita miliyo iná ne kipindi basapulanga kubwipi kwa mu matanda 230. Bendejanga kubwipi kwa miliyo iná ne kipindi ya bifundwa bya Bible na bantu basangela musapu. Uno mwingilo ulongekanga nyeke nansha byobafwatakenyanga ba Tumoni myanda mivule mu ntanda yonso, pavule i mwanda bantu kebayukilepo biyampe mfundijo ne buluji bwa ba Tumoni. Pamo’nka na mokyānenenwe pamwanda wa bakristu babajinji, kikokejika kunenwa ne pobadi amba: “Ke-kintu, kino kitango kya bakētutyilemo kibayūkibwa ne kuno ko tudi bātwe, kisambilwa bibi konso konso.” (Bilongwa 28:22) Shi kepano bubinga mu mwingilo wabo butambanga kwepi? Kudi myanda isatu ibakwasha bendelele kumeso—balondanga buludiki bwa mushipiditu wa Yehova, beulanga miswelo yāingidije Yesu, ne bengidijanga bingidilwa bifwaninwe mwanda wa kusapula mu muswelo mwendelemo.
Mushipiditu wa Yehova ne Myanda Miyampe
3 Lelo ba Tumoni twa Yehova betumbikanga pamwanda wa bubinga bwabo, amba butambanga ku manwa apabula obadi nao? Keamopo, mwanda binenwa bya Yesu binenena pobadi’mba: “Ino ne bānwe i pamo’nka namino po mukalonga byonso bya kwimutumwa ke mukanena’mba: Bātwe tudi bapika ba bitupu, ne kyo twaubile twaubile mu bupika monka.” Byobadi bakristu bepāne ne babatyijibwe, ba Tumoni twa Yehova betabije na mutyima tōo kiselwa kyabo kya kwingidila Leza, nansha shi badi mu ngikadila ya muswelo’ka. Ku bamo-bamo, kishintulula kwingila mwingilo wa kitatyi kyonso bu misionele nansha kwingila bu bantu bepāne ku ma bilo nansha mu ma bitampilo bitampilwangamo mikanda ya bwine-kristu. Ku bakwabo kino kiswa-mutyima kya bwine-kristu kibatuma bakengile mingilo ya kubaka bifuko bilumbuluke bya kutōtelamo Yehova, kusapula kitatyi kyonso bu bapania balonso, nansha bu basapudi ba myanda miyampe pa bipwilo bya mu byabo bipindi. Ikutupu nansha umo umbukata mwetu ukokeja kwitumbika pamwanda wa kiselwa kyetu kyotuvuija, bu ‘bapika bitupu.’—Luka 17:10; 1 Kodinda 9:16.
4 Kutūbuluka kwetu kutambanga ku bukwashi bwa mushipiditu wa Yehova, nansha bukomo bwingila. Dyalelo i kyendelemo kunena mokyānenenwe mu mafuku a mupolofeta Zekadia’mba: “Kine kino’ki kyo kinenwa kya Yehova kudi Zelububele amba: ke pa bukomopo, nansha pa bukomokomo, poso’nka pa Mushipiditu wami; i Yehova wa bibumbo unena.” Ino shi kepano, kupangwapangwa kutala pa mwingilo wa busapudi uvuija ba Tumoni kujokoloka ntanda yonso, bekukomenanga, ke pamwanda po wa bukomo bwabo abo-bene, ino i mwanda baludikwanga ne bakingwanga na Yehova.—Zekadia 4:6.
5 Ku boba betabijanga musapu wa Bulopwe, Yesu wānene’mba: “Bafumiki balembele’mba: ‘Leza ukafundija bantu bonso.’ Muntu yense umvwana Tata kadi utambula ne bufundiji bwandi, nabya wiya ko ndi. . . . ‘Muntu kakokejapo kwiya ko ndi poso’nka kimupebwe kudi Tata.’” (Yoano 6:45, 65, MB) Yehova ukokeja kutanga mu mityima ne mu milangwe ya bantu, ne uyukile boba bakokeja kulondolola ku buswe bwandi nansha shi kebāmuyukile. Kadi wingidijanga ba mwikeulu bandi mwanda wa baludike uno mwingilo wapabula. Omwanda pamwēne Yoano mu kimonwa bamwikeulu batanwa mu uno mwingilo wāsonekele’mba: “Ino namwene mwikeulu mukwabo wipapa umbukata mwa mūlu, wa myanda-miyampe ya nyeke ya kusapwila bēkele panopantanda, ne mizo yonso, ne bisaka byonso, ne ndimi yonso, ne bantu bonso bēne kumo.”—Kusokwelwa 14:6.
Batēle Mutyima ku Bisakibwa bya Kumushipiditu
6 Mwanda mukwabo utalanga Yehova pa kupa muntu muswelo wa kwitabija musapu wa myanda miyampe i wānene Yesu amba: “I bakatokwe boba batēle mityima ku bisakibwa byabo bya kumushipiditu, mwanda bulopwe bwa mūlu i bwabo.” (Mateo 5:3, NW) Muntu wimona bu mubwane nansha yewa kakimbe bubinebine katetelepo mutyima ku bisakibwa bya kumushipiditu. Ulanganga enka ku byabupeta, bintu bya ngitu. Kwimona bu muntu mubwanye byonso kwikalanga ke dikinga. Ino, shi bantu bavule bapelanga musapu kitatyi kyotukebatalanga ku njibo ne njibo, tufwaninwe kuyuka buluji bwishile bwibatakika balonge uno muswelo.
7 Bavule bapelanga kuteja, mwanda basakanga kulamata enka ku mutōtelo webashilemo bambutwile babo ne kebasenswepo kwisambila pa myanda mikwabo. Bakwabo nabo basenswe mutōtelo mukwatañane na ngikadila yabo—bamo-bamo basakanga mutōtelo wingidija majende, bakwabo bakimbanga mutōtelo wibalangula masenda a mungitu, bakwabo basenswe mutōtalo wibapa muswelo wa kwinangila na bakwabo. Bantu bavule dyalelo i batonge mwiendelejo wa umbūmi wakubulwa kukwatañana na misoñanya ya Leza. Padi bekalanga na būmi bwa busekese, omwanda banenanga’mba: “Kisangedilepo musapu wenu.” Bakwabo nabo padi bafwatakanya’mba badi na ñeni mivule nansha’mba bakulupile mu myanda ya sianse, kebetabijangapo Bible, amba mudi enka myanda ipēla.—1 Kodinda 6:9-11; 2 Kodinda 4:3, 4.
8 Lelo kafutululo ka bantu bavule kakokeja kutyepeja lwitabijo ne bupyasakane bwetu mu mwingilo wa lupandilo? Tukokeja kuteka bukankamane mu binenwa bya Polo ku bene Loma binena’mba: “Kadi nansha bamobamo badi bampikwa lwitabijo, le i namani? kubulwa lwitabijo kwabo e kulonga ne byabinebine bya Leza ke bya bitupu, a? Leka! leka! leka! byabyo keabyopo! I bine, nanshi Leza ēkaleko wa-binebine, bonso bantu bēkale babubela; monka mo kisonekelwe’mba: Wikale kubingijibwa bubinga mu binenwa byobe, kadi wikale wansambu pōiya mu kidye.”—Loma 3:3, 4.
9 Tukokeja kukankamikwa na bimfwa bivule kujokoloka ntanda yonso bya matanda ādi amonwa bu keetabijangapo musapu ino myaka pakupitapo kyāikele muswelo ungi. Yehova pamo ne bamwikeulu bādi bayukile’mba mwadi bantu ba kusaka kuyampe—ino ba Tumoni twa Yehova badi bafwaninwe kūminina ne kwendelela na mwingilo wabo. Tutalei kimfwa, kepapite myaka 50 kunyuma, matanda amo-amo mwādi kipwilo kya Katolika kyādi kimweka bu kilupula bikoleja bivule—Argentine, Brezile, Kolombi, Espanye, Irlande, Itali, Mexike, ne Portigale. Mu mwaka wa 1943, kibalwa kya ba Tumoni kyādi kityetye, mwādi enka ba Tumoni 126 000 kujokoloka ntanda yonso, mu kino kibalwa mwādi ba Tumoni 72 000 twa mu Amerika. Kubulwa kuyuka myanda kwa bantu ne kufwatakenya ba Tumoni myanda, kwāmwekele bu lubumbu lukatampe kelukokeja kusabwa. Ino dyalelo, ano matanda alupulanga bipá bimo-bimo biyampe bitamba ku kutūbuluka kwa busapudi. Kidi muswelo umo mu matanda mavule ādi a Kikoministe pakala. Mu 1993 kubatyijibwa kwa bantu 7 402 ku kitango kyālongekele ku Kiev, mu Ukraine, kwālombwele bukamoni bwa uno mwanda.
10 I miswelo’ka ingidijanga ba Tumoni mwanda wa kusapula myanda miyampe ku bakwabo? Lelo balayanga bantu amba bakekalanga na bupeta shi bakelunge kobadi, mwikilongelanga bantu bamo-bamo? Lelo bakapempulanga enka balanda ne bantu bakubulwa kufunda, mwikifwatakenyanga bantu bakwabo?
Miswelo ya Busapudi bwa Myanda Miyampe Ileta Bubinga
11 Yesu ne bandi bana-babwanga bāshile kimfwa kilondanga ba Tumoni dyalelo mu mwingilo wabo wa kulonga bana-babwanga. Yesu wādi wenda ku bifuko byonso kwādi bantu, bampeta ne balanda—ku mobo, ku bitango bya bantu, ku ngulu, kunsa-kunsa kwa kalunga ka mema, ne mu matempelo.—Mateo 5:1, 2; 8:14; Mako 1:16; Luka 4:15.
12 Kukwatañana na mwingilo wandi, mutumibwa Polo wākokeje kunena na bubinebine’mba: “Bānwe bene muyūkile kala muswelo wami o nadi nenu myaka yonso, kushilwila ponka pa difuku dibajinji dyo nanyantyile pano pa Asha. Po nadi ñingidila Mfumwetu. . . . Ne byo nkyatyinine kwimusapwila nansha kimo kya kwimuloelelwa ku mityima, mhm. Nadi nemufundija pa kitango kya bantu, ne ku mōbo ku mōbo.”—Bilongwa 20:18-20.
13 Ba Tumoni twa Yehova bayukene kujokoloka ntanda yonso mwanda balondanga kimfwa kya batumibwa, kya mwingilo wa kusapula ku njibo ne njibo. Kupitako kuningila enka pa busapudi bwa ku televizio bwa lupoto lukatampe, bwa kūlu-kūlu, ne bwa abo bene, ba Tumoni bendanga kukapempula bantu, bampeta ne balanda, ne besambanga nabo mpala ne mpala. Bakimbanga kwisambila padi Leza ne Kinenwa kyandi.b Kebatompangapo kupa bantu bidibwa bya ku ngitu mwanda wa betabije kwikala bakristu. Ku boba basaka kulanguluka pa myanda, bebalombolanga’mba malondololo abinebine ku bikambija bya bantu akaletwanga enka na buludiki bwa Bulopwe bwa Leza, bukalamunanga ngikadilo mu ino yetu ntanda ikekale ke milumbuluke.—Isaya 65:17, 21-25; 2 Petelo 3:13; Kusokwelwa 21:1-4.
[Kunshi kwa dyani]
b Miswelo milumbuluke ya kwingidija mu mwingilo wa bwine-kristu, idi mu La Tour de Garde wa 15, kweji 11, 1984, paje 15, “I muswelo’ka otukokeja kwikala basapudi ba manwa,” ne paje 21, “Mwingilo mulumbuluke mwanda wa kulonga bana-babwanga.”
14 Mwanda wa kusaka mwingilo uvuijibwe mu matanda mavule kupita, bamisionele ne bapania ibadije kyalwilo kikomo mu mizo mivule. Bāshimikile kyalwilo, penepo ba Tumoni ba mu bine bibundi’bya bakwatakenye busapudi. Ino, kekusakilwangapo kibalwa kikatampe kya basapudi bēni mwanda wa kwendeleja busapudi ne kwibulongolola biyampe. Kimfwa kimo kya kutulumukwa i kya Japon. Kumfulo kwa myaka ya 40-49, ba misionele ba mu Australie ne mu Grande-Bretagne bāendele mu Japon. Bēfundile Kijapone, bēibidije na ngikadila ya ūmbumi ya nabya-nabya mu kitatyi kyāpwile divita, ne bāshilwile mwingilo wa busapudi ku njibo ne njibo. Umbula bwa Divita dya bubidi dya ntanda yonso, ba Tumoni bāpelejibwe kusapula ne bapangilwepangilwe mu Japon. Ba misionele bātenemo enka kibalwa kityetye kya ba Tumoni bene Japon bādi basapula. Ino dyalelo mudi basapudi 187 000 ne bipwilo kupita 3 000! Kutandabuka kwabo kukatampe namino kutambile kwepi? Misionele umo kemulale myaka 25 mu mwingilo, wānene’mba: “Kwifunda kwisamba na bantu, kyādi kintu kya mvubu mikatampe. Na kuyuka ludimi lwabo, twākokeje kwikala pamo bwa abo, kuyuka ne kutendela mwikadilo wabo wa ūmbumi. Twādi tufwaninwe kulombola’mba tusenswe ba Japone. Twāikele kwityepeja mwanda wa tumweke bu bantu ba mu kyabo kibundi, pakubulwa kujilula misoñanya yetu ya bwine-kristu.”
Mwiendelejo wa Bwine-kristu Nao Usapulanga Myanda Miyampe
15 Inoko, bantu kebāitabijepo enka musapu wa Bible kete. Bāmwene monka ne bilongwa bya bwine-kristu. Bājingulwile buswe, myanda mifwaninwe, ne bumo bwa ba Tumoni nansha munshi mwa ngikadila mikomo bininge, kimfwa mavita a bantu abo bene na bene, ñuma ya ndimi mishileshile, ne mushikwa wa muzo na muzo mukwabo. Ba Tumoni bālamine ngikadila ya bwine-kristu na kubulwa kwikuja mu ino ñuma yonso ne bāfikidije binenwa bya Yesu bya’mba: “Mwanda mupya uno o nemulá amba: Mwikale kwisanswa bānwe bene na bene. Po ponka po bakemuyūkila bu-bāna-bami-babwanga ponka pa kwisanswa mo mwikadile bānwe bene.”—Yoano 13:34, 35.
16 Buswe bwa bakwetu bwāmwekele mu mwanda wāsonekele muntu umo mutamē mu zyulunale wa mu kyabo kipindi na kwisambila padi “Tata ne Lolo ba mutyima muyampe.” Wāshintulwile’mba balondakani nandi bālombwele mutyima muyampe kitatyi kyāfwile wandi mukaji. Wāsonekele’mba: “Tamba kitatyi kyāfwile wami mukaji . . . bālongele myanda itulumukwa, ‘bampyene’ . . . , bādi balonga mingilo yami yonso ne kunkwasha mwanda wa kupwija bikambija bikokeja kufikila muntu wa myaka 74 wakubulwa kaji. Mwanda utulumukwa bininge keulongekanga nakampata i wa’mba abo i bantu bafita, amiwa ne muzungu. Abo i ba Tumoni twa Yehova amiwa ne Katolika wakala.”
17 Uno mwanda ulombola’mba tukokeja kupāna bukamoni mu miswelo mivule, kutentekelapo ne mwiendelejo wetu wa difuku ne difuku. Kyabine, shi mwiendelejo wetu keukwatañenepo na wa Kristu, mwingilo wetu ukekalanga wa buzazangi, wakubulwa kulupula bipá. Ketusakepo kwikala wi boba bēsambilepo Yesu amba: “I binebine kadi byobya byonso byobemusapwila’mba: Jilai byobi, mulonge byobi; nenu mulongele monka, ino kemukalonda mo balongela’bo, ke-bantu banena’byo kadi ne kwibilonga mpika.”—Mateo 22:37-39; 23:3.
Kabumbo ka Umpika Kaletelangako Bingidilwa Bifwaninwe
18 Mwanda mukwabo wa mvubu mu busapudi bwa mwanda muyampe ku mizo yonso i mikanda ishintulula Bible ilupulwa na kitango kya Watch Tower Bible and Tract Society. Tudi na bitabo, mikanda, tukanda, ne milami bikokeja kulondolola muntu yense wakusaka kuyampe. Shi twitane na ba Mizilma, ba Hindu, ba Budiste, ba Taoiste, nansha Bayuda, tukokeja kwingidija dibuku Jitihada ya Ainabinadamu ya Kutafuta Mungu nansha tukanda twa miswelo mishile ne mikanda mikwabo mwanda wa kushilula misambo ne shi kikokejika tukokeja kushilula kifundwa kya Bible. Shi muntu ukulupile mu Kwalamuka (Évolution), tukokeja kwingidila dibuku La Vie—comment est-elle apparue—Évolution ou création? Shi nkasampe wipanguja’mba ‘kitungo kya būmi i kika?’ Tukokeja kutala dibuku Maswali Ambayo Vijana Huuliza—Majibu Yafanyayo Kazi. Shi muntu ufityilwe mutyima bininge pamwanda wa bikambija—kupepwa mutyima, bukōke, kulalwa ku bukomo, dilubu—tudi na milami ikokeja ku mukwasha isambila pa ino myanda. Kyabine, kabumbo ka Umpika wabinebine ne wamanwa kaletanga ‘bidibwa mu kitatyi kifwaninwe’ ne kuvuija mwingilo wako senene ka na mwekinēnene Yesu mu butobo bwandi.—Mateo 24:45-47.
19 Pa kusaka musapu utenge mizo yonso, kyādi kifwaninwe kulupula ino mikanda mu ndimi mivule. Kwalamuna Bible ne mikanda ishintulula Bible mu ndimi kupita 200 kwābwanikile muswelo’ka? Tubandaulei mu kipi kimfwa kimo, kya Albanie, kilombola muswelo wābwenye kabumbo ka umpika wabinebine ne wamanwa kusapula myanda miyampe nansha byokwādi masusu makomo ne pakubulwa kulupuke kingelengele kya Pentekosa wa mu kino kyetu kitatyi mwanda wa kupa bantu muswelo wa kwisamba mu ndimi mishileshile.—Bilongwa 2:1-11.
20 Kepapite myaka mityetye, Albanie yādi ntanda imo kete ya Kikoministe yādi yakubulwa lwitabijo. Dibuku dimo, National Geographic, dyāsonekelwe mu 1980 dyādi dinena’mba: “Albanie wapeleje [mutōtelo] o-onso, ino ntanda yētelele ayo mine tamba mu 1967 bu ‘ntanda imbajinji ya bantu bakubulwa lwitaijo kujokoloka ntanda yonso.’ . . . Lukongo lupya lwa bekadi ba mu Albanie lwādi lwa bantu bakubulwa lwitabijo.” Pano papwa buludiki bwa Kikoministe, bene Albanie batēle mutyima ku bisakibwa byabo bya kumushipiditu, balondololanga ku musapu usapulwa na ba Tumoni twa Yehova. Mu 1922, bātudileko kakibumbo katyetye ka balamuni kādi kabundilwe na ba Tumoni bankasampe bādi bayukile ludimi lwa Kitandyana ne Angele, kibundi kya Tirana. Batutu badi na manwa bātambile ku bibundi bikwabo bakebapempwile mwanda wa kwibafundija muswelo wa kwingidija ordinateur uselwa ku maboko. Bāshilwile kwalamuna tumikanda ne Kiteba kya Mulami. Byobāikele na manwa mavule, bāingile mwanda wa kwalamuna mikanda mikwabo ya mvubu ishintululanga Bible. Pano ba Tumoni basapula mu kano katanda katyetye kebadi kubwipi kwa bantu 200. (Buvule bwa bekadi badimo i bantu 3 262 000), ne bantu 1 984 bātenwe ku Kivulukilo mu 1994.
Batwe Bonso Tudi na Kiselwa
21 Myanda ipita mu ino ntanda yendanga ibipilako bininge. Kuvudilako kwa buñonaona ne bingojila, kwipaya bibumbo bya bantu ne kulala bantu ku bukomo kitatyi kya ñuma ya mu bibundi bimo-bimo, mwiendelejo wa busekese, ne bipá bilupuka ku mbá isambukilañana ku buladi, ne kubulwa kulemeka lupusa luyukene, bilombola’mba mu ntanda kemudi kavutakanya, ntanda keikokejikapo kuludikwa. Tudi mu kitatyi kiifwene na kitatyi kya kumeso kwa dilobe kilombwelwe mu Ngalwilo amba: “Penepo Yehova wamona bubi bwa bantu byo bwadi ke bwa ntanda ne miseke panopantanda; kadi’mba ne kufwatakanya konsololo’tu kwa kuvuluka kwa mityima yabo kwadi bubi bonka bonka nyeke. Popealakenye Yehova ku mutyima mwanda wālongele muntu panopanshi, kadi kyamufityija ku mutyima.”—Ngalwilo 6:5, 6; Mateo 24:37-39.
22 Enka na mokyāpityile mu mafuku a Noa, Yehova ukalondololanga. Ino mu boloke bwandi ne buswe, usakanga myanda miyampe ne musapu wa kidyumu usapulwe dibajinji ku mizo yonso. (Mako 13:10) Pa kino, ba Tumoni twa Yehova badi na kiselwa—kukatala boba bafwaniwne ndoe ya Leza ne kwibafundija mashinda andi a ndoe. Panopano ponka, mu kitatyi kitungilwe na Leza, mwingilo wa busapudi ukavuijibwa lonso. “Penepa, mfulo keifika shayo.”—Mateo 10:12, 13; 24:14, MB; 28:19, 20.
[Kapango]
(For fully formatted text see publication)
NTANDA
TUMONI
TWĀDI TUSAPULA MU 1943
MU 1993
Argentine
Brezile
Chili
Kolombi
Espanye
France
Irlande
Itali
Mexike
Pérou
Philippines
Polonye
Portugal
Uruguay
Venezuela
374
430
72
??
Divita dya 2 dya Ntanda Yonso—kutupu lapolo
150?
Divita dya 2 dya Ntanda Yonso—kutupu lapolo
1 565
Kutupu lapolo wa mingilo
Divita dya 2 dya Ntanda Yonso—kutupu lapolo
Divita dya 2 dya Ntanda Yonso—kutupu lapolo
Kutupu lapolo wa mingilo
Kutupu lapolo wa mingilo
22
Kutupu Lapolo wa mingilo
102 043
366 297
44 668
60 854
122 254
4 224
201 440
380 201
45 363
116 576
113 551
41 842
97 595
9 144
64 081
1. Mwanda’ka binenwa bya Yesu bidi mu Mateo 24:14 byāletele kwakamwa ku balondi bandi?
2. (a) Mwingilo wa busapudi wa ba Tumoni wāfikile ne kwepi? (b) I myanda’ka isatu yakweshe ba Tumoni bendelele kumeso?
3. Mwanda’ka ketufwaninwepo kwitumbika pamwanda wa mwingilo ulongibwa?
4. Kupangwapangwa kutala pa mwingilo wa bwine-kristu kujokoloka ntanda yonso kwākomenwe namani?
5. I mwingilo’ka uvuija Yehova mu kutandabuka kwa musapu wa Bulopwe?
6. I ngikadila’ka ya pakitako ifwaninwe kwikala na muntu dibajinji dya kwitabija myanda miyampe?
7. Mwanda’ka bantu bavule kebetabijangapo bubinebine?
8. Mwanda’ka kafutululo kekafwaninwepo kutyepeja bupyasakane bwetu? (Yoano 15:18-20)
9, 10. I bukamoni’ka bulombola’mba kupangwapangwa kwākomenwe mu matanda mavule?
11. I kimfwa’ka kiyampe kyāshile Yesu mu mwingilo wandi wa busapudi? (Tala Yoano 4:6-26.)
12, 13. (a) Polo wāshile kimfwa’ka ku bakristu? (b) Ba Tumoni twa Yehova balondanga kimfwa kya Polo muswelo’ka?
14. (a) Bamisionele ne bapania bavule bāshimikile kyalwilo kikomo muswelo’ka? (b) I kika kyotukokeja kwifunda mu myanda yāfikile ba Tumoni twa Yehova ba mu Japon?
15. Ba Tumoni bālombwele mwiendelejo wa bwine-kristu muswelo’ka?
16. I kimfwa’ka kilombola muswelo wāingidijibwe buswe bwa bwine-kristu?
17. I ngikadila ya muswelo’ka yotufwaninwe kwepuka?
18. Mikanda ishintulula Bible itukwashanga muswelo’ka mwanda wa netu tukakwashe bantu bakusaka kuyampe?
19, 20. Mwingilo wa Bulopwe wātandabukile muswelo’ka mu Albanie?
21. Tudi mu kitayti kya muswelo’ka?
22. I kiselwa’ka kya bwine-kristu kidi na Kamoni ka Yehova yense?
[Bilembwa bya pa Bifwatulo]
Kibalwa kya ba Tumoni twa Yehova kyenda kivudilako bininge mu matanda mudi Bakatolika bavule kimfwa mu Espanye
Ba Tumoni twa Yehova basapulanga mu mizo yonso pano pantanda
Lelo Ukivulukile’byo?
◻ I bubinga’ka bubi na ba Tumoni twa Yehova ba mu kino kyetu kitatyi mu mwingilo wabo?
◻ Mwanda’ka bantu bavule bapelanga musapu wa bwine-kristu?
◻ Ba Tumoni bengidijanga muswelo’ka wa busapudi wāingidije batumibwa?
◻ I bingidilwa’ka byotudi nabyo mwanda wa kuvuija mwingilo muyampe?
◻ I kika kifwaninwe kulonga umo ne umo umbukata mwetu kukwatañana na Mako 13:10?